Đề cương ôn tập Sinh học lớp 8

ÑEÀ CÖÔNG OÂN TAÄP SINH HOÏC 8
Caâu 1: 
a. Giaûi thích nguyeân nhaân cuûa beänh tieåu ñöôøng? 
b. Neâu vai troø cuûa tuyeán yeân ñoái vôùi cô theå? 
TL: a.Nguyeân nhaân beänh tieåu ñöôøng: Do söï roái loaïn hoaït ñoäng cuûa tuyeán tuïy (haøm löôïng hoocmon Insulin tieát ra ít) à khoâng chuyeån hoùa Glucozo thaønh Glucozen döï tröõ ôû gan vaø cô à daãn ñeán löôïng ñöôøng trong maùu taêng leân.
 b. Vai troø cuûa tuyeán yeân: laø tuyeán quan troïng nhaát tieát ra caùc hoocmon kích thích hoaït ñoäng cuûa nhieàu tuyeán noäi tieát khaùc. Ñoàng thôøi tieát ra caùc hoocmon aûnh höôûng ñeán söï taêng tröôûng, trao ñoåi glucozo, caùc chaát khoaùng, trao ñoåi nöôùc vaø co thaét caùc cô trôn ( ôû töû cung)
 Caâu 2: 
a. Neâu cô sôû khoa hoïc cuûa caùc bieän phaùp traùnh thai? 
b. Vì sao khoâng neân mang thai ôû tuoåi vò thaønh nieân? 
 TL: a. Cô sôû khoa hoïc cuûa caùc bieän phaùp traùnh thai:
- Ngaên tröùng chín vaø ruïng
- Ngaên khoâng cho tinh truøng gaëp tröùng 
- Ngaên khoâng cho tröùng ñaõ thuï tinh laøm toå
b. Nguy cô khi mang thai ôû tuoåi vò thaønh nieân: Aûnh höôûng ñeán:
- Söùc khoûe.
- Gia ñình vaø xaõ hoäi..
- Haäu quaû khaùc..
Caâu 3: 
 a. Neâu caáu taïo cuûa thaän?
 b. Toùm taét quaù trình hình thaønh nöôùc tieåu ?
TL: a. Neâu caáu taïo cuûa thaän :Phần vỏ và phần tủy với các đơn vị chức năng của thận cùng với ông góp,bể thận. 
 b.Söï taïo thaønh nöôùc tieåu goàm 3 quaù trình:
- Quaù trình loïc maùu ôû caàu thaän taïo ra nöôùc tieåu ñaàu 
- Quaù trình haáp thu laïi caùc chaát caàn thieát ôû oáng thaän 
- Quaù trình baøi tieát tieáp: Baøi tieát tieáp chaát thöøa, chaát thaûi ñeå taïo thaønh nöôùc tieåu chính thöùc 
Caâu 4: Neâu caáu taïo cuûa da ?
TL : Cấu tạo của da gồm 3 lớp:
Lớp biểu bì.
Lớp bì.
- Lớp mỡ dưới da.
Caâu 5: Döïa vaøo caáu taïo em haõy neâu caùc boä phaän cuûa heä thaàn kinh ?
TL: Dựa vào cấu tạo chia hệ thần kinh thành :
 - Bộ phận trung ương: Não, tủy sống.
 - Bộ phận ngoại biên: Dây thần kinh, hạch thần kinh.
Caâu 6: Trình baøy chöùc naêng cuûa tai ?
TL : - Tai là bộ phận tiếp nhận âm thanh : Sóng âm vào tai làm rung màng nhĩ, chuyền qua chuỗi xưng tai vào tai trong gây chuyển động ngoại dịch rồi nội dịch trong ốc tai màng và tác động lên TB thụ cảm thính giác của cơ quan coocti năm trên màng cơ sở ở vùng tương ứng với taanff số và cường độ của sóng âm làm TB này hưng phấn chuyển thành xung thần kinh truyền về vùng thính giác ở thùy thái dương cho ta nhận biết về âm thanh đã phát ra
 - Tai trong còn có bộ phận phụ trách thăng bằng, chuyển tiếp nhận những thông tin về vị trí cơ thể và sự chuyển động trong không gian
Caâu 7 :Baèng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc em ñaõ laøm gì ñeå baûo veä maét coù theå traùnh khoûi caùc beänh vaø taät veà maét ?
TL: - Giữ gìn vệ sinh khi đọc sách để tránh cận thị:
+ Tránh đọc sách ở chỗ thiếu ánh sáng.
+ Tránh đọc sách khi đi trên tàu xe .
+ Rửa mắt thường xuyên bằng nước muối .
 + Không duøng chung khăn để tránh các bệnh về mắt. 
 Caâu 8 : 
 a. Keå teân caùc tuyeán noäi tieát ñaõ hoïc ?
 b. Taïi sao trong khaåu phaàn aên haøng ngaøy neáu thieáu Ioát coù theå daãn ñeán beänh böôùu coå ? 
TL: a, Các tuyến nội tiết: Tuyến yên, tuyến giáp, tuyến tụy , tuyến trên thận, tuyến sinh dục.
 b, Hooc môn của tuyến giáp là : Tiroxin, trong thành phần có Iốt.Nếu thiếu 
Iốt trong khẩu phần thức ăn hàng ngày thì Tiroxin không tiết ra.
Tuyến yên sẽ tiết hooc môn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến.Vì vậy nó là nguyên nhân gây ra bệnh bướu cổ.
Caâu 9 :
 a. Neâu caáu taïo cô quan sinh duïc nam ?
 b. Neâu caáu taïo cô quan sinh duïc nöõ? 
 c. Ñeå khoâng mang thai ngoaøi yù muoán caàn thöïc hieän nhöõng bieän phaùp naøo ?
TL: a, Cơ quan sinh dục nam: Tinh hoàn , ống dẫn tinh, túi tinh.
 b, Cơ quan sinh dục nữ: Buồng trứng, ống dẫn trứng, tử cung và âm đạo.
 c, Các biện pháp: - Ngăn trứng chín và rụng
 - Tránh không để tinh trùng gặp trứng.
 - Chống sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
Caâu 10 : Caáu taïo heä baøi tieát nöôùc tieåu ? Baøi tieát ñoùng vai troø nhö theá naøo vôùi cô theå soáng?
TL:
* Cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu:
- Gồm thận, ống dẫn nước tiểu, ống đái và bóng đái
- Thận là cơ quan quan trọng nhất trong hệ bài tiết nước tiểu, gồm 2 quả thận. Mỗi quả chứa khoảng 1 triệu đơn vị chức năng để lọc máu và hình thành nước tiểu.
- Mỗi đơn vị chức năng của thận gồm: cầu thận, nang cầu thận, ống thận.
* Vai trò: Nhờ hoạt động của hệ bài tiết mà các tính chất của môi trường trong cơ thể luôn ổn định, tạo điều kiện thuận lîi cho hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường
Caâu 11 : Da có những chức năng gì? Những đặc điểm cấu tạo nào của da giúp da thực hiện những chức năng đó?
TL: Da cã nh÷ng chøc n¨ng:
- B¶o vÖ c¬ thÓ 
+ Chèng c¸c t¸c ®éng c¬ häc cña m«i tr­êng do da ®­îc cÊu t¹o tõ c¸c sîi cña m« liªn kÕt vµ líp mì
+ C¸c tuyÕn chÊt nhên cã t¸c dông diÖt khuÈn, chèng thÊm vµ tho¸t n­íc.
+ S¾c tè da chèng t¸c h¹i cña tia tö ngo¹i
- §iÒu hßa th©n nhiÖt nhê hÖ thèng mao m¹ch ë líp b×, tuyÕn må h«i, c¬ co ch©n l«ng, líp mì, tãc.
- NhËn biÕt c¸c kÝch thÝch cña m«i tr­êng nhê thô quan, d©y thÇn kinh ë l­íp b×
- Tham gia ho¹t ®éng bµi tiÕt nhê tuyÕn må h«i ë líp b× 
- Da vµ s¶n phÈm cña da t¹o lªn vÎ ®Ñp con ng­êi: l«ng mµy, mãng, tãc...
- Ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng cña néi quan vµ tuyÕn néi tiÕt.
Caâu 12 : Cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy? Vì sao nói dây thần kinh tủy là dây pha?
TL :
- CÊu t¹o: cã 31 ®«i d©y thÇn kinh tñy, mçi d©y gåm 2 rÔ:
 + RÔ tr­íc: rÔ vËn ®éng
 + RÔ sau: rÔ c¶m gi¸c
C¸c rÔ tñy ®i ra khái lç gian ®èt t¹o thµnh d©y thÇn kinh tñy
- Chøc n¨ng: 
 + RÔ tr­íc dÉn truyÒn xung thÇn kinh vËn ®éng( li t©m)
 + RÔ sau dÉn truyÒn xung thÇn kinh c¶m gi¸c ( h­íng t©m)
- Gi¶i thÝch d©y thÇn kinh tñy lµ d©y pha v× : dây thần kinh tủy bao gồm các bó sợi cảm giác và vó sợi vận động được liên hệ với tủy sống qua rễ sau và rễ trước... Rễ sau là rễ cảm giác, rễ trước là rễ vận động.
Caâu 13 : Phân biệt bệnh bướu bazơđô và bệnh bướu cổ do thiếu iốt? 
TL :
- Bệnh Bazơđô do tuyến giáp hoạt động mạnh, tiết nhiều hormone làm tăng cường trao đổi chất, tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng, người bệnh luôn trong trạng thái hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhannh. Do tuyến hoạt động mạnh cũng gây bệnh bướu cổ, mắt lồi do tích nước ( phù nề) ở các tổ chức sau cầu mắt
- Bệnh bướu cổ : khi thiếu iod trong khẩu phần ăn hằng ngày, tiroxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hormone thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến là nguyên nhân của bệnh bướu cổ. Trẻ em bị bệnh sẽ chậm lớn, trí não kém phát triển. Người lớn, hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém
Caâu 14 :Nêu các biện pháp giữ vệ sinh da ?
TL: - Thường xuyên tắm rửa thay quần áo sạch
 - Rèn luyên cơ thể để nâng cao sức chịu đựng
 - Tránh làm da bị xây xát hoặc bỏng
 - Giữ vệ sinh nơi ở và nơi công cộng
Câu 15: Trình bày khái quát chức năng của hệ thần kinh.
TL:Chức năng của hệ thần kinh : 
 - Điều khiển hoạt động của các cơ quan trong cơ thể
 - Điều hòa hoạt động của các cơ quan trong cơ thể
 - Phối hợp mọi hoạt động của các cơ quan trong cơ thể
Câu 16: Tủy sống có chức năng gì.
TL:Chức năng của tủy sống : là trung khu của các phản xạ không điều kiện
 Câu 17: Nêu cấu tạo trong của đại não .
TL : Cấu tạo trong của đại não : 
- Chất xám (ở ngoài) làm thành vỏ não dày 2 -> 3 mm gồm 6 lớp
- Chất trắng ( ở trong ) chứa các nhân nền . 
Câu 18: So saùnh söï gioáng vaø khaùc nhau cuûa tuyeán noâi tieát vaø tuyeán ngoaïi tieát?
TL : 
* Gioáng nhau : Caùc teá baøo tuyeán ñeàu taïo ra caùc saûn phaåm tieát.
* Khaùc nhau: - ÔÛ saûn phaåm tieát cuûa tuyeán noäi tieát ngaám thaúng vaøo maùu
 - Saûn phaåm tieát cuûa tuyeán ngoaïi tieát taäp trung vaøo oáng daãn ñeå ñoã ra ngoaøi( caùc tuyeán tieâu hoùa, tuyeán leä,...)
Câu 19: Hậu quả của bệnh đau mắt hột là gì ? Cách phòng chống bệnh đau mắt hột ?
TL : * Hậu quả : Khi hoät vôõ laøm thaønh seïo => loâng quaëm => ñuïc maøng giaùc => muø loøa
 * Cách phòng chống : - Giöõ veä sinh maét 
 - Duøng thuoác theo chæ daãn cuûa baùc só
Câu 20 : Giaûi thích vì sao trôøi reùt cô theå khoâng ra moà hoâi, maëc nhieàu quaàn aùo buïi khoâng baùm vaøo ñöôïc maø khi taém kì vaãn coù “gheùt baån”. 
TL: Giaûi thích : Veà muøa reùt khoâng ra moà hoâi laïi maëc nhieàu quaàn aùo, khoâng bò buïi baùm nhöng khi taém kì vaãn ra “gheùt baån” vì lôùp taàng söøng cuûa lôùp bieåu bì da bò cheát taïo neân “gheùt baån”.
Caâu 21: Neâu roõ tính chaát vaø vai troø cuûa hooc moân?
TL : 
* Tính chaát:
 - Moãi hoocmoân chæ aûnh höôûng ñeán moät hoaëc moät soá cô quan xaùc ñònh(goïi laø cô quan ñích)
- Hoocmoân coù hoaït tính sinh hoïc raát cao.
- Hoocmoân khoâng mang tính ñaëc tröng cho loaøi.
* Vai troø: 
- Duy trì ñöôïc tính oån ñònh cuûa moâi tröôøng beân trong cô theå.
- Ñieàu hoøa quaù trình sinh lí dieãn ra bình thöôøng.
Câu 22: Trình baøy caùc nguyeân taùc vaø biện phaùp traùnh thai.
TL:
* Nguyeân taéc vaø biện phaùp traùnh thai 
-Ngaên tröùng chín vaø ruïng 
-Traùnh khoâng ñeå tinh truøng gaëp tröùng 
-Choáng söï laøm toå cuûa tröùng ñaõ thuï tinh 
* Phöông tieän traùnh thai :
+Bao cao su , thuoác traùnh thai , voøng traùnh thai 
Câu 23: Kể tên các bộ phận của tai.
TL: Các bộ phận của tai gồm : 
 - Tai ngoài : vành tai , ống tai 
 - Tai giữa : Chuỗi xương tai , vòi nhĩ
 Ngăn cách tai ngoài với tai giữa là màng nhĩ
 - Tai trong : Bộ phận tiền đình , ốc tai
Câu 24: Cấu tạo của thận gồm những bộ phận nào ?
TL: Cấu tạo của thận gồm : Phaàn voû vaø phaàn tuûy vôùi caùc ñôn vò chöùc naêng cuûa thaän cuøng caùc oáng goùp,beå thaän.
Caâu 25: Trình baøy caùc bieän phaùp veä sinh heä thaàn kinh?
TL: Veä sinh heä thaàn kinh caàn löu yù :
Ñaûm baûo giaác nguû haøng ngaøy
Lao ñoäng vaø nghó ngôi hôïp lí
Giöõ cho taâm hoàn luoân thanh thaûn.
Traùnh laïm duïng caùc chaát kích thích nhö röôïu, bia, thuoác laù...
Caâu 26: Taïi sao ngöôøi ta noùi moät trong nhöõng bieän phaùp phoøng beänh coøi xöông ôû treû em laø cho treû thöôøng xuyeân taém naéng?
TL :ÔÛ döôùi da coù tieàn vitamin D. Döôùi taùc duïng cuûa aùnh saùng maët trôøi, tieàn vitamin D eõ bieán thaønh vitamin D.Vitamin D caàn cho söï trao ñoåi canxi vaø phoátpho neân coù taùc duïng choáng coøi xöông cho treû em. Vì vaäy ñeå choáng beänh coøi xöông cho treû em caàn cho treû taém naéng vaøo buoåi saùng.
Caâu 27: Keå teân caùc boä phaän cuûa naõo boä.
TL: Caùc boä phaän cuûa naõo bo: Truï naõo,tieåu naõo, naõo trung gian vaø ñaïi naõo.
Caâu 28: Khi ñoäi keøn cuûa xaõ taäp luyeän, cu Tí mang me ra aên thì bò boá maéng vì ñoäi keøn khoâng theå taäp ñöôïc. Ñieàu ñoù coù ñuùng khoâng ? Vì sao ?
TL: Ñuùng vì khi cu Tí mang me ra aên thì nhöõng ngöôøi trong ñoäi keøn nhìn thaáy seõ tieát nhieàu nöôùc boït theo phaûn xaï coù ñieàu kieän =>khoâng thoåi keøn ñöôïc.
Caâu 29 : Trình baøy caùc thoùi quen toát ñeå baûo veä heä baøi tieát nöôùc tieåu ?
TL: Caùc thoùi quen toát ñeå baûo veä heä baøi tieát nöôùc tieåu laø :
Thöôøng xuyeân giöõ veä sinh cho toaøn cô theå cuõng nhö cho heä baøi tieát nöôùc tieåu.
Khaåu phaàn aên uoáng hôïp lí
Ñi tieåu ñuùng luùc
Caâu 30: Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện . 
TL: 
Phản xạ không điều kiện
Phản xạ có điều kiện
- Trả lời kích thích tương ứng 
- Bẩm sinh
- Bền vững
- Có tính chất di truyền
- Số lượng hạn chế
- Cung phản xạ đơn giản
- Trung ương nằm ở trụ não, tủy sống.
- Trả lời kích thích bất kỳ
- Được hình thành qua học tập, rèn luyện
- Không bền vững 
- Không di truyền 
- Số lượng không hạn định 
- Hình thành đường liên hệ tạm thời trong cung phản xạ. 
- Trung ương nằm ở vỏ đại não.
*******HEÁT*******