Bài giảng Các phương châm hội thoại (Tiếp)

Tuaàn :03	Ngaøy soaïn :
Tieát 13	Ngaøy daïy :
Tieáng Vieät
Caùc phöông chaâm hoäi thoaïi (Tieáp)


MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC
Giuùp Hs:
- Naém ñöôïc moái quan heä chaët cheõ giöõa phöông chaâm hoäi thoaïi vaø tình huoáng giao tieáp.
 - Hieåu ñöôïc phöông chaâm hoäi thoaïi khoâng phaûi laø nhöõng quy ñònh baét buoäc trong moïi tình huoáng giao tieáp, vì nhieàu lyù do khaùc nhau, caùc phöông chaâm hoäi thoaïi ñoâi khi khoâng ñöôïc tuaân thuû.
 Troïng taâm: Thöïc haønh nhöõng tröôøng hôïp khoâng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi.
TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
OÅn ñònh lôùp :
Kieåm tra baøi cuõ :
 Kieåm tra: 
s Keå teân caùc phöông chaâm hoäi thoaïi? Caùc phöông chaâm hoäi thoaïi ñeà caäp ñeán phöông dieän naøo cuûa hoäi thoaïi.
s Theá naøo laø phöông chaâm quan heä ? Haõy nhaän xeùt cuoäc hoäi thoaïi sau :
A : Noùng quaù !	Coâ gaùi : Nhìn kìa anh ! Ñoâi chim ñang quaán quyùt vôùi nhau .
	 ( 1 )	 ( 2 )
B : Cuùp ñieän roài . 	Chaøng trai : Trôøi ! Öôùc gì coù caùi naïng thun .

G.v nhaän xeùt vaø ghi ñieåm 
B. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy – hoïc 
 	Giôùi thieäu : Khi giao tieáp , chuùng ta caàn tuaân thuû caùc phöông chaâm hoäi thoaïi . Tuy nhieân , vaãn coù moät soá tröôøng hôïp , ngöôøi noùi phaûi traùnh noùi söï thaät , ñaùnh troáng laûng , noùi mô hoà , voøng vo , lôùn tieáng vì giaän döõ … Vaäy , tuøy tình huoáng giao tieáp , ta duøng phöông chaâm hoäi thoaïi hôïp lí .

Hoaït ñoäng cuûa Thaày ø 

Ø Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu quan heä giöõa phöông chaâm hoäi thoaïi vaø tình huoáng giao tieáp.
- G.V goïi HS ñoïc ví duï.
Hoûi : Nhaân vaät chaøng reã coù tuaân thuû phöông chaâm lòch söï khoâng? Vì sao?
HS laáy ví duï minh hoaï.
G.V : Toå chöùc cho HS tìm caùc ví duï töông töï caâu chuyeän treân ?
Hoûi : Qua ñoù , ta coù theå ruùt ra baøi hoïc gìkhi giao tieáp ?




Ø Hoaït ñoäng 2: Nhöõng tröôøng hôïp khoâng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi?
Höôùng daãn HS xemlaïi caùc VD khi hoïc veà caùc phöông chaâm hoäi thoaïi .
Hoûi : Trong nhöõng tình huoáng naøo phöông chaâm hoäi thoaïi khoâng ñöôïc tuaân thuû ?

G.V : Goïi HS ñoïc ñoaïn hoäi thoaïi .
Hoûi : Caâu traû lôøi cuûa Ba coù ñaùp öùng nhu caàu thoâng tin maø An mong muoán khoâng ?
Hoûi : Phöông chaâm naøo khoâng ñöôïc tuaân thuû ?


Hoûi : Vì sao ngöôøi noùi khoâng tuaân thuû Pc aáy ?

Hoûi : Nhö vaäy , ngöôøi noùi ñaõ tuaân thuû Pc gì ?
GV : Toå chöùc cho HS tìm caùc tình huoáng töông töï .
G.V: Toå chöùc cho HS thaûo luaän VD 3

Hoûi : Pc naøo khoâng ñöôïc baùc só tuaân thuû ? Vì sao baùc só phaûi laøm nhö vaäy 
Giaûng : Baùc só coù theå khoâng noùi söï thaät veà tình traïng söùc khoeû cuûa beänh nhaân , chaúng haïn , thay vì noùi thaät caên beänh ñaõ ñeán giai ñoaïn nguy kòch , khoâng theå chöõa ñöôïc nöõa , baùc só coù theå ñoäng vieân laø neáu coá gaéng thì beänh nhaân coù theå vuôït qua ñöôïc hieåm ngheøo . Nghóa laø ngöôøi noùi khoâng tuaân thuû phöông chaâm veà chaát vì ñaõ noùi ñieàu maø mình khoâng tin laø ñuùng . Nhöng ñoù laø vieäc laøm nhaân ñaïo vaø caàn thieát . Vì nhôø söï ñoäng vieân ñoù maø beänh nhaân coù theå laïc quan hôn , coù nghò löïc hôn ñeå soáng khoaûng thôøi gian coøn laïi cuûa cuoäc ñôøi . Nhö vaäy , khoâng phaûi söï noùi doái naøo cuõng ñaùng cheâ traùch hay leân aùn .
Hoûi : Khi noùi “Tieàn baïc chæ laø tieàn baïc” coù phaûi ngöôøi noùi khoâng tuaân thuû Pc veà löôïng khoâng ? Vì sao ? 


Hoûi : Vaäy , em hieåu caâu naøy nth ?
 

Hoûi: Theo em, coù phaûi cuoäc hoäi thoaïi naøo cuõng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi khoâng?


Hoûi: Vaäy , ta ruùt ra nhöõng tröôøng hôïp (nguyeân nhaân) khoâng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi?
GV cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù.
Ø Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn luyeän taäp.
Baøi 1
- Ñoïc baøi taäp -> neâu yeâu caàu baøi taäp.
- GV gôïi yù:
Chi tieát naøo ñeå caâu traû lôøi khoâng phuø hôïp? Vi phaïm phöông chaâm naøo?
Baøi 2
- 4 nhaân vaät vì sao ñeán nhaø laõo Mieäng?
- Thaùi ñoä cuûa hoï nhö theá naøo? Coù caên cöù khoâng?
- Vi phaïm phöông chaâm naøo?
HS traû lôøi, GV khaùi quaùt. 
Hoaït ñoäng cuûa Troø



-Truyeän cöôøi “Chaøo hoûi”.


-> Chaøng reã ñaõ laøm moät vieäc quaáy roái ñeán ngöôøi khaùc, gaây phieàn haø cho ngöôøi khaùc.


-Caàn xaùc ñònh ñoái töôïng , tình huoáng vaø vaán ñeà giao tieáp .







HS phaùt hieän caùc tröôøng hôïp khoâng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi.

-Phöông chaâm veà löôïng , chaát , quan heä , caùch thöùc .
-HS ñoïc .


-Khoâng

-Phöông chaâm veà löôïng , khoâng cung caáp ñuû thoâng tin nhö An mong muoán .

-Ngöôøi noùi khoâng bieát chính xaùc naêm maùy bay ñaàu tieân ra ñôøi .

-Pc veà chaát .



-HS trao ñoåi cuøng baïn ngoài caïnh .

-Phöông chaâm veà chaát .
- Phöông chaâm hoäi thoaïi khoâng phaûi nhöõng quy ñònh coù tính chaát baét buoäc trong moïi tình huoáng.











-Nghóa töôøng minh : Ñuùng , vì noù khoâng cung caáp theâm thoâng tin gì .
-Nghóa haøm yù : ND ñaûm baûo Pc veà löôïng . 
-Tieàn baïc khoâng phaûi laø muïc ñích cuoái cuøng .


- Tröôøng hôïp khoâng tuaân thuû phöông chaâm do 3 lyù do.



* Ghi nhôù (SGK)










Noäi dung caàn ñaït

I. QUAN HEÄ GIÖÕA PHÖÔNG CHAÂM HOÄI THOAÏI VAØ TÌNH HUOÁNG GIAO TIEÁP
1. Ví duï: Truyeän cöôøi “Chaøo hoûi”.
-Caâu hoûi : lòch söï ; nhöng quaáy roái , gaây phieàn haø cho ngöôøi khaùc .


Ghi nhôù SGK / 36



II. NHÖÕNG TRÖÔØNG HÔÏP KHOÂNG TUAÂN THUÛ PHÖÔNG CHAÂM HOÄI THOAÏI :





Ví duï1 : Tröø tình huoáng trong PC lòch söï . 






Ví duï 2 : PC veà löôïng

-Ngöôøi noùi khoâng bieát chính xaùc naêm maùy bay ñaàu tieân ra ñôøi .
VD 3 :





-Baùc só khoâng muoán noùi ñuùng söï thaät .











VD 4 : 

-Nghóa töôøng minh : Khoâng tuaân thuû Pc veà löôïng .
Ghi nhôù SGK / 37
-Nghóa haøm yù : Ñaûm baûo Pc veà löôïng .











III. LUYEÄN TAÄP
Baøi 1




Caâu chuyeän khoâng tuaân thuû phöông chaâm caùch thöùc.
Baøi 2
Ñoaïn trích phöông chaâm lòch söï khoâng ñöôïc thöïc hieän vì caùc nhaân vaät noåi giaän voâ côù.


	4. Ñaùnh giaù : 
	sTröôøng hôïp naøo khoâng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi maø vaãn ñöôïc chaáp nhaän ? 
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
 - GV neâu caâu hoûi cuûng coá -> khaùi quaùt, yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp.
	+ Nhöõng tröôøng hôïp naøo khoâng tuaân thuû phöông chaâm hoäi thoaïi maø vaãn ñöôïc chaáp nhaän?
 + Xaây döïng caùc ñoaïn hoäi thoaïi.
Chuaån bò baøi: Vieát baøi taäp laøm vaên soá 1 - vaên thuyeát minh.


Gv nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù giôø hoïc .