Bài giảng Đồng chí

Ngaøy soaïn :
Ngaøy daïy : 09 / 11
Tuaàn 10
Tieát 46




ÑOÀNG CHÍ
 ( Chính Höõu )

MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC
Giuùp Hs:
- Caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp chaân thöïc, giaûn dò cuûa tình ñoàng chí, ñoàng ñoäi vaø hình aûnh ngöôøi lính caùch maïng ñöôïc theå hieän trong baøi thô.
- Naém ñöôïc ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa baøi thô: chi tieát chaân thöïc, hình aûnh gôïi caûm vaø coâ ñuùc, giaøu yù nghóa bieåu töôïng.
 - Reøn luyeän naêng löïc caûm thuï vaø phaân tích caùc chi tieát ngheä thuaät, caùc hình aûnh trong moät taùc phaåm thô giaøu caûm höùng hieän thöïc maø khoâng thieáu söùc bay boång.
 Troïng taâm: Phaân tích veû ñeïp cuûa tình ñoàng chí.
 : ÑOÀ DUØNG THIEÁT BÒ:
- Hình aûnh ngöôøi lính ñöùng gaùc.
 - Baøi haùt tình ñoàng chí (phoå nhaïc töø baøi thô Ñoàng chí).
CHUAÅN BÒ :
 -G.V : Tranh, hình aûnh veà ngöôøi lính ( ñôøi thöôøng hay trong cuoäc chieán )
 -HS : Haùt ( hoaëc ñoïc dieãn caûm baøi thô “Ñoàng chí”
TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
1. OÅn ñònh lôùp 
2. Kieåm tra baøi cuõ :
 Kieåm tra : Vaên baûn “ Luïc Vaân Tieân gaëp naïn ” 
? Ñoïc thuoäc loøng 6 caâu cuoái “Luïc Vaân Tieân gaëp naïn” , phaân tích cuoäc soáng cuûa oâng chaøi?
? Truyeän coù nhöõng nhaân vaät naøo coù theå xeáp cuøng loaïi vôùi Ngö oâng ? Giöõa hoï coù ñieåm chung gì ?

3. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy – hoïc 
 G.V : Haùt lieân khuùc ñaàu ( laáy lôøi töø baøi Ñoàng chí ) taïo khoâng khí môùi cho tieát hoïc .
Ñoù laø nhöõng giai ñieäu huøng hoàn , bi traùng nhöng raát laõng maïn ñöôïc nhaø thô Chính Höõu cho ra ñôøi vaøo ñaàu naêm 1948 . Sau chieán dòch Vieät Baéc cuûa quaân vaø daân ta ñaùnh thaéng cuoäc tieán coâng quy moâ nhaát cuûa quaân Phaùp cuoái naêm 1947 leân khu caên cöù Vieät Baéc . Nhaø thô Chính Höõu luùc ñoù laø chính trò vieân thuoäc Trung ñoaøn thuû ñoâ , oâng cuøng ñôn vò mình tham gia chieán ñaáu suoát chieán dòch . Baøi thô laø keát quaû cuûa nhöõng traûi nghieäm vaø nhöõng caûm xuùc saâu xa , maïnh meõ cuûa taùc giaû vaø ñoàng ñoäi trong chieán dòch Vieät Baéc . 


Hoaït ñoäng cuûa Thaày

Ø Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu chung veà taùc giaû, chuù thích.
HS ñoïc chuù thích SGK.
Tìm hieåu veà taùc giaû – GV khaùi quaùt nhöõng neùt chính.
Taùc giaû laø ngöôøi lính thuoäc Trung ñoaøn thuû ñoâ , laø nhaø thô quaân ñoäi . Thô oâng haàu nhö chæ vieát veà ngöôøi lính vaø hai cuoäc khaùng chieán , ñaëc bieät laø tình caûm cao ñeïp cuûa ngöôøi lính : tình ñoàng chí , ñoàng ñoäi , tình queâ höông , söï gaén boù giöõa tieàn tuyeán vaø haäu phöông .
Hoûi : Em hieåu gì veà ñaát nöôùc naêm 1948 ?
Hoûi: Hoaøn caûnh ra ñôøi taùc phaåm?
Taùc giaû cuøng ñôn vò tham gia chieán ñaáu trong chieán dòch Vieät Baéc – Thu Ñoâng 1947 . Nhöõng naêm ñaàu cuûa cuoäc khaùng chieán , boä ñoäi ta coøn heát söùc thieáu thoán , nhöng nhôø tinh thaàn yeâu nöôùc , yù chí chieán ñaáu vaø tình ñoàng chí ñoàng ñoäi , hoï vöôït qua taát caû vaø laøm neân chieán thaéng . 
G.V : haùt hoaëc goïi caùn söï vaên ngheä cuûa lôùp haùt .
( Nhòp chaäm ñeå dieãn taû tình caûm , caûm xuùc ñöôïc laéng laïi ) .

Ø Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn phaân tích ñoaïn 1.
Hoûi : Baøi thô ñöôïc vieát theo theå thô gì ? Haõy chia ñoaïn cho baøi thô ?



Goïi HS ñoïc 7 doøng thô ñaàu.


Hoûi : Theo taùc giaû , tình ñoàng chí , ñoàng ñoäi baét nguoàn töø ñaâu ?


Hoûi: Nhaø thô ñaõ lyù giaûi cô sôû cuûa tình ñoàng chí nhö theá naøo? Tìm caâu thô theå hieän ñieàu ñoù ?
Hoûi: Caùch saép xeáp nhöõng töø “anh” “toâi” coù taùc duïng bieåu hieän tình caûm nhö theá naøo? nhaän xeùt gì veà vieäc neâu khaùi nieäm ñoàng chí?
Duïng yù cuûa nhaø thô khi ñaët caâu thô cuoái 2 chöõ (GV bình).
Hai tieáng ñöôïc taùch ra thaønh moät doøng thô , vöøa ngaân vang nhö moät tieáng goïi tha thieát , vöøa taïo thaønh moät noát nhaán , laéng laïi nhö khaúng ñònh moät tình caûm raát ñoãi thieâng lieâng .
Ñoàng chí ! Hai tieáng thieâng lieâng , daáu chaám than taïo ra noát nhaán . Noù vang leân nhö moät lôøi khaúng ñònh , ñoàng thôøi ñoùng vai troø nhö baûn leà gaén keát ñoaïn 1 vôùi ñoaïn 2 . Caùc caâu thô ôû ñoaïn 2 laø bieåu hieän cuï theå vaø caûm ñoäng cuûa tình ñoàng chí .


Ø Hoaït ñoäng 3: 
Goïi HS ñoïc ñoaïn 2.
Hoûi: Tình caûm ñoàng chí cuûa nhöõng ngöôøi lính ñöôïc theå hieän raát cuï theå, giaûn dò maø saâu saéc. Haõy tìm nhöõng chi tieát, hình aûnh chöùng minh?







Anh vaø toâi : hình aûnh chaân thöïc cuï theå veà cuoäc soáng , chieán ñaáu cuûa ngöôøi lính : chieán ñaáu ôû röøng , bò nhöõng côn soát reùt haønh haï . Vaø ñeå dieãn taû ñöôïc söï gaén boù , chia seû , söï gioáng nhau cuûa moïi caûnh ngoä , taùc giaû ñaõ xaây döïng nhöõng caâu thô soáng ñoâi , ñoái öùng nhau .
Hoûi: Phaân tích hình aûnh “Thöông nhau tay naém laáy baøn tay”?





Hoûi: Caûm nhaän cuûa em veà söùc maïnh cuûa tình ñoàng chí ôû 3 caâu cuoái baøi thô?
(Hình aûnh trong nhöõng caâu thô gôïi cho em caûm nghó gì?)
GV : löu yù HS tranh minh hoaï trong SGK khoâng theå hieän ñöôïc tính xaùc thöïc cuûa lôøi thô .
Söùc maïnh cuûa tình ñoàng ñoäi ñaõ giuùp ngöôøi lính vuôït qua söï khaéc nghieät cuûa thôøi tieát vaø moïi gian khoå , thieáu thoán , söôûi aám hoï giöõa muøa ñoâng giaù reùt .
GV bình: Noåi leân treân neàn caûnh röøng ñeâm giaù reùt laø 03 hình aûnh gaén keát nhau : ngöôøi lính , khaåu suùng vaø vaàng traêng . Hoï ñöùng beân nhau , phuïc kích , chôø giaëc . Giöõa chieán haøo , hai con ngöôøi ñoàng chí – ñoàng ñoäi cuøng muïc kích vaàng traêng ñang xuoáng thaáp vaø laéc lö tröôùc muõi suùng .
Suùng vaø traêng laø gaàn vaø xa , laø thöïc taïi – mô moäng , chaát chieán ñaáu vaø tình chieán só söï keát hôïp haøi hoaø taïo cho baøi thô chaát hieän thöïc vaø neùt laõng maïn .
Lieân heä : Em coù caûm nhaän gì veà hình aûnh ngöôøi lính thôøi choáng Phaùp vaø ngöôøi lính ngaøy nay ?
Ø Hoaït ñoäng 4: Höôùng daãn toång keát.
GV cho HS töï ñaùnh giaù toång quaùt veà noäi dung vaø ngheä thuaät baøi thô.





Ø Hoaït ñoäng 5: Toå chöùc luyeän taäp.
Hoûi: Ñoaïn trích theå hieän tính laäp luaän ôû phaàn naøo? 
Hoaït ñoäng cuûaTroø 




-HS neâu khaùi quaùt veà taùc giaû – nhaø thô quaân ñoäi .










-Saùng taùc vaøo ñaàu naêm 1948 , trích “Ñaàu suùng traêng treo”
















-Baøi thô ñöôïc vieát theo theå thô töï do , coù 20 doøng chia laøm hai ñoaïn .

-HS ñoïc dieãn caûm . 


-Söï töông ñoàng veà caûnh ngoä , xuaát thaân , giai caáp vaø cuøng muïc ñích , lí töôûng … 


-Hoï ñeán töø nhöõng phöông trôøi xa laï , taäp hôïp laïi trong haøng nguõ quaân ñoäi CM , hoï chieán ñaáu saùt caùnh beân nhau , cuøng chia seû gian lao vaø trôû thaønh tri kæ .



















Nhöõng taâm tö tình caûm:
“Ruoäng nöông anh … nhôù ngöôøi ra lính”
=> Hieåu bieát veà cuoäc ñôøi tö => cuøng theå hieän noåi nhôù queâ höông.
- Seû chia gian khoå, thieáu thoán cuûa ñaát nöôùc.
“Aùo anh raùch vai, quaàn toâi coù vaøi maûnh vaù.. giaøy ”-> chia seû nhöõng gain lao , thieáu thoán cuûa cuoäc ñôøi ngöôøi líhn .










“Thöông nhau tay naém laáy baøn tay”
=> Söï ñoäng vieân, söôûi aám cuûa tình ñoàng chí.
- Truyeàn cho nhau hôi aám nôi chieán tröôøng:



-HS chia thaønh 04 nhoùm thaûo luaän .
























-HS töï do phaùt bieåu .


1. Noäi dung: Veû ñeïp cuûa tình ñoàng chí ñoàng ñoäi trong khaùng chieán => veû ñeïp tinh thaàn.
2. Ngheä thuaät: Hình aûnh gaàn guõi, giaûn dò.
LUYEÄN TAÄP
Ñoaïn trích ñöôïc theå hieän tính laäp luaän cuûa phaàn cuoái.
Noäi dung caàn ñaït

I. ÑOÏC – CHUÙ THÍCH :



1. Taùc giaû :
-Chính Höõu : sinh naêm 1926 , teân khai sinh : Traàn Ñình Ñaéc , queâ Haø Tónh .
-Nhaø thô, ngöôøi chieán só .
-Ñöôïc taëng giaûi thöôûng HCM veà VHNT ( 2000 ) .





2. Taùc phaåm
Trích “Ñaàu suùng traêng treo”.





3. Ñoïc, tìm hieåu chuù thích
Ñoïc caùc chuù thích SGK.





II. ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛN 



1. Cô sôû cuûa tình ñoàng chí








 Anh Cuøng Toâi
Ñaát caøy soûi ñaù nöôùc maën
 â
Ra traän quen nhau
Chung lí töôûng
“Suùng beân suùng”
Chung chaên aám
â
Ñoàng chí
=> Tình ñoàng chí saâu laéng, thieâng lieâng.











2. Tình ñoàng chí giaûn dò saâu saéc






-Hieåu taâm tö , tình caûm cuûa nhau : cuøng nhôù queâ höông .


-Seû chia nhöõng thieáu thoán cuûa cuoäc ñôøi ngöôøi lính .



















“Ñöùng caïnh beân nhau chôø giaëc tôùi. Ñaàu suùng traêng treo”
=> Bieåu töôïng ñeïp cuûa tình ñoàng chí ñoàng ñoäi, veû ñeïp tinh thaàn hoøa quyeän hieän thöïc vaø laõng maïn.


















III. TOÅNG KEÁT
Ghi nhôù SGK / 131


	4. Ñaùnh giaù :
Goïi 01 HS ( coù naêng khieáu ) haùt minh hoaï baøi thô . HS khaùc dieãn minh hoïa .
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
 - Hoïc thuoäc loøng baøi thô.
 - Vieát baøi vaên keå söï vieäc naøy.
 - Chuaån bò baøi: Baøi thô veà tieåu ñoäi xe khoâng kính.