Bài giảng Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng)

Tuaàn : 16
Tieát : 72
Ngaøy soaïn : 13 / 12
Ngaøy daïy : 




Vaên baûn
CHIEÁC LÖÔÏC NGAØ
(Nguyeãn Quang Saùng)

MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC
Giuùp Hs:
- Caûm nhaän ñöôïc tình cha con saâu naëng trong hoaøn caûnh eùo le cuûa cha con oâng Saùu trong truyeän.
- Naùm ñöôïc ngheä thuaät mieâu taû taâm lyù nhaân vaät, ñaëc bieät laø nhaân vaät beù Thu, ngheä thuaät xaây döïng tình huoáng truyeän baát ngôø maø töï nhieân cuûa taùc giaû.
 - Reøn luyeän kó naêng ñoïc dieãn caûm, bieát phaùt hieän nhöõng chi tieát ngheä thuaät ñaùng chuù yù trong moät truyeän ngaén.
 - Troïng taâm: ñoïc, toùm taét, tìm hieåu chung veà taùc phaåm.
 -Tieát 2 : Dieãn bieán taâm lí beù Thu vaø tình caûm anh Saùu daønh cho con .
 PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC : 
-Chaân dung nhaø vaên.
-Maùy chieáu , maøn aûnh …
	 -Tranh minh hoïa caûnh cha con anh Saùu chia tay .
CHUAÅN BÒ :
 -GV : soaïn G.A , chuaån bò ñoà duøng daïy hoïc .
 -HS : Ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi phaàn : Ñoïc – hieåu .
TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
1. OÅn ñònh lôùp : Kieåm tra só soá + veä sinh . 
2. Kieåm tra baøi cuõ :
 Kieåm tra:
? Keå toùm taét laïi taùc phaåm “ Chieác löôïc ngaø” vaø cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû – taùc phaåm ? 
( Caâu chuyeän xoay quanh chieác löôïc ngaø do taùc giaû ghi laïi qua lôøi keå cuûa moät chieán só caùch maïng lôùn tuoåi . Trong nhöõng naêm khaùng chieán choáng Phaùp , oâng Saùu thoaùt li ñi khaùng chieán luùc beù Thu , con gaùi oâng chöa ñaày moät tuoåi . Hoaø bình laäp laïi , oâng veà thaêm gia ñình . Con gaùi khoâng nhaän ra cha , vì veát seïo treân maët laøm cho ba em khoâng gioáng ngöôøi trong böùc aûnh chuïp maø em ñaõ bieát . Suoát ba ngaøy ôû nhaø , beù Thu tìm caùch xa laùnh , giaän doãi , nhaát ñònh khoâng chòu goïi oâng laø ba . Maõi cho ñeán luùc oâng Saùu leân ñöôøng , coâ beù môùi nhaän cha vaø ñeo chaët laáy oâng … 
3. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy – hoïc 
Caùc em thaân meánï ! Tình cha con laø tình caûm muoân thuôû , coù tính nhaân vaên beàn vöõng . Vaø trong hoaøn caûnh eùo le , ngaët ngheøo cuûa chieán tranh thì tình caûm aáy thaät ñaùng traân troïng bieát bao . Tieát hoïc hoâm nay , thaày troø ta cuøng ñeán vôùi tình caûm cha con saâu naëng cuûa oâng Saùu vaø beù Thu .
 
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY 

Ø Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn phaân tích nhaân vaät beù Thu.
-Goïi 01 HS toùm taét coát truyeän cuûa ñoaïn trích :
OÂng Saùu xa nhaø ñi khaùng chieán . Maõi ñeán khi con gaùi leân taùm tuoåi , oâng môùi coù dòp veà thaêm nhaø , thaêm con . Beù Thu koâng nhaän ra cha vì seïo treân maët laøm ba em khoâng coøn gioáng vôùi ngöôøi trong böùc aûnh chuïp maø em ñaõ bieát . Em ñoái xöû vôùiba nhö vôùi ngöôøi xa laï . Ñeán luùc Thu nhaän ra cha, tình cha con thöùc daäy maõnh lieät trong em thì cuõng laø luùc oâng Saùu phaûi ra ñi . ÔÛ khu caên cöù , ngöôøi cha doàn heát tình caûm yeâu quùy , nhôù thong ñöùa con vaøo vieäc laøm moät chieác löôïc baèng ngaø voi ñeå taëng coâ con gaùi beù boûng . Trong moät traän caøn , oâng hi sinh . Tröôùc luùc nhaém maét , oâng coøn kòp trao caây löôïc cho ngöôøi baïn . 
-Goïi HS ñoïc laïi tình huoáng khi anh Saùu môùi veà nhaø vaø beù Thu khoâng nhaän anh laø cha.
Hoûi : Dieãn bieán taâm lí beù Thu thay ñoåi qua maáy giai ñoaïn ? Ñoù laø nhöõng thôøi ñieåm naøo ?






Hoûi: Nhöõng töø ngöõ hình aûnh naøo chöùng toû beù Thu khoâng nhaän anh Saùu laø cha vaø chæ ra dieãn bieán taâm lí ñang dieãn ra trong loøng coâ beù?








Hoûi: Phaûn öùng taâm lí ñoù cuûa Thu dieãn ra trong maáy hoaøn caûnh cuï theå? Phaân tích taâm lí cuûa Thu trong töøng hoaøn caûnh ñoù?





Hoûi: Vì sao beù Thu coù phaûn öùng ñoù? Coù phaûi em hoãn laùo vôùi cha khoâng?




G.V : Söï öông ngaïnh cuûa beù Thu hoaøn toaøn khoâng ñaùng traùch . Trong hoaøn caûnh xa caùch vaø traéc trôû cuûa chieán tranh , beù coøn quaù nhoû ñeå coù theå hieåu ñöôïc nhöõng tình theá khaéc nghieät , eùo le cuûa ñôøi soáng vaø ngöôøi lôùn cuõng khoâng ai kòp chuaån bò cho noù noun nhaän nhöõng khaû naêng baát thöôøng , neân noù khoâng tin oâng Saùu laø ba noù chæ vì treân maët oâng coù theâm veát seïo , khaùc vôùi hình ba maø noù bieát .
Phaûn öùng taâm lí cuûa em laø hoaøn toaøn töï nhieân , noù coøn chöùng toû em laø coâ beù coù caù tính maïnh meõ , tình caûm cuûa em saâu saéc , chaân thaät , em chæ yeâu ba khi tin chaéc ñoù ñuùng laø ba . 
Ø Hoaït ñoäng : Höôùng daãn phaân tích nhaân vaät Thu (Tieáp).
- Goïi HS ñoïc ñoaïn vaên.
Hoûi: Buoåi saùng cuoái cuøng khi anh Saùu leân ñöôøng, thaùi ñoä vaø haønh ñoäng cuûa Thu thay ñoåi nhö theá naøo? (Haõy tìm nhöõng chi tieát theå hieän söï thay ñoåi, so saùnh vôùi hoaøn caûnh tröôùc ñeå ñaùnh giaù).






G.V : Giôùi thieäu tranh minh hoïa .
Hoûi: Hình dung vaø phaân tích taâm traïng tình caûm cuûa Thu khi goïi vaø oâm ba? Vì sao Thu coù söï thay ñoåi ñoù?







Hoûi: Neáu chöùng kieán caûnh naøy em seõ caûm thaáy nhö theá naøo? (Xuùc ñoäng).
Haõy lyù giaûi taâm traïng cuûa ngöôøi keå chuyeän “Nhö coù baøn tay ai naém laáy traùi tim mình”.



Hoûi: Em hieåu gì veà nhaân vaät beù Thu qua ñoaïn trích? Ñaùnh giaù nhö theá naøo veà ngheä thuaät xaây döïng nhaân vaät cuûa taùc giaû.






Hoûi : Tìm nhöõng chi tieát theå hieän tình caûm cuûa oâng Saùu vôùi con ?







G.V : Chieác löôïc , moät vaät quyù giaù thieâng lieâng vôùi oâng . Noù laøm dòu ñi noãi aân haän vaø chöùa ñöïng tình caûm yeâu mean , nhôù mong cuûa ngöôøi cha ñoái vôùi ñöùa con xa caùch . Nhöng roài , moät tình caûnh ñau thöông laïi ñeán vôùi cha con oâng . vaø oâng hi sinh khi chöa kòp vaøo tay con chieác löôïc ngaø .
Hoûi : Haõy cho bieát suy nghó cuûa em veà tình caûm aáy ? veà cuoäc chieán vaø taâm hoàn ngöôøi lính ? 








G.V : Toå chöùc cho HS thaûo luaän nhoùm ( 03 phuùt ) .
Yeâu caàu : Truyeän ñöôïc keå theo lôøi traàn thuaät cuûa nhaân vaät naøo ? Caùch choïn vai keå nhö vaäy coù taùc duïng gì trong vieäc xaây döïng nhaân vaät vaø theå hieän noäi dung tö töôûng cuûa truyeän ?




Ø Hoaït ñoäng 5: Höôùng daãn toång keát.
Nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät traàn thuaät cuûa taùc giaû?
Hieåu gì veà yù nghóa caâu chuyeän? HS ñoïc ghi nhôù.

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ
























-HS ñoïc .




-Hai thôøi ñieåm :
+ Tröôùc khi nhaän ra oâng Saùu laø cha
+ Sau khi nhaän ra oâng Saùu laø cha.







- Khi anh saùu ñònh oâm hoân con – Thu hoát hoaûng, taùi maët boû chaïy, theùt leân. 
=> Söï sôï haõi xa laùnh.








- Khi meï noù baûo noù môøi ba voâ aên côm - con beù noùi troång, khoâng chòu keâu ba vaø khi caàn nhôø cha chaét nöôùc côm duøm => toû thaùi ñoä öông ngaïnh baát caàn.


=> Caù tính maïnh meõ, tình caûm saâu saéc vaø chaân thaät vôùi ngöôøi ba -> taâm lyù töï nhieân.


























- Thaùi ñoä: bieåu hieän qua khuoân maët saàm laïi, ñoâi maét meânh moâng.
- Haønh ñoäng: goïi theùt “ba” chaïy ñeán oâm chaàm bíu chaët khoâng muoán rôøi.









=> Söï thay ñoåi ñoät ngoät vaø ñoái laäp vôùi nhöõng haønh ñoäng cuûa noù luùc tröôùc => söï nghi ngôø veà cha ñaõ ñöôïc giaûi toûa, aân haän hoái tieác vì söï ñoái xöû tröôùc, tình yeâu vaø noãi nhôù mong buøng ra maïnh meõ, hoái haû cuoáng quyùt.





-Chöùng kieán caûnh ngoä phaûi chia tay , khoâng caàm ñöôïc nöôùc maét , ngöôøi keå nhö coù ai ñoù laøm cho traùi tim mình ñau nhoùi . 



=> Coâ beù coù tình caûm thaät saâu saéc maïnh meõ, caù tính cöùng coûi nhöng cuõng raát hoàn nhieân ngaây thô => nhaø vaên am hieåu taâm lí treû.





- Trong chuyeán veà thaêm nhaø: haùo höùc gaëp ñeå oâm con vaøo loøng, suoát ngaøy quanh quaån …
- Khi ôû chieán tröôøng trong khu caên cöù: aân haän vì ñaõ ñaùnh con, laøm caây löôïc ngaø raát kì coâng. OÂng vui möøng , sung söôùng daønh taâm trí vaø coâng söùc ñeå laøm .










=> Tình caûm cha con thaém thieát , saâu naëng , chuùng ta caûm thaáy thaám thía nhöõng maát maùt ñau thöông, eùo le maø chieán tranh mang ñeán cho bao ngöôøi, bao gia ñình.





-HS chia thaønh 04 nhoùm . 





-Truyeän ñöôïc keå theo lôøi cuûa ngöôøi baïn oâng Saùu . 
-Ngöôøi keå chuû ñoäng ñieàu khieån taâm traïng , caûm xuùc cuûa mình xen vaøo yù kieán bình luaän .



-HS phaùt bieåu döïa vaøo ghi nhôù .


NOÄI DUNG CAÀN ÑAÏT

II. ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛN 

1. Hình aûnh beù Thu trong laàn gaëp cha veà thaêm nhaø


























a. Tröôùc khi Thu nhaän oâng Saùu laø cha









-Gaëp anh Saùu : hoát hoaûng , taùi maët boû chaïy , theùt leân .
-Khoâng goïi ba , noùi troång .
Ä Sôï haõi , xa laùnh ; öông ngaïnh .














-Caù tính maïnh meõ , saâu saéc , chaân thaät ð Taâm lí töï nhieân .


















b) Sau khi nhaän ra cha :









-Thaùi ñoä : Khuoân maët saàm laïi , ñoâi maét meânh moâng .
-Haønh ñoäng : goïi theùt “ba” , chaïy ñeán oâm chaët laáy khoâng muoán rôøi .



























Ä Tình caûm saâu saéc maïnh meõ , caù tính cöùng coõi nhöng thaät hoàn nhieân .
2. Tình cha con saâu naëng ôû oâng Saùu




-Khi veà thaêm nhaø : haùo höùc muoán oâm con vaøo loøng . 
-Khi ôû caên cöù : aân haän vì ñaùnh con , laøm caây löôïc ngaø .
















=> Thaám thía nhöõng maát maùt ñau thöông, eùo le maø chieán tranh mang ñeán cho bao ngöôøi, bao gia ñình.













III. TOÅNG KEÁT
1. Ngheä thuaät: Coát truyeän chaët cheõ, tình huoáng baát ngôø.
2. Noäi dung: Ghi nhôù SGK.

	
4. Ñaùnh giaù :
? Thaùi ñoä vaø haønh ñoäng cuûa Thu nhö theá naøo khi oâng saùu veà vaø khi oâng ñi ? Haõy giaûi thích ?
? Haõy ñoùng vai beù Thu vaø keå toùm taét laïi ñoaïn trích ? 
	5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
 - Naém noäi dung, ngheä thuaät.
 - Chuaån bò baøi: Kieåm tra tieáng Vieät.

G.v nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù giôø hoïc .