Bài giảng môn toán lớp 10 - Bài 1: Bất đẳng thức
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Bài giảng môn toán lớp 10 - Bài 1: Bất đẳng thức, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHÖÔNG IV: BAÁT ÑAÚNG THÖÙC. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH § 1. BAÁT ÑAÚNG THÖÙC Soá tieát : 2 1.Muïc tieâu: a/Kieán thöùc :-Bieát khaùi nieäm vaø caùc tính chaát cuûa baát ñaúng thöùc -Hieåu baát ñaúng thöùc coâ-si -Bieát ñöôïc moät soá baát ñaúng thöùc chöùa giaù trò tuyeät ñoái b/Kyõ naêng: -Vaän duïng ñöôïc tính chaát cuûa baát ñaúng thöùc hoaëc duøng pheùp bieán ñoåi töông ñöông ñeå chöùng minh moät soá baát ñaúng thöùc ñôn giaûn -Bieát vaän duïng baát ñaúng thöùc coâ-si vaøo vieäc chöùng minh moät soá baát ñaúng thöùc hoaëc tìm giaù trò lôùn nhaát , giaù trò nhoû nhaát cuûa moät bieåu thöùc ñôn giaûn -Chöùng minh ñöôïc moät soá baát ñaúng thöùc ñôn giaûn coù chöùa daáu giaù trò tuyeät ñoái -Bieát bieåu dieãn caùc ñieåm treân truïc soá thoûa maõn caùc baát ñaúng thöùc c/Tö duy:-Bieát ñöa caùc daïng toaùn veà daïng quen thuoäc d/Thaùi ñoä: -Reøn luyeän tính caån thaän ,chính xaùc 2.Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc: a/Kieán thöùc cuõ:khaùi nieäm baát ñaúng thöùc vaø chöùng minh baát ñaúng thöùc ñaõ hoïc ôû lôùp 8 vaø lôùp 9 b/Phöông tieän:saùch giaùo khoa c/Phöông phaùp:phöông phaùp gôïi môû ,vaán ñaùp vaø caùc phöông phaùp khaùc 3.Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng: ngaøy soaïn: ngaøy daïy: TIEÁT :27 Hoaït ñoäng 1: OÂn taäp baát ñaúng thöùc .Thôøi gian: 15p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi 1 hs traû lôøi caâu hoûi 1,1 hs khaùc nhaän xeùt keát quaû Töông töï nhö vaäy cho caâu hoûi 2 Vd:x>y x+2>y+2 x>2 => x2>4 hs giaûi thích vaø hieåu roõ baát ñaúng thöùc heä quaû vaø baát ñaúng thöùc töông ñöông Vd:x>y => -2x<-2y (ad tính chaát nhaân 2 veá cuûa baát ñaúng thöùc vôùi 1 soá aâm) *hs oân taäp baèng caùch hoaøn thaønh 2 baøi taäp sau Choïn chaám ñieåm 5 vôû nhanh nhaát vaø ñuùng nhaát ?Trong caùc meänh ñeà sau meänh ñeà naøo ñuùng a/3,25-4 c/-3 ?Choïn daáu thích hôïp (=;) ñieàn vaøo oâ vuoâng ta ñöôïc moät meänh ñeà ñuùng a/23 b/ c/3+2( d/ a2+10 ,vôùi a laø soá ñaõ cho 1 hs traû lôøi caâu hoûi sau: ?Theá naøo laø moät baát ñaúng thöùc. Nhaéc laïi khaùi nieäm baát ñaúng thöùc ** Hs traû lôøi caùc caâu hoûi sau: ? theá naøo laø 1 baát ñaúng thöùc heä quaû , baát ñaúng thöùc töông ñöông ?cho ví duï veà töøng loaïi? Chöùng minh raèng :a a-b<0 Mñoä 1:hs töï giaûi quyeát Mñoä 2:ta ch/m 2 mñ sau: aa-ba<b Mñoä 3:ta aùp duïng tính chaát coäng 2 veá baát ñaúng thöùc vôùi 1 soá ñeå c/m 2 mñ treân Nhaéc laïi 1 soá tính chaát ñaõ hoïc veà baát ñaúng thöùc Cho 1 vaøi ví duï aùp duïng 1 trong caùc tính chaát treân I/ OÂn taäp baát ñaúng thöùc 1.Khaùi nieäm baát ñaúng thöùc:sgk tr74 2.Baát ñaúng thöùc heä quaû vaø baát ñaúng thöùc töông ñöông:sgk tr74 3.Tính chaát cuûa baát ñaúng thöùc:sgk tr75 Chuù yù :sgk tr76 Hoaït ñoäng 2: Baát ñaúng thöùc coâ-si .Thôøi gian:10p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Nghe hieåu vaø thöïc hieän tuøy khaû naêng hs maø thöïc hieän mñ1 ,mñ2 ,mñ3 Ghi nhaän kieán thöùc Trình baøy caùch chöùng minh Chænh söûa hoaøn thieän Phaùt bieåu ñònh lyù coâ-si. Hs traû lôøi caâu hoûi : ?haõy chöùng minh baát ñaúng thöùc coâ-si. Mñoä 1:hs töï giaûi quyeát Mñ2:bieán ñoåi meänh ñeà ñaõ cho töông ñöông vôùi moät meänh ñeà ñuùng Mñ3 : (1 ) a+b-2,ta caàn chöùng minh meänh ñeà naøy ñuùng Hs traû lôøi : ?khi naøo ñaúng thöùc xaûy ra. II/Baát ñaúng thöùc coâ-si: 1.Ñònh lyù:sgk tr76 Hoaït ñoäng 3: Caùc heä quaû cuûa baát ñaúng thöùc coâ-si .Thôøi gian:10p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Hs ghi nhaän kieán thöùc ,thöïc hieän tuøy theo möùc ñoä Trình baøy baøi giaûi vaø chænh söõa hoaøn thieän Hs ghi nhaän kieán thöùc ,thöïc hieän tuøy theo möùc ñoä Traû lôøi caâu hoûi ,naém kyõ vaán ñeà ñeå daãn ñeán kieán thöùc môùi Hs giaûi quyeát baøi toaùn sau: Cho a>0 ,haõy chöùng minh: a+ hs coù theå thöïc hieän caùc möùc ñoä : Mñ1:hs töï giaûi quyeát Mñ2:ta ad bñt coâ-si cho hai soá ? Mñ3 :hoaøn chænh baøi toaùn keát quaû baøi toaùn treân laø heä quaû 1 ?trong taát caû caùc hình chöõ nhaät coù cuøng chu vi ,hình naøo coù dieän tích lôùn nhaát ,giaûi thích. Hs coù theå thöïc hieän caùc möùc ñoä sau: Mñ1:hs töï gaûi quyeát Mñ2:ghi coâng thöùc tính chu vi vaø dieän tích cuûa hình chöû nhaät Mñ3:ad bñt coâ-si ta coù: a+b,a,b laø ñoä daøi 2 caïnh Khi naøo tích ab lôùn nhaát? Ta coù heä quaû 2 Hs töï chöùng minh heä quaû 2 Töông töï hs traû lôøi caâu hoûi sau:neáu x,y cuøng döông vaø coù tích khoâng ñoåi thì toång x+y nhoû nhaát khi naøo? Khi ñoù ta coù heä quaû 3 vaø hs cuõng chöùng minh ñöôïc heä quaû 3 2.Caùc heä quaû: Heä quaû 1:sgk tr76 Heä quaû 2:sgk tr77 Heä quaû 3:sgk tr77 Hoaït ñoäng 4:Baát ñaúng thöùc chöùa daáu giaù trò tuyeät ñoái .Thôøi gian:5p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Hs nhôù laïi caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà giaù trò tuyeät ñoái vaø traû lôøi caâu hoûi OÂn laïi ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái Hs traû lôøicaâu hoûi sau : ?Tính giaù trò tuyeät ñoái cuûa caùc soá sau: a/ 0 b/1,25 c/ d/ ?Goïi 1 hs nhaéc laïi ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá a ?ghi 1 vaøi tính chaát veà giaù trò tuyeät ñoái ñaõ hoïc Nhaéc laïi ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái vaø caùc tính chaát :sgk tr78 Hoaït ñoäng 5:cuõng coá vaø daën doø .Thôøi gian :5p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Hs neâu höôùng giaûi quyeát baøi toaùn hoaëc theo höôùng daãn cuûa gv tìm ra höôùng giaûi cuûa baøi toaùn vaø veà nhaø hoaøn chænh baøi toaùn Hs neâu höôùng giaûi quyeát caùc baøi toaùn sau: 1/CMR: ,vôùi a ,b döông 2/Cho x>0 ,tìm giaù trò nhoû nhaát cuûa bieåu thöùc f(x)= x+ Hd: f(x)= x-2 + +2 Ñaët g(x) = x-2 + ?g(x) nhoû nhaát khi naøo. **Baøi taäp veà nhaø töø 1 ñeán 6 sgk tr 79 Ngaøy soaïn: Tieát 28 ngaøy daïy: Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ .Thôøi gian:10p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Nghe hieåu nhieäm vuï Laøm baøi taäp aùp duïng Nhaän xeùt vaø hoaøn chænh lôøi giaûi Goïi 1 hs kieåm tra laïi kieán thöùc cuõ: Neâu ñònh lyù veà baát ñaúng thöùc coâ-si? Ad:cho 2 soá a vaø b döông .Chöùng minh raèng : (a+b) Caùc hs khaùc nhaän xeùt vaø laøm baøi taäp aùp duïng vaøo vôû Choïn 3 vôû coù keát quaû nhanh nhaát Hoaït ñoäng 2: baøi taäp 1,2 sgk tr79 .Thôøi gian:10p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi 1/ d. 2/-1 Giaûi thích:vì x>5 0< <1 ;1<+1 -11 Chia 4 nhoùm hoïc taäp vaø laøm vieäc theo nhoùm Mñ1:Caû 4 nhoùm cho keát quaû vaø giaûi thích ôû caùch choïn cuûa mình Mñ2:traû lôøi caâu hoûi sau: Caâu a sai vì sao? Vôùi x>5 ,haõy so saùnh vaø Baøi taäp 1 Baøi taäp 2 Hoaït ñoäng 3: Baøi taäp 3 sgk tr79 .Thôøi gian:10p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Nghe hieåu nhieäm vuï vaø thöïc hieän tuøy töøng möùc ñoä Tìm caùch giaûi ,trình baøy caùch giaûi Chænh söõa hoaøn thieän ( b-c)2<a2 (b-c-a)(b-c+a) < 0 a ,b,c laøñoä daøi 3 caïnh tam giaùc neân : a+c>b => b-c-a < 0 a+b>c => b-c+a>0 =>(b-c-a)(b-c+a) < 0 (ñuùng) 3a/ Mñ1:hs töï giaûi quyeát Mñ2 :hs traû lôøi caâu hoûi gôïi yù sau: Khi naøo thì 3 soá a ,b, c laø ñoä daøi 3 caïnh cuûa 1 tam giaùc? Mñ3 :( b-c)2(b-c-a)(b-c+a) < 0 Khoâng maát tính toång quaùt ta cuõng coù (a-b)2 <c2 ;(c-a)2 <b2 3b/suy ra töø keát quaû caâu a Coäng veá vôùi veá 3 keát quaû treân ta suy ra ñpcm Baøi taäp 3 Hoaït ñoäng 4: Baøi taäp 4,5,6 sgk tr79 .Thôøi gian:10p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Nghe hieåu nhieäm vuï Tìm phöông aùn thaéng Trình baøy keát quaû Chænh söõa hoaøn thieän 4/hd:ta duøng pheùp bieán ñoåi töông ñöông Xeùt hieäu:x3+y3-(x2y+xy2)= Hs bieán ñoåi ñeå ñöa ñöôïc veà keát quaû =(x+y)(x2+y2-xy) –xy(x+y) =(x+y)(x2-2xy+y2) =(x+y)(x-y)2 Nhaän xeùt keát quaû sau khi ñaõ bieán ñoåi 5/höôùng daãn hs tìm caùch giaûi baøi toaùn,khoâng trình baøy baøi giaûi Ñaët =t Xeùt 2 tröôøng hôïp : *<1 * x 6/Hd:Goïi H laø tieáp ñieåm cuûa ñöôøng thaúng AB vôùi ñöôøng troøn .Ta aùp duõng baát ñaúng thöùc coâ-si: AB=HA+HB AB ngaén nhaát khi ñaúng thöùc xaûy ra ? Baøi taäp 4 Baøi taäp 5 Baøi taäp 6 Hoaït ñoäng 5: Cuûng coá daën doø .Thôøi gian:5p Hoaït ñoäng cuûa hs Hoaït ñoäng cuûa gv Noäi dung caàn ghi Hs traû lôøi caâu hoûi vaø suy nghó nhanh höôùng giaûi baøi taäp ?ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá a Ghi tính chaát veà giaù trò tuyeät ñoái Bt:cmr: § 2. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH VAØ HEÄ BAÁT PHÖÔNG TRÌNH MOÄT AÅN I.Muïc tieâu Giôùi thieäu cho hoïc sinh khaùi nieäm cô baûn: baát phöông trình, heä baát phöông trình 1 aån: nghieäm vaø taäp nghieäm cuûa baát phöông trình, ñieàu kieän cuûa baát phöông trình, giaûi baát phöông trình. Giuùp hoïc sinh laøm quen vôùi moät soá phöông phaùp bieán ñoåi baát phöông trình thöôøng duøng. II. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc Chuaån bò caùc baûng keát quaû cuûa moãi hoïat ñoäng. Chuaån bò phieáu hoïc taäp. III.Phöông phaùp Gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc hoïat ñoäng ñieàu khieån tö duy, ñan xen hoïat ñoäng nhoùm. IV.Tieán haønh baøi hoïc vaø caùc hoïat ñoâng Ngaøy soaïn: ngaøy daïy: Tieát 29 Hoaït ñoäng 1:Giôùi thueäu bpt 1aån Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung Nghe, hieåu nhieäm vuï Trình baøy keát quaû Veá traùi: 2x Veá phaûi: 3 Chænh baøi hoøan thieän (neáu coù) Ghi nhaän kieán thöùc Toå chöùc cho hoïc sinh oân laïi kieán thöùc cuõ: Cho Baát phöông trình:2x3 Chæ roû veá traùi vaø veá phaûi cuûa baát phöông trình naøy? Cho bieát daïng cuûa baát phöông trình 1 aån. I.Baát phöông trình 1 aån: SGK trang 90 Hoaït ñoäng 2:Giaûi baát phöông trình vaø bieåu dieãn nghieäm treân truïc soá. Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung Nghe vaø hieåu nhòeäm vuï Laàn löôït thay caùc soá -2; 2; ; vaøo baát phöông trình ñeå tìm baát ñaúng thöùc ñuùng. Trình baøy keát quaû Chænh vaø söûa hoøan thieän(neáu coù) Ghi nhaän kieán thöùc Trong caùc soá-2; 2; ; soá naøo khoâng laø nghieäm cuûa baát phöông trình treân. Goïi hoïc sinh giaûi baát phöông trình( tìm taäp nghieäm cuûa baát phöong trình) Yeâu caàu hoïc sinh bieåu dieãn nghieäm treân truïc soá Veõ truïc soá, bieåu dieån caùc soá treân truïc soá Hoaït ñoäng 3: tìm ñieàu kieän cuûa 1 baát phöông trình 1 aån. Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung Hoïc sinh laàn löôït trình baøy keát quaû giaùo vieân yeâu caàu. Chænh söûa vaø hoøan thieän (neáu coù) Cho f(x)=+ g(x)=x2 Tìm ñieàu kieän cuûa x ñeå f(x); g(x) coù nghóa? Ñieàu kieän cuûa 1 baát phöông trình. 2.Ñieàu kieän cuûa 1 baát phöông trình. OÂN TAÄP THI HKI Tieát 31 I.Muïc ñích caàn ñaït ñöôïc: 1.Veà kieán thöùc: Cuõng coá kieán thöùc veà veõ ñoà thò haøm soá baäc 2,baäc 1 Caùch giaûi pt chöùa caên baäc hai, giaûi pt ctöùa giaù trò tuyeät ñoái 2.Veà kyõ naêng: Bieát duøng ñoà thò tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa ñöôøng thaúng vaø parabol Bieát tìm ñieàu kieän cuûa pt, so saùnh nghieäm vôùi ñieàu kieän II.Phöông tieän daïy hoïc: Saùch BT, caùc bt theâm, thöôùc III.Phöông phaùp daïy hoïc: Ñaët vaán ñeà keát hôïp gôïi môû IV.Tieán trình daïy hoïc: HÑHS HÑGV ND -Tìm toaï ñoä ñænh -Veõ truïc ñoái xöùng -Tìm giao ñieåm vôùi Ox,Oy Sao khi xaùc ñònh caùc böôùc treân,moãi hs töï tìmtoaï ñoä ñænh vaø veõ -Nhìn hình veõ keát luaän toaï ñoä giao ñieåm Hay Moãi hs laäp PTHÑGÑ x – 2 ≥ 0 Þ pt..... x - 2< 0 Þ pt..... b. töông töï a. 3x -4 ≥ 0 Û Giaûi pt Caâu b, c laøm töông töï ÑS b c d x = 3 ÑS a (x; y) = (2; 3) b Heä pt voâ nghieäm -Neâu caùc böôùc veõ ñoà thò haøm baäc 2 -Hs coù theå laáy caùc ñieåm phuï ñeå veõ chính xaùc hôn -Höôùng daãn hs tìm toaï ñoä giao ñieåm(2 caùch) -Coù theå nhìn hình veõ ñeå xaùc ñònh toaï ñoä giao ñieåm -Thieát laäp PTHÑGÑ Þ x = .....thay vaøo pt ñt (hoaëc pt parabol)Þ Toaï ñoä giao ñieåm Nhaéc laïi = c. Aùp duïng bình phöông 2 veá - Ñaët ñieàu kieän bieåu thöùc döôùi caên.Roài bình phöông 2 veá Caû 2 giaù trò ñeàu thoaû maõn ñk . - Giaù trò bò loaïi (vì veá traùi döông nhöng veá phaûi aâm) d. Ñaët ñk 2 bieåu thöùc döôùi daáu caên. - Hs coù theå söû duïng maùy tính ñeå giaûi.Hoaëc söû duïng phöông phaùp theá, phöông phaùp coäng Hoaït ñoäng 1: Cho(P): y = x2 -2x – 1 vaø ñt(d):y = x – 1 a.Veõ (P) vaø (d) treân cuøng heä truïc toaï ñoä b.Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa (P) vaø (d) Hoaït ñoäng 2: Giaûi caùc pt sau: a. = x + 1 b. = x – 2 c. Hoaït ñoäng 3: Giaûi caùc pt sau: a. b. c. d. Hoaït ñoäng 4: Giaûi caùc heä phöông trình sau: a. b. V. Cuûng coá – daën doø: - Xem laïi caùc böôùc veõ ñoà thò haøm baäc 2 - Caùch giaûi pt chöùa caên baäc hai,chöùa giaù trò tuyeät ñoái - Chuaån bò baøi ñeå thi HKI Tieát 32: TRAÛ BAØI CUOÁI HOÏC KÌ I Tieát : 33 Hoïat ñoäng 4:Giôùi thieäu baát phöông trình chöùa tham soá. Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung Ghi nhaän kieán thöùc. Ví duï: Cho 2 baát phöông trình: 2(m-1)x +3 < 0 x2-mx+1 0 x: laø aån soá m: xem nhö laø haèng soá( vaø caùch giaûi heä baát phöông trình 1 ñöôïc goïi laø tham soá) 3.Baát phöông trình chöùa tham soá(SGK) Hoaït ñoäng 5:Heä baát phöông trình 1 aån Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung Nghe vaø hieåu nhòeäm vuï Trình baùy rieâng nghieäm cuûa töøng baát phöông trình (1); (2). Laáy giao taäp nghieäm cuûa baát phöông trình(1) ; (2) Chænh söûa vaø hoøan thieän (neáu coù) Cho 2 baát phöông trình 1 aån: 3-x 0 (1) x+1 0 (2) keát hôïp 2 baát phöông trình (1); (2) ta ñöôïc: ñaây laø heä baát phöông trình 1 aån. Theá naøo laø nghieäm cuûa heä baát phöông trình 1 aån. Phöông phaùp giaûi heä baát phöông trình 1 aån? II. Heä baát phöông trình 1 aån SGK trang 81 Hoaït ñoäng 6: Moät soá phöông phaùp bieán ñoåi baát phöông trình Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung Nghe vaø hieåu nhòeäm vuï Tìm taäp nghieäm T1 cuûa baát phöông trình (1) Tìm taäp nghieäm T2 cuûa baát phöông trình (2). So saùnh. Keát luaän. Baát phöông trình (1) vaø baát phöông trình (2) coù töông ñöông nhau khoâng?Vì sao? Theá naøo laø 2 heä baát phöông trình töông ñöông? III. Moät soá phöông phaùp bieán ñoåi baát phöông trình 1)Baát phöông trình töông ñöông SGK. Tieát 34: Hoaït ñoäng 7:Pheùp bieán ñoåi töông ñöông Hoïat ñoäng cuûa hoïc sinh Hoïat ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung So saùnh caùc taäp nghieäm cuûa (1) vaø (1’);(2) vaø (2’).nhaän xeùt. Ghi nhaän kieán thöùc. Khai trieån vaø ruùt goïn 2x2+3x-4 2x2+2x+3 Chuyeån veá: 2x2+3x-4-(2x2+2x+3)0 Ruùt goïn: x-10 Taäp nghieäm: (-;1] Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh: Ghi nhaän kieán thöùc. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh: x2+2>0 , x2+1>0 , (x2+2)(x2+1)>0 , Nhaân 2 veá vôùi maãu thöùc chung: Chuyeån veá vaø ruùt goïn:-x+1>0x<1 Taäp nghieäm:x<1 Ñieàu kieän xR Bình phöông 2 veá x2+2x+2>x2-2x+3 Chuyeån veá vaø ruùt goïn: 4x > 1 Taäp nghieäm x> Nhaän xeùt Ñieàu kieän: 3-x0 Chuyeån veá vaø ruùt goïn x> Keát hôïp vôùi ñieàu kieän ta ñöôïc heä Ñieàu kieän:x1 Xeùt hai tröôøng hôïp khi: x<1 baát phöông trình voâ nghieäm vaø x>1 nhaân 2 veábaát phöông trình vôùi x-1 ta ñöôïc 1 Nghieäm baát phuông trình la ønghieäm cuûa heä: 1 < x < 2 Ghi nhaän kieán thöùc. .Ñieàu kieän: xR Xeùt 2 tröôøng hôïp: x+<0 x< Taäp nghieäm: x< (a) x+0 x Bình phöông 2 veá ta ñöôïc baát phöông trình töông ñöông: Nghieäm cuûa baát phöông trình laø nghieäm cuûa heä: (b) Töø (a) vaø (b) ta coù : Û x < 4 Trôû laïi ví duï 1.giaùo vieân cho hoïc sinh nhaän xeùt hai heä baát phöông trình: vaø Hai heä phöông trình töông ñöông vaø vieát : Ví duï 2:Giaûi baát phöông trình: (x+2)(2x-1)-2 x2+(x-1)(x+3) Giaoù vieân höôùng daãn hoïc sinh giaûi caùc baát phöông trình treân. Khai trieån vaù ruùt goïn töøng veá Chuyeån veá => veá phaûi = 0 Ruùt goïn Taäp nghieäm Qua keát quaû ví duï Giaùo vieân cho hoïc sinh ruùt ra nhaän xeùt. Ví duï 3: Giaûi baát phöông trình: > Nhaän xeùt maãu thöùc cuûa baøi toùan . Nhaân 2 veá baát phöông trình vôùi maãu thöùc chung: (x2+2)(x2+1) Chuyeån veá vaø ruùt goïn Taäp nghieäm Ví duïõ 4: Giaûi baát phöông trình: > Ñieàu kieän. Bình phöông 2 veá Chuyeån veá vaø ruùt goïn Taäp nghieäm Qua ví duï: Giaùo vieân chuù yù hoïc sinh khi bieán ñoåi bieåu thöùc ôû 2 veá baát phöông trình ñieàu kieän coù theå bò thay ñoåi. Toång quaùt hoùa caùch giaûi baát phöông trình daïng : > Ví duï 5:Giaûi baát phöông trình: Höôùng daãn hoïc sinh laøm ví duï Ñieàu kieän Chuyeån veá vaø ruùt goïn Keát hôïp ñieàu kieän => taäp nghieäm Ví duï 6: Giaûi baát phöông trình: Ñieàu kieän Xeùt 2 tröôøng hôïp x1 Nhaän xeùt keát quaû baøi toùan vaø ruùt ra keát luaän SGK Ví duï 7:Giaûi baát phöông trình Ñieàu kieän Xeùt 2 tröôøng hôïp vaø Toång hôïp 2 keát quaû ôû 2 tröôøng hôïp ta ñöôïc taäp nghieäm cuûa baát phöông trình Daïng toång quaùt: Hs giaûi caùc heä pt treân,so saùnh Þ keát luaän 4) Nhaân chia SGK trang 84 5) Bình phöông SGK 6) Chuù yù: SGK Hs ghi vaøo taäp Hs ghi vaøo taäp Hs ghi vaøo taäp Cuûng coá: 1) Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa x thoûa maõn ñieài kieän cuûa moãi baát phöông trình sau: a) b) 2) Caùc baát phöông trình sau coù töông ñöông nhau khoâng? Vì sao? a) 2x-3 > 0 vaø -2x+3 < 0 b) x2+1 < 2x2 -3 vaø -x2+4 < 0 c) vaø Baøi taäp veá nhaø: Baøi taäp 1, 2, 3, 4, 5 SGK trang 88. § 3. DAÁU CUÛA NHÒ THÖÙC BAÄC NHAÁT Soá tieát : 2 Muïc tieâu Veà kieán thöùc : + Khaùi nieäm veà nhò thöùc baäc nhaát , ñònh lyù veà daáu cuûa nhò thöùc baäc nhaát. + Caùch xeùt daáu tích , thöông cuûa nhò thöùc baäc nhaát. + CaÙch boû daáu giaù trò tuyeät ñoái trong bieåu thöùc chöùa giaù trò tuyeät ñoái cuûa nhò thöùc baäc nhaát. * Veà kyû naêng : + Thaønh thaïo caùc böôùc xeùt daáu nhò thöùc baäc nhaát + Hieåu vaø vaän duïng thaønh thaïo caùc böôùc laäp baûng xeùt daáu + Bieát caùch vaän duïng giaûi caùc baát phöông trình daïng tích ,thöông hoaëc coù chöùa giaù trò tuyeät ñoái cuûa nhò thöùc baäc nhaát Veà tö duy : Naém ñöôïc caùch chöùng minh ñònh lyù veà daáu cuûa nhò thöùc baäc nhaát Bieát bieán ñoåi caùi laï veà caùi quen Veà thaùi ñoä : Caån thaän , chính xaùc ,bieát öùng duïng ñònh lyù veà daáu cuûa nhò thöùc baäc nhaát. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc Thöïc tieãn : HS bieát caùch giaûi baát phöông trình baäc nhaát HS ñaõ hoïc ñoà thò cuûa haøm soá y = ax + b Phöông tieän : saùch giaùo khoa 10 Phöông phaùp : duøng phöông phaùp vaán ñaùp gôïi môû thoâng qua caùc hoaït ñoäng ñieàu khieån tö duy vaø hoaït ñoäng nhoùm . Tieán trình cuûa baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng TIEÁT 35 Kieåm tra baøi cuõ: Hoaït ñoäng 1: giaûi caùc baát phöông trình sau: a) 5x – 2 > 0 b) - 4x + 3 > 0 Thôøi gian :7 phuùt Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung caàn ghi Giaûi baát phöông trình treân *Giao nhieäm vuï cho HS *Goïi HS leân baûng *HS nhaän xeùt ,GV nhaän xeùt *Döïa vaøo ñoù ñeå xaây döïng baøi môùi Baøi môùi Hoaït ñoäng 2:Xaây döïng ñònh lyù . Xeùt daáu f(x) = 3x – 6 Thôøi gian: 7 phuùt Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung caàn ghi *Tìm nghieäm cho f(x) = 0x = 2 *Bieán ñoåi 3.f(x) = 3(3x – 6) = 32(x - 2) *Xeùt daáu 3.f(x) > 0 x >2 3.f(x) < 0 x< 2 *Keát luaän f(x) > 0 khi x > 2 f(x) < 0 khi x < 2 f(x) = 0 khi x = 2 *GV giuùp HS tieán haønh caùc böôùc xeùt daáu *Tìm nghieäm *Bieán ñoåi a.f(x) = a(ax +b) = a2(x + ) (a 0 ) *Xeùt daáu af(x) > 0 , af(x) > 0 khi naøo ? *Baûng xeùt daáu *Keát luaän *Nhaän xeùt *Minh hoaï baèng ñoà thò 1) Nhò thöùc baäc nhaát coù daïng f(x) = ax + b (a ) 2) Caùc böôùc xeùt daáu nhò thöùc baäc nhaát : SGK Hoaït ñoäng 3: phaùt bieåu ñònh lyù SGK. Thôøi gian : 2 phuùt Hoaït ñoäng 4: Chöùng minh ñònh lyù veà daáu cuûa f(x) = ax+ b (a 0) Thôøi gian : 7 phuùt Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung caàn ghi *Tìm nghieäm cho f(x) = 0x = *Bieán ñoåi a.f(x) = a .(ax +b ) = a2 (x + ) *Xeùt daáu a.f(x) > 0 x > 3.f(x) < 0 x< *Keát luaän Höôùng daãn HS töøng böôùc chöùng minh ñònh lyù *Tìm nghieäm *phaân tích thaønh tích *Xeùt daáu af(x) *Keát kuaän *Minh hoaï baèng ñoà thò Qui taéc : xeùt daáu nhò thöùc baäc nhaát trong “traùi “ ngoaøi “cuøng” Hoïat ñoäng 5: Reøn luyeän kyû naêng . Thôøi gian : 10 phuùt Xeùt daáu a) f(x) = - 3x +2 b) f(x) = mx – 1 ( m ) Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung caàn ghi a)Tìm nghieäm x = Laäp baûng xeùt daáu : x + f(x) + 0 - keát luaän : f(x) > 0 khi x < f(x) f(x) = 0 khi x = b) gioáng nhö SGK *giao baøi taäp cho HS *höôùng daãn HS *goïi HS leân baûng *goïi HS nhaän xeùt *GV nhaän xeùt ,söûa chöûa sai laèm (neáu coù ) *yeâu caàu HS giaûi baøi taäp naâng cao Hoaït ñoäng 6: Cuûng coá ñònh lyù .Vaän duïng xeùt daáu daïng tích , thöông . Thôøi gian : 12 phuùt Xeùt daáu : 1) f(x) = x – x2 2) f(x) = Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung caàn ghi *ñaët thöøa soá chung f(x) = x( 1 – x ) *Tìm nghieäm x = 0 , x = 1 *Baûng xeùt daáu : x 0 1 x - 0 + + 1-x + + 0 - f(x) - 0 + 0 - Keát luaän : f(x) > 0 khi 0 < x <1 f(x) 1 f(x) = 0 khi x = 0 hoaëc x= 1 2)quy ñoàng MSC : 2x – 1 f(x) = tìm nghieäm x = 0 , x = Baûng xeùt daáu x 0 2x - 0 + + 2x-1 - - 0 + f(x) + 0 - || + Keát luaän: f(x) > 0 khi x < 0 hoaëc x > f(x) < 0 khi 0 < x< f(x) = 0 khi x = 0 f(x) khoâng xaùc ñònh khi x = *GV höôùng daãn HS phaân tích thaønh tích caùc nhò thöùc baäc nhaát *Goïi HS leân baûng giaûi *Goïi HS nhaän xeùt *GV nhaän xeùt 3)ta quy ñoàng ñöa veà daïng thöông Töøng böôùc gioáng nhö baøi 1 *Chuù yù: baûng xeùt daáu nhaán maïnh choå khoâng xaùc ñònh Caùch xeùt daáu nhò thöùc daïng tích , thöông *Bieán ñoåi thaønh daïng tích , thöông ( neáu coù ) *Tìm nghieäm cuûa töøng nhò thöùc baäc nhaát *Xeùt daáu treân cuøng 1 baûng xeùt daáu (neáu laø tích thì nhaân daáu , thöông thì chia daáu) *Keát luaän TIEÁT 36 Hoaït ñoäng 7: Vaän duïng ñònh lyù giaûi baát phöông trình daïng tích , thöông Thôøi gian : 23 phuùt Giaûi baát phöônh trình : 1) ( - 6 – 3x ) ( x + 1) > 0 2) 1 Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa GV Noäi dung caàn ghi *Xeùt daáu f(x) = ( - 6 – 3x ) ( x + 1) *Tìm nghieäm : x = -2, x = -1 x - -2 -1 + -6-2x + 0 - - x + 1 - - 0 + f(x) - 0 + 0 - *Keát luaän : - 2 < x < - 1 2) Quy ñoàng ta coù : tìm nghieäm , laäp baûng xeùt daáu Keát luaän : 1 x < 3 *Giao nhieäm vuï cho HS *Höôùng daãn HS töøng böôùc *Xeùt daáu veá traùi *Döïa vaøo baûng xeùt daáu keát luaän *Bieán ñoåi thaønh phöông trình töông ñöông *Tìm nghieäm *Xeùt daáu *Keát luaän Caùc böôùc giaûi baát phöông trình : *Bieán ñoåi ñeå ñöôïc 1 veá baèng 0 *Xeùt daáu veá khaùc khoâng *Keát luaän Hoaït ñoäng 8: Vaän duïng ñònh lyù giaûi baát phöông trình chöùa giaù trò tuyeät ñoái Thôøi gian : 15 phuùt Giaûi baát phöông trình : | 4 – 2x | < x Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung caàn ghi *Tìm nghieäm 4 – 2x = 0 x = 2 x - 2 + 4 -2x + 0 - * x 2 . Ta coù heä pt: x * x < 2 . Ta coù heä pt: x *Keát luaän : < x < 2 Nhaéc laïi:ñònh nghóa veà giaù trò tuyeät ñoái | a| = a neáu a > 0 hoaëc | a | = - a neáu a < 0 *GV höôùng daãn HS töøng böôùc *Goïi HS leân baûng *Xeùt bieåu thöùc trong giaù trò tuyeät ñoái *giaûi bpt treân töøng khoaûng, nöûa khoaûng *Hôïp taát caû caùc khoaûng, nöûa khoaûng *Keát luaän Ghi laïi caùc böôùc thöïc hieän Keát luaän Cuûng coá: 5 phuùt Phaùt bieåu ñònh lyù veà daáu cuûa nhò thöùc baäc nhaát Neâu caùc böôùc xeùt daáu moät tích, thöông Neâu caùch giaûi bpt chöùa giaù trò tuyeät ñoái cuûa nhò thöùc baäc nhaát 5. Baøi taäp veà nhaø : ( 2 phuùt ).Baøi 1, 2 , 3 trong SGK § 4. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN Soá tieát: 2 Moân: Ñaïi soá I Muïc tieâu a) Veà kieán thöùc Hieåu khaùi nieäm baát phöông trình,heä baát phöông trình baäc nhaát hai aån Hieåu khaùi nieäm nghieäm vaø mieàn nghieäm cuûa baát phöông trình vaø heä baát phöông trình baäc nhaát hai aån b)Veà kó naêng Veõ ñöôïc mieàn nghieäm cuûa baát phöông trình baäc nhaát hai aån treân maët phaúng toaï ñoä c)Veà tö duy Hieåu,bieát vaø vaän duïng kieán thöùc vaøo laøm baøi taäp tìm nghieäm,bieåu dieãn hình hoïc taäp nghieäm baát phöông trình vaø heä baát phöông trình baäc nhaát hai aån d)Veà thaùi ñoä Caån thaän, chính xaùc II Chuaån bi phöông tieän daïy hoïc: Thöïc tieån Hoc sinh ñaõ hoïc ñoà thò haøm soá y= ax +b Hoïc sinh ñaõ hoïc baát phöông trình baäc nhaát moät aån Phöông tieän SGK,saùch baøi taäp,phieáu hoïc taäp Phöông phaùp PP gôïi môû vaán ñaùp III Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng TIEÁT 37 A) Kieåm tra baøi cuû Hoaït ñoäng 1:Veõ ñoà thò haøm soá 2x+ y = 3 hay(y = 3 – 2x) Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Noäi dung ca
File đính kèm:
DS10CBC4 sua.doc
