Bài giảng Vận chuyển các chất trong thân

Tieát : 17 VAÄN CHUYEÅN CAÙC CHAÁT TRONG THAÂN
Ngaøy daïy : 
1/ Muïc tieâu baøi hoïc :
 a/ Kieán thöùc :
 - Hoïc sinh bieát tieán haønh thí nghieäm ñeå chöùng minh : nöôùc vaø muoái khoaùng ñöôïc vaän chuyeån töø reã leân thaân, laù nhôø maïch goã, caùc chaát höõu cô trong caây ñöôïc vaän chuyeån nhôø maïch raây.
 b/ Kyõ naêng Reøn cho hoïc sinh caùc kyõ naêng veà caùc thao taùc thöïc haønh.
 c/ Thaùi ñoä : 
 - Giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc baûo veä thöïc vaät.
 2/ Chuaån bò :
 a/ Giaùo vieân : 
 - Laøm thí nghieäm treân nhieàu loaïi hoa : hoa hoàng, hoa cuùc, hoa hueä
 - Tranh phoùng to hình 17.2 sgk/ 55
 - Kính hieån vi.
 b/ Hoïc sinh : 
 - Nghieân cöùu kyõ noäi dung vaø caùc phaàn thí nghieäm cuûa baøi. Döï ñoaùn caùc caâu hoûi thaûo luaän trong baøi.
 - Laøm thöû thí nghieäm 1 hình 17.1 sgk/ 54 vaø quan saùt kó thí nghieäm.
 3/ Phöông phaùp daïy hoïc : Tröïc quan, so saùnh ñoái chieáu, thaûo luaän nhoùm.
 4/ Tieán trình : 
 a/ Oån ñònh toå chöùc : Kieåm tra veä sinh vaø sæ soá hoïc sinh
 b/ Kieåm tra baøi cuõ
Caâu hoûi
Traû lôøi
Ñieåm
HS1: * Nhôø ñaâu maø thaân caây coù theå to ra?
* Döïa vaøo ñaëc ñieåm naøo cuûa thaân maø ta xaùc ñònh ñöôïc tuoåi cuûa noù?
HS2: * Trình baøy ñaëc ñieåm veà daùc vaø roøng ?
HS1: * Nhôø vaøo söï phaân chia teá baøo ôû taàng sinh voû vaø taàng sinh truï.
* Döïa vaøo ñaëc ñieåm maøu saéc cuûa voøng goã haøng naêm maø ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc tuoåi cuûa caây 
HS2: ÔÛ nhöõng caây goã soáng laâu naêm coù daùc vaø roøng.
+ Daùc coù maøu saùng naèm ngoaøi, vaän chuyeån nöôùc, muoái khoaùng.
+ Roøng coù maøu thaãm naèm trong, raát cöùng chaéc giuùp naâng ñôõ cho caây.
5
5
10
c/ Giaûng baøi môùi : 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh
Noäi dung baøi hoïc
* Môû baøi : Trình baøy chöùc naêng truï giöõa cuûa thaân non? ( MG: vaän chuyeån nöôùc vaø muoái khoaùng, MR: vaän chuyeån chaát höõu cô )
HÑ1: CM nöôùc vaø muoái khoaùng vaän chuyeån töø reã leân thaân nhôø maïch goã.
Muïc tieâu: HS töï ruùt ra kieán thöùc veà chöùc naêng cuûa maïch goã.
GV: giôùi thieäu thí nghieäm veà caùc loï hoa hoàng, hoa cuùc ñaõ ñöôïc chuaån bò töø tröôùc cho hoïc sinh quan saùt.
HS: caùc nhoùm trình baøy keát quaû ñaõ thí nghieäm ôû nhaø.
GV : quan saùt keát quaû cuûa caùc nhoùm vaø thoâng baùo cho ñieåm caùc nhoùm coù keát quaû toát.
GV: höôùng daãn HS caét laùt moûng qua caønh cuûa caùc nhoùm vaø quan saùt baèng kính hieån vi.
GV: phaùt moät soá caønh ñaõ chuaån bò höôùng daãn hoïc sinh boùc voû caønh ñeå quan saùt maøu nhuoäm treân thaân.
HS: tieán haønh traû lôøi caùc caâu hoûi sgk/ 54
? nhaän xeùt nöôùc vaø muoái khoaùng hoaø tan ñöôïc vaän chuyeån theo phaàn naøo cuûa thaân ? ( maïch goã )
HÑ2: Tìm hieåu söï vaän chuyeån chaát höõu cô
Muïc tieâu: HS bieát ñöôïc chaát höõu cô vaän chuyeån qua maïch raây.
 GV : Yeâu caàu HS ñoïc thoâng tin sgk/ 55vaø quan saùt hình 17.2, thaûo luaän nhoùm theo caâu hoûi sgk/ 55 ( 3’)
HS: hoaït ñoäng thaûo luaän nhoùm vaø traû lôøi 3 caâu hoûi.
? Giaûi thích vì sao meùp voû ôû phía treân choã caét phình to ra? Vì sao meùp voû ôû phía döôùi khoâng phình to ra? ( Do bò caét maát maïch raây neân chaát höõu cô khoâng xuoáng ñöôïc beân döôùi, bò öù ñoïng laïi treân neân bò phình to ra)
? Maïch raây coù chöùc naêng laø gì ? ( vaän chuyeån chaát höõu cô )
? Nhaân daân ta thöôøng laøm nhö theá naøo ñeå nhaân gioáng nhanh caây aên quaû nhö : cam, böôûi, nhaõn, vaûi, hoàng xieâm …( chieát caønh )
HS: cöû ñaïi dieän trình baøy keát quaû thaûo luaän tröôùc lôùp, caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung.
GV : giaûi thích, nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù, giuùp HS ruùt ra keát luaän cuûa baøi.
? Khi bò caét boû voû, maát maïch raây ôû thaân thì caây coù soáng ñöôïc khoâng? Taïi sao? ( caây cheát khi bò boùc heát voû vì caây khoâng ñöôïc cung caáp chaát dinh döôõng)
GV: giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc baûo veä caây xanh, traùnh vieäc töôùc boû voû caây hoaëc chaèng buoäc daây theùp. Giaùo vieân giaûng theâm veà caùc vieäc chaèng buoäc trong troàng troït aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán caây .
I/ VAÄN CHUYEÅN NÖÔÙC VAØ MUOÁI KHOAÙNG HOAØ TAN.
- Nöôùc vaø muoái khoaùng hoaø tan ñöôïc vaän chuyeån töø reã leân thaân nhôø maïch goã.
II/ VAÄN CHUYEÅN CHAÁT HÖÕU CÔ.
- Caùc chaát höõu cô trong caây ñöôïc vaän chuyeån nhôø maïch raây.
d/ Cuûng coá vaø luyeän taäp :
Traû lôøi caùc caâu hoûi trong phaàn baøi taäp 1,2 sgk / 56
Caâu 1 : ( phaàn I)
Caâu 2: ( phaàn II).
	Baøi taäp : Maïch goã goàm nhöõng teá baøo coù vaùch hoaù goã daøy, khoâng coù chaát teá baøo, coù chöùc naêng vaän huyeån nöôùc vaø muoái khoaùng.
Maïch raây goàm nhöõng teá baøo soáng, vaùch moûng, coù chöùc naêng vaän chuyeån chaát höõu cô ñi nuoâi caây.
 e/ Höôùng daãn HS töï hoïc ôû nhaø :
- Hoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi soá 1,2 sgk / 56
- Tìm hieåu baøi “Bieán daïng cuûa thaân”
 + Nghieân cöùu kyõ noäi dung vaø döï ñoaùn caùc caâu hoûi thaûo luaän trong baøi.
 + Chuaån bò moãi nhoùm : 1 cuû khoai taây, 1 cuû göøng ( hoaëc cuû ngheä, cuû rieàng ), 1 cuû dong ta ( Cuû hoaøng tinh ), 1 nhaùnh caây xöông roàng.
	 + Keû baûng sgk/ 59 vaøo vôû baøi taäp.
5/ Ruùt kinh nghieäm :
SGK_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
GV_______________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
HS______________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Tieát : 19 	 OÂN TAÄP 
Ngaøy daïy : 
1/ Muïc tieâu baøi hoïc :
 a/ Kieán thöùc :
 - Hoïc sinh oân laïi nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc veà theá giôùi cuûa thöïc vaät.
 - So saùnh ñöôïc söï gioáng vaø khaùc nhau veà caáu taïo, chöùc naêng giöõa reã vaø thaân.
 - Naém roõ hôn veà caùc loaïi reã, caùc loaïi thaân bieán daïng cuøng nhöõng chöùc naêng cuûa chuùng.
 b/ Kyõ naêng Reøn cho hoïc sinh caùc kyõ naêng veà caùc thao taùc thaûo luaän nhoùm.
 - Reøn cho hoïc sinh bieát phöông phaùp hoïc baøi, bieát caùch traû lôøi vaø laøm baøi traéc nghieäm 
 c/ Thaùi ñoä : 
 - Giaùo duïc hoïc sinh coù thaùi ñoä nghieâm tuùc trong laøm baøi kieåm tra, coù yù thöùc cao trong vieäc töï hoïc baøi vaø laøm baøi.
 2/ Chuaån bò :
 a/ Giaùo vieân : 
 - Moät soá maãu vaät thaät : caùc loaïi reã, moät soá loaïi thaân bieán daïng.
 - Caùc caâu hoûi oân taäp.
 - Baûng phuï ghi caùc caâu hoûi thaûo luaän, caâu hoûi oân taäp.
 - Moâ hình reã, moâ hình thaân non.
 b/ Hoïc sinh : 
 - Nghieân cöùu kyõ noäi dung caùc baøi töø ñaàu naêm ñeán nay. Döï ñoaùn caùc caâu hoûi thaûo luaän trong caùc baøi ñaõ hoïc.
 - Vôû baøi taäp.
 3/ Phöông phaùp daïy hoïc : Tröïc quan, so saùnh ñoái chieáu, thaûo luaän nhoùm, hoûi ñaùp, giaûng giaûi.
 4/ Tieán trình : 
 a/ Oån ñònh toå chöùc : Kieåm tra veä sinh vaø sæ soá hoïc sinh
 b/ Kieåm tra baøi cuõ: ( Keát hôïp vôùi oân taäp )
 c/ Giaûng baøi môùi : 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh
Noäi dung baøi hoïc
* Môû baøi : Ñeå chuaån bò toát cho tieát kieåm tra saép tôùi vaø ñeå hoaøn chænh hôn kieán thöùc maø caùc em ñaõ hoïc, ôû tieát hoïc naøy coâ seõ giuùp cho caùc em khaéc saâu, nhôù laâu hôn vaø bieát caùc phöông phaùp hoïc taäp ñeå ñaït hieäu quaû cao hôn trong quaù trình hoïc vaø laøm baøi.
HÑ1: Oân taäp caùc kieán thöùc ñaõ hoïc baèng caùc caâu hoûi traéc nghieäm.
Muïc tieâu: HS töï nhôù laïi kieán thöùc ñaõ hoïc thoâng qua caùc caâu hoûi nhanh baèng traéc nghieäm.
GV: treo baûng phuï ghi 4 caâu hoûi traéc nghieäm vaø höôùng daãn caùc nhoùm caùch traû lôøi trong 1 phuùt (nhoùm 1,3 caâu 1,2 ; nhoùm 2,4 caâu 3,4 ) 
?TV soáng ôû nhöõng nôi naøo treân traùi ñaát?
a. treân caïn,döôùi nöôùc, ñaàm laày
b.Ñoài nuùi, trung du, sa maïc
c. Haøn ñôùi, oân ñôùi, nhieät ñôùi.
d. Caû a,b,c
?Voû caáu taïo goàm :
Thòt voû, ruoät
Bieåu bì, thòt voû, maïch raây
Bieåu bì, thòt voû
?Truï giöõa coù chöùc naêng gì ?
Döï tröõ vaø tham gia quang hôïp
Vaän chuyeån chaát höõu cô, nöôùc, MK vaø chöùa chaát döï tröõ.
Vaän chuyeån nöôùc, MK vaø chöùa chaát döï tröõ
?Ñieåm khaùc nhau cô baûn giöõa TV vôùi caùc SV khaùc laø gì ?
Ña daïng, phong phuù.
Töï toång hôïp chaát höõu cô, phaàn lôùn khoâng di chuyeån vaø phaûn öùng chaäm vôùi kích thích cuûa moâi tröôøng.
Soáng ôû khaép nôi treân traùi ñaát.
HS:caùc nhoùm thaûo luaän nhanh caâu hoûi vaø hoaøn thaønh keát quaû sôùm.
GV : goïi baát kì 1 hoïc sinh naøo ñoù trong nhoùm vaø chaám ñieåm cho hoïc sinh ñoù.
GV: treo baûng phuï ghi 4 caâu hoûi traéc nghieäm tieáp theo vaø höôùng daãn caùc nhoùm caùch traû lôøi trong 1 phuùt (nhoùm 1,4 caâu 1,2 ; nhoùm 2,3caâu 3,4 ) 
?Döïa vaøo ñaëc ñieåm naøo ñeå nhaän bieát caây coù hoa vaø caây khoâng coù hoa ?
Caây coù hoa, cô quan sinh döôõng laø reã, thaân, laù
Caây coù hoa, cô quan sinh saûn laø hoa, quaû, haït
Caây coù hoa laø ra hoa keát quaû haøng naêm
?Teá baøo TV goàm nhöõng thaønh phaàn chuû yeáu naøo ?
Vaùch tb, chaát tb, nhaân
Maøng sinh chaát, MK’, luïc laïp
Vaùch tb, chaát tb, nöôùc
Maøng sinh chaát, khoâng baøo, luïc laïp
Caû a vaø d
?Moâ laø gì ? 
Laø nhoùm tb coù caáu taïo khaùc nhau cuøng thöïc hieän moät chöùc naêng.
Laø nhoùm tb coù hình daïng, caáu taïo gioáng nhau, cuøng thöïc hieän moät chöùc naêng rieâng.
?Söï lôùn leân vaø phaân chia cuûa tb coù yù nghóa gì ñoái vôùi Thöïc Vaät ?
TV duy trì vaø phaùt trieån noøi gioáng.
TV lôùn leân
TV to ra
TV sinh tröôûng vaø phaùt trieån
Caû b vaø c
HS:caùc nhoùm thaûo luaän nhanh caâu hoûi vaø hoaøn thaønh keát quaû sôùm.
GV : goïi baát kì 1 hoïc sinh naøo ñoù trong nhoùm vaø chaám ñieåm cho hoïc sinh ñoù.
GV: ñoïc nhanh caùc caâu hoûi vaø cho ñieåm hoïc sinh taïi choã.
HS: traû lôøi nhanh caùc caâu hoûi cuûa giaùo vieân.
? Mieàn huùt laø mieàn quan troïng nhaát vì :
Goàm voû vaø truï giöõa
MG & MR vaän chuyeån caùc chaát
Coù loâng huùt thöïc hieän chöùc naêng huùt nöôùc vaø muoái khoaùng.
Coù ruoät chöùc chaát döï tröõ.
?Thaân daøi ra vaø to ra laø do ñaâu ? 
Söï lôùn leân vaø phaân chia cuûa teá baøo.
Söï phaân chia tb ôû moâ phaân sinh ngoïn
Söï phaân chia tb ôû taàng sinh voû vaø taàng sinh truï
Choài ngoïn vaø choài naùch
Caû b vaø c
HÑ2: So saùnh caáu taïo mieàn huùt cuûa reã vaø thaân non.
Muïc tieâu: HS khaúng ñònh ñöôïc söï khaùc nhau cô baûn veà caáu taïo vaø chöùc naêng MHCR vaø thaân non. 
 GV : Yeâu caàu HS nhôù laïi caùc thoâng tin ñaõ hoïc, so saùnh söï khaùc nhau cô baûn veà caáu taïo vaø chöùc naêng MHCR vaø thaân non.
HS: nghieân cöùu ñeå traû lôøi caâu hoûi.
GV : duøng moâ hình yeâu caàu HS chæ leân ñoù xaùc ñònh söï gioáng vaø khaùc nhau giöõa thaân non vaø MHCR. GV chaám ñieåm cho HS traû lôøi ñuùng.
?Coù maáy loaïi reã chính ? Neâu ñaëc ñieåm nhaän bieát ?
?Neâu ñaëc ñieåm vaø chöùc naêng cuûa caùc loaïi reã bieán daïng ?
?Trình baøy ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa thaân non ?
? Trình baøy ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa thaân tröôûng thaønh?
GV: giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc baûo veä caây xanh, höôùng daãn HS caùch hoïc baøi vaø caùch laøm baøi kieåm tra theo 2 phaàn töï luaän vaø traéc nghieäm.
I/ CAÙC CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM.
Caâu d
Caâu c
Caâu b
Caâu b
Caâu b
Caâu e
Caâu b
Caâu d
Caâu c
Caâu e
II/ SO SAÙNH MHCR VÔÙI THAÂN NON VAØ CAÙC CAÂU HOÛI TÖÏ LUAÄN.
Mieàn huùt cuûa reã
Thaân non
Voû :bieåu bì coù loâng huùt vaø thòt voû
Truï giöõa goàm:
+ Caùc boù maïch vôùi MR vaø MG xeáp xen keõ nhau.
+ Ruoät
Voû : bieåu bì vaø thòt voû.
Truï giöõa goàm:
+Moät voøng boù maïch vôùi MR ôû ngoaøi, MG ôû trong xeáp choàng leân nhau.
+ Ruoät
- Reã coïc coù reã caùi to, khoeû vaø caùc reã con moïc xieân.( Böôûi, cam…)
- Reã chuøm moïc toaû ra töø goác thaân, daøi baèng nhau ( haønh, luùa, hueä…)
- Reã cuû: phình to chöùa chaát dinh döôõng(caø roát, cuû caûi traéng)
-Reã moùc: giuùp caây baùm vaøo truï leo leân cao ( traàu, tieâu )
-Reã thôû:moïc ngöôïc leân khoûi maët ñaát giuùp caây hoâ haáp (maém, baàn, suù, veït)
-Giaùc muùt: ñaâm vaøo thaân caây khaùc ñeå laáy thöùc aên ( tô hoàng, taàm göûi )
-Voû: +Bieåu bì coù 1 lôùp tb
+Thòt voû goàm nhieàu lôùp tb lôùn hôn.
-Truï giöõa: +Boù maïch MR ôû ngoaøi, MG ôû trong. + Ruoät laø 1 lôùp tb coù vaùch moûng.
-Voû goàm :bieåu bì, taàng sinh voû, thòt voû.
-Truï giöõa : boù maïch (MR ôû ngoaøi, MG ôû trong), taàng sinh truï naèm giöõa MR vaø MG, ruoät.
d/ Cuûng coá vaø luyeän taäp :
Giaùo vieân khaéc saâu kieán thöùc cho hoïc sinh caùc phaàn quan troïng caàn ghi nhôù trong chöông trình maø caùc em ñaõ hoïc töø ñaàu naêm ñeán nay.
 e/ Höôùng daãn HS töï hoïc ôû nhaø :
- Xem laïi kieán thöùc troïng taâm cuûa taát caû caùc baøi ñaõ hoïc.
- Nghieân cöùu kó caáu taïo, chöùc naêng cuûa töøng loaïi reã, loaïi thaân, reã bieán daïng, thaân bieán daïng …
- Traû lôøi taát caû caùc caâu hoûi vaø baøi taäp sgk trong taát caû caùc baøi.
5/ Ruùt kinh nghieäm :
SGK_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
GV_______________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
HS__________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________