Đáp án - Thang điểm đề thi tuyển sinh đại học năm 2012 môn: ngữ văn; khối: d

 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM 
 ĐỀ THI TUYỂN SINH ĐẠI HỌC NĂM 2012 
 ĐỀ CHÍNH THỨC Môn: NGỮ VĂN; Khối: D 
 (Đáp án - Thang điểm có 04 trang) 
Câu Ý Nội dung 
 1 Hoàn cảnh diễn ra việc Mị nhìn thấy dòng nước mắt của A Phủ; ý nghĩa của 
sự việc ấy đối với tâm lí của nhân vật Mị 
2,0
1. Hoàn cảnh diễn ra sự việc Mị nhìn thấy dòng nước mắt của A Phủ (1,0 điểm) 
- Do sơ ý để hổ bắt mất bò, A Phủ bị thống lí Pá Tra trói đứng, bỏ mặc cho đói rét 
suốt mấy đêm liền giữa kì sương muối khắc nghiệt ở Hồng Ngài; còn Mị sau bao 
năm bị đày đọa cùng cực cũng đã trở nên chai lì. Những đêm trước, tuy vẫn trở 
dậy thổi lửa, hơ tay, nhìn thấy A Phủ bị trói nhưng Mị chỉ dửng dưng, vô cảm. 
0,5 
 
 
- Đêm ấy, trong nỗi bất lực, bế tắc và hoàn toàn tuyệt vọng, A Phủ đã khóc; đúng 
lúc đó, Mị nhìn sang và bắt gặp dòng nước mắt của A Phủ. 
0,5
2. Ý nghĩa của sự việc đối với tâm lí của nhân vật Mị (1,0 điểm) 
- Việc nhìn thấy dòng nước mắt của A Phủ là khởi đầu cho sự thay đổi lớn trong 
tâm lí của Mị; Mị nhớ lại lần cũng bị hành hạ như thế, mà xót xa thương mình; từ 
đó đồng cảm với nỗi đơn độc và tuyệt vọng của A Phủ. 
0,5 
 
 
 
- Từ mối đồng cảm ấy, Mị càng hiểu sâu sắc hơn sự độc ác của cha con thống lí 
Pá Tra, thấy rõ sự nguy khốn vô lí đang ập xuống A Phủ; lòng trắc ẩn của người 
phụ nữ phút chốc thức dậy đã đem lại sức mạnh cho Mị, khiến Mị dám liều mình 
cứu A Phủ. 
0,5 
 2 Trình bày suy nghĩ về ý kiến: Ngưỡng mộ thần tượng là một nét đẹp văn hóa, 
nhưng mê muội thần tượng là một thảm họa 
3,0
1. Giải thích ý kiến (0,5 điểm) 
 - Ngưỡng mộ thần tượng là sự tôn kính, mến phục nồng nhiệt dành cho những đối 
tượng được xem là hình mẫu lí tưởng hoặc có quyền năng đặc biệt, có sức cuốn 
hút mạnh mẽ đối với cá nhân hay cộng đồng; mê muội thần tượng là sự say mê, 
tôn sùng một cách mù quáng, thiếu tỉnh táo trước thần tượng. 
- Về nội dung, ý kiến này đề cập đến tính hai mặt của việc say mê thần tượng: nếu 
ngưỡng mộ đúng mức là tích cực, thì ngưỡng mộ quá mức là tiêu cực và có thể 
còn gây ra hậu quả khôn lường. 
 
 
 
0,5
2. Bàn luận về ý kiến (2,0 điểm) 
 
 
 
 - Ngưỡng mộ thần tượng là một nét đẹp văn hóa (1,0 điểm): 
+ Ngưỡng mộ thần tượng thể hiện nhu cầu văn hóa cao của con người: nhu cầu 
được sống trong những tình cảm cao cả, nồng nhiệt; nhu cầu được hướng tới, 
vươn tới những tầm cao, những đỉnh cao sáng giá của đời sống. 
 
0,5 
 
 1
 2
Câu Ý Nội dung 
+ Ngưỡng mộ thần tượng là một ứng xử văn hóa, biểu hiện ở các phương diện: 
thái độ trân trọng mến phục; hành động tôn vinh cổ vũ; ngôn ngữ ca ngợi tán 
dương. 
0,5 
 
 
 - Mê muội thần tượng là một thảm họa (1,0 điểm): 
+ Mê muội thần tượng là trạng thái mù quáng trong nhận thức, thái quá trong tình 
cảm, không còn khả năng suy xét, phân biệt đúng sai, lẫn lộn về giá trị; mê muội 
thần tượng còn dẫn đến hành động sai lầm quá khích, gây ra những hậu quả tệ hại 
cho bản thân và xã hội. 
+ Việc mù quáng chạy theo thần tượng hay khuyếch trương thần tượng quá mức 
đều là biểu hiện của sự mê muội thần tượng, đều là những thái độ và ứng xử thiếu 
lành mạnh, thậm chí thiếu văn hóa, có thể gây ra những hậu quả khôn lường. 
0,5 
 
 
0,5
3. Bài học nhận thức và hành động (0,5 điểm) 
 - Cần có nhận thức đúng đắn về việc ngưỡng mộ thần tượng và lường được những 
hậu quả của sự mê muội để có thái độ và cách ứng xử phù hợp, làm cho tâm hồn 
phong phú hơn, nâng tầm văn hóa cho bản thân, từ đó phấn đấu vươn tới những 
tầm cao của đời sống. 
- Biết chế ngự những cảm xúc say mê thái quá trước thần tượng, không chạy theo 
thần tượng một cách mù quáng; phê phán mọi biểu hiện mê muội thần tượng trong 
cuộc sống hàng ngày, trước hết là trong học đường. 
 
 
 
0,5
3.a Cảm nhận về ý nghĩa của kết thúc truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao và 
truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân 
5,0
1. Vài nét về tác giả, tác phẩm (0,5 điểm) 
 - Nam Cao là một nhà nhân đạo lớn, một ngòi bút hiện thực xuất sắc, một bậc 
thầy về nghệ thuật truyện ngắn; sáng tác mang triết lí nhân sinh sâu sắc. Chí Phèo 
là đỉnh cao trong sự nghiệp của Nam Cao; truyện có kết thúc độc đáo, tô đậm 
được chủ đề tư tưởng của tác phẩm. 
- Kim Lân là nhà văn có sở trường về truyện ngắn; chuyên viết về nông thôn và 
đời sống của người dân nghèo với ngòi bút đôn hậu và hóm hỉnh. Vợ nhặt là 
truyện ngắn tiêu biểu của Kim Lân; kết thúc truyện đặc sắc, khắc sâu được chủ đề 
tư tưởng của tác phẩm. 
 
 
 
0,5
2. Về ý nghĩa của kết thúc truyện ngắn Chí Phèo (2,0 điểm) 
- Ý nghĩa nội dung (1,0 điểm): 
+ “Cái lò gạch cũ” vốn là nơi Chí Phèo bị bỏ rơi lúc lọt lòng, giờ đây khi Chí 
Phèo vừa chết lại xuất hiện trong ý nghĩ của thị Nở ở kết thúc truyện, đã gợi ra 
được sự quẩn quanh, bế tắc trong tấn bi kịch tha hóa và bị cự tuyệt quyền sống 
lương thiện của người nông dân. 
 
0,5 
 
 
 
+ Kết thúc truyện thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc của Nam Cao: đồng cảm với 
nỗi thống khổ của người nông dân dưới ách thống trị tàn bạo của bọn địa chủ 
phong kiến, trân trọng khát vọng được sống lương thiện của họ. 
0,5 
 
 3
Câu Ý Nội dung 
- Ý nghĩa nghệ thuật (1,0 điểm): 
+ Truyện kết thúc bằng cách lặp lại hình ảnh ở phần mở đầu tạo nên kết cấu đầu 
cuối tương ứng gợi ra vòng tròn luẩn quẩn của thân phận Chí Phèo, giúp tô đậm 
chủ đề tư tưởng: cuộc đời Chí Phèo tuy kết thúc nhưng tấn bi kịch Chí Phèo sẽ 
vẫn còn tiếp diễn. 
 
0,5 
 
+ Kết thúc truyện vừa khép vừa mở dành nhiều khoảng trống cho người đọc tưởng 
tượng và suy ngẫm, tạo ra được dư âm sâu bền đối với sự tiếp nhận. 
0,5 
 
3. Về ý nghĩa của kết thúc truyện ngắn Vợ nhặt (2,0 điểm) 
- Ý nghĩa nội dung (1,0 điểm): 
+ Hình ảnh “đám người đói và lá cờ đỏ” hiện lên trong tâm trí Tràng vừa gợi ra 
cảnh ngộ đói khát thê thảm vừa gợi ra những tín hiệu của cuộc cách mạng, cả hai 
đều là những nét chân thực trong bức tranh đời sống lúc bấy giờ. 
 
0,5 
 
+ Kết thúc truyện góp phần thể hiện tư tưởng nhân đạo của Kim Lân: trân trọng 
niềm khát vọng sống ngay bên bờ vực cái chết của người lao động nghèo; niềm 
tin bất diệt vào tương lai tươi sáng. 
0,5 
 
- Ý nghĩa nghệ thuật (1,0 điểm): 
+ Hình ảnh dùng để kết thúc truyện là triển vọng sáng sủa của hiện thực tăm tối, 
đó là tương lai đang nảy sinh trong hiện tại, vì thế nó quyết định đến âm hưởng 
lạc quan chung của câu chuyện. 
 
0,5 
 
 
+ Đây là kiểu kết thúc mở giúp thể hiện xu hướng vận động tích cực của cuộc 
sống được mô tả trong toàn bộ câu chuyện; dành khoảng trống cho người đọc suy 
tưởng, phán đoán. 
0,5
4. Về sự tương đồng và khác biệt của hai kết thúc truyện (0,5 điểm) 
 - Tương đồng: Hai kết thúc truyện cùng phản ánh hiện thực tăm tối của con người 
trước Cách mạng tháng Tám; cùng góp phần thể hiện tư tưởng nhân đạo của mỗi 
nhà văn; cùng là những kết thúc có tính mở, giàu sức gợi. 
- Khác biệt: Kết thúc truyện Chí Phèo phản ánh hiện thực luẩn quẩn, bế tắc của 
người nông dân lao động, được thể hiện qua kết cấu đầu cuối tương ứng hàm ý 
tương lai sẽ chỉ là sự lặp lại của hiện tại; kết thúc truyện Vợ nhặt phản ánh xu 
hướng vận động tất yếu của số phận con người, được thể hiện qua kết cấu đối lập 
hàm ý tương lai sẽ mở lối cho hiện tại. 
 
 
0,5
3.b Cảm nhận về hình ảnh tạo vật thiên nhiên và tâm trạng của nhân vật trữ tình 
trong đoạn thơ của bài Tràng giang 
5,0
1. Vài nét về tác giả, tác phẩm (0,5 điểm) 
 - Huy Cận là nhà thơ lớn của phong trào Thơ mới; hồn thơ luôn khao khát, lắng 
nghe sự hòa điệu giữa lòng người với tạo vật; một phong cách thơ hiện đại mà 
thấm đượm nhiều yếu tố cổ điển; giàu chất suy tưởng, triết lí. 
 
 - Tràng giang là bài thơ xuất sắc, được in trong tập Lửa thiêng, rất tiêu biểu cho 
“nỗi buồn sông núi” của Huy Cận; trong đó hình ảnh tạo vật thiên nhiên thấm đẫm 
tâm trạng của cái tôi trữ tình, vừa tiêu biểu cho thời đại Thơ mới vừa phảng phất 
phong vị cổ điển. 
0,5
 4
Câu Ý Nội dung 
2. Hình ảnh tạo vật thiên nhiên và tâm trạng của nhân vật trữ tình (4,5 điểm) 
- Hình ảnh tạo vật thiên nhiên (1,5 điểm): 
+ Hình ảnh trung tâm là dòng tràng giang - một tạo vật thiên nhiên trường cửu, vô 
biên, rợn ngợp với nỗi buồn mênh mang, bất tận. 
 
0,5 
 
+ Không gian thơ mở ra với tất cả các chiều hướng bao la, bát ngát của vũ trụ. 
+ Thiên nhiên quạnh vắng, vạn vật cách rời, chia lìa: sự vật nhỏ bé thì mong manh 
trôi dạt giữa mênh mông sóng nước; tạo vật to lớn thì trơ trọi, lạc lõng; không 
gian chiều hôm thiếu vắng mọi âm thanh sự sống. 
0,5 
0,5
- Tâm trạng của nhân vật trữ tình (1,5 điểm): 
+ Cái tôi cô đơn thấu cảm được sự nhỏ bé, bơ vơ trong vũ trụ rộng lớn. 
+ Cái tôi lạc lõng cảm thấy mình trôi dạt trong thời gian, lưu lạc trong dòng đời. 
+ Tâm trạng ẩn chứa nỗi sầu nhân thế, thời thế, vừa tiêu biểu cho cái tôi thời đại 
Thơ mới vừa mang khí vị Đường thi. 
 
0,5 
0,5 
0,5
 
- Nghệ thuật (1,5 điểm): 
+ Thể thơ thất ngôn trang nghiêm, cổ kính; thi liệu vừa mới mẻ vừa cổ điển. 
+ Phép đối ngẫu trong kết cấu, phép tương phản trong mô tả sự vật được sử dụng 
nhuần nhuyễn, linh hoạt. 
+ Ngôn từ có sự phối thanh nhịp nhàng; hệ thống từ láy hòa hợp với nhịp thơ đăng 
đối tạo nên âm điệu trầm buồn, trôi chảy triền miên. 
 
0,5 
0,5 
 
0,5 
 
Lưu ý chung: Thí sinh có thể làm bài theo những cách khác nhau, nhưng phải đảm bảo những 
yêu cầu về kiến thức. Trên đây chỉ là những ý cơ bản thí sinh cần đáp ứng; việc cho điểm cụ thể 
từng câu cần dựa vào bản hướng dẫn chấm kèm theo. 
- Hết -