Đề kiểm tra 15 phút lần 1 khối : 12 môn: ngữ văn năm học: 2008 – 2009

SỞ GD- ĐT TIỀN GIANG

ĐỀ KIỂM TRA 15 PHÚT LẦN 1
TRƯỜNG THPT CÁI BÈ

Khối : 12
MÔN: NGỮ VĂN
NĂM HỌC: 2008 – 2009

ĐỀ BÀI:

1. Trình bày hoàn cảnh sáng tác của bản Tuyên ngôn độc lập (Hồ Chí Minh)? (2 điểm)
2. Nêu nguyên lí chung của bản tuyên ngôn? (8 điểm)

ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM

1. Hoàn cảnh sáng tác: 
- Thế giới: Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc (Hồng quân Liên Xô tấn công vào sào huyệt của phát xít Đức, Nhật đầu hàng Đồng minh). (0.5 điểm)
- Trong nước: Cả nước nổi dậy giành chính quyền thắng lợi. (0.5 điểm)
- Ngày 26 tháng 8 năm 1945: Chủ tịch Hồ Chí Minh từ chiến khu Việt Bắc về tới Hà Nội, soạn thảo bản Tuyên ngôn độc lập. (0.5 điểm)
- Ngày 2 tháng 9 năm 1945: Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đọc bản Tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội (0.5 điểm).
2. Nguyên lí chung của bản tuyên ngôn:
- Điểm đặc biệt: trích dẫn hai bản tuyên ngôn: (0.5 điểm)
+ Tuyên ngôn độc lập năm 1776 của nước Mỹ: (0.25 điểm)
 o “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.” (0.5 điểm)
à nêu nguyên lí chung về quyền lợi của con người và các dân tộc. (0.5 điểm)
 o “Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là: tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do.” (0.5 điểm)
à từ quyền lợi của con người, Bác nâng lên thành quyền lợi của dân tộc ta.(0.5 điểm)
+ Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791 (0.25 điểm)
“Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.” (0.5 điểm)
à xoáy sâu vào quyền bình đẳng của con người. (0.5 điểm)
=> “Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được.”: khẳng định dứt khoát để chuyển sang phần tiếp theo. (0.5 điểm)
- Ý nghĩa:
 + Là lời của tổ tiên người Mĩ và Pháp: phù hợp với đối tượng hướng đến của bản tuyên ngôn (Mĩ và Pháp). (0.5 điểm)
 + Hai bản tuyên ngôn là chân lí bất hủ của nhân loại. (0.5 điểm)
- Mục đích:
 + Dùng cách lập luận “gậy ông đập lưng ông”: để bác bỏ luận điệu xâm lược và ngăn chặn âm mưu tái xâm lược của Pháp và Mĩ. (0.5 điểm)
 + Dùng lập luận so sánh: đặt vai trò của cách mạng Việt Nam ngang hang với cách mạng Pháp và Mĩ. (0.5 điểm)
 + Dựa vào chân lí bất hủ của hai bản tuyên ngôn để đưa ra chân lí mới: tự do độc lập của mọi dân tộc, trong đó có Việt Nam. (0.5 điểm)
à những đóng góp lớn về tư tưởng của Bác.(0.5 điểm)
=> Vừa kiên quyết vừa khôn khéo. (0.5 điểm)