Đề khảo sát chuyên đề lần 2 lớp 11 Năm học 2013 – 2014 Môn: Ngữ Văn Trường Thpt Vĩnhyên

SỞ GD - ĐT VĨNH PHÚC
TRƯỜNG THPT VĨNHYÊN
________
ĐỀ KHẢO SÁT CHUYÊN ĐỀ LẦN 2 LỚP 11 A 6
NĂM HỌC 2013 – 2014
Môn: Ngữ văn 
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
 ------------------

 	
Câu I (2,0 điểm)
 Trong chương XV, Hạnh phúc của một tang gia (trích Số đỏ- Vũ Trọng Phụng), tác giả miêu tả từ xa “đám ma gương mẫu” trong câu văn lặp lại nhiều ẩn ý. Hãy chép câu văn và nêu rõ những ẩn ý Vũ Trọng Phụng muốn gửi đến người đọc qua chi tiết đó.

Câu II (3,0 điểm) 
 Anh, chị suy nghĩ gì về quan niệm sống sau đây:
 “Chỉ có ước mơ mới giúp ta tạo dựng được tương lai”. 
 (Vic-to Huy-gô, nhà văn Pháp)
 (Lưu ý: Viết bài luận khoảng 400 từ)

Câu III (5,0 điểm) 
 Tác phẩm Chí Phèo là hành trình người nông dân lương thiện bị tha hoá hay quá trình từ tha hoá tìm về cuộc sống lương thiện? Anh, chị hãy trình bày ý kiến của mình về vấn đề này.


---------
Giám thị không giải thích gì thêm.

Họ và tên ........ Số báo danh :























 HƯỚNG DẪN CHẤM
KHẢO SÁT CHUYÊN ĐỀ LẦN 2. LỚP 11 A 6
NĂM HỌC 2013 – 2014
( Hướng dẫn chấm gồm 03 trang)
Câu
Nội dung

Điểm
I
Trong chương XV, Hạnh phúc của một tang gia (trích Số đỏ- Vũ Trọng Phụng), tác giả miêu tả từ xa “đám ma gương mẫu” trong câu văn lặp lại nhiều ẩn ý. Hãy chép câu văn và nêu rõ những ẩn ý Vũ Trọng Phụng muốn gửi đến người đọc qua chi tiết đó.

2.0

- Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm và bút pháp trào phúng; khái quát chương XV và chi tiết làm nổi bật chủ đề phê phán lối sống đạo đức giả của giới thượng lưu..
0,25

- Nêu chính xác hai câu văn trong đoạn 4. (Nếu sai dấu chấm câu trừ 0,25 đ
0,5

- Cảnh đám tang được miêu tả theo nhiều góc nhìn: từ xa và cận cảnh; các giác quan; các thủ pháp tả thực và hư cấu, liên tưởng .
- Chi tiết Đám cứ đi... nhìn từ xa thể hiện công việc đưa đám tự nhiên, bình thường, không có gì khó khăn, cản trở. Lặp lại trong đoạn 4, dùng thêm trợ từ chủ động “cứ đi” lộ ra sự không bình thường. (ý nghĩa tả thực)
- Ý nghĩa trào phúng: tại sao đám cứ đi, không lệ thuộc vào chuyện gì, cái gì, không cần con cháu hay người nào đó làm gì, đám vẫn cứ tiến lên đến nghĩa địa. Đám ma có thể tách hẳn, không liên quan gì đến đám người đưa, đám con cháu và bạn hữu đông đủ và văn minh lịch sự thị thành.
- Chi tiết Đám cứ đi... lặp lại tả quy mô “đám ma to, đám ma gương mẫu, tả cụ thể và thoáng qua vài gương mặt con cháu và người thân cụ Tố như đám rước hội. Đám ma làm ai cũng sung sướng, mãn nguyện, từ người trong quan tài cho đến những người đi theo. Người chết và người sống đi với nhau một đoàn nhưng không liên quan gì nhau. Thói đạo đức giả bị phơi bày xót xa, thấm thía.
- Đọc đoạn trích và hiểu hình ảnh đám ma gương mẫu, to tát, ta đồng tình với Vũ T rọng Phụng, lên án và chỉ trích một bộ phận thị dân, nhân cơ hội nhà có người chết để tổ chức ma chay linh đình, khoe sự quyền quý, giàu sang, khoe danh và kiếm lợi... 
0,25

0,25


0,25



0,25





0,25
II
Anh (chị) suy nghĩ gì về quan niệm sống sau đây:
 “Chỉ có ước mơ mới giúp ta tạo dựng được tương lai.” 
 (Vic-to Huy-gô, nhà văn Pháp)
3,0

- Giải thích
 + Giải thích khái niệm ước mơ và hiện thực (Ước mơ là mong muốn thiết tha điều tốt đẹp trong tương lai về vật chất, về tinh thần.... Hiện thực là cái tồn tại trong thực tế có thật. Tương lai là những hiện thực sẽ xẩy ra, có thể xảy ra, là cuộc sống, công danh...)
 + Câu nói khẳng định vai trò quan trọng của dự kiến, mong ước. Không có mơ ước, mục đích, không có dự định trong suy nghĩ sẽ không có động cơ, không có lý tưởng, không có cảm hứng để phấn đấu xây dựng cuộc đời ngày mai.
0,5

- Phân tích và bình luận quan niệm:
+ Con người sống cần phải có ước mơ. Có ước mơ thì ta mới có đủ sức mạnh để vượt qua những gian lao, thử thách của cuộc sống và có thêm niềm tin vào tương lai, theo đuổi những khát vọng cao đẹp của đời mình…
+ Ước mơ là những điều chưa xảy ra trong thực tại. Nó mới chỉ là những mô hình còn ở dạng đắp xây trong tương lai. Nhưng thiếu nó, chúng ta sẽ không hình dung được và không định hướng được cuộc sống của mình.
( Dẫn chứng: không có ước mơ->không có mục đích , không có ngày mai)
+ Mơ ước hão huyền, viển vông không dựa và năng lực và thực tế bản thân sẽ dẫn ta đến thất bại, bi quan, tuyệt vọng. ( Làm giàu nhanh, phi pháp; mơ lấy chồng giàu, mơ lấy vợ đẹp; mơ thi đỗ ...). 
+ Biết mơ ước chân thành nhưng cần phải nỗ lực, quyết tâm thực hiện bằng được theo cách hợp lý, hợp pháp. 
1,5

- Bài học nhận thức và hành động:
 + Quan niệm của Huy-gô đã đề ra một thái độ sống tích cực. Đáng biểu dương những người sống mà có ước mơ chính đáng và thực hiện ước mơ đó bằng tâm huyết, nghị lực của mình.
 + Ở một góc độ khác, quan niệm của Huy-gô nhắc nhở những ai sống không có mong muốn những điều tốt đẹp trong tương lai.
+ Người nào sống mơ mộng, ảo tưởng, tin vào tương lai hão huyền tưởng tượng, mê tín sẽ dẫn đến thất bại, bi quan, tuyệt vọng. 
1,0
III 
Tác phẩm Chí Phèo là hành trình người nông dân lương thiện bị tha hoá hay quá trình từ tha hoá tìm về cuộc sống lương thiện? Anh, chị hãy trình bày ý kiến của mình về vấn đề này.
5,0

+Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- “Chí Phèo” là một trong những truyện ngắn đặc sắc nhất của Nam Cao và văn học Việt Nam giai đoạn trước cách mạng năm 1945.
- Bàn về tác phẩm này, có rất nhiều ý kiến khác nhau. Có người nói tác phẩm Chí Phèo là hành trình người nông dân từ lương thiện bị tha hoá. Ý kiến khác lại cho rằng truyện ngắn đề cập tới việc người nông dân từ bi kịch tha hoá đang cố gắng tìm về cuộc sống lương thiện. 
 - Truyện Chí Phèo khẳng định bi kịch người nông dân lương thiện bị tha hóa, tỉnh ngộ nhưng không bằng lòng trở về làm người lương thiện.

0,5

+ Giải thích ý kiến
 Đề bài đề cập vấn đề quá trình tha hóa và trở về làm người lương thiện của Chí Phèo. Tuổi trẻ cô đơn làm người nông dân hiền lành, khỏe mạnh, nhân vật Chí Phèo bị nhà tù biến thành lưu manh, thành quỷ dữ của làng Vũ Đại. Tình yêu với thị Nở đánh thức con người chân chính nhưng xã hội đương thời không chấp nhận, Chí Phèo không bằng lòng trở về, giết kẻ thù và tự sát. Giá trị nhân đạo mới mẻ và sâu sắc của tác phẩm thể hiện qua cuộc đời nhân vật Chí Phèo
1,0

+ Phân tích và bình luận
- Chí Phèo vốn là một người nông dân hiền lành lương thiện. 
 Tuổi thơ bơ vơ, khó nhọc của Chí Phèo.Tuổi thanh niên làm thuê cho nhà Bá Kiến tuy vất vả nhưng chăm chỉ, hiền lành và nhiều khát khao, mơ ước bình dị.
- Quá trình tha hoá của Chí Phèo.
 Đi tù về, Chí Phèo trở thành một con người khác: cước giật, rạch mặt, ăn vạ...Trở thành tay sai, công cụ đắc lực trong tay Bá Kiến. Chí Phèo bị trượt dốc khỏi lương thiện, trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại, bị cả làng xa lánh.

- Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người.
 Vai trò của thị Nở trong quá trình thức tỉnh thiên lương, khát vọng sống lương thiện, tình yêu của Chí Phèo.
 Bi kịch hoàn toàn tan vỡ khi Chí Phèo bị thị Nở từ chối tình yêu, cánh cửa trở về với cuộc sống làm người hoàn toàn khép lại.
Đỉnh điểm của bi kịch là hành động giết Bá Kiến và tự vẫn của Chí Phèo
2,5

+ Đánh giá chung
- Bi kịch của Chí Phèo là bi kịch của người nông dân lương thiện bị tha hoá. Nhưng từ trong sự tha hoá họ vẫn khao khát một cuộc sống lương thiện và khao khát sự trở về với cuộc sống bình thường, lương thiện của người nông dân. Đó chính là giá trị nhân đạo sâu sắc và mới mẻ của Nam Cao.
- Đặc sắc về nghệ thuật: Xây dựng nhân vật điển hình. Kết cấu mới mẻ, phóng túng. Cốt truyện và các tình tiết hấp dẫn; đầy kịch tính. Ngôn ngữ sống động. Giọng điệu phong phú, biến hoá, linh hoạt...
1,0

-Hết-

----------------------------------------------