Bài giảng Hoàng Lê Nhất Thống Trí
Bạn đang xem nội dung tài liệu Bài giảng Hoàng Lê Nhất Thống Trí, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Tuaàn : 05 Tieát 23, 24 Vaên baûn ( Ngoâ Gia Vaên Phaùi ) MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC Giuùp Hs: - Caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp haøo huøng cuûa ngöôøi anh huøng daân toäc Nguyeãn Hueä trong chieán coâng ñaïi phaù quaân Thanh, söï thaûm haïi cuûa boïn xaâm löôïc vaø soá phaän cuûa luõ vua quan phaûn daân haïi nöôùc. - Hieåu sô boâï veà theå loaïi vaø ñaùnh giaù giaù trò ngheä thuaät cuûa loái vaên traàn thuaät keát hôïp mieâu taû chaân thöïc sinh ñoäng. Troïng taâm: Tieát 1: Ñoïc, toùm taét ñoaïn trích. Giôùi thieäu caùc ñoaïn ñaàu. Ñoà duøng thieát bò: -Sô ñoà traän ñaùnh ñoàn Haï Hoài, Ngoïc Hoài. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP 1. OÅn ñònh lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra : Goïi 01 HS ? Em hieåu gì veà theå loaïi tuøy buùt ? ? Böùc tranh mieâu taû caûnh soáng cuûa chuùa Trònh gôïi cho em suy nghó veà hieän thöïc ñaát nöôùc nhö theá naøo? G.v nhaän xeùt vaø ghi ñieåm 3. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy – hoïc : Giôùi thieäu : Hoaøng Leâ nhaát thoáng chí laø moät taùc phaåm vaên xuoâi chöõ Haùn coù quy moâ lôùn nhaát , taùi hieän chaân thaät boái caûnh lòch söû ñaày bieán ñoäng ôû nöôùc ta trong khoaûng 03 thaäp kæ cuoái XVIII ñaàu XIX . Taùc phaåm ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng xuaát saéc veà maët ngheä thuaät , ñaëc bieät laø trong lónh vöïc tieåu thuyeát . Hoaït ñoäng cuûa Thaày Ø Hoaït ñoäng 1: Giôùi thieäu taùc giaû taùc phaåm. - Goïi HS ñoïc chuù thích * Hoûi :Em hieåu gì veà taùc giaû? - GV môû roäng 2 taùc giaû vaø quaù trình saùng taùc taùc phaåm. Ngoâ Thì Chí : Trung thaønh vôùi nhaø Leâ , theo Leâ Chieâu Thoáng . Khi Nguyeãn Hueä sai Vuõ Vaên Nhaäm ra Baéc dieät Nguyeãn Höõu Chænh , oâng ñöôïc cöû ñi laäp nghóa binh choáng Taây Sôn nhöng treân ñöôøng ñi thì beänh – maát . OÂng vieát 7 hoài ñaàu cuûa taùc phaåm . Ngoâ Thì Du : anh em chuù baùc vôùi Ngoâ Thì Chí … Hoûi: Hieåu gì veà theå chí? (HS döïa vaøo chuù thích 1 phaùt bieåu). Hoûi: Ñaëc ñieåm cuûa “ Hoaøng Leâ nhaát thoáng chí” ? (Noäi dung coù gì noåi baät?) -Chòu aûnh höôûng loái vieát chöông hoài cuûa TQ ( toân troïng lòch söû ) . -Nhieàu ngöôøi vieát vôùi nhöõng thôøi ñieåm lòch söû khaùc nhau nhöng tp vaãn giöõ ñöôïc tính nhaát quaùn . GV höôùng daãn ñoïc, tìm hieåu boá cuïc hoài 14. - GV toùn taét hoài 12 – 13 nhö SGV( trang 72) - Goïi HS ñoïc vaø toùm taét yù chính töøng ñoaïn. - Quaù trình ñoïc GV kieåm tra moät soá chuù thích ( 4, 8, 13, 20, 27...) Hoûi : Döïa vaøo boác cuïc vaên baûn . haõy neâu khaùi quaùt ñaïi yù baøi vaên ? Ø Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn phaân tích hình aûnh Nguyeãn Hueä. Hoûi: Caûm nhaän cuûa em n.t.n veà ngöôøi anh huøng Quang Trung - Nguyeãn Hueä sau khi ñoïc ñoaïn trích? Hoaït ñoäng cuûa Troø Taäp theå taùc giaû thuoäc loøng hoï Ngoâ Thì – Haø Taây. Hai taùc giaû chính: Ngoâ Thì Chí – Ngoâ Thì Du. Chí theå vaên vöøa coù tính chaát vaên vöøa coù tính chaát söû. - Hoaøng Leâ nhaát thoáng chí: tieåu thuyeát lòch söû (chöõ Haùn) theá kæ 18 – ñaàu theá kæ 19. Ñoaïn 1: Nguyeãn Hueä leân ngoâi Hoaøng ñeá, caàm quaân deïp giaëc. Ñoaïn 2: Cuoäc haønh quaân thaàn toác vaø chieán thaéng laãy löøng cuûa Quang Trung. Ñoaïn 3: Söï ñaïi baïi cuûa quaân töôùng Thanh, söï thaûm baïi cuûa vua toâi Leâ Chieâu Thoáng. -Ñoaïn trích döïng leân böùc tranh chaân thöïc vaø sinh ñoäng, hình aûnh anh huøng daân toäc Nguyeãn Hueä vaø söï thaûm baïi taát yeáu cuûa boïn xaâm löôïc. - Haønh ñoäng maïnh meõ, quyeát ñoaùn, xoâng xaùo, nhanh goïn, coù chuû ñích vaø raát hieäu quaû quyeát. Noäi dung caàn ñaït I. TÌM HIEÅU CHUNG 1. Taùc giaû -Taäp theå taùc giaû thuoäc loøng hoï Ngoâ Thì – Haø Taây. -Hai taùc giaû chính: Ngoâ Thì Chí – Ngoâ Thì Du. 2. Taùc phaåm - Hoaøng Leâ nhaát thoáng chí: tieåu thuyeát lòch söû (chöõ Haùn) theá kæ 18 – ñaàu theá kæ 19. 3. Ñoïc - tìm hieåu boá cuïc ( 15’) a) Boá cuïc : Ñoaïn 1: Nguyeãn Hueä leân ngoâi Hoaøng ñeá, caàm quaân deïp giaëc. Ñoaïn 2: Cuoäc haønh quaân thaàn toác vaø chieán thaéng laãy löøng cuûa Quang Trung. Ñoaïn 3: Söï ñaïi baïi cuûa quaân töôùng Thanh, söï thaûm baïi cuûa vua toâi Leâ Chieâu Thoáng. b. Ñaïi yù: Ñoaïn trích döïng leân böùc tranh chaân thöïc vaø sinh ñoäng, hình aûnh anh huøng daân toäc Nguyeãn Hueä vaø söï thaûm baïi taát yeáu cuûa boïn xaâm löôïc. II.ÑOÏC–HIEÅU VAÊN BAÛN 1. Hình aûnh Nguyeãn Hueä – Quang Trung - Haønh ñoäng maïnh meõ, quyeát ñoaùn, xoâng xaùo, nhanh goïn, coù chuû ñích vaø raát hieäu quaû quyeát. (GV cho HS phaùt bieåu töï do 2 – 3 em veà hieän töôïng ngöôøi anh huøng Nguyeãn Hueä Hoûi: Em thaáy tính caùch anh huøng theå hieän ôû hoaït ñoäng cuûa nhaân vaät nhö theá naøo? Chæ ra nhöõng vieäc lôùn maø oâng laøm trong voøng 1 thaùng ( 24/11 – 30 thaùng chaïp)? Hoûi : Qua nhöõng hoaït ñoäng laøm vieäc cuûa nhaân vaät em thaáy ñöôïc ñieàu gì ôû ngöôøi anh huøng? Tieát 24 ( tieáp ) Ø Hoaït ñoäng 3: Tieáp tuïc tìm hieåu nhaân vaät Nguyeãn Hueä. Hoûi: Ngoaøi bieåu hieän con ngöôøi haønh ñoäng nhanh goïn, Quang Trung coøn theå hieän trí tueä nhö theá naøo ? Haõy chöùng minh? - HS phaùt hieän nhöõng chi tieát theå hieän trí tueä cuûa Quang Trung. Hoûi: Phaân tích lôøi phuû duï tröôùc khi leân ñöôøng? (Bình giaûng yù naøy). Lôøi phuû duï quaân lính ôû Ngheä An khaúng ñònh chuû quyeàn daân toäc vaø leân aùn haønh ñoäng xaâm löôïc phi nghóa , traùi ñaïo trôøi cuûa giaëc . Nhaéc laïi truyeàn thoáng choáng ngoaïi xaâm vaø keâu goïi quaân lính ñoàng taâm hieäp löïc choáng giaëc . Hoûi: Vieäc Quang Trung tuyeån quaân nhanh gaáp vaø tieán quaân thaàn toác ( trong 4 ngaøy ñi maáy traêm km – tuyeån quaân ñoâng) gôïi suy nghó gì trong em veà hình aûnh ngöôøi anh huøng? ? Theo em chi tieát naøo trong taùc phaåm giuùp ta ñaùnh giaù ñöôïc taàm nhìn xa cuûa Quang Trung - Nguyeãn Hueä. G.V : Giôùi thieäu sô ñoà traän ñaùnh Haï Hoài – Ngoïc Hoài vaø keát hôïp bình giaûng . X Cuoäc haønh quaân thaàn toác do Quang Trung chæ huy ñeán nay vaãn coøn laøm cho chuùng taát caû chuùng ta kinh ngaïc. *Ngaøy 25 thaùng chaïp : Töø Phuù Xuaân chæ trong 01 tuaàn boä binh ñaõ ñeán Tam Ñieäp . *Ñeâm 30 ñaõ haønh quaân ra Thaêng Long . Vöøa ñi vöøa ñaùnh nhöng luùc naøo ñoäi ngöõ cuõng chænh teà . *Hôn 1 vaïn quaân môùi tuyeån ( trung quaân ) , quaân tinh nhueä bao boïc ôû boán phía . Hoûi: Hình aûnh Quang Trung trong traän ñaùnh taû ñoät höõu xoâng ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? Hoûi : Taïi sao caùc taùc giaû Ngoâ gia voán trung thaønh vôùi nhaø Leâ laïi coù theå vieát thöïc vaø hay nhö theá veà ngöôøi anh huøng Nguyeãn Hueä? Hoûi : caùc t.g ñaõ söû duïng bpNT naøo ñeå laøm noåi baät hình aûnh ngöôøi anh huøng Nguyeãn Hueä ? Ø Hoaït ñoäng 4: Toå chöùc tìm hieåu söï thaát baïi cuûa keû thuø. * Goïi HS ñoïc ñoaïn cuoái. Hoûi: Em hieåugì veà nhaân vaät Toân Só Nghò? HS vöøa phaùt bieåu vöøa chöùng minh. Hoûi :Soá phaän cuûa boïn xaâm löôïc nhö theá naøo? Gioïng vaên coù gì khaùc ñoaïn tröôùc? Hoûi : Tình caûnh cuûa boïn vua toâi nhaø Leâ nhö theá naøo ? Trong voøng 01 thaùng : + Teá caùo leân ngoâi Hoaøng ñeá. + Xuaát binh ra Baéc. + Tuyeån moä quaân lính. + Môû cuoäc duyeät binh ôû Ngheä An. + Phuû duï töôùng só, ñònh keá hoaïch haønh quaân ñaùnh giaëc, keá hoaïch ñoái phoù vôùi quaân Thanh sau chieán thaéng. -Ngöôøi lo xa, haønh ñoäng maïnh meõ. - Trí tueä saùng suoát, saâu xa ,nhaïy beùn. + Trong vieäc phaân tích tình hình thôøi cuoäc vaø theá töông quan löïc löôïng giöõa ta vaø ñòch. + Phuû duï quaân lính (khaúng ñònh chuû quyeàn, lôïi theá trung quaân, kích thích loøng yeâu nöôùc vaø truyeàn toáng quaät cöôøng daân toäc). + Saùng suoát trong vieäc xeùt ñoaùn vaø duøng ngöôøi (Sôû – Laân). (HS ñoïc laïi lôøi phuû duï, neâu yù nghóa treân ñoaïn vaên.) - YÙ chí quyeát thaéng vaø taàm nhìn xa trong roäng. + Môùi khôûi binh ñaõ khaúng ñònh seõ chieán thaéng. + Tính keá hoaïch ngoaïi giao sau khi chieán thaéng ñoái vôùi moät nöôùc lôùn gaáp 10 laàn nöôùc mình. - Taøi duïng binh nhö thaàn: 4 ngaøy vöôït ñeøo nuùi ñi 350 km tôùi Ngheä An vöøa tuyeån quaân, vöøa duyeät binh toå chöùc ñoäi nguõ trong 1 ngaøy. Tieán quaân thaàn toác heïn 7/1 aên teát ôû Thaêng Long, ñi xa nhöõng quaân luoân chænh teàdo taøi caàm quaân. -Nghe - Hình aûnh laãm lieät trong chieán traän. -Söï thaät laø vua Leâ heøn yeáu vaø chieán coâng löøng laãy cuûa vua Quang Trung , laø nieàm töï haøo lôùn lao cuûa daân toäc . Hình aûnh Quang Trung ñöôïc hieän leân qua taû, keå, thuaät oai phong laãm lieät ngöôøi anh huøng mang tính söû thi. -Ñoïc - Toân Só Nghò: Keû töôùng baát taøi, kieâu caêng töï maõn, chuû quan khinh ñòch, cho quaân lính maëc söùc aên chôi. - Khi quaân Taây Sôn ñaùnh ñeán nôisôï maát maët, xin ra haøng. -Lôùp cheát , lôùp boû chaïy , ñaàu haøng . - Chaïy baùn soáng baùn cheát . - Coõng raén caén gaø nhaø möu caàu lôïi ích rieâng. - Chòu noãi só nhuïc cuûa keû ñi caàu caïnh van xin, maát tö caùch quaân vöông. -Trong 01 thaùng : laøm nhieàu vieäc lôùn Ngöôøi lo xa, chu ñaùo . - Trí tueä saùng suoát, saâu xa , nhaïy beùn + Phaân tích chính xaùc tình hình thôøi cuoäc . ( ta – ñòch ) + Phuû duï binh lính . + Saùng suoát trong vieäc xeùt ñoaùn duøng ngöôøi . -YÙ chí quyeát thaéng vaø taàm nhìn xa trong roäng. -Taøi duïng binh nhö thaàn : + Tuyeån quaân + Tieán quaân + Toå chöùc binh maõ . 8 Hình aûnh oai phong , laãm lieät trong chieán traän. 2. Söï thaûm haïi cuûa quaân töôùng nhaø Thanh vaø vua toâi nhaø Leâ. a. Boïn quaân töôùng nhaø Thanh -Toân Só Nghò : baát taøi , kieâu caêng , chuû quan . -Binh lính : cheát , boû chaïy , ñaàu haøng . b. Boïn vua toâi phaûn nöôùc haïi daân -Coõng raén caén gaø nhaø , ñaët vaän meänh ñaát nöôùc vaøo tay keû thuø . -Chòu noãi só nhuïc : maát tö caùch quaân vöông Giaûng : Leâ Chieâu Thoáng khi sang Taøu phaûi caïo ñaàu , teát toùc , aên maëc gioáng nhö ngöôøi Maõn . Cuoái ñôøi phaûi gôûi thaân nôi ñaát khaùch . Hoûi :Thaùi ñoä cuûa taùc giaû ñöôïc thöïc hieän trong gioïng ñieäu vaø caûm xuùc ntn Ø Hoaït ñoäng 5: Höôùng daãn toång keát. Caûm höùng theå hieän trong ñoaïn trích laø caûm höùng nhö theá naøo? Caûm nhaän veà noäi dung ñoaïn trích? HS thaûo luaän, GV khaùi quaùt ruùt ra ghi nhôù SGK. Ø Hoaït ñoäng 6: Luyeän taäp Theo em yeáu toá mieâu taû goùp phaàn theå hieän söï vieäc nhö theá naøo? GV höôùng daãn HS laøm baøi taäp. Loøng thöông caûm vaø ngaäm nguøi cuûa taùc giaû. IV. LUYEÄN TAÄP Mieâu taû chieán coâng thaàn toác ñaïi phaù quaân Thanh töø toái 30 teát - 5/1. - Mieâu taû töøng traän Haø Hoài, Ngoïc Hoài. - Caûnh Quang Trung bieåu hieän trong moãi traän. - Traän vaøo Thaêng Long. III. TOÅNG KEÁT Ghi nhôù SGK 4. Ñaùnh giaù : Í Keå laïi chieán coâng thaàn toác ñaïi phaù quaân thanh . Í Phöông thöùc bieåu ñaït naøo ñöôïc duøng trong baøi ? Taùc duïng ? 5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø - HS ñoïc theâm. - Hieåu khaùi quaùt yù nghóa lòch söû, phöông thöùc mieâu taû coù vai troø nhö theá naøo trong keå? - Chuaån bò baøi: Söï phaùt trieån cuûa töø vöïng. G.v nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù giôø hoïc .
File đính kèm:
Hoang Le.doc
