Đáp án và biểu điểm chấm thi khảo sát chất lượng cuối năm học 2008- 2009 môn ngữ văn lớp 12

ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM CHẤM Thi 
kh¶o s¸t chÊt l­îng cuèi n¨m häc 2008- 2009
M«n Ng÷ v¨n líp 12.

I.Phần chung cho tất cả thí sinh:
Câu 1 (2 điểm) 
Nêu các đặc điểm của phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh
 TS có thể trình bày theo các cách khác nhau, song cần đảm bảo các ý cơ bản sau:
 Hồ Chí Minh vào đời không phải để sáng tác văn chương. Vì sự nghiệp cách mạng mà Người đã cầm bút. Người đã trở thành nhà văn, nhà thơ lớn, có phong cách hết sức phong phú và đa dạng:
 * Văn chính luận: Ngắn gọn, súc tích, lập luận chặt chẽ, lí lẽ đanh thép, bằng chứng đầy sức thuyết phục, giàu tính luận chiến, đa dạng về bút pháp.
 * Truyện và kí: Hiện đại, thể hiện tính chiến đấu mạnh mẽ; nghệ thuật trào phúng sắc bén. Tiếng cười trào phúng nhẹ nhàng nhưng hóm hỉnh, sâu cay, thâm thuý.
 * Thơ ca: 
 + Thơ tuyên truyền: Giản dị, mộc mạc, dễ hiểu, dễ nhớ, đậm màu sắc dân gian.
 + Thơ nghệ thuật: Giàu chất trữ tình; vừa đậm đà phong vị cổ điển vừa hiện đại.
* Nét chung nhất của phong cách nghệ thuật Hồ Chí Minh thể hiện trong toàn bộ sáng tác của Người:
 + Thống nhất trên cơ sở mục đích sáng tác: Viết cho ai? Viết để làm gì?
 + Lối viết ngắn gọn, trong sáng, giản dị đi đôi với sáng tạo, linh hoạt; hoàn toàn chủ động trong việc sử dụng các hình thức thể loại, ngôn ngữ, các bút pháp khác nhau nhằm mục đích thiết thực cho mỗi tác phẩm.
 + Tư tưởng, hình tượng nghệ thuật luôn luôn vận động một cách tự nhiên, nhất quán, hướng về tương lai, ánh sáng.

Câu 2 (3 điểm)
a.Yêu cầu về kĩ năng: 
Thí sinh biết làm bài nghị luận xã hội. Bài viết yêu cầu có bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ, hành văn mạch lạc, không phạm lỗi chính tả; trình bày sạch sẽ. Khuyến khích những bài viết sáng tạo, diễn đạt có cảm xúc.
b. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc:
ThÝ sinh cã thÓ tr×nh bµy theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh­ng cÇn cã c¸c ý 
1. Gi¶i thÝch: 
- Tri thøc hiÓu theo nghÜa réng nhÊt lµ sù hiÓu biÕt cña con ng­êi vÒ thÕ giíi tù nhiªn, vÒ ®êi sèng, x· héi, vÒ chÝnh con ng­êi
- Tri thøc lµ vèn hiÓu biÕt mµ con ng­êi cã ®­îc nhê vµo sù tÝch luü l©u dµi vµ nã trë thµnh søc m¹nh
- Tri thøc lµ kÕt qu¶ häc tËp, tiÕp nhËn vµ chiÕm lÜnh tri thøc vèn cã cña nh©n lo¹i ®Ó vËn dông vµo cuéc sèng, s¸ng t¹o ra tri thøc míi t¹o nªn nh÷ng ®ét ph¸, thµnh c«ng cña con ng­êi trong sù nghiÖp….
B»ng mÖnh ®Ò cã tÝnh chÊt kh¼ng ®Þnh, Bª-c¬n muèn nãi: Con ng­êi cã ý thøc tÝch luü vèn hiÓu biÕt, nhËn thøc th× sÏ cã søc m¹nh ®Ó:
+ lµm chñ cuéc sèng
+ kh¸m ph¸ s¸ng t¹o cuéc sèng
+ s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt, tinh thÇn phôc vô cuéc sèng
2. Suy nghÜ vÒ c©u nãi: 
C©u nãi Êy hoµn toµn ®óng, bëi v×:
- Nã kh¼ng ®Þnh søc m¹nh cña sù hiÓu biÕt, cã kiÕn thøc
- §Æt trong thêi gian vµ kh«ng gian nµo, víi ®èi t­îng vµ ë lÜnh vùc nµo søc m¹nh tri thøc còng rÊt quan träng, ®Æc biÖt trong thêi ®¹i cña thÕ kØ XXI…
+ Tõ thuë xa x­a nhê tri thøc loµi ng­êi ®· s¸ng t¹o ra nh÷ng c«ng cô ®Ó c¶i t¹o thÕ giíi tù nhiªn vµ sinh tån, theo thêi gian b»ng tri thøc ph¸t triÓn nh÷ng c«ng cô ®ã cµng t©n tiÕn vµ hiÖn ®¹i h¬n (VD nh÷ng n«ng cô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp…)
+ Trong lÜnh vùc y häc, tri thøc ph¸t triÓn v­ît bËc (VD: ch÷a trÞ nh÷ng c¨n bÖnh hiÓm nghÌo gi÷ l¹i m¹ng sèng cho con ng­êi, chÕ t¹o ra nh÷ng vac-xin phßng ngõa bÖnh…., cÊy ghÐp néi t¹ng…)
+ Trong khoa häc, kÜ thuËt (VD: s¸ng chÕ m¸y mãc, c«ng nghÖ th«ng tin, dù b¸o thêi tiÕt……)
+Trong ®êi sèng tinh thÇn: tri thøc båi ®¾p thÕ giíi t©m hån, lµm nªn nh÷ng nh©n c¸ch ®Ñp, lèi sèng ®óng ®¾n, tiÕn bé (VD: tri thøc v¨n häc, v¨n ho¸…)
=>§èi víi mét quèc gia, tri thøc ®em ®Õn sù b×nh æn, thÞnh v­îng vµ ph¸t triÓn toµn diÖn, quèc gia nµo biÕt ®Çu t­ cho sù nghiÖp gi¸o dôc ®Ó n©ng cao tri thøc th× quèc gia ®ã nhanh chãng ph¸t triÓn hïng m¹nh.
- NÕu kh«ng cã tri thøc:
+ con ng­êi sÏ trë thµnh v« dông, bÞ x· héi ®µo th¶i (VD: trong thêi ®¹i ngµy nay con ng­êi cÇn cã tr×nh ®é tin häc vµ ngo¹i ng÷….)
+ ®èi víi mét ®Êt n­íc kh«ng cã tri thøc míi sÏ kh«ng cã søc m¹nh ®Ó c¹nh tranh, theo kÞp sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi, sÏ tôt hËu, l¹c lâng vµ trë nªn nghÌo nµn…
3. Liªn hÖ: (0,5 ®)
- Søc m¹nh cña tri thøc lµ v« bê, v« tËn, mçi con ng­êi muèn cã tri thøc ®Òu 
 ph¶i häc tËp trau dåi kh«ng ngõng 
- X· héi ViÖt Nam cÇn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn l¬i nhÊt cho sù ph¸t triÓn, s¸ng t¹o tri thøc ngµy mét hoµn thiÖn, t©n tiÕn ®Æc biÖt ë thÕ hÖ trÎ ®Ó b¾t kÞp víi tri thøc nh©n lo¹i, cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch thu hót nh©n tµi, chÊt x¸m…
- §èi víi häc sinh líp 12, tri thøc sÏ trë thµnh hµnh trang vµo ®êi b»ng “®«i ch©n cña m×nh” mét c¸ch v÷ng ch·i nhÊt, tri thøc ch¾p ®«i c¸nh ­íc m¬ ®Ó bay cao, bay xa.
§iÓm 3: §¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu trªn 
§iÓm 2: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng 2/3 yªu cÇu trªn, cßn m¾c mét sè lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p
§iÓm 1,5: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng nöa yªu cÇu trªn, cßn m¾c mét sè lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p
§iÓm 1: Néi dung qu¸ s¬ sµi, cßn m¾c mét sè lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p
§iÓm 0: L¹c ®Ò hoµn toµn



II.Phần riêng cho thí sinh từng ban:
A.D ành cho ban cơ bản: thí sinh chọn câu 3a hoặc 3b
C©u 3a (5 ®iÓm): C¶m nhËn cña anh/ chÞ vÒ vÎ ®Ñp cña dßng s«ng H­¬ng trong bót kÝ Ai ®· ®Æt tªn cho dßng s«ng? cña Hoµng Phñ Ngäc T­êng.
Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng: 
BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn v¨n häc, vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó tr×nh bµy c¶m nhËn cña m×nh vÒ mét h×nh t­îng cã ®Þnh h­íng (vÎ ®Ñp). KÕt cÊu chÆt chÏ, diÔn ®¹t l­u lo¸t, kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p.
Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: 
Trªn c¬ së nh÷ng hiÓu biÕt vÒ bµi bót kÝ Ai ®· ®Æt tªn cho dßng s«ng? cña Hoµng Phñ Ngäc T­êng, thÝ sinh dùa vµo nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh tiªu biÓu ®Ó thÓ hiÖn râ nh÷ng c¶m nghÜ, c¶m nhËn biÕt cña m×nh vÒ vÎ ®Ñp s«ng H­¬ng. Häc sinh cã thÓ tr×nh bµy theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh­ng cÇn lµm râ c¸c ý sau:
+ Giíi thiÖu kh¸i qu¸t: T¸c gi¶, t¸c phÈm, vÎ ®Ñp cña dßng s«ng H­¬ng
+ T¸c gi¶ ngîi ca vÎ ®Ñp dßng s«ng H­¬ng nh­ mét biÓu t­îng cña xø HuÕ tõ nhiÒu gãc ®é, ph­¬ng diÖn kh¸c nhau:
* VÎ ®Ñp cña dßng s«ng thiªn nhiªn ®­îc ph¸t hiÖn rÊt ®a d¹ng, phong phó, ®Çy mµu s¾c,……..qua c¸c ®Þa danh kh¸c nhau: Lóc d÷ déi, hoµnh tr¸ng, m·nh liÖt; lóc trÝ tuÖ, tr÷ t×nh, dÞu dµng, ªm ¶; lóc hiÒn hoµ, duyªn d¸ng; lóc th¬ méng, huyÒn ¶o; khi trÇm mÆc, cæ kÝnh, lóc m¬ mµng (dÉn chøng….)
*VÎ ®Ñp nh×n tõ gãc ®é v¨n ho¸:
-¢m nh¹c: Lµ n¬i sinh thµnh toµn bé nÒn ©m nh¹c cæ ®iÓn HuÕ
-Th¬ ca: Lµ nguån c¶m høng kh«ng bao giê lÆp l¹i ë c¸c thi nh©n
-TËp tôc: Mµu cña s­¬ng khãi trªn s«ng H­¬ng t¹o nªn s¾c ¸o c­íi ngµy x­a, còng nh­ mµu tÝm ®Æc tr­ng cña xø HuÕ.
*VÎ ®Ñp s«ng H­¬ng nh×n tõ gãc ®é lÞch sö:
-Lµ chøng nh©n cña nh÷ng sù kiÖn lÞch sö, nh÷ng biÕn thiªn cña ®Êt n­íc g¾n liÒn víi xø HuÕ
-Lµ dßng s«ng cña thêi gian ng©n vang, cña sö thi viÕt gi÷a mµu cá l¸ xanh biÕc, biÕt c¸ch tù hiÕn ®êi m×nh ®Ó lµm nªn nh÷ng chiÕn c«ng.
+ §¸nh gi¸:
- NghÖ thuËt:
@Lêi v¨n giµu h×nh ¶nh (chÊt th¬, h×nh ¶nh, c¶m xóc, nhÞp ®iÖu)
@Thñ ph¸p nghÖ thuËt: nh©n ho¸, so s¸nh, liªn t­ëng ®éc ®¸o, thó vÞ
@Vèn ng«n tõ giµu cã, phong phó
@Giäng ®iÖu thñ thØ, t©m t×nh, say ®¾m mµ tØnh t¸o, s¾c s¶o, giµu c¶m xóc
@V¨n phong tao nh·, h­íng néi, tinh tÕ, tµi hoa
- ThÓ hiÖn c¸i t«i Hoµng Phñ Ngäc T­êng
@Uyªn b¸c: hiÓu biÕt t­êng tËn, tØ mØ ®èi t­îng thÈm mÜ, vèn hiÓu biÕt phong phó vÒ v¨n ho¸, lÞch sö, nghÖ thuËt…
@Tinh tÕ, tµi hoa, trÝ t­ëng t­îng phong phó
@T×nh yªu, niÒm tù hµo tha thiÕt, s©u l¾ng con s«ng H­¬ng, quª h­¬ng, ®Êt n­íc à T¸c gi¶ ®· kh¸m ph¸, ca ngîi vÎ ®Ñp cña s«ng H­¬ng, kinh thµnh HuÕ
- S«ng H­¬ng: mét c«ng tr×nh nghÖ thuËt tuyÖt vêi mµ t¹o ho¸ ban tÆng cho con ng­êi xø HuÕ, mét vÎ ®Ñp rÊt th¬….
+ Chóng ta yªu mÕn, tù hµo vÒ vÎ ®Ñp cña dßng s«ng H­¬ng, c¶m phôc, tr©n träng, ng­ìng mé tµi hoa cña t¸c gi¶
+ Nhê ngßi bót tµi hoa cña Hoµng Phñ Ngäc T­êng, s«ng H­¬ng trë thµnh dßng s«ng bÊt tö, ch¶y m·i trong trÝ nhí vµ trong t×nh c¶m ng­êi ®äc. Båi ®¾p trong mçi chóng ta t×nh c¶m ®èi víi quª h­¬ng ®Êt n­íc.
c.C¸ch cho ®iÓm:
§iÓm 5: §¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu trªn
§iÓm 4: Tr×nh bµy kh¸ tèt c¸c yªu cÇu trªn cã thÓ m¾c vµi lçi nhá vÒ diÔn ®¹t
§iÓm 3: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng 2/3 yªu cÇu trªn, cßn m¾c mét sè lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p
§iÓm 2,5: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng nöa yªu cÇu trªn, cßn m¾c mét sè lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p
§iÓm 2: Tr×nh bµy ®­îc kho¶ng 1/3 yªu cÇu trªn, cßn m¾c mét sè lçi vÒ chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p
§iÓm 1: Ph©n tÝch qu¸ s¬ sµi, diÔn ®¹t qu¸ yÕu
§iÓm 0: L¹c ®Ò hoµn toµn

Câu 3b.(5 điểm) Cảm nhận của anh/ chị về vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam trong tình yêu được biểu hiện trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
a.Yêu cầu về kĩ năng: 
Biết cách làm bài văn: Phát biểu cảm nhận về một hình tượng thơ trữ tình theo định hướng. Bài viết có bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ, hành văn mạch lạc, không phạm lỗi chính tả; trình bày sạch sẽ. Khuyến khích những bài viết sáng tạo, văn có cảm xúc.
b.Yêu cầu về kiến thức: 
TS có thể có các cách phát biểu cảm nhận, cách trình bày khác nhau…Song cần đi từ phân tích hình tượng em, hình tượng sóng để làm phát biểu cảm nhận của bản thân trước những vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam trong tình yêu:
* Giới thiệu Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng: XQ gửi gắm, thổ lộ khát vọng, tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
* Baì thơ, hình tượng thơ giúp chúng ta hiểu hơn về những vẻ đẹp đời thường của người phụ nữ: Vẻ đẹp của một khát vọng tình yêu chân thành: Dữ dội mà dịu êm; Ồn ào và lặng lẽ - Chân thành như một lời tự thú: Em cũng không biết nữa. Khi nào ta yêu nhau; mà cao cả Sông không hiểu nổi mình. Sóng tìm ra tận bể.
* Còn gì đáng yêu, đáng quý hơn trước Vẻ đẹp của tình yêu của người phụ nữ gắn với nỗi nhớ - một nỗi nhớ da diết, thổn thức – đâu đơn thuần là nỗi nhớ mà là tình yêu- một tình yêu nồng thắm, đằm thắm, yêu bằng cả trái tim. Ôi ! Con sóng nhớ bờ; ngày đêm không ngủ được…
* Bài thơ đưa chúng ta một niềm tự hào: Còn ở nơi đâu trên trái đất này có vẻ đẹp của tình yêu chung thuỷ, sắt son như tình yêu của người phụ nữ Việt Nam trong Sóng của Xuân Quỳnh. Gửi vào hình tượng: muôn ngàn con sóng đó; con nào chẳng tới bờ; dù muôn vàn cách trở; Chưa đủ, cả những lời tự thú trực tiếp: Nơi nào em cũng nghĩ; Hướng về anh một phương …Đó là nỗi lòng; đó là khát vọng; đó là vàng mười của phẩm chất người phụ nữ Việt Nam trong tình yêu.
* Xuân Quỳnh đã đưa đến cho chúng ta- cho tuổi trẻ một quan niệm hạnh phúc bình dị mà cao cả, gần gủi mà thiêng liêng: khát vọng được sông vĩnh viễn trong “biển lớn tình yêu…”Làm sao được tan ra; Thành trăm con sóng nhỏ; Giữa biển lớn tình yêu; Để ngàn năm còn vỗ… 
 
B. Dµnh cho ban n©ng cao: thÝ sinh chän c©u 4a hoÆc 4b
Câu 4a 5 ®iÓm.:
Anh/ chị hãy phân tích đoạn trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Sách Ngữ Văn 12 tập 2 Nâng cao) để làm nỗi rõ vẻ đẹp của tâm hồn người con người trong cuộc đấu tranh chống lại sự giả tạo và dung tục, bảo vệ quyền được sống đích thực và khát vọng hoàn thiện nhân cách.
a.Yêu cầu về kĩ năng: 
Biết cách làm bài văn nghị luận văn học: phân tích xung đột kịch để làm nổi rõ một nhận định. Bài viết có bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ, hành văn mạch lạc, không phạm lỗi chính tả; trình bày sạch sẽ. Khuyến khích những bài viết sáng tạo, diễn đạt có cảm xúc. 
b.Yêu cầu về kiến thức: 
Thí sinh có thể phân tích, lí giải, trình bày theo các cách khác nhau; khuyến khích những tư duy sáng tạo …nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:
* Giới thiệu ngắn gọn tác phẩm kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt; đặt đoạn trích của SGK trong mạch phát triển của xung đột toàn vở kịch.
* Phân tích xung đột giữa Hồn (TBa) và xác để làm nỗi rõ vẻ đẹp của Hồn - của con người: Đau đớn, bi kịch khi phải sống mà hồn một đằng- xác một nẻo. Hồn đã đấu tranh quyết liệt, gay gắt với xác để được sống trong sáng, là mình. Đó chính là cuộc tự đấu tranh của hai lối sống trong bản thân mỗi con người, để con người được sống thanh cao, sống đích thực là mình.
* Phân tích cuộc xung đột giữa Hồn TB với những người thân trong gia đình để làm nổi rõ những vẻ đẹp của Hồn TB- ẩn dụ cho phần nhân cách cao đẹp của con người. Qua thái độ của các thành viên trong gia đình, hồn TB càng thấy rõ hơn sự thay đổi tai hại khi lâu nay mình sống hồn một đường, xác một nẻo. Càng thấy rõ về mình, Hồn TB càng đau khổ. Đau khổ phát triển đến đỉnh cao khiến hồn phải gọi Đế Thích xuống để tìm cách giải thoát. Đây là một biểu hiện sự tồn tại và dần dần chiến thắng của nhân cách sống cao đẹp.
* Phân tích cuộc đấu tranh giữa những quan điểm sống của TB và quan điểm sống của Đế Thích: 
- Đế thích: chỉ quan niệm cho TB được sống, còn TB sống có toàn vẹn hay không; sống ra sao ĐT không cần biết.
- TB đấu tranh một cách quyết liệt để được sống toàn vẹn; sống là mình. TB thà chiụ chết chứ quyết không chịu tồn tại như cũ nữa. Tình huống cái chết của cu Tị đã càng làm nổi rõ khát vọng: hoàn thiện nhân cách của TB- của con người đã chiến thắng: TB nhường sự sống cho cháu Tị, nhận cái chết vĩnh viễn nhưng tâm hồn thanh thản, trong sáng như xưa.
* Vở kịch kết thúc trong cảnh hai đứ trẻ vui đùa trong vườn cây do Trương Ba ươm trồng - hồn TB như đang sống đâu đó trong cây vườn, trong tình cảm của mọi người, của hai đứa trẻ …
Câu 4b.
a.Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài văn: Phát biểu cảm nhận về một hình tượng thơ trữ tình theo định hướng. Bài viết có bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ, hành văn mạch lạc, không phạm lỗi chính tả; trình bày sạch sẽ. Khuyến khích những bài viết sáng tạo, văn có cảm xúc.
b.Yêu cầu về kiến thức: 
TS có thể có các cách phát biểu cảm nhận, cách trình bày khác nhau…Song cần đi từ phân tích hình tượng em, hình tượng sóng để làm phát biểu cảm nhận của bản thân trước những vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam trong tình yêu:
* Giới thiệu Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng: XQ gửi gắm, thổ lộ khát vọng, tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
* Baì thơ, hình tượng thơ giúp chúng ta hiểu hơn về những vẻ đẹp đời thường của người phụ nữ: Vẻ đẹp của một khát vọng tình yêu chân thành: Dữ dội mà dịu êm; Ồn ào và lặng lẽ - Chân thành như một lời tự thú: Em cũng không biết nữa. Khi nào ta yêu nhau; mà cao cả Sông không hiểu nổi mình. Sóng tìm ra tận bể.
* Còn gì đáng yêu, đáng quý hơn trước Vẻ đẹp của tình yêu của người phụ nữ gắn với nỗi nhớ - một nỗi nhớ da diết, thổn thức – đâu đơn thuần là nỗi nhớ mà là tình yêu- một tình yêu nồng thắm, đằm thắm, yêu bằng cả trái tim. Ôi ! Con sóng nhớ bờ; ngày đêm không ngủ được…
* Bài thơ đưa chúng ta một niềm tự hào: Còn ở nơi đâu trên trái đất này có vẻ đẹp của tình yêu chung thuỷ, sắt son như tình yêu của người phụ nữ Việt Nam trong Sóng của Xuân Quỳnh. Gửi vào hình tượng: muôn ngàn con sóng đó; con nào chẳng tới bờ; dù muôn vàn cách trở; Chưa đủ, cả những lời tự thú trực tiếp: Nơi nào em cũng nghĩ; Hướng về anh một phương …Đó là nỗi lòng; đó là khát vọng; đó là vàng mười của phẩm chất người phụ nữ Việt Nam trong tình yêu.
* Xuân Quỳnh đã đưa đến cho chúng ta- cho tuổi trẻ một quan niệm Hạnh phúc bình dị mà cao cả, gần gủi mà thiêng liêng: khát vọng được sống vĩnh viễn trong “biển lớn tình yêu…”Làm sao được tan ra; Thành trăm con sóng nhỏ; Giữa biển lớn tình yêu; Để ngàn năm còn vỗ…