Bài giảng Véc tơ
Bạn đang xem nội dung tài liệu Bài giảng Véc tơ, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngaøy soaïn : 22- 08- 2006 Ngaøy daïy : CHÖÔNG I: VEÙC TÔ ¯&¯ Tieát 1-2: Baøi 1: CAÙC KHAÙI NIEÄM I/ MUÏC TIEÂU Kieán thöùc: +Naém vöõng khaùi nieäm veùc tô, veùc tô khoâng, 2 veùc tô cuøng phöông, khoâng cuøng phöông,cuøng höôùng , ngöôïc höôùng , baèng nhau, ñoä daøi cuûa moät vecto Kyõ naêng: + Nhaän daïng ñöôïc caùc vecto cuøng phöông,cuøng höôùng , ngöôïc höôùng , baèng nhau + Töø 1 ñieåm döïng 1 veùc tô baèng veùc tô ñaõ cho Tö duy : + Chöùng minh hai ñieåm A, B truøng nhau baèng caùch chöùng minh = + Chöùng minh ba ñieåm thaúng haøng thoâng qua hai vecto cuøng phöông + Bieát caùch thay theá moät vecto khaùc baèng vecto ñaõ cho Veà thaùi ñoä : + Caån thaän , chính xaùc trong caùch veõ hình + Böôùc ñaàu thaáy ñöôïc söï toàn taïi cuûa vecto ñeå söû duïng trong vaät lí II/ CHUAÅN BÒ Giaùo vieân: phaán maøu, thöôùc keû Hoïc sinh: saùch giaùo khoa III/ BAØI GIAÛNG Oån ñònh Kieãm tra baøi cuõ Xeùt baøi toaùn: “ 1 taøu thuûy chuyeån ñoäng thaúng ñeàu vôùi vaän toác 20 haûi lí / giôø. Hoûi sau 3 giôø thì taøu thuûy ôû ñaâu? “ Giaûng baøi môùi Phöông phaùp: Thuyeát trình vaø neâu vaán ñeà Môû baøi: Baøi toaùn khoâng giaûi ñöôïc vì khoâng xaùc ñònh vò trí ban ñaàu, vaø höôùng chuyeån ñoäng cuûa taøu. Töø ñoù thaáy raèng trong ñôøi soáng haèng ngaøy, trong khoa hoïc, nhaát laø trong boä moân vaät lyù raát caàn söï ñònh höôùng cuûa 1 ñoái töôïng, giaùo vieân giôùi thieäu khaùi nieäm veùc tô Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø HS Keát quaû caàn ñaït: HÑ 1: Gv: veùc tô laø gì ? Kyù hieäu : hoaëc HS: Veùc tô laø 1 ñoaïn thaúng coù ñònh höôùng Veùc tô khoâng HÑ2: GVNhaän xeùt quan heä giöõa 2 ñöôøng laàn löôït chöùa caùc veùc tô Muïc ñích: daãn daét hs ñeán knieäm 2 veùc tô cuøng phöông Hs: Ñöôøng thaúng chöùa 2 veùc tô song song hoaëc truøng nhau Keát luaän: Neáu 2veùc tô cuøng phöông thì cuøng höôùng hoaëc ngöôïc höôùng HÑ3: Gv: Haõy nhaän xeùt Quan heä 2 veùc tô Ñoä daøi 2 veùc tô Hs: Cuøng höôùng Ñoä daøi baèng nhau Keát luaän: 2 veùc tô baèng nhau HÑ4: Xeùt giaù trò cuûa caùc meänh ñeà Gv: Cho tam giaùc ABC ñeàu, M laø trung ñieåm BC * = * = * = *= 2 Hs: * Sai * Ñuùng * Sai * Ñuùng 4. Cuûõng coá: Cho hình bình haønh ABCD, coù taâm laø O a) Xaùc ñònh veùc tô baèng b) Haõy veõ caùc veùc tô baèng, vaø coù ñieåm ñaàu laø d9 , cuøng phöông , cuøng höôùng , ngöôïc höôùng , baèng nhau , ñoái nhau 5. Daën doø Laøm baøi taäp 2, 3, 4/ 8, 9 saùch giaùo khoa Ngaøy soaïn : 26- 08-2006 Ngaøy daïy : Tieát 3-4: Baøi 2: TOÅNG CUÛA 2 VEÙC TÔ I/ MUÏC TIEÂU Kieán thöùc: naém vöõng khaùi nieäm toång 2 veùc tô, qui taéc 3 ñieåm, qui taéc hình bình haønh, caùc tính chaát cuûa pheùp coäng vecto, vai troø cuûa vecto töông töï nhö vai troø cuûa soá 0 , bieát caùch phaùi bieåu theo ngoân ngöõ vecto veà tc trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø tc troïng taâm tam giaùc *Kyõ naêng: döïng veùc tô toång cuûa 2 veùc tô,phaân tích moät vecto thaønh toång hai vecto khoâng cuøng phöông baøi toaùn trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng, troïng taâm tam giaùc, aùp duïng vaøo caùc baøi toaùn chöùng minh 1 ñaúng thöùc veùc tô Tö duy: Phaân tích moät vecto thaønh toång hai vecto , Aùp duïng caùc tc trong vieäc CM caùc ñaúng thöùc vecto Veà thaùi ñoä : Caån thaän chính xaùc , thöïc hieän caùc pheùp bieán ñoåi trong CM phaûi roõ raøng , thaáy ñöôïc öùng duïng cuûa vecto trong vieäc giaûi baøi toaùn vaät lí II/ CHUAÅN BÒ Giaùo vieân: phaán maøu, thöôùc keû Hoïc sinh: saùch giaùo khoa III/ BAØI GIAÛNG 1. Oån ñònh : 2. Kieãm tra baøi cuõ: a) Ñònh nghóa 2 veùc tô baèng nhau b) Cho 2 veùc tô , baát kyø, töø ñieåm O baát kyø haõy döïng = = c) Töø O döïng = , OABC laø hình gì ? 3. Giaûng baøi môùi Phöông phaùp: Thuyeát trình vaø neâu vaán ñeà O A B C Môû baøi : Töø kieåm tra baøi cuõ: ta thaáy khi cho 2 veùc tô, , töø O baát kyø ta luoân döïng ñöôïc = = , khi ñoù xuaát hieän veùc tô môùi ñöôïc goïi laø veùc tô toång cuûa 2 veùc tô , . Ví duï trong thöïc teá khi ta di chuyeån 1 vaät töø vò trí O ñeán vò trí A, töø A ñeán B, thì töø 2 böôùc di chuyeån treân laø vieäc di chuyeån vaät töø O ñeán B Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh HÑ 1: ÑN toång 2 veùc tô Neâu caùch döïng veùc tô toång cuûa 2 veùc tô cho tröôùc Suy ra qui taéc tìm veùc tô toång HÑ2: Töø kieåm tra baøi ta coù OABC laø hình bình haønh vì = . Haõy cho bieát treân hình veõ + = laø meänh ñeà Ñ , S Giaùo vieân giôùi thieäu muïc ñích caàn coù cuûa qui taéc hbh: ví duï tìm hôïp löïc cuûa caùc löïc taùc ñoäng leân 1 vaät HÑ3: + = + + (+ )=( + ) + + = Keát quaû caàn ñaït: HS naém vöõng toång 2 veùc tô laø 1 veùc tô , caùch döïng veùc tô toång Kí hieäu: + = Qui taéc 3 ñieåm: + = Keát quaû caàn ñaït Ñuùng Keát luaän: qui taéc hình bình haønh + = (vôùi OABC laø hình bình haønh) Keát quaû caàn ñaït Hoïc sinh coâng nhaän, coù theå töï kieåm chöùng baèng ñònh nghóa Söû duïng thaønh thaïo 3 tính chaát treân trong giaûi toaùn 4. Cuõng coá Cho tam giaùc ABC, I laø trung ñieåm BC, G laø troïng taâm tam giaùc ABC a) Chöùng minh raèng: + = b) Döïng veùc tô toång + c) Chöùng minh raèng: + + = A C B G I Keát quaû caàn ñaït: Nhaéc laïi qui taéc 3 ñieåm, qui taéc hình bình haønh Hình thaønh kyõ naêng chöùng minh 1 ñaúng thöùc veùc tô, reøn luyeân söï phaân tích ñeà baøi ñeå tìm ra lôøi giaûi baøi toaùn 5. Daën doø Laøm baøi taäp 1, 2, 3( sgk) ¯ Ngaøy soaïn : 03-09 -2006 Ngaøy daïy : Tieát 5: Baøi 3: HIEÄU CUÛA 2 VEÙC TÔ I/ MUÏC TIEÂU Kieán thöùc: naém vöõng khaùi nieäm hieäu 2 veùc tô, qui taéc 3 ñieåm Kyõ naêng: döïng veùc tô hieäu cuûa 2 veùc tô, phaân tích moät vecto thaønh hieäu cuûa hai vecto, hieåu vaø aùp duïng quy taéc ba ñieåm cuûa pheùp tröø trong tính toaùn Tö duy: Thaáy ñöôïc moái lieân quan giöõa ñònh nghóa pheùp coäng vaø pheùp tröø Veà thaùi ñoä : Caån thaän chính xaùc , thöïc hieän caùc pheùp bieán ñoåi trong CM phaûi roõ raøng , thaáy ñöôïc öùng duïng cuûa vecto trong vieäc giaûi baøi toaùn vaät lí II/ CHUAÅN BÒ Giaùo vieân: phaán maøu, thöôùc keû Hoïc sinh: saùch giaùo khoa III/ BAØI GIAÛNG 1. oån ñònh 2. Kieãm tra baøi cuõ a) Ñònh nghóa 2 veùc tô baèng nhau b) Cho 2 veùc tô , , ñònh nghóa toång 2 veùc tô c) Aùp duïng: Cho hình bình haønh ABCD, döïng veùc tô toång cuûa 2 veùc tô , 3. Giaûng baøi môùi Phöông phaùp: Thuyeát trình vaø neâu vaán ñeà D A B C Môû baøi : Töø kieåm tra baøi cuõ: ta thaáy toång + = , khi ñoù ta noùi , laø 2 veùc tô ñoái nhau Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh HÑ 1: ÑN veùc tô ñoái cuûa HÑ2: Cho 2 veùc tô , , xaùc ñònh veùc tô toång +(- ) HÑ3: Cho hình bình haønh ABCD, chöùng minh raèng A C B Keát quaû caàn ñaït: 2 veùc tô ñoái nhau laø 2 veùc tô ngöôïc höôùng, vaø coù ñoä daøi baèng nhau +(- ) = Keát quaû caàn ñaït +(- )= = + = hoaëc - = Keát quaû caàn ñaït 4. Cuõng coá *Cho hình bình haønh ABCD, caùc meänh ñeà sau ñuùng hay sai a/ b/ c/ d/ Keát quaû caàn ñaït A D C B a/ Sai b/ Ñuùng c/ Sai d/ Ñuùng *Chöùng minh khi vaø chæ khi trung ñieåm 2 ñoaïn thaúng truøng nhau Keát quaû caàn ñaït (1) (1) ********************************************** Ngaøy soaïn : 06- 09- 2006 Ngaøy daïy : Tieát 6- 7-8-9: PHEÙP NHAÂN VEÙC TÔ VÔÙI 1 SOÁ I/ MUÏC TIEÂU * Kieán thöùc: naém vöõng khaùi nieäm tích 1 veùc tô vôùi 1 soá thöïc, caùc tính chaát veà trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø tính chaát troïng taâm tam giaùc , ñieàu kieän ñeå 2 veùc tô cuøng phöông * Kyõ naêng: döïng veùc tô khi bieát k vaø , vaän duïng vaøo baøi toaùn chöùng minh 1 ñaúng thöùc veùc tô,bieåu dieãn veùc tô theo caùc veùc tô ñaõ cho, bieát caùch CM hai vecto cuøng phöông, vaân duïng caùc tính chaát veà trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø tính chaát troïng taâm tam giaùc vaøo giaûi toaùn vecto * Veà tö duy: Cm ba ñieåm thaúng haøng thoâng qua vieäc Cm hai vectocuøng phöông , duøng caùc tính chaát veà trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng vaø tính chaát troïng taâm tam giaùc ñeå coäng hai vecto(ba vecto) coù cuøng ñieåm ñaàu * Veà thaùi ñoä : Caån thaän , chính xaùc , thaáy ñöôïc moái lieân quan giöõa ba pheùp toaùn coäng , tröø , pheùp nhaân vecto vôùi moät soá II/ CHUAÅN BÒ Giaùo vieân: phaán maøu, thöôùc keû, baûng veõ caùc veùc tô cuøng höôùng, ngöôïc höôùng Hoïc sinh: saùch giaùo khoa III/ BAØI GIAÛNG 1/ Kieãm tra baøi cuõ a) Phaùt bieåu qui taéc 3 ñieåm cuûa pheùp coäng 2 veùc tô b) Cho veùc tô , xaùc ñònh veùc tô toång c) Nhaän xeùt quan heä cuûa vaø veùc tô toång , ñoä daøi cuûa vaø veùc tô toång 2/ Giaûng baøi môùi Phöông phaùp: Gôïi môûø neâu vaán ñeà -2 Môû baøi : Töø kieåm tra baøi giaùo vieân chæ ra vì neân tích laø 1 veùc tô, töø ñoù yeâu cauà hoïc sinh nhaän xeùt quan heä cuûa vaø veùc tô , ñoä daøi cuûa vaø veùc tô , daãn ñeán ñònh nghóa HÑ HÑ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH NOÄI DUNG HÑ1 HÑ2 HÑ3 HÑ4 HÑ5 Gv: Cho hbh ABCD haõy döïng a/ ñieåm E: b/ñieåmF: Keát qua ûcaàn ñaït Gv:Cho tam giaùc ABC, I laø trung ñieåm AB, G laø troïng taâm tam giaùc. Chöùng minh raèng vôùi moïi M 1/ 2/ suy ra Hs: Keát quaû caàn ñaït 1/ VT== 2/ Gv: Töø ñònh nghóa vaø baøi taäp ví duï Gv yeâu caàu hoïc sinh nhaän xeùt quan heä 2 veùc tô , khi = k Hs: Quan saùt ñònh nghóa vaø ví duï döïng veùc tô caàn tìm ra ñoù laø 2 veùc tô cuøng phöông Sau ñoù gv hoaøn chænh baèng ñieàu kieän caàn vaø ñuû Gv: Cho tam giaùc ABC, G laø troïng taâm tam giaùc, I laø trung ñieåm AG vaø K laø ñieåm thuoäc caïnh AB sao cho AB = 5AK 1/ Bieåu dieãn theo caùc 2/ Chöùng minh 3 ñieåm C, I, K thaúng haøng Hs 1/ Quan saùt quan heä 2 veùc tô vôùi veùc tô töø ñoù tìm ra caùch bieåu dieãn , baèng caùch töông töï nhö treân ñoái vôùi caùc veùc tô coøn laïi Hoïc sinh hình thaønh baøi toaùn bieåu dieãn 1 veùc tô qua caùc veùc tô ñaõ cho 2/ Töø caâu 1 hoïc caàn nhaän thaáy 3 ñieåm A, G, D thaúng haøng cuøng phöông 3 ñieåm A, G, D thaúng haøng Hình thaønh phöông phaùp chöùng minh 3 ñieåm thaúng haøng Gv: Cho 2 veùc tô khoâng cuøng phöông, 1 veùc tô baát kyø , töø 1 ñieåm O döïng . Hayõ bieåu dieãn theo caùc veùc tô Hs Töø qui taéc hình bình haønh, vaø ñieàu kieän 2 veùc tô cuøng phöông hoïc sinh caàn chæ ra toàn taïi caëp soá thöïc k, l sao cho 1/ Ñònh nghóa Tích soá thöïc k vaø laø 1 veùc tô ñöôïc xaùc ñònh * cuøng höôùng khi k > 0 ngöôïc höôùng khi k < 0 * 2/ Tính chaát Vôùi moïi vaø moïi soá thöïc k, l ta coù l(k) = (l.k) (k + l) = k + l k( + ) = k + k 3/ Ñieàu kieän ñeå 2 veùc tô cuøng phöông , vaø cuøng phöông khi vaø chæ khi = k() Ví duï Heä quaû 3 ñieåm A, B, C thaúng haøng 4/ Phaân tích 1 veùc tô theo 2 veùc tô khoâng cuøng phöông Cho 2 veùc tô khoâng cuøng phöông, 1 veùc tô baát kyø, khi ñoù luoân toàn taïi (k; l) sao cho 4/ Cuõng coá Cho tam giaùc ABC , I, J laø 2 ñieåm ñònh bôûi a/ Haõy bieåu dieãn , theo caùc veùc tô b/ Chöùng minh I, J, G thaúng haøng vôùi G laø troïng taâm tam giaùc ABC Ta coù Keát quaû caàn ñaït b/ Maø Sua ra 3 ñieåm I, J, G thaúng haøng 5/ Daën doø Laøm baøi taäp 21,…,25 saùch giaùo khoa Ngaøy soaïn : 13- 09- 2006 Ngaøy daïy : Tieát 10- 11- 12: TRUÏC TOÏA ÑOÄ VAØ HEÄ TRUÏC TOÏA ÑOÄ I MUC TIEÂU : * Kieán thöùc : Hoïc sinh naém ñöôïc toïa ñoä cuûa vecto vaø toïa ñoä cuûa ñieåm ñoái vôùi truïc toïa ñoä vaø heä truïc toïa ñoä , hieåu vaø nhôù ñöôïc bieåu thöùc toïa ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vecto , ñieàu kieän ñeå hai vecto cuøng phöông . Hoïc sinh cuõng caàn hieâu vaø nhôù ñöôïc ñieàu kieän ñeå ba ñieåm thaúng haøng , toïa ñoä trung ñieåm vaø toïa ñoä troïng taâm tam giaùc * Kyõ naêng : hoïc sinh bieát caùch löïa choïn coâng thöùc thích hôïp trong giaûi toaùn vaø tính toaùn chính xaùc * Tö duy : tö duy suy luaän * Veà thaùi ñoä :Caån thaän chính xaùc II. CHUAÅN BÒ : Giaùo vieân : Phaán maøu , thöôùc keû Hoïc sinh : saùch giaùo khoa III. BAØI GIAÛNG Oån ñònh kieåm tra baøi cuõ : Giaûng baøi môùi : Phöông phaùp : Thuyeát trinh vaø neâu vaán ñeà Hoaït Ñoäng 1: Hình thaønh khaùi nieäm vecto vaø ñieåm treân truïc Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Kieán thöùc caàn ñaït GV: Hoûi laïi truïc soá ôû lôùp döôùi Hs: Töø saùch giaùo khoa ñònh nghóa truïc theo gôïi yù cuûa giaùo vieân Hs: naém ñöôïc ñieàu kieän hai vecto cuøng phöông GV: Gôïi yù ñeå ñi ñeán khaùi nieäm toaï ñoä vecto treân truïc vaø toaï ñoâ cuûa ñieåm treâ truïc Gv: goïi yù hs traû lôøi H1 (sgk) Hs: Nhôù quy taéc ba ñieåm cuûa pheùp tröø Gv:Giuùp hs phaân bieät ñoä daøi ñaïi soá vaø ñoä daøi vecto Hs : nhôù quy taéc 3 ñieåm töø ñoù gv goïi yù hs CM heä thöùc Sa-lo Truïc toaï ñoä Ñònh nghóa ( sgk – 25) Toaï ñoâ cuûa vectovaø toaï ñoâ ñieåm treân truïc + Î (0; ) thì = a Khi ñoù a goïi laø toaï ñoâ cuûa vecto + Toaï ñoâ ñieåm M laø toaï ñoâ cuûa vecto Ñoâ daøi daïi soá cuûa vecto treân truïc laø ñoä daøi ñaïi soá cuûa vecto Heä thöùc Sa- lo : + = Hoaït ñoäng 2: Heä truïc toïa ñoâ Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Kieán thöùc caàn ñaït Gv: hoûi laïi heä truïc ñaõ hoïc ô lôùp 7 Hs: leân baûng veõ heä truïc vaø ñònh nghóa Teân goïi cuûa töøng truïc 0 x y Tieát 2 Hoaït ñoäng 3: Toaï ñoâ cuûa vecto ñoái voi heä truïc toaï ñoä Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Kieán thöùc caàn ñaït Hs: quan saùt hình 29( sgk)traû lôøi hoaït ñoäng trong sgk Gv: duøng tranh veõ ñeå dieãn taû hoaït ñoäng cuûa hs Gv: töø ñoù giuùp hs hình thaønh ñònh nghóa toïa ñoä vecto treân heâ truïc Gv: cho moät soá ví duï ñeå hs hieåu theâm ñònh nghóa Toïa ñoâ cuûa vecto ñoái vôùi heäï truïc Ñònh nghóa ( Sgk) = x - yÛ = ( x ; y) Vd: Cho = 2 - 4 tìm toaï ñoâ vecto = (2; 4) Hoaït ñoäng 4: Bieåu thöùc toaï ñoä cuûa caùc pheùp toaùn vecto Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Kieán thöùc caàn ñaït Hs: traû lôøi H3 trong sgk Töø ñoù gv giuùp hs hình thaønh caùc pheùp toaùn vecto Hs: nhôù caùc pheùp toaùn ñeå vaän duïng giaûi toaùn Gv: cho moät soá ví duï ñeå hs hieåu Hs: 1. + = ( -2 ; 4) 2. + 3 = ( - 6; 6) 3. x= 0 ; y= 1 Cho = (x ; y) vaø = (x’ ; y’) 1. ± = ( x ± x’ ; y ± y’) 2. k = (kx ; ky) vôùi k Î R 3. = Û 4. cuøng phöông ( ¹ )Û = k Û Vd: Cho = ( - 2; 1) vaø = ( 0; 3) 1.Tìm + 2. Tìm + 3 3 cho = ( x ;3y) tìm x, y bieát = Tieát 3 Hoaït ñoäng 5: Toaï ñoä ñieåm
File đính kèm:
GIAO AN HH 10.doc
