Chuyên đề Kỳ thi lần thứ nhất lớp 10 môn ngữ văn năm học 2010 - 2011Trường THPT Vĩnh Yên

Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc
Trường THPT Vĩnh Yên
————

Kỳ thi chuyên đề lần thứ nhất lớp 10 
môn Ngữ văn
Năm học 2010 - 2011
Thời gian làm bài: 120 phút, (không kể thời gian giao đề)
—————

 I. Phần chung:(4 điểm)
 Câu 1 
 Từ những đặc trưng cơ bản của văn học dân gian, hãy nêu rõ sự khác nhau giữa văn học dân gian và văn học viết.
II. Phần riêng: ( 6 điểm)
 Câu 2 a : Dành cho học sinh lớp 10A6
 Cảm nhận của em về giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ:
Ta làm con chim hót
 Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
 Một nốt trầm xao xuyến.

 Một mùa xuân nho nhỏ
 Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
 Dù là khi tóc bạc.
	( Trích Mùa xuân nho nhỏ – Thanh Hải)
 Câu 2 b: Dành cho học sinh lớp 10A7 
 Trong bài thơ “Hạt gạo làng ta”, nhà thơ Trần Đăng Khoa có viết:
“ Hạt gạo làng ta
Có vị phù sa
Của sông Kinh Thầy
Có hương sen thơm 
Trong hồ nước đầy 
Có lời mẹ hát 
Ngọt bùi đắng cay...”	
 ( Trích:“Tuyển thơ Trần Đăng Khoa” - NXB Thanh Niên 2001 - Trang 109)
Cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên .

—Hết—
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm


Họ tên thí sinh ....................................................................Số báo danh .............



HƯỚNG DẪN CHẤM THI
CHUYÊN Đề LầN THứ NHấT LớP 10
môn Ngữ văn
------------
I. Phần chung (4 điểm)
 Câu 1: 
Học sinh có thể sắp xếp trình bày theo nhiều cách khác nhau. Cụ thể cần nêu được một số ý như sau :
Sự khác nhau giữa Văn học đân gian và Văn học viết
- Về thời điểm ra đời: Văn học dân gian có từ rất sơm khi chưa có chữ viết; Văn hoc viết ra đời muộn hơn khi có chữ viết.
- Về tác giả: VHDG là kết quả quá trình sáng tác tập thể, không mang dấu ấn cá nhân; VH viết do cá nhân các trí thức sáng tác, mang dấu ấn riêng.
- Về phương thức lưu truyền: VHDG lưu truyền theo phương thức truyền miệng; VH viết theo phương thức chữ viết.
- Về hình thức tồn tại: VHDG gắn bó với những sinh hoạt văn hóa cộng đồng; văn học viết cố định trong các văn bản viết độc lập của một tác phẩm văn chương. 
 (Mỗi ý đúng cho 1 điểm)
 II. Phần riêng (6 điểm)
A/ Về kỹ năng:
Hiểu đúng yêu cầu của đề bài. Biết cách làm bài nghị luận văn học, bố cục rõ ràng, kết cấu hợp lí, diễn đạt tốt; không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
	B/ Về nội dung :
	Học sinh có thể sắp xếp trình bày theo nhiều cách khác nhau đôi chỗ có thể có những cảm nhận riêng miễn là phải bám sát tác phẩm, tránh suy diễn tuỳ tiện. Đại ý cần làm nổi bật được: 
Câu 2 a: Dành cho học sinh lớp 10A6
 1. Từ cảm xúc mùa xuân của thiên nhiên đất trời, mùa xuân của đất nước. Tác giả ước nguyện được hóa thân:
 - Làm con chim gọi mùa xuân về đem niềm vui cho mọi người
 - Làm cành hoa tô điểm cuộc sống, làm đẹp cho thiên nhiên.
 - Làm nốt trầm hòa ca xao xuyến lòng người
 - Nghệ thuật: Hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho vẻ đẹp, niềm vui, tài trí của đất nước, con người Việt nam
 2. Từ cảm xúc mùa xuân của thiên nhiên đất trời, mùa xuân của đất nước. Tác giả ước nguyện dâng hiến phục vụ cho đời:
 - Làm một mùa xuân nho nhỏ để góp vào mùa xuân bất diệt của đất nước. Đó là ước nguyện chân thành, giản dị, nhưng có ý nghĩa lớn lao.
 - Nghệ thuật: ẩn dụ, điệp ngữ và thể thơ tự do, nhịp thơ mang đến âm hưởng nhẹ nhàng và thanh thoát, vui tươi.
 3. Đoạn thơ khơi dậy niềm tự hào và niềm tin tưởng về quê hương đất nước trong lòng người đọc.
 C/ Thang điểm:
	Điểm 6 : Đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, văn viết có cảm xúc, dẫn chứng chọn lọc phong phú, diễn đạt trong sáng. Có thể còn có một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 4 : Cơ bản đáp ứng được những yêu cầu nêu trên , dẫn chứng chưa thật phong phú nhưng phải làm nổi bật được trọng tâm, diễn đạt tương đối tốt. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 2 : Đáp ứng được khoảng 1/2 yêu cầu nêu trên , dẫn chứng chưa đầy đủ nhưng làm rõ được ý, diễn đạt có thể chưa hay nhưng dễ hiểu. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 0 : Không hiểu đề , sai lạc cả về nội dung và phương pháp.

Câu 2 b: Dành cho học sinh lớp 10A7
a/ Nội dung:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, có thể có những phát hiện và cảm thụ riêng nhưng cần nêu được một số ý cơ bản như sau:
- Hạt gạo xưa nay vốn là hình ảnh của vất vả, lam lũ, nhọc nhằn một nắng hai sương để nuôi sống con người. Hạt gạo cũng là món quà thơm thảo của quê hương đất nước nhiều nắng mưa, bão bùng nhưng tươi đẹp này. Người xưa từng nói gạo là ngọc của đất trời, Trần Đăng Khoa đã phát hiện ra điều kỳ diệu ấy trong hạt gạo nhỏ bé, bình dị. Hạt gạo mang đủ cả hương thơm, vị đậm, tình yêu thiết tha với quê hương, gia đình trong lời hát của mẹ…tất cả như thấm sâu trong từng hạt gạo.
- Trong cái dẻo thơm một hạt mà ca dao Việt Nam đã từng nói mang cả bao ý nghĩa. Trần đăng Khoa đã rất hiểu cái giá của hạt gạo mà người làm ra nó (có cả mẹ anh) đã ngóng trông, chờ đợi biết bao ngày... Bao bà mẹ Việt Nam đã từng trông trời, trông đất, trông mây, trông mưa, trông nắng… để khi chân cứng, đá mềm mới được yên. Hạt gạo làng ta không chỉ là bài ca về hạt gạo mà là bài ca về đất nước con người Việt Nam hôm qua, hôm nay và mai sau.
b/ Thang điểm :
Điểm 6 : Đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, văn viết có cảm xúc, dẫn chứng chọn lọc phong phú, diễn đạt trong sáng. Có thể còn có một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 4 : Cơ bản đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, dẫn chứng chưa thật phong phú nhưng phải làm nổi bật được trọng tâm, diễn đạt tương đối tốt. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 2 : Đáp ứng được khoảng một nửa yêu cầu nêu trên, dẫn chứng chưa đầy đủ nhưng làm rõ được các ý, diễn đạt có thể chưa hay nhưng dễ hiểu. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 0 : Không hiểu đề, sai lạc cả về nội dung và phương pháp.
	 --------------------
	Lưu ý chung: Điểm của bài thi là tổng điểm của các câu cộng lại; cho từ điểm 0 đến điểm 10 . Điểm lẻ làm tròn tính đến 0, 5 .