Đề cương ôn tập lí thuyết cuối năm Lịch sử Lớp 4

ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP LÍ THUYẾT 
MƠN LỊCH SỬ HỌC KÌ II - LỚP 46
BÀI 16 – CHIẾN THẮNG CHI LĂNG
Ai là người lãnh đạo nghĩa quân Lam Sơn chống lại quân Minh? ( Lê Lợi.)
Tại sao quân ta chọn ải Chi Lăng làm trận địa đánh địch?
 ( Vì ải Chi Lăng là vùng núi hiểm trở, đường nhỏ hẹp, rừng cây um tùm thích hợp cho quân ta mai phục.)
Quân Lê Lợi đã dùng mưu kế gì để diệt giặc?
( Nhử địch vào nơi cĩ phục kích. Khi quân địch lọt vào tầm phục kích, quân ta nhất tề tấn cơng làm cho địch khơng kịp trở tay.)
4.Nêu ý nghĩa của chiến thắng Chi Lăng?( Thua trận ở Chi Lăng và một số trận khác, quân minh xâm lược phải đầu hàng, rút về nước. Nước ta hồn tồn độc lập. Lê Lợi lên ngơi Hồng đế (1428), mở đầu thời Hậu Lê.)
BÀI 17 – NHÀ HẬU LÊ VÀ VIỆC TỔ CHỨC QUẢN LÝ ĐẤT NƯỚC
Lê Lợi lên ngơi vua vào năm nào? ( năm 1428.)
Những sự việc thể hiện quyền tối cao của nhà vua? ( Vua cĩ uy quyền tuyệt đối. Mọi quyền hành đều tập trung vào tay vua. Vua trực tiếp Tổng chỉ huy quân đội.)
Bản đồ đầu tiên của nước ta cĩ tên là gì? ( Bản đồ Hồng Đức. )
Nội dung cơ bản của Bộ luật Hồng Đức là gì? 
 ( Bảo vệ quyền lợi của vua, quan lại, địa chủ; bảo vệ chủ quyền quốc gia; khuyến khích phát triển kinh tế; giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc và bảo vệ một số quyền lợi của phụ nữ.)
BÀI 18 – TRƯỜNG HỌC THỜI HẬU LÊ
1.Em hãy mơ tả tổ chức giáo dục dưới thời Hậu Lê? ( Thời hậu Lê dựng lập Văn Miếu, mở Quốc Tử Giám làm trường đào tạo nhân tài.Mở trường đĩn nhận cả con em thường dân. Mở trường cơng bên cạnh các lớp học tư của thầy đồ.Nội dung học tập và thi cử là Nho giáo. Kì thi Hương được tổ chức cứ 3 năm một lần.)
2. Nhà Hậu Lê đã làm gì để khuyết khích việc học tập? ( Tổ chức Lễ xướng danh ( lễ đọc tên người đỗ ). Tổ chức Lễ vinh quy ( lễ đĩn rước người đỗ cao về làng) và khắc tên tuổi người đỗ cao ( tiến sĩ ) vào bia đá dựng ở Văn Miếu để tơn vinh người cĩ tài. Ngồi ra, nhà Hậu Lê cịn kiểm tra định kì trình độ của quan lại để các quan phải thường xuyên học tập.)
BÀI 19 – VĂN HỌC VÀ KHOA HỌC THỜI HẬU LÊ
Ở thời Hậu Lê, nền văn học viết bằng chữ nào chiếm ưu điểm nhất? ( Chữ Hán. )
Hãy kể tên các tác phẩm và tác giả tiêu biểu của văn học thời Hậu Lê?
( Quốc âm thi tập, Bình Ngơ Đại Cáo, Ức Trai thi tập của Nguyễn Trãi. Hồng Đức quốc âm thi tập của Lê Thánh Tơng. Bộ Đại Việt sử ký tồn thư của Ngơ Sĩ Liên. Đại thành tốn pháp của Lương Thế Vinh.) 
Vì sao cĩ thể coi Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tơng là những nhà văn hố tiêu biểu cho giai đoạn này? ( Vì hai ơng cĩ nhiều tác phẩm bằng chữ Nơm và hai ơng cĩ những tập thơ Nơm cịn lưu truyền đến ngày nay.)
BÀI 21 – TRỊNH – NGUYỄN PHÂN TRANH
Do đâu mà đầu thế kỉ XVI, nước ta lâm vào thời kì bị chia cắt? 
 ( Do vua ăn chơi xa xỉ, quan lại đánh giết lẫn nhau để giành quyền lợi.)	
Cuộc xung đột giữa các tập đồn phong kiến gây ra những hậu quả gì?
 ( Đất nước bị chia cắt, nhân dân khổ cực. Kinh tế khơng phát triển.)
BÀI 22 – CUỘC KHẨN HOANG Ở ĐÀNG TRONG
Cơng cuộc khai khẩn đất hoang ở Đàng Trong đã diễn ra như thế nào?
 ( Từ cuối thế kỷ XVI, cơng cuộc khẩn hoang ở Đàng Trong được xúc tiến mạnh mẽ.)
Cuộc khẩn hoang cĩ tác dụng như thế nào đối với sự phát triển của đất nước?
 ( Ruộng đất được khai phá, xĩm làng được hình thành và phát triển. Tình đồn kết giữa các dân tộc ngày càng bền vững.) 
BÀI 23 – THÀNH THỊ Ở THẾ KỶ XVI - XVII
Thành thị nào là những thành phố lớn vào thế kỉ XVI – XVII ở Đàng Trong ?
( Hội An, Thăng Long, Phố Hiến. )
UNESCO cơng nhận phố cổ Hội An là di sản Văn Hố thế giới vào thời gian nào? ( 5 – 12 – 1999 )
Theo em, cảnh buơn bán sơi động ở các thành thị nĩi lên tình hình kinh tế nước ta thời đĩ như thế nào? 
 ( Thành thị nước ta thời đĩ đơng người, buơn bán sầm uất, chứng tỏ ngành nơng nghiệp, tiểu thủ cơng nghiệp phát triển mạnh tạo ra nhièu sản phẩm để trao đổi, buơn bán.)
BÀI 24 – NGHĨA QUÂN TÂY SƠN TIẾN RA THĂNG LONG ( 1786)
Năm 1786, Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc để làm gì?
 ( Năm 1786, Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc để lật đổ chính quyền họ Trịnh, thống nhất giang sơn.)
Em hãy trình bày kết quả của việc nghĩa quân Tây Sơn tiến ra Thăng Long? 
( Nghĩa quân Tây Sơn tiến ra Thăng Long đã làm chủ được Thăng Long tiêu diệt chính quyền họ Trịnh có ý nghĩa rất quan trọng mở đầu việc thống nhất lại đất nước sau hơn 200 năm chia cắt. )
Đất nước ta đã trải qua bao nhiêu năm bị chia cắt? ( Hơn 200 năm. )
4. Nghĩa quân Tây Sơn tiến vào Thăng Long, quân Trịnh chống đỡ như thế nào? 
 ( Nhìn nhau sợ hãi khơng giám tiến và bỏ chạy. )
BÀI 25 – QUANG TRUNG ĐẠI PHÁ QUÂN THANH ( Năm 1789 )
Quân Thanh xâm lược nước ta vào năm nào? ( Cuối năm 1788.)
Cuối năm 1788, Quang Trung kéo quân ra Bắc để làm gì?
 ( Tiêu diệt quân Thanh, thống nhất đất nước. )
Quang Trung đã dùng kế gì để đánh bại quân Thanh?
 ( Ghép các mảnh ván thành tấm lá chắn, lấy rơm dấp nước quấn ngồi cứ 20 người khiêng một tấm tiến lên.)
Hằng năm vào ngày mồng mấy Tết, nhân dân ở gị Đống Đa tổ chức giỗ trận để tưởng nhớ ngày Quang Trung đại thắng quân Thanh? ( Mồng 5 Tết. )
BÀI 26 – NHỮNG CHÍNH SÁCH VỀ KINH TẾ VÀ VĂN HỐ CỦA VUA QUANG TRUNG.
1. Em hãy kể lại những chính sách về kinh tế và văn hố, giáo dục của vua Quang Trung? ( Về Nơng nghiệp ban hành“Chiếu khuyến nơng” Lệnh cho dân trở về quê cũ cày cấy, khai phá ruộng hoang.Sau vài năm, mùa màng trở lại tươi tốt, làng xĩm thanh bình.Về kinh tế cho đúc tiền mới và yêu cầu nhà Thanh mở cửa biên giới cho dân hai nước trao đổi hàng hố, cho thuyền nước ngồi vào buơn bán. Về giáo dục cho ban hành 
“Chiếu lập học” và cho dịch các sách chữ Hán ra chữ Nơm và coi chữ Nơm là chữ chính thức của quốc gia.) .
2. Vì sao vua Quang Trung lại đề cao chữ Nơm? 
 ( Vì vua Quang Trung muốn bảo tồn và phát triển chữ viết của dân tộc. )
3. Em hiểu câu“ Xây dựng đất nước lấy việc học làm đầu” của vau Quang Trung như thế nào?
 (Vì việc học tập giúp con người mở mang kiến thức làm việc tốt hơn, sống tốt hơn. Cơng cuộc xây dựng đất nước cần người tài, chỉ học mới thành tài để giúp nước.)
4. Hãy nối ý ở cột A với ý ở cột B cho phù hợp để nêu rõ nội dung các chính sách về kinh tế và văn hố của vua Quang Trung. 
 A
 B
“ Chiếu khuyến nơng”
Phát triển giáo dục
Mở cửa biển, mở cửa biên giới
Phát triển buơn bán
“ Chiếu lập học”
Phát triển nơng nghiệp
BÀI 27 – NHÀ NGUYỄN THÀNH LẬP 
Nhà Nguyễn được thành lập vào năm nào? ( Năm 1802. )
Nhà Nguyễn trải qua bao nhiêu đời vua?
 ( 4 đời vua : Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. )
Những sự kiện nào chứng minh các vua triều Nguyễn khơng muốn chia sẻ quyền hành cho ai? ( Vua khơng đặt ngơi hồng hậu, bỏ chức tể tướng, tự đặt ra pháp luật, điều hành các quan đứng đầu tỉnh.)
Nhà Nguyễn ra đời trong hồn cảnh nào? ( Nguyễn Ánh lật đổ triều Tây Sơn. )
 BÀI 28 – KINH THÀNH HUẾ
Sau khi lên ngơi vua Nguyễn Ánh chọn kinh đơ nào? ( Kinh đơ Huế. )
Tồ thành đồ sộ và đẹp nhất nước ta thời đĩ nằm ở đâu? ( Bên bờ sơng Hương. )
Kinh thành Huế là một cơng trình sáng tạo của ai? Ngày tháng năm nào,UNESCO đã cơng nhận Huế là một Di sản Văn hố thế giới? ( Kinh thành Huế là một cơng trình kiến trúc đẹp đầy sáng tạo của nhân dân ta. Ngày 11 – 12 – 1993, UNESCO đã cơng nhận kinh thành Huế là Di sản Văn hố thế giới.)
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT