Bài giảng Tiết 48 luyện tập
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Bài giảng Tiết 48 luyện tập, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TIEÁT 48 LUYEÄN TAÄP MUÏC TIEÂU Höôùng daãn laïi caùch laäp baûng vaø coâng thöùc tính soá trung bình coäng (caùc böôùc vaø yù nghóa cuûa caùc kí hieäu). Ñöa ra moät soá baûng taàn soá (khoâng nhaát thieát phaûi neâu roõ daáu hieäu) ñeå HS luyeän taäp tính soá trung bình coäng vaø tìm moát cuûa daáu hieäu. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS GV: Giaáy trong hoaëc baûng phuï in saün caùc baøi taäp. Maùy chieáu; maùy tính boû tuùi. HS: Baûng phuï, buùt vieát baûng, maùy tính boû tuùi. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng 1 KIEÅM TRA BAØI CUÕ GV kieåm tra HS 1: HS 1 leân baûng - Neâu caùc böôùc tính soá trung bình coäng cuûa moät daáu hieäu? Neâu coâng thöùc tính soá trung bình coäng vaø giaûi thích caùc kí hieäu. - Traû lôøi nhö SGK - Chöõa baøi taäp 17a (tr.20 SGK) (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình). Chöõa BT 17a (tr.20 SGK) a) Ñaùp soá GV kieåm tra HS 2: HS 2 leân baûng - Neâu yù nghóa cuûa soá trung bình coäng? Theá naøo laø moát cuûa daáu hieäu. - Traû lôøi nhö SGK - Chöõa BT 17b (tr.20 SGK) Chöõa BT 17b (tr.20 SGK) Taàn soá lôùn nhaát laø 9, giaù trò öùng vôùi taàn soá 9 laø 8. Vaäy Mo = 8. GV cho HS caû lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa 2 baïn vaø cho ñieåm 2 em ñoù. Hoaït ñoäng 2 LUYEÄN TAÄP Baøi 12 (tr.6 SBT) GV cho HS quan saùt ñeà baøi treân maøn hình maùy chieáu (hoaëc baûng phuï). Baøi 13 (tr.6 SBT) GV: Em haõy cho bieát ñeå tính ñieåm trung bình cuûa töøng xaï thuû em phaûi laøm gì? HS: Phaûi laäp baûng taàn soá vaø theâm hai coät ñeå tính . GV goïi hai HS leân baûng vaø tính ñieåm trung bình cuûa töøng xaï thuû HS 1 tính cuûa xaï thuû A. HS 2 tính cuûa xaï thuû B. Xaï thuû A Xaï thuû B Giaù trò (x) Taàn soá (n) Caùc tích Giaù trò (x) Taàn soá (n) Caùc tích 8 5 40 6 2 12 9 6 54 7 1 7 10 9 90 9 5 45 N = 20 Toång 184 10 12 120 = N = 20 Toång 184 = GV: coù nhaän xeùt gì veà keát quaû vaø khaû naêng cuûa töøng ngöôøi ? HS: Hai ngöôøi coù keát quaû baèng nhau, nhöng xaï thuû A baén ñeàu hôn (ñieåm chuïm hôn), coøn ñieåm cuûa xaï thuû B phaân taùn hôn. GV ñöa tieáp baøi taäp sau leân maøn hình maùy chieáu: Tìm soá trung bình coäng vaø tìm moát cuûa daõy giaù trò sau baèng caùch laäp baûng. 18 26 20 18 24 21 18 21 17 20 19 18 17 30 22 18 21 17 19 26 28 19 26 31 24 22 18 31 18 24 Yeâu caàu caùc nhoùm hoaït ñoäng thi ñua xem nhoùm naøo laøm nhanh vaø ñuùng nhaát. HS hoaït ñoäng theo nhoùm. Keát quaû Ta laäp baûng “taàn soá“ nhö sau Giaù trò (x) Taàn soá (n) Caùch tính 17 3 51 18 7 126 19 3 57 20 2 40 21 3 63 22 2 44 24 3 72 26 3 78 28 1 28 30 1 30 31 2 62 N=30 Toång 651 = Vaäy soá trung bình coäng laø = 21,7. Moát laø Mo = 18. GV kieåm tra keát quaû vaø yù thöùc laøm vieäc cuûa caùc nhoùm. Cho ñieåm nhoùm laøm vieäc toát nhaát. Baøi taäp 18 (tr.21 SGK) Baøi taäp 18 (tr.21 SGK) GV ñöa ñeà baøi taäp leân maøn hình vaø hoûi: Em coù nhaän xeùt gì veà söï khaùc nhau giöõa baûng naøy vaø nhöõng baûn “taàn soá” ñaõ bieát? Baûng naøy khaùc so vôùi nhöõng baûng “taàn soá” ñaõ bieát laø trong coät giaù trò (chieàu cao) ngöôøi ta gheùp caùc giaù trò cuûa daáu hieäu theo töøng lôùp (hay saép xeáp theo khoaûng). Ví vuï: töø 110 à 120 (cm) coù 7 em HS. GV giôùi thieäu: Baûng naøy ta goïi laø baûng phaân phoái gheùp lôùp. GV tieáp tuïc giôùi thieäu caùch tính soá trung bình coäng trong tröôøng hôïp naøy nhö SGK. Tính soá trung bình coäng cuûa giaù trò nhoû nhaát vaø lôùn nhaát cuûa moãi lôùp thay cho giaù trò x. chaúng haïn soá trung bình cuûa lôùp 110 – 120 laø . Nhaân soá trung bình cuûa moãi lôùp vôùi taàn soá töông öùng. Coäng taát caû caùc tích vöøa tìm ñöôïc vaø chia cho soá caùc giaù trò cuûa daáu hieäu. GV tieáp tuïc cho HS ñoäc laäp tính toaùn vaø ñoïc keát quaû. Sau ñoù ñöa lôøi giaûi maãu treân baûng phuï hoaëc giaáy trong. Chieàu cao Giaù trò trung bình Taàn soá Caùc tích 105 105 1 105 110 – 120 115 7 805 121 – 131 126 35 4410 132 – 142 137 45 6165 = 143 – 153 148 11 1628 155 155 1 155 N = 100 13268 Hoaït ñoäng 3 HÖÔÙNG DAÃN HOÏC SINH SÖÛ DUÏNG MAÙY TÍNH BOÛ TUÙI ÑEÅ TÍNH GIAÙ TRÒ TRUNG BÌNH TRONG BAØI TOAÙN THOÁNG KEÂ V trôû laïi vôùi baøi taäp 13 (tr.6 SBT) Tính giaù trò trung bình . Xaï thuû A: 0 MODE Tính treân maùy AÁn (Ñeå maùy laøm vieäc ôû traïng thaùi thöôøng) AÁn tieáp 5 x 8 + 6 x 9 + 9 x 10 = ÷ [(… 5 + 6 + 9 = keát quaû: 9,2. HS laøm theo chæ daãn cuûa GV Töông töï em haõy söû duïng maùy tính boû tuùi tính giaù trò trung bình cuûa xaï thuû B HS aán maùy nhö sau: AÁn MODE 0 AÁn tieáp 2 x 6 + 1 x 7 + 5 x 9 + 12 x 10 = ÷ [(... 2 + 1 + 5 + 12 = keát quaû: = 9,2. Hoaït ñoäng 4 HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ OÂn laïi baøi. Laøm baøi taäp sau: Ñieåm thi hoïc kì moân toaùn cuûa lôùp 7D ñöôïc ghi trong baûng sau: 6 5 4 7 7 6 8 5 8 3 8 2 4 6 8 2 6 3 8 7 7 7 4 10 8 7 3 5 5 5 9 8 9 7 9 9 5 5 8 8 5 9 7 5 5 Laäp baûng “taàn soá” vaø baûng “taàn suaát” cuûa daáu hieäu. Tính soá trung bình coäng ñieåm kieåm tra cuûa lôùp. Tìm moát cuûa daáu hieäu. OÂn laïi chöông III laøm caâu 4 caâu hoûi oân taäp chöông (tr.22 SGK). Laøm baøi taäp 20 Tr. 23 SGK, baøi 14 tr.7 SBT. OÂN TAÄP CHÖÔNG 3 MUÏC TIEÂU Heä thoáng laïi cho HS trình töï phaùt trieån vaø kó naêng caàn thieát trong chöông. OÂn laïi kieán thöùc vaø kó naêng cô baûn cuûa chöông nhö: daáu hieäu; taàn soá; baûng taàn soá; caùch tính soá trung bình coäng; moát; bieåu ñoà. Luyeän taäp moät soá daïng toaùn cô baûn cuûa chöông. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS GV: Ñeøn chieáu vaø caùc phim giaáy trong (hoaëc baûng phuï) ghi baûng heä thoáng oân taäp chöông vaø caùc baøi taäp. Thöôùc thaúng coù chia khaoûng, phaán maøu, buùt daï. HS: laøm caùc caâu hoûi vaø baøi taäp ôû phaàn oân taäp chöông SGK vaø SBT theo tyeâu caàu cuûa GV. - Thöôùc thaúng, baûng phuï nhoùm buùt daï. C. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng 1 OÂN TAÄP LYÙ THUYEÁT GV ñaët caâu hoûi: Muoán ñieàu tra veà moät daáu hieäu naøo ñoù, em phaûi laøm nhöõng vieäc gì? Trình baøy keát quaû thu ñöôïc theo maãu baûng naøo? Vaø laøm theá naøo ñeå so saùnh, ñaùnh giaù daáu hieäu ñoù? HS: Muoán ñieàu tra veà moät daáu hieäu naøo ñoù, ñaàu tieân em phaûi thu thaáp soá lieäu thoáng keâ, laäp baûng soá lieäu ban ñaàu. Töø ñoù, laäp baûng “taàn soá”, tìm soá trung bình coäng cuûa daáu hieäu, moát cuûa daáu hieäu. Ñeå coù moät hình aûnh cuï theå veà daáu hieäu, em caàn laøm gì? HS: Ñeå coù moät hình aûnh cuï theå veà daáu hieäu em duøng bieåu ñoà. GV ñöa leân maøn hình baûng sau: (ñöa daàn keøm vôùi caâu hoûi) Ñieàu tra veà moät daáu hieäu Thu thaäp soá lieâïu thoáng keâ Laäp baûng soá lieäu ban ñaàu. Tìm caùc giaù trò khaùc nhau. Tìm taàn soá cuûa moãi giaù trò Baûng “taàn soá” Bieåu ñoà Soá trung bình coäng, moát cuûa daáu hieäu YÙ nghóa cuûa thoáng keâ trong ñôøi soáng Caâu hoûi: Haõy neâu maãu baûng soá lieäu ban ñaàu. HS traû lôøi: GV veõ laïi maãu soá lieäu ban ñaàu treân baûng. STT Ñôn vò Soá lieäu ñieàu tra Maãu baûng soá lieäu ban ñaàu thöôøng goàm: STT, ñôn vò, soá lieäu ñieàu tra. Taàn soá cuûa moät giaù trò laø gì Taàn soá cuûa moät giaù trò laø soá laàn xuaát hieän cuûa giaù trò ñoù trong daõy giaù trò cuûa daáu hieäu. Coù nhaän xeùt gì veà toång caùc taàn soá? Toång caùc taàn soá ñuùng baèng toång soá caùc ñôn vò ñieàu tra (N). Baûng taàn soá goàm nhöõng coät naøo? Baûng taàn soá goàm nhöõng coät: giaù trò (x) vaø taàn soá (n) Giaù trò (x) Taàn soá (n) Caùc tích (xn) Ñeå tính soá trung bình coäng cuûa daáu hieäu, ta laøm theá naøo? GV boå sung vaøo baûng taàn soá 2 coät: tích (xn) vaø . Ta caàn laäp theâm coät tính (xn) vaø coät . - tính baèng coâng thöùc naøo? - Moát cuûa daáu hieäu laø gì? Kí hieäu - Moát cuûa daáu hieäu laø giaù trò coù taàn soá lôùn nhaát trong baûng “taàn soá”; Kí hieäu laø Mo. - Ngöôøi ta duøng bieåu ñoà laøm gì? Ngöôøi ta duøng bieåu ñoà ñeå coù moät hình aûnh cuï theå veà giaù trò cuûa daáu hieäu vaø taàn soá. - Em ñaõ bieát nhöõng loaïi bieåu ñoà naøo? - Em ñaõ bieát bieåu ñoà ñoaïn thaúng, bieåu ñoà hình chöõ nhaät, bieåu ñoà hình quaït. - Thoáng keâ coù yù nghóa gì trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta? - Thoáng keâ giuùp chuùng ta bieát ñöôïc tình hình hoaït ñoäng, dieãn bieán cuûa hieän töôïng. Töø ñoù döï ñoaùn caùc khaû naêng xaûy ra, goùp phaàn phuïc vuï con ngöôøi ngaøy caøng toát hôn. Hoaït ñoäng 2 OÂN TAÄP BAØI TAÄP Baøi taäp 20 tr.23 SGK (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình) GV hoûi: Ñeà baøi yeâu caàu gì? HS: Ñeà baøi yeâu caàu: Laäp baûng taàn soá. Döïng bieåu ñoà ñoaïn thaúng. Tìm soá trung bình coäng. GV: Yeâu caàu HS 1 laäp baûng “taàn soá” theo haøng doïc vaø neâu nhaän xeùt. Sau ñoù GV goïi tieáp hai HS leân baûng: HS 2: Döïng bieåu ñoà ñoaïn thaúng. HS 3: Tính soá trung bình coäng. GV yeâu caàu nhaéc laïi caùc böôùc tính soá trung bình coäng cuûa daáu hieäu Naêng suaát Taàn soá Caùc tích 20 1 20 25 3 75 30 7 210 35 9 315 40 6 240 45 4 180 50 1 50 31 1090 HS 1 HS 2 GV neâu caùc böôùc döïng bieåu ñoà ñoaïn thaúng HS 2: 20 25 30 35 40 45 50 7 6 5 4 2 1 0 3 n x 8 9 GV nhaän xeùt, cho ñieåm HS. HS lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn treân baûng. * Baøi taäp 14 tr.27 SBT (Ñöa ñeà baøi leân maøn hình) HS ñoïc ñeà baøi a) Laøm chung toaøn lôùp Coù bao nhieâu traän trong toaøn giaûi? GV giaûi thích soá traän löôït ñi: traän. Töông töï, soá traän löôït veà: 45 traän. HS: coù 90 traän Yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm laøm caâu c, d, e. caâu b veà nhaø laøm HS hoaït ñoäng theo nhoùm Keát quaû: c) Coù 10 traän (90 – 80 = 10) khoâng coù baøn thaéng. d) (baøn) e) Mo = 3 Ñaïi dieän moät nhoùm trình baøy baøi laøm. HS lôùp nhaän xeùt. * Baøi taäp traéc nghieäm GV ñöa ñeà baøi leân maøn hình. Ñieåm kieåm tra toaùn cuûa moät lôùp 7 ñöôïc ghi trong baûng sau: 6 5 4 7 7 6 8 5 8 3 8 2 4 6 8 2 6 3 8 7 7 7 4 10 8 7 3 5 5 5 9 8 9 7 9 9 5 5 8 8 5 9 7 5 5 HS laøm baøi taäp Choïn caâu traû lôøi ñuùng trong caùc caâu sau: Keát quaû a) Toång caùc taàn soá cuûa caùc daáu hieäu thoáng keâ laø: A. 9; B. 45; C. 5. b) Soá caùc giaù trò khaùc nhau cuûa daáu hieäu thoáng keâ laø: A. 10; B. 9; C. 45. c) Taàn soá HS coù ñieåm 5 laø: A. 10; B. 9; C. 11. d) Moát cuûa daáu hieäu A. 10; B. 5; C. 8. B. 45 B. 9 A. 10 B.5 Hoaït ñoäng 3 HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ OÂn taäp lí thuyeát theo baûng heä thoáng oân taäp chöông vaø caùc caâu hoûi oân taäp tr.22 SGK. Laøm laïi caùc daïng baøi taäp cuûa chöông. Tieát sau kieåm tra 1 tieát. Toå tröôûng duyeät Ngaøy thaùng naêm CHÖÔNG IV TIEÁT 51 BIEÅU THÖÙC ÑAÏI SOÁ § 1. KHAÙI NIEÄM VEÀ BIEÅU THÖÙC ÑAÏI SOÁ MUÏC TIEÂU HS caàn ñaït ñöôïc: Hieåu ñöôïc khaùi nieäm veà bieåu thöùc ñaïi soá. Töï tìm hieåu moät soá ví duï veà bieåu thöùc ñaïi soá. B. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS GV: + Maùy chieáu vaø giaáy trong ghi baøi taäp + Baûng phuï ghi baøi taäp soá 3 HS: Baûng nhoùm + giaáy trong. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng 1 GIÔÙI THIEÄU CHÖÔNG GV: Trong chöông “Bieåu thöùc ñaïi soá” ta seõ nghieân cöùu caùc noäi dung sau: - Khaùi nieäm veà bieåu thöùc ñaïi soá HS nghe GV giôùi thieäu Giaù trò cuûa bieåu thöùc ñaïi soá. Ñôn thöùc. Caùc pheùp toaùn coäng tröø ñôn, ña thöùc, nhaân ñôn thöùc. Cuoái cuøng laø nghieäm cuûa ña thöùc. Noäi dung baøi hoâm nay laø “Khaùi nieäm veà bæeu thöùc ñaïi soá”. Hoaït ñoäng 2 1. NHAÉC LAÏI VEÀ BIEÅU THÖÙC GV: ÔÛ caùc lôùp döôùi ta ñaõ bieát caùc soá ñöôïc noái vôùi nhau bôûi daáu caùc pheùp tính: coäng, tröø, nhaân, chia naâng leân luyõ thöøa, laøm thaønh moät bieåu thöùc. Vaäy em naøo coù theå cho ví vuï veà moät bieåu thöùc. HS: Coù theå laáy ví duï tuyø yù nhö: 5 + 3 – 2 25: 5 +7 x 2 122 . 42 4.32 – 7.5 … GV: Nhöõng bieåu thöùc treân coøn ñöôïc goïi laø bieåu thöùc soá. GV yeâu caàu HS laøm ví duï tr.24 SGK Moät HS ñoïc ví ñuï tr.24 SGK. Moät HS traû lôøi: Bieåu thöùc soá bieåu thò chu vi hình chöõ nhaät, ñoù laø: 2 . (5 x 8) (cm) ?1 GV cho HS laøm tieáp - HS vieát: 3. (3+2) (cm2) Hoaït ñoäng 3 2) KHAÙI NIEÄM VEÀ BIEÅU THÖÙC ÑAÏI SOÁ GV: Neâu baøi toaùn Vieát bieåu thöùc bieåu thò chu vi cuûa hình chöõ nhaät coù hai caïnh lieân tieáp laø 5 (cm) vaø a (cm). GV giaûi thích: Trong baøi toaùn treân ngöôøi ta ñaõ duøng chöõ a ñeå vieát thay cho moät soá naøo ñoù (hay coøn noùi chöõ a ñaïi dieän cho moät soá naøo ñoù). HS ghi baøi vaø nghe GV giaûi thích. Baèng caùch töông töï nhö ñaõ laøm ôû ví duï treân, em haõy vieát bieåu thöùc bieåu thò chu vi hình chöõù nhaät cuûa baøi toaùn treân. HS leân baûng vieát bieåu thöùc 2. ( 5 + a) GV: khi a = 2 ta coù bieåu thöùc treân bieåu thò chu vi hình chöõ nhaät naøo? HS: Khi a = 2 ta coù bieåu thöùc treân bieåu thò chu vi hình chöõ nhaät coù hai caïnh baèng 5 (cm) vaø 2 (cm). GV hoûi töông töï vôùi a = 3,5. GV: Bieåu thöùc 2(5 + a) laø moät bieåu thöùc ñaïi soá. Ta coù theå duøng bieåu thöùc treân ñeå bieåu thò chu vi cuûa caùc hình chöõ nhaät coù moät caïnh baèng 5, caïnh coøn laïi laø a (a laø moät soá naøo ñoù). GV: ñöa ?2 leân maùy chieáu yeâu caàu caû lôùp cuøng laøm. Sau ñoù goïi HS leân baûng. Moät HS khaùc traû lôøi. HS leân baûng laøm: Goïi a (cm) laø chieàu roägn cuûa hình chöõ nhaät (a>0) thì chieàu daøi cuûa hình chöõ nhaät laø a + 2 (cm). Dieän tích cuûa hình chöõ nhaät: A (a + 2) (cm2). GV:Nhöõng bieåu thöùc: a + 2; a(a+2) laø nhöõng bieåu thöùc ñaïi soá. GV: Trong toaùn hoïc, vaät lí… ta thöôøng gaëp nhöõng bieåu thöùc maø trong ñoù ngoaøi caùc soá, caùc kí hieäu pheùp toaùn coäng, tröø, nhaân, chia, naâng caáp luyõ thöøa, coøn coù caû caùc chöõ (ñaïi dieän cho caùc soá), ngöôøi ta goïi nhöõng bieåu thöùc nhö vaäy laø bieåu thöùc ñaïi soá. GV: cho HS nghieân cöùu ví duï tr.25 SGK GV: Yeâu caàu HS laáy caùc ví vuï bieåu thöùc ñaïi soá. GV vaø HS caû lôùp kieåm tra ví vuï neâu cuûa caû lôùp vaø nhaän xeùt ñaùnh giaù. Hai HS leân baûng vieát, moãi HS vieát 2 ví duï veà bieåu thöùc ñaïi soá. ?3 GV cho HS laøm tr.25 SGK goïi hai HS leân baûng vieát. HS 1: Caâu a: Quaõng ñöôøng ñi sau x(h) cuûa moät oâtoâ ñi vôùi vaän toác 30 km/h laø 30.x (km) HS 2: Caâu b Toång quaõng ñöôøng ñi ñöôïc cuûa moät ngöôøi, bieát ngöôøi ñoù ñi boä trong x(h) vôùi vaän toác 5 km/h vaø sau ñoù ñi baèng oâtoâ trong y (h) vôùi vaän toác 35 km/h laø 5.x + 35.y (km) GV: Trong caùc bieåu thöùc ñaïi soá, caùc chöõ ñaïi dieän cho nhöõng soá tuyø yù naøo ñoù, ngöôøi ta goïi nhöõng chöõ nhö vaäy laø bieán soá (hay goïi taét laø bieán). GV: Trong nhöõng bieåu thöùc ñaïi soá treân, ñaâu laø bieán. HS: Bieåu thöùc a + 2; a(a +2) coù a laø bieán. Bieåu thöùc 5x + 35y coù x vaø y laø bieán. GV: Cho HS doïc phaàn chuù yù tr.25 SGK Moät HS ñoïc to phaàn chuù yù, caùc HS khaùc xem SGK. Hoaït ñoäng 4 CUÛNG COÁ GV cho HS ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát”. Cho HS laøm baøi taäp 1 tr.26 SGK, goïi 3 HS leân baûng laøm baøi. HS1: Caâu a. Toång cuûa x vaø y laø : x + y. HS 2: Caâu b Tích cuûa x vaø y laø x.y. HS 3: Caâu c c) Tích cuûa toång x vaø y vôùi hieäu x vaø y laø: (x + y) (x – y). GV cho HS caû lôùp nhaän xeùt, ñaùnh giaù. Sau ñoù laøm baøi taäp 2 tr.26 SGK HS leân baûng: Dieän tích hình thang coù ñaùy lôùn laø a, ñaùy nhoû laø b, ñöôøng cao laø h (a, b, h coù cuøng ñôn vò ño) laø: Troø chôi: GV ñöa hai baûng phuï coù ghi baøi 3 tr.26 SGK, toå chöùc troø chôi “Thi noùi nhanh”. Coù hai ñoäi chôi, moãi ñoäi goàm 5 HS. Yeâu caàu cuûa baøi toaùn Noái caùc yù 1), 2) ..5) vôùi a), b) …e) sao cho chuùng coù cuøng yù nghóa. Luaät chôi: moãi HS ñöôïc gheùp ñoâi 2 yù moät laàn, HS sau coù theå söûa baøi cuûa baïn lieàn tröôùc. Ñoäi naøo laøm ñuùng vaø nhanh hôn laø ñoäi thaéng. 1) x – y a) Tích cuûa x vaø y 2) 5y b) Tích cuûa 5 vaø y 3) xy c) Toång cuûa 10 vaø x 4) 10 + x d) Tích cuûa toång x vaø y vôùi hieäu x vaø y 5) (x + y)(x – y) e) Hieäu cuûa x vaø y Coù theå toå chöùc chôi gheùp nhanh treân baèng caùch: GV vieát caùc yù 1), 2), …5) vaø a), b), …e) vaøo caùc taám bìa, sau ñoù cho HS gheùp ñoâi moät vôùi nhau sao cho chuùng coù cuøng yù nghóa. Hoaït ñoäng 5 HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ Naém vöõng khaùi nieäm theá naøo laø bieåu thöùc ñaïi soá. Laøm baøi taäp 4, 5 (tr.27 SGK) Baøi taäp 1, 2, 3, 4, 5 (tr 9.10 SBT). - Ñoïc tröôùc baøi: Giaù trò cuûa moät bieåu thöùc ñaïi soá. TIEÁT 52 §2. GIAÙ TRÒ CUÛA MOÄT BIEÅU THÖÙC ÑAÏI SOÁ MUÏC TIEÂU HS bieát caùch tính giaù trò cuûa moät bieåu thöùc ñaïi soá, bieát caùch trình baøy lôøi giaûi cuûa baøi toaùn naøy. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS GV: Maùy chieáu + giaáy trong hoaëc baûng phuï ñeå ghi baøi taäp. HS: Baûng nhoùm (giaáy trong) + buùt daï. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng 1 KIEÅM TRA VAØ ÑAËT VAÁN ÑEÀ GV goïi HS 1 leân baûng chöõa baøi taäp 4 tr.27 SGK. Haõy chæ ra caùc bieán trong bieåu thöùc. HS 1: Leân baûng chöõa baøi taäp. Nhieät ñoä luùc maët trôøi laën cuûa ngaøy ñoù laø: t + x – y (ñoä). * Caùc bieán trong bieåu thöùc laø t, x, y. GV: goïi HS 2 leân baûng chöõa baøi 5 tr.27 SGK HS 2: a) Soá tieàn ngöôøi ñoù nhaän ñöôïc trong moät quí lao ñoäng, ñaûm baûo ñuû ngaøy coâng vaø laøm vieäc coù hieäu suaát cao ñöôïc thöôûng laø 3.a + m (ñoàng). b) Soá tieàn ngöôøi ñoù nhaän ñöôïc sau hai quùi lao ñoäng vaø bò tröø vì nghæ 1 ngaøy khoâng pheùp laø 6.a – n (ñoàng) GV cho HS caû lôùp ñaùnh giaù cho dieåm baøi hai baïn vöøa chöõa. GV: Neáu vôùi löông 1 thaùng laø a = 500.000ñ, vaø thöôûng laø m = 100.000ñ coøn phaït n=50.000ñ. Em haõy tính soá tieàn ngöôøi coâng nhaân ñoù nhaän ñöôïc ôû caâu a vaø caâu b treân. GV goïi 2 HS leân baûng tính. Hai HS leân baûng laøm baøi HS1 laøm caâu a. Neáu a = 500.000 m = 100.000 thì 3.a + m = 3.500.000 + 100.000 = 1.500.000 + 100.000 = 1.600.000 (ñ) HS 2 laøm caâu b b) Neáu a = 500.000 n = 50.000 thì 6a – n = 6.500.000 – 50.000 = 3.000.000 – 50.000 = 2.950.000(ñ) GV: Ta noùi 1.600.000 laø giaù trò cuûa bieåu thöùc 3a + m taïi a = 500.000 vaø m = 100.000. Hoaït ñoäng 2 1) GIAÙ TRÒ CUÛA MOÄT BIEÅU THÖÙC ÑAÏI SOÁ GV cho HS töï ñoïc ví duï 1 tr. 27 SGK. GV: Ta noùi 18,5 laø giaù trò cuûa bieåu thöùc 2m + n taïi m = 9 vaø n = 0,5 hay coøn noùi: taïi m=9 vaø n=0,5 thì giaù trò cuûa bieåu thöùc 2m + n laø 18,6. GV cho HS laøm ví duï 2 tr.27 SGK. Tính giaù trò cuûa bieåu thöùc 3x2 – 5x + 1 taïi x = -1 vaø x = . GV goïi 2 HS leân baûng tính giaù trò taïi x = -1 vaø taïi x = . Ví duï 2: HS 1: thay x = -1 vaøo bieåu thöùc 3 x2 – 5x + 1 Ta coù: 3. (-1)2 – 5(-1) + 1 = 3 + 5 + 1 = 9. Vaäy giaù trò cuûa bieåu thöùc taïi x = -1 laø 9. HS 2: Thay x = . Vaøo bieåu thöùc 3 x2 – 5x + 1 ta coù: 3 = = Vaäy giaù tròc uûa bieåu thöùc taïi x= laø GV: Vaäy muoán tính giaù trò cuûa bieåu thöùc ñaïi soá khi bieát giaù trò cuûa caùc bieán trong bieåu thöùc ñaõ cho ta laøm theá naøo? HS: Ñeå tính giaù trò cuûa moät bieåu thöùc ñaïi soá taïi nhöõng giaù trò cho tröôùc cuûa caùc bieán, ta thay caùc giaù trò cho tröôùc ñoù vaøo bieåu thöùc roài thöïc hieän caùc pheùp tính. Hoaït ñoäng 3 2) AÙP DUÏNG GV cho HS laøm 1? tr.28 SGK. Sau doù goïi 2 HS leân baûng thöïc hieän. ?1 Tính giaù trò bieåu thöùc 3x2 – 9x taïi x = 1; x = . HS 1: Thay x = 1 vaøo bieåu thöùc 3x2 – 9x = 3.12 – 9.1 = 3 – 9 = -6 HS 2: Thay x = vaøo bieåu thöùc 3x2 – 9x = 3. – 9. = - 3 = - GV cho HS laøm ?2 HS: laøm ?2 Giaù trò cuûa bieåu thöùc x2y taïi x = -4 vaø y = 3 laø: (-4)2.3 = 48. Hoaït ñoäng 4 LUYEÄN TAÄP GV toå chöùc troø chôi Caùc ñoäi tham gia thöïc hieän tính ngay treân baûng GV vieát saün baøi taäp 6 tr.28 SGK vaøo hai baûng phuï, sau ñoù cho hai ñoäi thi tính nhanh ñieàn ñieànvaøo baûng ñeå bieát teân nhaø toaùn hoïc noåi tieáng cuûa Vieät Nam. Theå leä thi: - Moãi ñoäi cöû 9 ngöôøi, xeáp haøng laàn löôït ôû hai beân. - Moãi ñoäi laøm ôû moät baûng, moãi HS tính giaù trò moät bieåu thöùc roài ñieàn caùc chöõ töông öùng vaø caùc oâ troáng ôû döôùi. - Ñoäi naøo tính ñuùng vaø nhanh laø thaéng. N: x2 = 32 = 9 T: y2 = 42 = 16 AÊ: L: x2 – y2 = 32 – 42= -7 M: EÂ: 2z2 + 1 = 2.52 + 1 = 51 H: x2 + y2 = 32 + 42 = 25 V: z2 – 1 = 52 – 1 = 24 I: 2(y + z) = 2 (4 + 5) = 18. -7 51 24 8,5 9 16 25 18 51 5 L EÂ V AÊ N T H I EÂ M Sau ñoù GV giôùi thieäu veà thaày Leâ Vaên Thieâm (1918 – 1991) queâ ôû laøng Trung Leã – huyeän Ñöùc Thoï – Tænh Haø Tænh, moät mieàn queâ raát hieáu hoïc. OÂng laø ngöôøi Vieät Nam ñaàu tieân nhaän baèng tieán só quoác gia veà toaùn cuûa nöôùc Phaùp (1948) vaø cuõng laø ngöôøi Vieät Nam ñaàu tieân trôû thaønh giaùo sö toaùn hoïc taïi moät tröôøng ñaïi hoïc ôû Chaâu AÂu. OÂng laø ngöôøi thaày cuûa nhieàu nhaø toaùn hoïc Vieät Nam . “Giaûi thöôûng toaùn hoïc Leâ Vaên Thieâm” laø giaûi thöôûng toaùn hoïc quoác gia cuûa nöôùc ta daønh cho GV vaø HS phoå thoâng. HS nghe GV giôùi thieäu veà thaày Leâ Vaên Thieâm, naâng cao loøng töï haøo daân toäc vaø töø ñoù naâng cao yù chí hoïc taäp cuûa baûn thaân. Hoaït ñoäng 5 HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ Laøm baøi taäp 7, 8, 9 tr.29 SGK vaø baøi 8, 9, 10, 11, 12 tr.10 , 11 SBT. Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” Toaùn hoïc vôùi söùc khoeû con ngöôøi tr. 29 SGK. Xem tröôùc §3. Ñôn thöùc. TIEÁT 53 §3. ÑÔN THÖÙC MUÏC TIEÂU HS caàn ñaït ñöôïc: Nhaän bieát ñöôïc moät bieåu thöùc ñaïi soá naøo ñoù laø ñôn thöùc. Nhaän bieát ñöôïc ñôn thöùc thu goïn. Nhaän bieát ñöôïc phaàn heä soá, phaàn bieán cuûa ñôn thöùc. Bieát nhaân hai ñôn thöùc. Bieát caùch vieát moät ñôn thöùc ôû daïng chöa thu goïn thaønh ñôn thöùc thu goïn. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS GV: Maùy chieáu, giaáy trong (baûng phuï) HS: Baûng nhoùm, buùt da. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng 1 KIEÅM TRA GV neâu caâu hoûi kieåm tra: a) Ñeå tính giaù trò cuûa bieåu thöùc ñaïi soá khi bieát giaù trò cuûa caùc bieán trong bieåu thöùc ñaõ cho, ta laøm theá naøo? b) Chöõa baøi taäp 9 tr.29 SGK. HS leân baûng phaùt bieåu nhö phaàn in nghieâng tr.28 SGK, chöõa baøi 9 tr.29 SGK. Baøi soá 9: Tính giaù trò cuûa bieåu thöùc: x2y3 + xy taïi x = 1 vaø y = . Thay x = 1, y = vaøo bieåu thöùc ta coù: x2y3 + xy = 12.. Hoaït ñoäng 2 1. ÑÔN THÖÙC GV ñöa ?1 tr.30 SGK leân maùy chieáu (hoaëc baûng phuï) GV boå sung theâm caùc bieåu thöùc sau 9; . Yeâu caàu saép xeáp caùc bieåu thöùc ñaõ cho laøm hai nhoùm. GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng theo nhoùm HS hoaït ñoäng theo nhoùm Moät nöûa lôùp vieát caùc bieåu thöùc coù chöùa pheùp coäng, pheùp tröø, coøn nöûa lôùp vieát caùc bieåu thöùc coøn laïi. Baûng nhoùm: Nhoùm 1 Nhöõng bieåu thöùc coù chöùa pheùp coäng, pheùp tröø: 3 – 2y; 10x + y; 5(x + y) Nhoùm 2 Nhöõng bieåu thöùc coøn laïi 4xy2; 2x2y; -2y; 9; , x, y GV: Caùc bieåu thöùc nhoùm 2 vöøa vieát laø caùc ñôn thöùc. Coøn caùc bieåu thöùc ôû nhoùm 1 vöøa vieát khoâng phaûi laø ñôn thöùc. GV: Vaäy theo em theá naøo laø ñôn thöùc. HS: Ñôn thöùc laø bieåu thöùc ñaïi soá chæ goàm moät soá, hoaëc moät bieán, hoaëc moät tích giöõa csc soá vaø caùc bieán. GV: Theo em soá 0 coù phaûi laø ñôn thöùc khoâng? Vì sao? GV: soá 0 ñöôïc goïi laø ñôn thöùc khoâng? HS: soá 0 cuõng laø moät ñôn thöùc vì soá 0 cuõng laø 1 soá. GV cho HS ñoïc chuù yù SGK . HS: chuù yù: Soá 0 ñôïc goïi laø ñôn thöùc khoâng. ?2 GV yeâu caàu HS laøm Cho moät ví duï veà ñôn thöùc (chuù yù laáy caùc ñôn thöùc khaùc daïng). GV: Cuõng coá laïi baèng baøi taäp 10 tr.32 SGK. Baïn Bình vieát ba ví duï veà ñôn thöùc nhö sau: (5 – x)x2; Em haõy kieåm tra xem baïn vieát ñaõ ñuùng chöa? HS laáy ví duï veà caùc ñôn thöùc. HS: Baïn Bình vieát sai moät ví vuï(5 – x)x2, khoâng phaûi laø ñôn thöùc vì coù chöùa pheùp tröø. Hoaït ñoäng 3 2) ÑÔN THÖÙC THU GOÏN GV: Xeùt ñôn thöùc 10x6y3. Trong ñôn thöùc treân coù maáy bieán? Caùc bieán ñoù coù maët maáy laàn, vaø ñöôïc vieát döôùi daïng naøo? HS: trong ñôn thöùc 10x6y3 coù hai bieán x,y, caùc bieán ñoù coù maët moät laàn döôùi daïng moät luyõ thöøa vôùi soá muõ nguyeân döông. GV: Ta noùi ñôn thöùc 10x6y3 laø ñôn thöùc thu goïn. 10: laø heä soá cuûa ñôn thöùc. x6y3: laø phaàn bieán cuûa ñôn thöùc. GV: Vaäy theá naøo laø ñôn thöùc thu goïn? HS: Ñôn thöùc thu goïn laø ñôn thöùc chæ goàm tích cuûa moät soá vôùi caùc bieán, maø moãi bieán ñaõ ñöôïc naâng leân luyõ thöøa vôùi soá muõ nguyeân döông. GV: Ñôn thöùc thu goïn goàm maáy phaàn? HS: Ñôn thöùc thu goïn goàm hai phaàn: phaàn heä soá vaø phaàn bieán. GV: Cho ví duï veà ñôn thöùc thu goïn, chæ ra phaàn heä soá vaø phaàn bieán cuûa moãi ñôn thöùc. HS laáy vaøi ví duï veà ñôn thöùc thu goïn vaø chæ ra phaàn heä soá, phaàn bieán cuûa caùc ñôn thöùc. GV yeâu caàu HS ñoïc phaàn “Chuù yù” tr.31 SGK. Nhaán maïnh: Ta goïi moät soá laø moät ñôn thöùc thu goïn. Moät HS ñoïc “Chuù yù” SGK. ?1 Sau ñoù GV hoûi: Trong nhöõng ñôn thöùc ôû (nhoùm 2) nhöõng ñôn thöùc naøo laø ñôn thöùc thu goïn, nhöõng ñôn thöùc naø
File đính kèm:
T48_54.doc
