Bài giảng môn Sinh học 8 - Bài 56: Tuyến yên, tuyến giáp

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thµy gi¸o, c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh !SINH HäC 8Gi¸o viªn d¹y: hoµng thÞ ph­¬ng h¹nh Tr­êng thcs s¬n hµTUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPTieát 59 - Baøi 56:Kieåm tra baøi cuõ :?1 Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết.?2 Nêu tính chất và vai trò của hormon.Tuyến nội tiết : Các chất tiết ra được ngấm thẳng vào máu và vận chuyển trong cơ thể.Tuyến ngoại tiết: Các chất tiết ra theo ống dẫn đổ ra ngoài tuyến .* Tính chất:- Mỗi loại hormon chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 1 số cơ quan xác định.- Hormon có hoạt tính sinh học rất cao.- Hormon không mang tính đặc trưng cho loài.* Vai trò:Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.Điều hòa các quá trình sinh lý diễn ra bình thường. Tieát 59 - Baøi 56TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPI. Tuyến yênTuyến yênDưới đồi thịĐồi thịThùy trướcThùy giữaThùy sau?2. Tuyến yên có cấu tạo như thế nào??1. Nêu vị trí của tuyến yên ? - Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.- Cấu tạo gồm 3 thùy: thùy trước, thùy giữa, thùy sau.Tieát 59 - Baøi 56TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPI. Tuyến yên- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của thần kinh.? Hoaït ñoäng cuûa tuyeán yeân chịu sự điều khiển của cơ quan naøo? Buồng trứng Tinh hoàn Tuyến giápTuyến sữaGanTuyến trên thậnPhát triển bao noãn, tiết ơstrôgen,rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng Sinh tinh, tiết testôstêronTiết sữa (tạo sữa)Tăng trưởng cơ thểKích tố tuyến sữaKích tố tuyến giápKích tố thể vàngKích tố nang trứngKích tố tăng trưởngHệ cơ xương(thông qua gan)Kích tố vỏ tuyếntrên thận Điều hòa hoạt động sinh dục trao đổi chất đường, khoángTiết hoocmôn tirôxinEm hãy quan sát hình và cho biết thùy trước tuyến yên tiết ra các hormon gì ?Cơ quan nào chịu ảnh hưởng của hormon đó ? Quan sát hình, kết hợp bảng 56.1SGK và cho biết tác dụng chính của hormon đến cơ quan mà nó tác động?Thùy sau và thùy giữa tuyến yên có vai trò gì ?+ Thùy trước tuyến yên tiết hoocmôn : PRL, LH, FSH, TSH, GH, ACTH kích thích hoạt động của các tuyến nội tiết khác, ảnh hưởng đến một số quá trình sinh lí trong cơ thể. + Thùy sau tuyến yên tiết hoocmôn ADH (kích tố chống đa niệu) tác dụng lên thận giúp giữ nước (chống đái tháo nhạt). Tiết Ôxitôxin (OT) tác dụng lên dạ con, tuyến sữa giúp tiết sữa và co bóp tử cung khi đẻ. + Thùy giữa tuyến yên chỉ phát triển ở trẻ nhỏ, có tác dụng đối với sự phân bố sắc tố da.? Tại sao nói tuyến yên là tuyến quan trọng nhất trong các tuyến nội tiết.Tieát 59 - Baøi 56TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPI. Tuyến yên- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của thần kinh.- Vai trò: + Tiết hormon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. + Tiết hormon ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể. Hormon tăng trưởng (GH) tiết nhiều gây bệnh khổng lồHe Pingping cao 74,6cmHormon tăng trưởng (GH) tiết ítTieát 59 - Baøi 56TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPI. Tuyến yên- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của thần kinh.- Vai trò: + Tiết hormon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. + Tiết hormon ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể. II. Tuyến giápTĩnh mạch chủ?Nêu vị trí và cấu tạo của tuyến giáp. Vị trí: nằm trước sụn giáp của thanh quản. Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết.Tuyến cận giápTuyến giápSụn khí quảnEo tuyếnTuyến giápSụn giápTĩnh mạch chủTUYẾN GIÁP? Tuyến giáp tiết hormon nào, hormon đó có vai trò gì? Vai trò: + Tiết hormon Tirôxin (TH), trong thành phần có iôt. Hormon này có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng của cơ thể .Ñieàu hoaø hoaït ñoäng cuûa tuyeán giaùpSố người mắc bệnh bướu cổ trên thế giới hiện nay:Châu Á : 750 triệu.Châu Phi : 230 triệu. Châu Mỹ La Tinh :60 triệu Công đồng châu Âu : 20-30 triệu. Các cụm dân cư miền núi : 35% Do thiếu iốt (tuyến giáp tiết ít tirôxin), tuyến yên sẽ tiết hormon thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến (cổ to ra). Tuyến giáp tiết ít hormon Tirôxin (do thiếu iot) sẽ gây bệnh gì ?Bệnh bướu cổ? YÙ nghóa cuûa cuoäc vaän ñoäng: “ toaøn daân duøng muoái ioât” - Dùng muối iốt để ngừa bệnh bướu cổ? Em cần làm gì để phòng bệnh bướu cổ cho bản thân, gia đình và những người xung quanh em ?Cá biểnRau câu biểnỐc biểnDo tuyeán giaùp hoaït ñoäng maïnh, tieát ra nhieàu hormon gây bệnh Bazơđô.Phân biệt bệnh Bazơđô với bệnh bướu cổ về nguyên nhân và hậu quảBệnh bướu cổBệnh BazơđôNguyên nhân Hậu quả- Do thiếu iốt (tuyến giáp tiết ít tirôxin)- Do tuyeán hoaït ñoäng maïnh gaây phì ñaïi tuyeán (coå to ra).- Trẻ chậm lớn, trí não kém phát triển.- Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.- Do tuyến giáp hoạt động mạnh (tiết nhiều hoocmôn)- Do tuyeán giaùp hoaït ñoäng maïnh, tieát ra nhieàu hormon laøm tăng trao đổi chất, tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng. - Người bệnh luôn hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh.? Tuyến giáp ngoài tiết hormon Troxin, còn tiết hormon nào, hormon đó có vai trò gì? Vai trò: + Tiết hormon Tirôxin (TH), trong thành phần có iôt. Hormon này có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng của cơ thể . + Tiết hormon Canxitônin cùng với tuyến cận giáp tham gia điều hòa Canxi và Photpho trong máu.Tuyến cận giápTuyến giápTieát 59 - Baøi 56TUYẾN YÊN, TUYẾN GIÁPI. Tuyến yên- Vị trí: nằm ở nền sọ có liên quan đến vùng dưới đồi.- Cấu tạo gồm 3 thùy: Thùy trước, thùy giữa, thùy sau.- Hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của thần kinh.- Vai trò: + Tiết hormon kích thích hoạt động của nhiều tuyến nội tiết khác. + Tiết hormon ảnh hưởng tới một số quá trình sinh lý trong cơ thể. II. Tuyến giáp Vị trí: nằm trước sụn giáp của thanh quản. Cấu tạo: nang tuyến và tế bào tiết. Vai trò: + Tiết hormon Tirôxin (TH), trong thành phần có iôt. Hormon này có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hoá vật chất và năng lượng của cơ thể . + Tiết hormon Canxitônin cùng với tuyến cận giáp tham gia điều hòa Canxi và Photpho trong máu.Khoanh troøn vaøo caâu trả lời ñuùng : a. Kích thích quaù trình TÑC cuûa xöông.	 b. Kích thích tuyeán giaùp tieát hormon tiroxin. c. Kích thích quaù trình ruïng tröùng ôû nöõ.	 d. Caû a, b, c.a. Kích thích quaù trình ruïng tröùng, taïo vaø duy trì theå vaøng (ôû nöõ).b. Kích thích baøi tieát söõa meï luùc nuoâi con.c. Laøm giaûm quaù trình saûn xuaát nöôùc tieåu cuûa thaän.Gaây co ruùt töû cung khi ñeû con. a. Naèm ôû neàn soï.	b. Naèm treân oáng cuûa thanh quaûn.	 c. Naèm ôû coå, phía sau suïn giaùp cuûa thanh quaûn. d. Naèm ôû coå, phía tröôùc suïn giaùp cuûa thanh quaûn.	 a. Glucozô.	 b. Muoái NaCl. c. Ioât.	d. Caû a, b, c.1. Kích toá tuyeán giaùp (TSH) coù taùc duïng laø :2. Kích toá theå vaøng (LH) coù taùc duïng : 3. Vò trí cuûa tuyeán giaùp naèm ôû vò trí naøo treân cô theå ?4. Hormon cuûa tuyeán giaùp laø tiroxin (TH),trong thaønh phần coù chöùa:H­íng dÉn vÒ nhµ:-Lµm bµi tËp 1: KÓ tªn c¸c tuyÕn néi tiÕt vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ vai trß cña tõng tuyÕn ghi vµo b¶ng 56-2 SGK- Häc bµi theo néi dung SGK vµ vë ghi- §äc môc em cã biÕt SGK T178- §äc tr­íc bµi 57CHÚC CÁC THÀY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH : SỨC KHỎE , HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT TRONG CUỘC SỐNG !