Đáp án thang điểm thi thử đại học môn văn

ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM
Câu Ý Nội dung Điểm
I Đặc điểm thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám 1945 2,0
1. Đặc điểm nội dung (1,0)
- Thơ Xuân Diệu thể hiện tình yêu đời, yêu cuộc sống thiết tha, mãnh liệt 
(say cảnh, say tình, thiết tha giao cảm với đời).
- Thơ Xuân Diệu cũng thể hiện tâm trạng chán nản, hoài nghi, nhân vật trữ
tình trong thơ thường cô đơn.
1,0
2. Đặc điểm nghệ thuật (1,0)
Đặc sắc của thơ Xuân Diệu là ở cảm hứng, thi tứ, bút pháp:
- Cảm xúc trong thơ Xuân Diệu say đắm, mãnh liệt. Ông cảm nhận thế giới 
xung quanh bằng tất cả giác quan và bằng cái nhìn mới mẻ, tươi non.
- Thơ là sự kết hợp 2 yếu tố cổ điển và hiện đại; Đông và Tây; nhưng ảnh 
hưởng của thơ phương Tây vẫn đậm nét hơn (từ cảm hứng đến đề tài; đến 
xây dựng hình ảnh, cú pháp, nhịp điệu, ngôn từ).
1,0
II Khi tự cho rằng cuộc sống của bạn đã hoàn hảo, không còn mục đích lớn 
lao gì nữa thì chính là lúc cuộc sống ấy đang mất đi nhiều ý nghĩa.
3,0
1. Giải thích ý kiến (0,5)
- Ý kiến này trực tiếp phê phán, phủ định thái độ tự mãn của con người với 
cuộc sống hiện có, không còn ý chí vươn lên.
- Về thực chất, ý kiến này là lời khuyên con người phải biết tự đánh giá, đề
phòng thói tự mãn, biết đặt ra những mục tiêu phấn đấu phù hợp để cuộc sống 
luôn có ý nghĩa.
0,5
2. Luận bàn về ý kiến (2,0)
- Cuộc sống hoàn hảo là cuộc sống tốt đẹp về mọi mặt, cũng là mong muốn 
của mọi người nhưng trên thực tế, vì nhiều lý do, không phải ai, lúc nào 
cũng đạt được. Mặt khác, cuộc sống luôn vận động, cái hôm qua, cái hôm 
nay được xem là hoàn hảo, có thể ngày mai sẽ không còn là hoàn hảo nữa. 
- Khi tự cho rằng cuộc sống của mình đã hoàn hảo, người ta dễ bằng lòng, 
thoả mãn, không còn mục tiêu, khát vọng, ý chí phấn đấu để vươn lên. 
- Khi biết đặt ra những mục đích lớn lao, cuộc sống của mỗi cá nhân sẽ luôn có ý 
nghĩa vì nhận thức được giá trị, vị trí của bản thân trong sự tiến bộ chung của cộng 
đồng xã hội.
- Nếu thiếu mục đích phấn đấu, con người sẽ mất phương hướng, tụt hậu so 
với sự vận động mau lẹ, không ngừng của cuộc sống.
0,5
0,5
0,5
0,5
3. Bài học nhận thức và hành động (0,5)
- Cần nuôi dưỡng khát vọng, lý tưởng sống cao đẹp; biết đặt ra những mục 
tiêu phù hợp với từng giai đoạn, hoàn cảnh trong cuộc đời, nhằm khẳng 
định giá trị của bản thân và cống hiến nhiều hơn cho xã hội.
- Phải không ngừng nỗ lực phấn đấu để đạt những mục đích lớn lao trong cuộc 
đời.
0,5
III.a Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành là truyện ngắn mang đậm khuynh 
hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
5,0
1. Vài nét về tác giả và tác phẩm (0,5)
- Nguyễn Trung Thành (Nguyên Ngọc) là một trong những cây bút tiêu biểu 
của nền văn xuôi cách mạng Việt Nam; nhiều năm gắn bó với mảnh đất Tây 
Nguyên; chủ yếu phả ánh những vấn đề trọng đại của vận mệnh dân tộc và 
nhân dân.
- “Rừng xà nu” (In trong tập “Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc) 
0,5
đã thể hiện một cách sinh động chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam 
của đồng bào Tây Nguyên trong thời kỳ chống Mỹ.
2. Giải thích ý kiến (0,5)
- Khuynh hướng sử thi trong văn học thường tập trung phản ánh những sự
kiện lịch sử liên quan đến vận mệnh dân tộc; ngợi ca nồng nhiệt những con 
người kết tinh phẩm chất cao đẹp của cộng đồng, lời văn trang trọng, hào 
hùng. Cảm hứng lãng mạn chủ yếu thể hiện ở việc đề cao chủ nghĩa anh 
hùng cách mạng, sức mạnh tinh thần của con người trong cuộc đấu tranh 
sinh tử với kẻ thù.
0,5
- Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn ở truyện ngắn “Rừng xà 
nu”chủ yếu toát ra từ hình tượng cây xà nu và hình tượng các nhân vật 
người dân làng Xô Man, đặc biệt là nhân vật T’nú.
3. Phân tích hình tượng cây xà nu và nhân vật T’nú (3,5)
a. Khuynh hướng sử thi, cảm hứng lãng mạn toát ra từ hình tượng cây xà nu
(1,5 điểm)
- Cây xà nu là hình ảnh đặc trưng của núi rừng Tây Nguyên, gắn bó mật thiết 
với dân làng Xô Man trong cuộc sống hàng ngày, cũng như trong những sự
kiện trọng đại.
- Cây xà nu là biểu tượng bi hùng cho số phận và phẩm chất của người dân 
làng Xô Man được miêu tả trong sự chiếu ứng với hình ảnh con người:
+ Là hiện thân cho những thương đau, mất mát.
+ Là hiện thân cho khát vọng tự do và sức sống bất diệt; gợi lên sự tiếp nối 
giữa các thế hệ của cộng đồng Xô Man anh hùng.
0,5
1,0
b. Khuynh hướng sử thi, cảm hứng lãng mạn toát ra từ nhân vật T’nú (1,5 
điểm)
- T’nú là người con ưu tú, kết tinh những phẩm chất cao đẹp của con người 
Xô Man (gắn bó mật thiết với buôn làng, trung thành với cách mạng, có trái 
tim yêu thương và lòng căm thù giặc…). Đó cũng là hiện thân cho một cộng 
đồng càng chịu nhiều đau thương, càng gan góc quật cường.
- Cuộc đời bi tráng và con đường đến với cách mạng của T’nú mang tính 
quy luật (từ chịu đựng đến vũ trang chiến đấu, từ thử thách đến trưởng 
thành); góp phần làm sáng tỏ chân lí thời đại (phải dùng bạo lực cách mạng 
để tiêu diệt bạo lực phản cách mạng). Làm nên sự mạnh mẽ, bất diệt của 
T’nú và cộng đồng Xô Man trước hết và chủ yếu là sức mạnh tinh thần: 
khát vọng giải phóng, khát vọng ánh sáng và tự do.
0,5
1,0
c. Nghệ thuật (0,5 điểm)
- Nghệ thuật trần thuật, ngôn ngữ, giọng điệu, khắc họa bức tranh thiên 
nhiên, những chi tiết đặc sắc.
0,5
4. Đánh giá chung (0,5)
- Hình tượng cây xà nu và hình tượng nhân vật T’nú là một sáng tạo nghệ
thuật đặc sắc của tác giả, góp phần làm nên vẻ đẹp sử thi và tô đậm cảm 
hứng lãng mạn của tác phẩm.
- Rừng xà nu không chỉ tiêu biểu cho sáng tác của Nguyễn Trung Thành mà 
còn tiêu biểu cho khuynh hướng thẩm mĩ của văn học Việt Nam giai đoạn 
45 - 75.
0,5
III.b Cảm nhận về đoạn thơ trong bài Sóng của Xuân Quỳnh 5,0
1. Vài nét về tác giả, tác phẩm (0,5)
- Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ viết thơ tình hay nhất trong thơ
Việt Nam từ sau 1945. Thơ Xuân Quỳnh vừa nồng nhiệt, táo bạo, vừa tha 
thiết dịu dàng; vừa giàu trực cảm vừa lắng sâu, trải nghiệm, suy tư.
0,5
- “Sóng” (In trong tập “Hoa dọc chiến hào. 1968) là một trong những bài 
thơ tiêu biểu nhất cho hồn thơ Xuân Quỳnh.
2. Cảm nhận về đoạn thơ (4,0)
a. Về nội dung (2,0 điểm)
- Đoạn thơ diễn tả một nỗi nhớ da diết của người con gái đang yêu, nỗi nhớ
và tình yêu không chỉ tồn tại trong cõi thực mà còn hiện diện trong cõi 
mộng. 
- Diễn tả khát vọng mãnh liệt, bất tử về một tình yêu thuỷ chung, một tình 
yêu vượt lên mọi khoảng cách không gian, vượt qua những trắc trở, bộc lộ
nhận thức sâu sắc về hành trang đến với một tình yêu chân chính: lòng can 
đảm, đức hi sinh.
1,0
1,0
b. Về nghệ thuật (2,0 điểm)
- Cấu trúc sóng đôi, tương ứng, hoà nhập giữa song và em, thể thơ ngũ ngôn 
linh hoạt tạo nên âm điệu độc đáo của bài thơ.
- Ngôn ngữ giản dị, tinh tế mà giàu sức biểu cảm, hình ảnh mở ra nhiều liên 
tưởng.
1,0
1,0
3. Đánh giá chung (0,5)
- Bài thơ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ vừa trẻ trung hiện đại 
vừa ý nhị, đậm đà, truyền thống.
- Bài thơ thể hiện sự sáng tạo của Xuân Quỳnh về các phương diện nghệ
thuật.
0,5