Chuyên đề Giải bài toán bằng cách lập phương trình

Tuần: 23
Tiết: 50
Ngày soạn: 17/2/2006
Ngày giảng:23/2/2006 

GiảI bàI toán bằng cách lập phương trình 

A. Mục tiêu:
- Học sinh cần nắm vững : Cách biểu diễn 1 đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn; 
 cách giải bài toán bằng cách lập phương trình ; các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
- Về kỹ năng: Có kỹ năng thành thạo biểu diễn 1 một đại lượng bởi biểu thức
chứa ẩn và phân tích một bài toán 
- Tư duy: Linh hoạt trong làm bài, có nhận xét đánh giá bài toán trước khi giải.
B. Chuẩn bị:
+ Giáo viên: Phấn mầu, bảng phụ.
+ Học sinh: Cách giải các phương trình . Bài tập về nhà.
C . Hoạt động trên lớp:
I. ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 8A, 8B
II. Kiểm tra bài cũ. (Gọi 2 học sinh lên bảng ) 
 	Giải phương trình. 
 	 
III Bài học.

Hoạt động của thày
Hoạt động của trò
Ghi bảng
GV: Giới thiệu việc biểu diễn 1 đại lượng thông qua ẩn 

GV: Giới thiệu ví dụ trong SGK






-Yêu cầu học sinh làm ?1
? Mối quan hệ giữa 3 đại lượng S ; Vt ; T trong 1 chuyển động đều như thế nào ? 
- Cần lưu ý trong 1 bài toán phải đổi về cùng 1 đơn vị đo 

-Yêu cầu học sinh làm ?2
? Nếu viết thêm chữ số 5 vào bên trái thì giá trị của nó sẽ tăng thêm bao nhiêu đơn vị ?
? Nếu viết thêm chữ số 5 vào bên phải thì giá trị của nó sẽ tăng thêm bao nhiêu đơn vị ?

GV: Giới thiệu ví dụ2 trong SGK
GV hướng dẫn bài toán trong Ví dụ2
ĐK của x như thế nào ?
 Yêu cầu học sinh biểu diễn số con chó ; số chân gà ; số chân chó
Kiểm tra giá trị tìm được của x với ĐK và trả lời bài toán 
Giải bài toán bằng cách lập phương trình 
 người ta làm như thế nào ?
 
-Yêu cầu học sinh làm ?3 tương tự Ví dụ2

GV: Quan sát học sinh làm bài, hướng dẫn học sinh yếu.
 


IV Củng cố:
1. GV nhấn mạnh các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
 
2.Tổ chức cho học sinh làm bài tập 34(SGK)theocá nhân








 -Học sinh chú ý nghe và hiểu 






HS: Đọc đề bài tìm cách giải.



S = Vt . T 

a) Quãng dường Tiến chạy với vận tốc 180 m/ph là :180x (m)
b) Vận tốc tb của Tiến là : 
(km/h)
HS: Đọc đề bài tìm cách giải.

- Số đó sẽ tăng thêm 500 đơn vị 




- Số đó sẽ tăng thêm 5 đơn vị và 10 lần số x
. a)Viết thêm chữ số 5 vào bên trái ta có : 500 + x
b) Viết thêm chữ số 5 vào bên phải ta có : 10x+5



 ĐK: x<36; xZ

Thì số chân gà là : 2x
Số con chó là : 36 - x
Số chân chó là : 4(36-x)
 

x = 22(TM)
Vậy số con gà 22 con ịsố con chó là : 36 - 22 = 14 (con)

- Làm theo 3 bước như SGK 
Cả lớp làm ?3 tương tự Ví dụ 2
-1 học sinh lên bảng trình bày 
Gọi x là số con chó ; 
 ĐK: x<36; xZ
Thì số chân chó là : 4x
Số con gà là : 36 - x
Số chân gà là : 2(36-x)
Ta có phương trình : 
 4x + 2(36-x) = 100
Û 4x + 72 - 2x =100
Û 2x = 28
Û x = 14(TM)
Vậy số con chó 14 con ịsố con gà là : 36 - 14 = 22 (con) 
- Nhận xét

Gọi x là tử số ĐK : xẻZ
Thì mẫu số là : x + 3
Sau khi tăng phân số là :
Ta có phương trình là: 
 
Û 2(x+2) = x+5
Û 2x + 4 = x + 5
Û x = 1(TM)
Vậy mẫu số = 4 ị phân số phải tìm là: 

I) Biểu diễn một đại lượng bởi 1biểu thức chứa ẩn 
 
Nếu kí hiệu 1 đại lượng là x thì đại lượng khác có phụ thuộc vào nó sẽ được biểu diễn = 1biểu thức có chứa ẩn 
Ví dụ:*Gọi x km/h là vận tốc của 1ôtô thì :
Quãng đường ô tô đi được trong 5 giờ là : 5x(km) 
Thời gian để ôtô đi được quãng đường 100km là : h 
*Gọi x (phút) là thời gian để Tiến tập chạy . Thì :
a) Quãng dường Tiến chạy với vận tốc 180 m/ph là :180x (m)
b) Vận tốc tb của Tiến là : 
(km/h)
*Gọi x là số tự nhiên có 2 chữ số thì : 
a)Viết thêm chữ số 5 vào bên trái ta có : 500 + x
b) Viết thêm chữ số 5 vào bên phải ta có : 10x+5
II) Ví dụ về giải bài toán bằng cách lập phương trình 

Ví dụ 2:(Bài toán cổ)
Giải: 
Gọi x là số gà ; ĐK: x<36; xZ
Thì số chân gà là : 2x
Số con chó là : 36 - x
Số chân chó là : 4(36-x)
Ta có phương trình : 
 2x + 4(36-x) = 100
Û 2x + 144 - 4x =100
Û - 2x = - 44
Û x = 22(TM)
Vậy số con gà 22 con ịsố con chó là : 36 - 22 = 14 (con)
*Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình :
(SGK)
 Gọi x là số con chó ; 
 ĐK: x<36; xZ
Thì số chân chó là : 4x
Số con gà là : 36 - x
Số chân gà là : 2(36-x)
Ta có phương trình : 
 4x + 2(36-x) = 100
Û 4x + 72 - 2x =100
Û 2x = 28
Û x = 14(TM)
Vậy số con chó 14 con ịsố con gà là : 36 - 14 = 22 (con) 
 













Bài tập 34 (SGK- 25)
Gọi x là tử số ĐK : xẻZ
Thì mẫu số là : x + 3
Sau khi tăng phân số là :
Ta có phương trình là: 
 
Û 2(x+2) = x+5
Û 2x + 4 = x + 5
Û x = 1(TM)
Vậy mẫu số = 4 ị phân số phải tìm là: 


V. Hướng dẫn về nhà.
 - Nắm vững cách biểu diễn 1 đại lượng bởi biểu thức chứa ẩn; cách giải bài toán bằng cách lập phương trình ; các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 
 - áp dụng làm bài tập 35,36 (SGK - Tr125)