Bài kiểm tra nâng cao số 3 môn : ngữ văn 9 thời gian : 90 phút ( không kể giao đề )

 
 Bài kiểm tra nâng cao số 3
 Môn : Ngữ Văn 9
 Thời gian : 90 phút ( không kể giao đề )

Câu 1 ( 2,5 điểm ) : Đọc phần trích sau rồi trả lời câu hỏi cho bên dưới:
 “Tối nào cũng vậy, cứ đến lúc con bé lớn ông Hai Thu thủ que đóm cháy lập loè trong chiếc nón rách tất tả đi từ nhà bếp lên, và bà Hai ngồi ngây thuỗn cái mặt trước đĩa đèn dầu lạc, lẩm bẩm tính những tiền cua, tiền bún, tiền chuối, tiền kẹo…thì ông Hai vùng dậy sang bên gian bác Thứ nói chuyện…(1)
 Không hiểu sao cứ đến lúc ấy, ông Hai lại thấy buồn(2) . Nằm nghe tiếng súng dội trong đêm tối và nhất là cái tiếng rì rầm tính toán tiền nong của mụ vợ, tự nhiên ông sinh ra nghĩ ngợi vẩn vơ, nó bực dọc làm sao ấy(3). Mà ông, thì ông không thích nghĩ ngợi như thế một tí nào(4). Ông vốn là người hay làm, ở quê, ông làm suốt ngày, không mấy lúc chịu ngơi chân, ngơi tay…” (5)
 ( Làng – Kim Lân )
 1. Tìm khởi ngữ và cho biết tác dụng của khởi ngữ trong đoạn trích trên?
 2. Từ “ và” trong câu 1 có thực hiện phép liên kết câu không? Vì sao? 
 3. Từ “ mụ vợ” trong câu 3 liên kết câu chứa nó với câu nào? Nó thuộc phép liên kết nào?
 4. Tại sao tác giả lại dùng là “ mụ vợ” mà không dùng vợ hoặc bà Hai, bà ấy…?

Câu 2 ( 2 điểm ) : Khi Thuý Kiều quyết định bán mình cứu cha và em, Nguyễn Du có hai câu thơ rất hay :
 “ Thà rằng liều một thân con
 Hoa dù rã cánh , lá còn xanh cây”
 ( Truyện Kiều – Nguyễn Du ) 
 Em hãy chỉ rõ cái hay của hai câu thơ ấy ? 

Câu 3 ( 5,5 điểm )
 Nhận xét về truyện ngắn “ Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng, có ý kiến cho rằng : “ Chiến tranh có thể làm chia lìa gia đình, gây ra sự ngộ nhận, hiểu lầm nhất thời nhưng không thể cướp đi tình cha con thiêng liêng sâu nặng”.
 Bằng hiểu biết của mình về truyện ngắn “ Chiếc lược ngà”, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.



Hướng dẫn chấm bài nâng cao số 3
Môn : ngữ văn 9

Câu 1 : ( 2,5 điểm )
 - Khởi ngữ : Mà ông ( 0,25đ )
 - Tác dụng : Nhấn mạnh đối tượng được nói đến ( ông Hai ) và tạo sự liên kết chặt chẽ với các câu văn khác trong đoạn văn. ( 0,25đ )
Từ “ và” trong câu 1 không phải là phép liên kết câu. Bởi vì, nó chỉ nối các vế câu trong một câu, trong khi phép liên kết câu phải được thực hiện ít nhất là ở 2 câu văn. ( 0,5 đ )
Từ “ mụ vợ” trong câu 3 liên kết câu chứa nó với câu 1.Nó thuộc phép tương đồng ( dùng những từ ngữ đồng nghĩa ) : Từ “ mụ vợ” đồng nghĩa với “bà Hai” và được dùng để thay thế cho “bà Hai”. ( 0,5 đ )
Tác giả dùng là “mụ vợ” mà không dùng vợ hoặc bà Hai, bà ấy…vì ngoài tác dụng liên kết câu, từ “ mụ vợ” còn biểu thị thái độ, tâm trạng của nhân vật ông Hai trước hiện tượng rì rầm tính toán tiền nong của bà Hai. Ông đang nóng lòng, sốt ruột nhớ về cái làng nhỏ bé thân thuộc của mình. Việc làm của bà Hai khiến ông khó chịu, bực mình nên cái bực lây sang cách gọi vợ bằng “ mụ vợ”. ( 1 đ )
Câu 2 ( 2 điểm ) Cần đảm bảo những yêu cầu sau :
 a.Về hình thức : HS viết thành bài văn ngắn có bố cục 3 phần : mở – thân – kết, diễn đạt lưu loát…
 b. Về nội dung : Cần chỉ rõ
 - Biện pháp nghệ thuật : ẩn dụ 
 + “Hoa dù rã cánh” chỉ thân phận Thuý Kiều như cánh hoa dập nát trước mưa gió.
 + “ lá còn xanh cây” chỉ gia đình Thuý Kiều vẫn còn nguyên vẹn, hạnh phúc , yên ấm.
 _ Tác dụng : Nhờ cách nói ẩn dụ này, câu thơ đã diễn tả được sự lựa chọn chấp nhận hi sinh của Thuý Kiều trước cơn gia biến. Kiều chấp nhận bán mình để bố mẹ và các em được hạnh phúc , yên ấm. Kiều quả là người con hiếu thảo.

Câu 3 ( 5,5 điểm )
Yêu cầu chung : 
Hình thức : Bài viết thể hiện rõ phương pháp nghị luận chứng minh với bố cục 3 phần cân đối , rõ ràng.Ơ mỗi luận điểm có phân tích, chứng minh bằng các dẫn chứng có trong tác phẩm. Giữa các luận điểm có sự liên kết chặt chẽ.
Nội dung : Chứng minh được 3 luận điểm cơ bản :
Luận điểm 1 : Chiến tranh có thể làm chia lìa gia đình
Luận điểm 2 : Chiến tranh gây ra sự ngộ nhận, hiểu lầm nhất thời
Luận điểm 3 : Chiến tranh không thể cướp đi tình cha con sâu nặng
Yêu cầu cụ thể : Cần đảm bảo những ý cơ bản sau
1.Mở bài : 
 - Giới thiệu Nguyễn Quang Sáng, truyện ngắn Chiếc lược ngà
 - Trích ý kiến…
2. Thân bài : Lần lượt chứng minh các luận điểm
 a.Luận điểm 1 : Chiến tranh có thể làm chia lìa gia đình :
 - Chiến tranh đã chia cắt những con người trong một gia đình khiến mẹ phải xa con, vợ phải xa chồng, những đứa con sinh ra không được thấy mặt cha…
 -Ông Sáu thoát li đi kháng chiến khi đứa con gài đầu lòng chưa đầy một tuổi. Suốt tám năm trời, cha con ông chỉ biết nhau qua tấm ảnh…
 b. Luận điểm 2 : Chiến tranh gây ra sự ngộ nhận, hiểu lầm nhất thời
 - Ngày trở về, bé Thu không nhận ông Sáu là cha chỉ vì ông có vết thẹo trên mặt không giống trong bức hình…
 - Ông càng vỗ về , mong đợi bao nhiêu bé Thu lại càng xa ông bấy nhiêu. Nó không biết rằng, vết thẹo ấy là vết tích của chiến tranh để lại . Rõ ràng, chiến tranh, bom đạn kẻ thù đã chia rẽ hai cha con ông Sáu, gây ra sự hiểu lầm nhất thời. Đó là nỗi đau không chỉ riêng gia đình ông Sáu mà là của bao gia đình khác…
c. Luận điểm 3 : Chiến tranh không thể cướp đi tình cha con thiêng liêng , sâu nặng
 -*