Chuyên đề Ankan

LÝ THUYẾT VỀ HIĐROCACBON NO
A. Ankan
I. Đồng đẳng ,đồng phân, danh pháp
a/Dãy đồng đẳng
 Mạch C hở, có thể phân nhánh hoặc không phân nhánh.
 Trong phân tử chỉ có liên kết đơn (liên kết δ) tạo thành từ 4 obitan lai hoá sp3 của nguyên tử C, định hướng kiểu tứ diện đều. Do đó mạch C có dạng gấp khúc. Các nguyên tử có thể quay tương đối tự do xung quanh các liên kết đơn.
Công thức chung CnH2n+2 n ≥ 2
b/Đồng phân
 Hiện tượng đồng phân do các mạch C khác nhau (có nhánh khác nhau hoặc không có nhánh). Từ C4H10 trở đi.
c/Danh pháp
+ Tên gọi gồm: Tên mạch C có đuôi an.
CH4 Metan C6H14 Hexan C11H24 Unđekan
C2H6 Etan C7H16 Heptan C12H26 Đơđekan 
C3H8 Popan C8H18 Octan C13H28 Triđekan 
C4H10 Butan C9H20 Nonan C20H42 Eicozan 
C5H12 Pentan C10H22 Đekan C30H62 Tricontan 
-Phân tử có mạch nhánh thì chọn mạch C dài nhất làm mạch chính, đánh số các nguyên tử C từ phía gần mạch nhánh nhất.(Hay tổng chí số của nhánh là nhỏ nhất) 
(Chú ý: Mạch dài bằng nhau chọn mạch có nhiều nhánh nhất làm mạch chính.
 Tên nhánh gọi theo thứ tự A,B,C)  
Ví dụ:
        CH3
+Tên thông thường: 
CH3 -CH -CH2 -CH3 iso pentan CH3 -C -CH2 -CH3 neo hexan
 CH3 CH3
+Tên gốc một số Hiđrocacbon đơn giản.
CH3- Metyl CH3-CH2- Etyl , CH3-CH2-CH2- Propyl
CH3-CH- iso propyl , CH3-CH2-CH2-CH2- Butyl , CH3-CH-CH2- iso Butyl 
 CH3 CH3 CH3
CH3-CH2-CH- Sec Butyl 
 CH3 – C - Tert Butyl , CH3-CH-CH2-CH2-
 CH3 iso amyl
 CH3 CH3 
CH2=CH- Vinyl , CH2=CH-CH2- Anlyl , C6H5- Phenyl ,C6H5-CH2- Benzyl
II.Tính chất vật lý
- Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi tăng dần khi tăng số nguyên tử C trong phân tử.
- 4 chất đầu là khí, các chất có n từ 5 → 17 là chất lỏng, khi n > 17 là chất rắn.
- Đều không tan trong nước nhưng dễ tan trong các dung môi hữu cơ.
(Các ankan đồng phân ,mạch càng nhiều nhánh nhiệt độ sôi càng giảm) 
 III.Tính chất hoá học
1. Phản ứng thế Halogen
a/ Thế clo: Xảy ra dưới tác dụng của askt tạo thành một hỗn hợp sản phẩm.
 CH3-CH2-CH2 + 2Cl2 → CH3-CHCl-CH3 + CH3-CH2-CH2Cl + 2HCl
 57% 43%
b/ Thế Brom: Phản ứng có sự chọn lọc hơn ưu tiên sản phẩm thế ở C bậc cao.
 CH3-CH2-CH2 + 2Br2 → CH3-CHBr-CH3 + CH3-CH2-CH2Br + 2HBr
 97% 3%
 (Iot không có phản ứng thế với ankan. Flo phân huỷ ankan kèm theo nổ.)
2.Phản ứng đề Hidro hoá, Crackinh
a/ Phản ứng tách H2, crăckinh: ở 400 - 900oC, xúc tác Cr2O3 + Al2O3.
 CnH2n+2 → CxH2x + CyH2y+2 (x+y = n)
a/ Phản ứng nhiệt phân
Ví dụ nhiệt phân metan:
(Chú ý:Trong các phản ứng nhiệt phân, crăckinh, tách hiđro :
●Theo đlbtnt không đổi do đó khối lượng trước p/ư = khối lượng sau p/ư
 -Vídụ1 : Tách hiđro từ propan
 CH3CH2CH3 → CH2=CHCH3 + H2 
 m = m
 n < n,
 M > 
● Đốt cháy hh sau p/ư nhiệt phân, crăckinh, tách hiđro quy về đốt cháy chất ban đầu: 
 -Ví dụ2: Tiến hành crackinh ở nhiệt độ cao 5,8g Butan sau 1 thời gian thu được hh khí X gồm : CH4,C2H6, C2H4, C3H6, H2, C4H10. Đốt cháy hoàn toàn X trong oxi dư rồi dẫn toàn bộ sản phấm sinh ra qua bình đựng dd nước vôi trong dư , thấy khối lượng bình tăng m(g). Xác định m? 
giải
 - Số mol C4H10 = = 0,1 mol (mC,mH không thay đổi quy về đốt cháy C4H10)
 C4H10 + O2 → 4CO2 + 5H2O
 0,1 0,4 0,5
 m = 0,4 . 44 + 0,5 . 18 = 26,6(g)
3. Phản ứng oxi hoá
a/ Cháy hoàn toàn: sản phẩm cháy là CO2  và H2O.
CnH2n+2 + O2 → nCO2 + ( n+1)H2O
- Khi đốt cháy hoàn toàn 1 hiđrocacbon bất kì thấy thu được: nH2O >nCO2 hoặc > 1,5 thì chất đem đốt là ankan ; Số mol ankan = nH2O – nCO2
 b/ Oxi hoá không hoàn toàn:
CH4 + O2 → HCHO + H2O
(không làm mất màu dd Brôm, dd KMnO4) 
IV.Điều chế
1. Điều chế metan
a/ Lấy từ các nguồn thiên nhiên: khí thiên nhiên, khí hồ ao, khí dầu mỏ, khí chưng than đá.
b/ Tổng hợp
2. Điều chế các ankan khác
a/ Lấy từ các nguồn thiên nhiên: khí dầu mỏ, khí thiên nhiên, sản phẩm crackinh.
b/ Tổng hợp từ các dẫn xuất halogen:
R - Cl + 2Na + Cl - R' → R - R' + 2NaCl
c/ Từ các muối axit  hữu cơ
d/ Từ hidrocacbon không no ( pư cộng hidro)
V.Ứng dụng
 Dùng làm nhiên liệu (CH4 dùng trong đèn xì để hàn, cắt kim loại).
 Dùng làm dầu bôi trơn.
 Dùng làm dung môi.
 Để tổng hợp nhiều chất hữu cơ khác: CH3Cl, CH2Cl2, CCl4, CF2Cl2,
 Đặc biệt từ CH4 điều chế được nhiều chất khác nhau: hỗn hợp CO + H2, amoniac, 
 CH ≡ CH, rượu metylic, anđehit fomic
B.Xicloankan.
I. Đồng đẳng, đồng phân ,danh pháp.
1/ Đồng đẳng.
-Xiloankan là hợp chất hữu cơ mạch vòng no
-Mono xicloankan là hiđrocacbon no đơn vòng có ct:CnH2n n ≥ 3
2/ Đồng phân.
từ C4H8 chở đi có đồng phân về mạch cacbon.
Vídụ : Viết các dồng phân xicloankan có ct: C5H10 
3/ Danh pháp.
Mạch từ 2 nhánh chở lên phải đánh số vị trí(cách đánh số sao cho tổng vị trí của nhánh là nhỏ nhất)
II. Tính chất vật lý.
-Không màu nhẹ hơn nước, không tan trong nước
-C3,C4 là chất khí, C5 → là chất lỏng hoặc rắn
-Độ bền của vòng : vòng càng lớn càng bền. 
III. Tính chất hoá học.
-Phản ứng thế tương tự ankan
-Phản ứng cộng mở vòng.
 C3 + X2,H2,HX → 
 C4 + H2 → 
-Phản ứng cháy. CnH2n + O2 → nCO2 + nH2O 
-Không làm mất màu dd thuốc tím.
IV. điều chế,ứng dụng.
Điều chế: tách từ dầu mỏ,từ ankan
Ứng dụng :làm nhiên liệu, dung môi, nguyên liệu để điều chế chất khác.
Bµi tËp Hidrocacbon no
1. NhiÖt ph©n 8,8g C3H8 gi¶ sö x¶y ra ph¶n øng :
 C3H8 CH4 + C2H4
 C3H8 C3H6 + H2 
 Thu ®­îc hçn hîp khÝ X (biÕt cã 90% C3H8 bÞ nhiÖt ph©n). X¸c ®Þnh tû khèi h¬i cña X víi H2 :
 A. 11,58 B. 23,16 C. 21,25 D. 15,25 
2. NhiÖt ph©n 5,8g C4H10 gi¶ sö x¶y ra ph¶n øng :
 C4H10 CH4 +C3H6
 C4H10 C4H8 + H2 
 C4H10 C2H4 +C2H6
 Thu ®­îc hçn hîp khÝ X (biÕt cã 80% C4H10 bÞ nhiÖt ph©n). tû khèi h¬i cña X víi H2 lµ 16,5 . TÝnh thÓ tÝch O2 (®ktc) dïng ®Ó ®èt ch¸y hoµn toµn X:
 A. 12,24lÝt B.14,56 lÝt C.11,2 lÝt D. 28,56 lÝt
3. NhiÖt ph©n 35 lÝt C4H10 gi¶ sö x¶y ra ph¶n øng :
 C4H10 CH4 +C3H6
 C4H10 C4H8 + H2 
 C4H10 C2H4 +C2H6
 Thu ®­îc 67 lÝt hçn hîp khÝ X . tÝnh % butan ®· tham gia ph¶n øng:
 A.81,43 % B.67,45% C.96,45% D.91,43%
4. Khi thùc hiÖn ph¶n øng chuyÓn ho¸ metan thµnh axetilen thu ®­îc hçn hîp khí A gåm metan, axetilen vµ hi®ro. §èt mét phÇn hçn hîp A thu ®­îc 17,6 gam CO2. Khèi l­îng A ®em ®èt lµ:
 A. 7,75g B. 8,75g C.9,45g D.6,40g
5. Khi thùc hiÖn ph¶n øng chuyÓn ho¸ metan thµnh axetilen thu ®­îc hçn hîp khí A gåm metan, axetilen vµ hi®ro. §èt mét phÇn hçn hîp A thu ®­îc 17,6 gam CO2. MÆt kh¸c lÊy 1 l­îng hçn hîp A nh­ trªn cho tõ tõ qua dung dÞch AgNO3 trong NH3 d­ thÊy cã 36 g kÕt tña .HiÖu suÊt qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ metan thµnh axetilen lµ:
 A.85% B. 75% C.65% D.95%
6. §èt ch¸y hoµn toµn m gam hçn hîp gåm Etilen vµ Hi®rocacbon X thu ®­îc 8,96 lÝt CO2 (®ktc) vµ 9 gam H2O. ë cïng ®iÒu kiÖn , m gam hçn hîp cã thÓ tÝch b»ng thể tÝch cña 6,4 gam khÝ O2. C«ng thøc ph©n tö cña X lµ:
 A.C2H6 B. C3H8 C.C2H4 D.C4H10
7. §èt mét hçn hîp khÝ 3 Hi®rocacbon A,B,C trong ®ã B,C cã cïng sè nguyªn tö cacbon trong ph©n tö. Sè mol A gÊp 4 lÇn sè mol B vµ C trong hçn hîp. §èt ch¸y hoµn toµn 1,12 lÝt hçn hîp khÝ trªn (®ktc) thu ®­îc 3,08 gam CO2 vµ 2,025gam H2O. T×m c«ng thøc ph©n tö cña A,B,C:
 A.CH4,C3H4,C3H8 B. CH4,C3H6,C3H8 C. CH4,C2H4,C2H6 D. C¶ A vµ B 
8. §èt ch¸y hoµn toµn V lÝt hçn hîp A gåm Etilen vµ hi®rocacbon X thu ®­îc 2,80 lÝt CO2 vµ 2,70g H2O .C«ng thøc ph©n tö cña X vµ % thÓ tÝch Etilen trong hçn hîp lµ:(thể tích khí đo ở đktc) 
 A. C3H8,50% C4H8,60% C.C3H8,52% D.C3H6, 50%
9. Cho hçn hîp X gåm etan vµ propilen. §èt ch¸y hoµn toµn V lÝt hçn hîp X ( ë 27,30C, 1atm) cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y vµo 100 ml dung dÞch Ca(OH)2 0.6M thÊy khèi l­îng b×nh t¨ng 4,7g vµ thu ®­îc 5 gam kÕt tña.Gi¸ trÞ cña V lµ:
 A.0,2456lÝt B. 0,1,344lÝt C.0,7387lÝt D.Kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc
10. Một hỗn hợp khí X gồm 2 hiđrocacbon có tỉ khối hơi so với CH4 là 
1,5. Hỗn hợp X có thể là hỗn hợp nào trong số các hỗn hợp sau ? 
 A.CH4, C4H10	B. C2H4, C3H6 C. C2H2, C3H4 D. C2H6, C3H8
11. Hỗn hợp X có tỷ khối so với H2 21 gồm propan, propen, propin. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X , Tổng khối lượng của CO2 và H2O thu được là:
 A.16,8g B.20,4g C.18,96g D.18,6g
12. Hỗn hợp X có tỷ khối so với H2 21,2 gồm propan, propen, propin. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X , Tổng khối lượng của CO2 và H2O thu được là:
 A.16,8g B.20,4g C.18,96g D.18,6g
13. Ankan Y coù coâng thöùc phaân töû laø C6H14. Soá ñoàng phaân daãn xuaát monoclo lôùn nhaát coù theå thu ñöôïc khi thöïc hieän p/ö theá halogen vaøo Y laø bao nhieâu? 
	A. 3 	B. 4 	C. 6 	D. 5 
14. Thöïc hieän p/ö dehidro hoùa moät hidrocacbon M thuoäc daõy ñoàng ñaúng cuûa metan thu ñöôïc moät hoãn hôïp goàm H2 vaø 3 hidrocacbon N, P, Q. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 4,48 lit khí N hoaëc P hoaëc Q ñeàu thu ñöôïc 17,92 lit CO2 vaø 14,4 g H2O ( theå tích caùc khí ño ôû ñktc). Haõy xaùc ñònh caáu taïo cuûa M? 
	A. CH3CH2CH2CH2CH3 	B. CH3CH(CH3)2 	
	C. CH3CH2CH(CH3)2 	D. CH3CH2CH2CH3 
15. Moät hoãn hôïp 2 ankan laø ñoàng ñaúng keá tieáp coù khoái löôïng 10,2 g. Ñoát chaùy hoaøn toaøn löôïng hoãn hôïp noùi treân caàn 36,8 gam oxi. Xaùc ñònh % theå tích cuûa 2 ankan trong hoãn hôïp ñaàu? 
	A. 50% vaø 50% 	B. 25% vaø 75% 	C. 40% vaø 60% 	D. 70% vaø 30% 
16. Ankan Y coù coâng thöùc phaân töû laø C6H14. Soá ñoàng phaân daãn xuaát monoclo thu ñöôïc khi thöïc hieän p/ö theá halogen vaøo Y laø2. Vaäy coâng thöùc caáu taïo cuûa Y laø ? 
	A. 	B. 	
	C. D. 
17. Ñoát chaùy heát 1,152 g moät hidrocacbon maïch hôû roài cho saûn phaåm vaøo dung dòch Ba(OH)2 thu ñöôïc 3,94 g keát tuûa vaø dung dòch B. Ñun noùng dd B laïi thaáy keát tuûa xuaát hieän, loïc laáy keát tuûa laàn 2 ñem nung ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc 4,59 g chaát raén. Xaùc ñònh coâng thöùc cuûa hidrocacbon? 
	A. C3H8 	B. C4H10 	C. C5H10 	D. C5H12 
18. Tæ khoái cuûa hoãn hôïp metan vaø oxi so vôùi hidro laø 40/3. Khi ñoát chaùy hoaøn toaøn hoãn hôïp treân, sau p/ö thu ñöôïc saûn phaåm vaø chaát dö laø? 
	A. CO2, H2O 	B. O2, CO2, H2O 	C. H2, CO2, H2O D. CH4, CO2, H2O 
19. Khi cracking moät ankan thu ñöôïc moät hoãn hôïp khÝ goàm 2 Hi®rocacbon X,Y vµ H2 (ë 250C, 1atm) trong ñoù coù hai chaât X vaø Y coù tæ khoái so vôùi nhau laø 1,5. Tìm coâng thöùc cuûa X vaø Y? 
	A. C2H6 vaø C3H8 	B. C2H4 vaø C3H6 	C. C4H8 vaø C6H12 	D. C3H8 vaø C5H6 
20. Moät hoãn hôïp 2 ankan laø ñoàng ñaúng keá tieáp coù khoái löôïng 10,2 g. Ñoát chaùy hoaøn toaøn löôïng hoãn hôïp noùi treân caàn 36,8 gam oxi. Xaùc ñònh coâng thöùc phaân töû cuûa 2 ankan? 
	A. C3H8 vaø C4H10 	B. C3H8 vaø C2H6 	C. CH4 vaø C2H6 D. C5H12 vaø C4H10 
21. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 0,7 mol moät hoãn hôïp khí goàm 2 RH thuoäc cuøng moät daõy ñoàng ñaúng coù khoái löôïng phaân töû hôn keùm nhau 28 ñ.v.C thu ñöôïc CO2 vaø H2O theo tæ leä soá mol töông öùng laø 24:31. Khoái löôïng CO2 vaø khoái löôïng nöôùc laø? 
	A. 158,4 g vaø 83,7 g 	B. 132 g vaø 69,75 g C. 52,8 g vaø 27,9 g D. 105,6 g vaø 55,8 g 
22. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 0,7 mol moät hoãn hôïp khí goàm 2 RH thuoäc cuøng moät daõy ñoàng ñaúng coù khoái löôïng phaân töû hôn keùm nhau 28 ñ.v.C thu ñöôïc CO2 vaø H2O theo tæ leä soá mol töông öùng laø 24:31. Ñoù laø caùc RH naøo? 
	A. CH4 vaø C3H8 	B. C3H6 vaø C5H10 C. C2H6 vaø C4H10 D. C3H8 vaø C5H12 
23. Cho phaûn öùng: X + Cl2 ---> 2-clo-2-metylbutan. X coù theå laø hidrocacbon naøo sau ñaây? 
	A. CH3CH2CH2CH(CH3)2 	B. CH3CH2CH(CH3)2 	
	C. CH3CH(CH3)CH(CH3)2 	D. CH3CH2CH2CH3 
24. Ankan Y coù haøm löôïng cacbon laø 84,21%. Y phaûn öùng vôùi Cl2 ( 1:1) trong aùnh saùng chæ cho moät daãn xuaát monoclo duy nhaát. Vaäy coâng thöùc caáu taïo cuûa Y laø? 
	A. 	B. 	
 C. 	D. 
25. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 0,7 mol moät hoãn hôïp khí goàm 2 RH thuoäc cuøng moät daõy ñoàng ñaúng coù khoái löôïng phaân töû hôn keùm nhau 28 ñ.v.C thu ñöôïc CO2 vaø H2O theo tæ leä soá mol töông öùng laø 24:31. Phaàn traêm veà theå tích cuûa caùc RH trong hoãn hôïp ñaàu laø? 
A. 32,13% vaø 67,87% B. 30% vaø 70% C. 18,55% vaø 81,45% D. 28,57% vaø 71,43% 
26. Hoãn hôïp khí goàm etan vaø propan coù tæ khoái so vôùi hidro laø 20,25 ñöôïc nung trong bình vôùi chaát xuùc taùc ñeå thöïc hieän p/ö dehidro hoùa. Sau moät thôøi gian thu ñöôïc hoãn hôïp khí coù tæ khoái so vôùi hidro laø 16,2 goàm coù caùc ankan, anken vaø hidro. Tính hieäu suaát cuûa p/ö dehidro hoùa bieát raèng toác ñoä p/ö cuûa etan vaø propan laø nhö nhau? 
	A. 30% 	B. 50% 	C. 25% 	D. 40% 
27. Thöïc hieän p/ö dehidro hoùa hoãn hôïp M goàm etan vaø propan thu ñöôïc hoãn hôïp N goàm boán hiddrocacbon vaø hidro. Goïi d laø tæ khoái cuûa M so vôùi N. Nhaän xeùt naøo sau ñaây laø ñuùng? 
	A.0 1 C. d = 1 D. d khoâng theå xaùc ñònh 
28. Cho m g RH A thuoäc daõy ñoàng ñaúng cuûa metan taùc duïng vôùi clo coù chieáu saùng, chæ thu ñöôïc moät daãn xuaát clo duy nhaát B vôùi khoái löôïng 8,52 g. Ñeå trung hoøa heát khí HCl sinh ra caàn 80ml dd NaOH 1M. Xaùc ñònh coâng thöùc caáu taïo cuûa A vaø B? 
A. (CH3)2CH vaø (CH3)2CCl 	
B. (CH3)4C vaø (CH3)3CCH2Cl 	
C. (CH3)3CC(CH3)3 vaø (CH3)3CC(CH3)2(CH2Cl) 	D. (CH3)2CHCH(CH3)2 vaø (CH3)2CHCCl(CH3)2 
29. Cho 80 g metan p/ö vôùi clo coù chieáu saùng thu ñöôïc 186,25 g hoãn hôïp A goàm hai chaát höõu cô B vaø C. Tæ khoái hôi cuûa B vaø C so vôùi metan töông öùng laø 3,15625 vaø 5,3125. Ñeå trung hoøa heát khí HCl sinh ra caàn vöøa ñuùng 8,2 lit dd NaOH 0,5M. Tính hieäu suaát p/ö taïo ra B vaø C? 
	A. 50% vaø 26% 	B. 25% vaø 25% 	C. 30% vaø 30% 	D. 30% vaø 26% 
30. Tieán haønh p/ö dehidro hoùa n-butan ta coù theå thu ñöôïc bao nhieâu anken laø ñoàng phaân cuûa nhau? 
	A. 2 	B. 3 	C. 4 	D. 1 
31. Cho m g RH A thuoäc daõy ñoàng ñaúng cuûa metan taùc duïng vôùi clo coù chieáu saùng, chæ thu ñöôïc moät daãn xuaát clo duy nhaát B vôùi khoái löôïng 8,52 g. Ñeå trung hoøa heát khí HCl sinh ra caàn 80ml dd NaOH 1M. Tính m bieát hieäu suaát cuûa p/ö clo hoùa laø 80% ? 
	A. 3,6 g 	B. 7,2 g 	C. 7,112 g 	D. 11,4 g 
32. Tæ khoái hôi cuûa moät hoãn hôïp khí goàm metan vaø etan so vôùi khoâng khí baèng 0,6. Hoûi phaûi duøng bao nhieâu lit khí oxi ñeå ñoát chaùy hoaøn toaøn 3 lít hoãn hôïp khí treân ? ( theå tích khí ño ôû cuøng ñieàu kieän) 
	A. 6,45 lit 	B. 10,05 lit 	C. 8,25 lit 	D. 6,3 lit 
33. Tieán haønh p/ö clo hoùa 3-metylpentan tæ leä 1:1, ta co theå thu ñöôïc bao nhieâu daãn xuaát monoclo laø ñoàng phaân cuûa nhau? 
	A. 4 	B. 5 	C. 2 	D. 3 
34. Cho 80 g metan p/ö vôùi clo coù chieáu saùng thu ñöôïc 186,25 g hoãn hôïp A goàm hai chaát höõu cô B vaø C. Tæ khoái hôi cuûa B vaø C so vôùi metan töông öùng laø 3,15625 vaø 5,3125. Ñeå trung hoøa heát khí HCl sinh ra caàn vöøa ñuùng 8,2 lit dd NaOH 0,5M. Xaùc ñònh coâng thöùc caáu taïo cuûa B vaø C? 
A. CCl4 vaø CH2Cl2 B. CH3Cl vaø CH2Cl2 C. CH3Cl vaø CHCl3 D. CHCl3 vaø CH2Cl2 
35. Tính theå tích khí metan sinh ra khi cho 59,6 g nhoâm cacbua coù laãn 2% taïp chaát taùc duïng vôùi nöôùc dö ôû 270C vaø 755 mmHg. P/ö hoaøn toaøn. 
	A. 30,151 lit 	B. 29,254 lit 	C. 31,146 lit 	D. 27,257 lit 
36. Xicloankan ( chæ coù moät voøng) A coù tæ khoái so vôùi nitô baèng 3. A taùc duïng vôùi clo coù chieáu saùng chæ cho moät daãn xuaát monoclo duy nhaát, xaùc ñònh coâng thöùc caáu taïo cuaû A? 
 A. 	 B. 	
 C. 	 D. 
37. Trong bình kín dung tích 20 lit nạp đầy Mêtan, Etilen và oxi ở (136,5oC, 1atm) với tỷ lệ mol
 1 : 4 : 2.Bật tia lửa điện đốt cháy hỗn hợp (H = 80%) đưa bình về nhiệt độ ban đầu .Áp suất trong bình là:
A.0,9875 atm B.1,246atm C.1,00 atm C. 0,7823atm
38. Tính theå tích khí metan sinh ra khi ñun noùng 76,875 g natri axetat khan vôùi moät löôïng dö voâi toâi xuùt, (p/ö hoaøn toaøn) ôû 270C vaø 755 mmHg ? 
	A. 23,23 lit 	B. 21 lit 	C. 20,68 lit 	D. 24,5 lit 
39 . Cho c¸c chÊt sau : CH3
 CH3-CH2-CH2-CH3 (I) , CH3-C-CH3 (II) , CH3-CH-CH2-CH3 (III) , CH3-CH2-CH2-CH2-CH3 (IV)
 CH3 CH3
Thø tù nhiÖt ®é s«i t¨ng dÇn lµ:
 A.(I),(II),(III),(IV) B. (I),(IV),(III),(II) C.(III),(IV),(I),(II) D.(II),(III),(I),(IV)
40. Coâng thöùc ñôn giaûn nhaát cuûa hidrocacbon M laø CxH2x+1. M thuoäc daõy ñoàng ñaúng naøo? 
 A. ankan B. khoâng ñuû döõ kieän ñeå xaùc ñònh 	 
 C. ankan hoaëc xicloankan 	 D. xicloankan 
41. Caùc chaát naøo cho sau coù theå tham gia p/ö theá vôùi Cl2 (as) ? 
	 A. etin, butan, isopentan 	B. propan, toluen, xiclopentan 	
	 C. xiclopropan, stiren, isobutan D. metan, benzen, xiclohexan 
42. Ankan Z coù coâng thöùc phaân töû laø C5H12. Tieán haønh p/ö dehidro hoùa Z thu ñöôïc moät hoãn hôïp goàm 3 anken laø ñoàng phaân cuûa nhau trong ñoù coù hai chaát laø ñoàng phaân hình hoïc. Coâng thöùc caáu taïo cuûa Z laø? 
	A. CH3CH2CH2CH2CH3 	B. CH3CH2CH(CH3 )2 	
	C. C(CH3)4 	D. Khoâng coù caáu taïo naøo phuø hôïp 
43.Hỗn hợp khí A gồm 1 ankan, 1 anken, 1 ankin và Hiđro. Chia A thành 2 phần có thể tích bằng nhau rồi tiến hành 2 thí nghiệm sau:
Phần 1: Đem đốt cháy hoàn toàn rồi dẫn sản phẩm cháy lần lượt qua bình 1 đựng H2SO4 đặc, bình 2 đựng nước vôi trong dư. Sau phản ứng thấy khối lượng bình 1tăng 9,9 gam, bình 2 tăng 13,2 gam.
Phần 2: Dẫn từ từ qua ống đựng bột Ni nung nóng thu được hỗn hợp khí B. Đốt cháy hoàn toàn B cho sản phẩm cháy qua bình đựng nước vôi trong dư thấy khối lượng bình tăng m gam giá trị của m là:
A.13,2 B. 23,1 C.30 21,3
Lêi gi¶i bµi tËp Hidrocacbon no
1. NhiÖt ph©n 8,8g C3H8 gi¶ sö x¶y ra ph¶n øng :
 C3H8 CH4 +C2H4
 C3H8 C3H6 + H2 
 Thu ®­îc hçn hîp khÝ X (biÕt cã 90% C3H8 bÞ nhiÖt ph©n). X¸c ®Þnh tû khèi h¬i cña X víi H2 :
 A. 11,58 B. 23,16 C. 21,25 D. 15,25 
giải
 C3H8 CH4 +C2H4
 x x x
 C3H8 C3H6 + H2 
 y y y
-Số mol C3H8 ban đầu : = 0,2 mol
-Số mol C3H8 tham gia p/ư : = 0,18 mol
Theo phương trình số mol khí tạo thành là: 0,18. 2 = 0,36 mol 
Vậy tổng số mol khí sau p/ư là: 0,36 + (0,2 – 0,18) = 0,38 mol 
Theo định luật bảo toàn khối lượng . m( trước p/ư ) = m (sau p/ư)
Mx = = 23,15 dx/H2 = 11,575
2.NhiÖt ph©n 5,8g C4H10 gi¶ sö x¶y ra ph¶n øng :
 C4H10 CH4 +C3H6
 C4H10 C4H8 + H2 
 C4H10 C2H4 +C2H6
 Thu ®­îc hçn hîp khÝ X (biÕt cã 80% C3H8 bÞ nhiÖt ph©n). tû khèi h¬i cña X víi H2 lµ 16,5 . TÝnh thÓ tÝch O2 (®ktc) dïng ®Ó ®èt ch¸y hoµn toµn X:
 A. 12,24lÝt B.14,56 lÝt C.11,2 lÝt D. 28,56 lÝt
giải
-Theo định luật bảo toàn nguyên tố:
 C4H10 → CH4, C3H6 , C4H8 , H2 , C2H4, C2H6, C4H10 
 m = mC +mH m = mC + mH
Đốt cháy hỗn hợp sau p/ư ta quy về đốt cháy hh ban đầu:
 C4H10 + 6,5O2 → 4CO2 + 5H2O
 0,1 0,65
VO2 = 0,65 . 22,4 = 14,56 lit
3.NhiÖt ph©n 35 lÝt C4H10 gi¶ sö x¶y ra ph¶n øng :
 C4H10 CH4 +C3H6
 C4H10 C4H8 + H2 
 C4H10 C2H4 +C2H6
 Thu ®­îc 67 lÝt hçn hîp khÝ X . tÝnh % butan ®· tham gia ph¶n øng:
 A.81,43 % B.67,45% C.96,45% D.91,43%
giải
 C4H10 CH4 +C3H6
 x x x 
 C4H10 C4H8 + H2 
 y y y 
 C4H10 C2H4 +C2H6
 z z z 
gọi thể tích C4H10 chưa p/ư là t: 
 x + y + z + t = 35 
 2(x + y + z )+ t = 67 t = 3 % C4H10 p/ư = . 100 = 91,43% 
4. Khi thùc hiÖn ph¶n øng chuyÓn ho¸ metan thµnh axetilen thu ®­îc hçn hîp khí A gåm metan, axetilen vµ hi®ro. §èt mét phÇn hçn hîp A thu ®­îc 17,6 gam CO2 .Khèi l­îng A ®em ®èt lµ:
 A. 7,75g B. 8,75g C.9,45g D.6,40g
giải
Đốt cháy hh sau p/ư qui về đốt cháy hh ban đầu:
 CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
 0,4 0,4
mA = mCH4 = 0,4 . 16 = 6,4g
5.Khi thùc hiÖn ph¶n øng chuyÓn ho¸ metan thµnh axetilen thu ®­îc hçn hîp khí A gåm metan, axetilen vµ hi®ro .§èt mét phÇn hçn hîp A thu ®­îc 17,6 gam CO2 .MÆt kh¸c lÊy 1 l­îng hçn hîp A nh­ trªn cho tõ tõ qua dung dÞch AgNO3 trong NH3 d­ thÊy cã 36 g kÕt tña .HiÖu suÊt qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ metan thµnh axetilen lµ:
 A.85% B. 75% C.65% D.95%
giải
-Theo bài 4 số mol metan = 0,4 mol
-Theo phương trình: C2H2 + AgNO3 + NH3 → C2Ag2↓ + 2NH4NO3
 0,15 ← 0,15
 2CH4 → C2H2 + H2
 0,3 ← 0,15
 H = . 100 = 75%
6.§èt ch¸y hoµn toµn m gam hçn hîp gåm Etilen vµ Hi®rocacbon X thu ®­îc 8,96 lÝt CO2 (®ktc) vµ 9 gam H2O. ë cïng ®iÒu kiÖn , m gam hçn hîp cã thÓ tÝch b»ng thể tÝch cña 6,4 gam khÝ O2. C«ng thøc ph©n tö cña X lµ:
 A.C2H6 B. C3H8 C.C2H4 D.C4H10
giải
-số mol hh = số mol O2 = = 0,2 mol ; số mol H2O = 0,5 mol ; số mol CO2 = 0,4 mol 
X là ankan và số mol X = 0,5 – 0,4 = 0,1 mol ; số mol etilen = 0,2 – 0,1 = 0,1 mol
gọi ctpt của X là: CnH2n +2 
 CnH2n +2 → nCO2 + (n + 1)H2O
 0,1 0,2 0,3
 n = 2 vậy ctpt là : C2H6
7. §èt mét hçn hîp khÝ 3 Hi®rocacbon A,B,C trong ®ã B,C cã cïng sè nguyªn tö cacbon trong ph©n tö. Sè mol A gÊp 4 lÇn sè mol B vµ C trong hçn hîp. §èt ch¸y hoµn toµn 1,12 lÝt hçn hîp khÝ trªn (®ktc) thu ®­îc 3,08 gam CO2 vµ 2,025gam H2O. T×m c«ng thøc ph©n tö cña A,B,C:
 A.CH4,C3H4,C3H8 B. CH4,C3H6,C3H8 C. CH4,C2H4,C2H6 D. C¶ A vµ B
 giải
-Số mol CO2 = 0,07 mol ; số mol H2O = 0,1125 mol ; Số mol hh = 0,05 mol 
-gọi ct chung của A,B,C là CxHy → xCO2 + y/2 H2O
 1 x
 0,05 0,07 x = 1,4 vậy A là CH4
(vì B,C cùng số nguyên tử C)
-Theo dữ kiện đề bài gọi số mol A,B,C lần lượt là : x,y,z x+y+z = 0,05 
 x = 4(y+z)
x=0,04 mol ; số mol B,C = 0,1 mol
 CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
 0,04 0,04 0,08
-gọi ct chung của B,C là Cx,Hy, → x,CO2 + y,/2 H2O
 0,01 0,03 0,0325
x, = 3 ; y, = 6,5 có 2 cặp nghiệm ( C3H4 và C3H8 ) ; ( C3H6 và C3H8) 
8.§èt ch¸y hoµn toµn V lÝt hçn hîp A gåm Etilen vµ hi®rocacbon X thu ®­îc 2,80 lÝt CO2 vµ 2,70g H2O .C«ng thøc ph©n tö cña X vµ % thÓ tÝch Etilen trong hçn hîp lµ:(thể tích khí đo ở đktc) 
 A. C3H8,50% C4H8,60% C.C3H8,52% D.C3H6, 50%
giải
-Số mol CO2 = 0,125 mol ; số mol H2O = 0,15 mol nCO2 < nH2O X là ankan có ct C3H8 
-Số mol C3H8 = 0,15 – 0,125 = 0,025mol ; số mol C2H4 = ( 0,125 – 0,025 .3 )/2 = 0,025 mol 
Vậy % VC3H8 = 50%
9.Cho hçn hîp X gåm etan vµ propilen. §èt ch¸y hoµn toµn V lÝt hçn hîp X ( ë 27,30C, 1atm) cho toµn bé s¶n phÈm ch¸y vµo 100 ml dung dÞch Ca(OH)2 0.6M thÊy khèi l­îng b×nh t¨ng 4,7g vµ thu ®­îc 5 gam kÕt tña.Gi¸ trÞ cña V lµ:
 A.0,2456lÝt B. 0,1,344lÝt C.0,7387lÝt D.Kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc
giải
Số mol Ca(OH)2 > số mol CaCO3 có 2 TH xảy ra:
TH1 Số mol CO2 < Số mol Ca(OH)2 : nCO2 = nCaCO3 = 0,05 mol (loại)
TH2 Số mol CO2 > Số mol Ca(OH)2 : nCO2 = 0,07 mol V = 0,7387 lit
10.Một hỗn hợp khí X gồm 2 hiđrocacbon có tỉ khối hơi so với CH4 là 
1,5. Hỗn hợp X có thể là hỗn hợp nào trong số các hỗn hợp sau ? 
 A.CH4, C4H10	B. C2H4, C3H6 C. C2H2, C3H4 D. C2H6, C3H8
giải
= 16 . 1,5 = 24 có 1 chất có M < 24 M = 16 lá CH4 
11.Hỗn hợp X có tỷ khối so với H2 21 gồm propan, propen, propin. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X , Tổng khối lượng của CO2 và H2O thu được là:
 A.16,8g B.20,4g C.18,96g D.18,6g
giải
 = 42 = MC3H6 nC3H4 = nC3H8 
Qui về đốt cháy C3H6 → 3CO2 + 3H2O
 0,1 0,3 0,3
m = 0,3 . 44 + 0,3 . 18 = 18,6 g 
12.Hỗn hợp X có tỷ khối so với H2 21,2 gồm propan, propen, propin. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X , Tổng khối lượng của CO2 và H2O thu được là:
 A.16,8g B.20,4g C.18,96g D.18,6g
giải
Theo bài 11 hh = 42,4 nC3H4 18,6g
Mặt khác giả sử hh chỉ chứa C3H8 đốt cháy C3H8 → 3CO2 + 4H2O
 0,1 0,3 0,4
Khối lượng CO2 và H2O thu được = 0,3 . 44 + 0,4 . 18 = 20,4g
Vậy m < 20,4g m = 18,96g
(Hoặc 42,4 – 42 = 0,4 là số gam H vậy đốt cháy 0,1 mol hh thì mH = 0,04g mH2O sinh ra hơn là: 0,02 . 18 = 0,36g vậy m = 18,6 + 0,36 = 18,96g)
13. Ankan Y coù coâng thöùc phaân töû laø C6H14. Soá ñoàng phaân daãn xuaát monoclo lôùn nhaát coù theå thu ñöôïc khi thöïc hieän p/ö theá halogen vaøo Y laø bao nhieâu? 
A. 3 	 B. 4 	C. 6 	D. 5 
14. Thöïc hieän p/ö dehidro hoùa moät hidrocacbon M thuoäc daõy ñoàng ñaúng cuûa metan thu ñöôïc moät hoãn hôïp goàm H2 vaø 3 hidrocacbon N, P, Q. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 4,48 lit khí N hoaëc P hoaëc Q ñeàu thu ñöôïc 17,92 lit CO2 vaø 14,4 g H2O ( theå tích caùc khí ño ôû ñktc). Haõy xaùc ñònh caáu taïo cuûa M? 
	A. CH3CH2CH2CH2CH3 	B. CH3CH(CH3)2 	
 C. CH3CH2CH(CH3)2 	D. CH3CH2CH2CH3 
giải
Ctpt của N,P,Q CxHy : CxHy → xCO2 + y/2 H2O
 0,2 0,8 0,8
vậy ctpt là: C4H8 M là C4H10 mạch không phân nhánh 
15. Moät hoãn hôïp 2 ankan laø ñoàng ñaúng keá tieáp coù khoái löôïng 10,2 g. Ñoát chaùy hoaøn toaøn löôïng hoãn hôïp noùi treân caàn 36,8 gam oxi. Xaùc ñònh % theå tích cuûa 2 ankan trong hoãn hôïp ñaàu? 
	A. 50% vaø 50% 	B. 25% vaø 75% 	C. 40% vaø 60% 	D. 70% vaø 30% 
giải
gọi công thức của 2 ankan là : CnH2n +2 
 CnH2n +2 + O2 → nCO2 + (n + 1)H2O
 14n + 2 
 10,2 1,15 n = 3,5 ctpt : C3H8 và C4H10
gọi %V của C3H8 là x ( x <1) ; gọi %V của C4H10 là (1 -x )
44x + 58(1-x) = 14 . 3,5 + 2 x = 0,5 vậy %V = 50 %
Chú ý :Khi tính theo số nguyên tử cacbon trung bình khi n = a,5 thì số mol bằng nhau (%V =50%)
16. Ankan Y coù coâng thöùc phaân töû laø C6H14. Soá ñoàng phaân daãn xuaát monoclo thu ñöôïc khi thöïc hieän p/ö theá halogen vaøo Y laø2. Vaäy coâng thöùc caáu taïo cuûa Y laø ? 
	A. 	B. 	
	C. D. 
17. Ñoát chaùy heát 1,152 g moät hidrocacbon maïch hôû roài cho saûn phaåm vaøo dung dòch Ba(OH)2 thu ñöôïc 3,94 g keát tuûa vaø dung dòch B. Ñun noùng dd B laïi thaáy keát tuûa xuaát hieän, loïc laáy keát tuûa laàn 2 ñem nung ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc 4,59 g chaát raén. Xaùc ñònh coâng thöùc cuûa hidrocacbon? 
	A. C3H8 	B. C4H10 	C. C5H10 	D. C5H12 
giải
Theo đè bài CO2 dư trong dd có HCO3- 
Tìm được nCO2 = 0,08 mol CxHy → xCO2 + y/2 H2O
 12x+y x 
 1,152 0,08 y = 2,4x vậy ctpt: C5H12 
18. Tæ khoái cuûa hoãn hôïp metan vaø oxi so vôùi hidro laø 40/3. Khi ñoát chaùy hoaøn toaøn hoãn hôïp treân, sau p/ö thu ñöôïc saûn phaåm vaø chaát dö laø? 
	A. CO2, H2O 	B. O2, CO2, H2O 	C. H2, CO2, H2O D. CH4, CO2, H2O 
giải
-gọi % số mol của CH4 là x ( x < 1) ; % số mol