Đề kiểm tra học kì II Khoa học, Lịch sử và Địa lí Lớp 4,5 - Năm học 2011-2012

Trường Tiểu học 
Lớp: 5..
Họ và tên: 
KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ 2 NĂM HỌC 2011 - 2012
Môn: Lịch sử + Địa lí
Thời gian: 60 phút
 Điểm
 Lời phê của giáo viên
Phần 1: Lịch sử: ( 5 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái trước ý em cho là đúng.
Câu 1:1/ Trung ương Đảng quyết định mở đường Trường Sơn vào thời gian nào? 
A. 19/5/1959 B. 25/9/1958 C. 15/9/1960 D. 3/2/1930
2/ Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được kí kết vào thời gian nào và ở đâu?
 A. 27/7/1974, tại Việt Nam. C. 25/7/1973, tại Hương Cảng.
 B. 27/01/1973, tại Pa-ri. D. 3/2/1930, Quãng Châu.
3/Ai là người đại diện kí văn bản hiệp định Pa-ri ?
A. Phan Bội Châu, Nguyễn Trường Tộ.	 C. Nguyễn Duy Trinh, Nguyễn Thị Bình.
B. Nguyễn Ái Quốc, Phan Chu Trinh. D. Võ Nguyên Giáp, Hồ Chí Minh.
4/ Nước nào giúp nước ta xây dựng nhà máy thuỷ điện Hoà Bình ?
 A. Lào B. Liên Xô C. Trung Quốc D. Pháp
Câu 2: Đường Trường Sơn có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của dân tộc ta? Đường Trường Sơn còn có tên gọi nào khác ?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Câu 3: Tại sao nói: Ngày 30/4/1975 là mốc quan trọng trong lịch sử dân tộc ta?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Câu 4: Để xây dựng nhà máy thuỷ điện Hoà Bình, cán bộ, công nhân Việt Nam và Liên Xô phải lao động ra sao? 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................
.
Phần 2: Địa lí ( 5 điểm)
Câu 1: Khoanh vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng.
1. Trên trái đất có mấy châu lục ?
A. 7	 B. 6	 C. 5	 D. 4
2. Châu lục nào có các mặt hàng công nghiệp: máy bay, ô tô, hàng điện tử  nổi tiếng thế giới ?
 A. Châu Âu B. Châu Mĩ C. Châu Phi	 D. Châu Nam Cực.
3. Các nước láng giềng của Việt Nam là:
 A. Trung Quốc, Thái Lan, Cam-pu-chia B. Trung Quốc, Lào, Thái Lan
 C. Trung Quốc, Lào, Cam-pu-chia
4. Châu Á tiếp giáp với các châu lục nào?
 A. Châu Âu và châu Mĩ B. Châu Mi và châu Phi
 C. Châu Âu, châu Phi và châu Đại Dương. 
Câu 2: Điền từ ngữ thích hợp vào chỗ chấm (...) sao cho đúng.
Châu Á có số dân (1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thế giới. Người dân sống tập trung đông đúc tại các (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . châu thổ và sản xuất (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . là chính.
Khu vực Đông Nam Á chủ yếu có khí hậu (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nóng ẩm.
Câu 3: Kể tên 4 đại dương trên Trái Đất ? Đại dương nào có diện tích và độ sâu trung bình lớn nhất ?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Câu 4: Vì sao khu vực Đông Nam Á lại sản xuất được nhiều lúa gạo?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Đáp án- Hướng dẫn chấm Sử- địa 5
Phần 1: Lịch sử: ( 5 điểm)
Câu 1:Khoanh đúng mỗi câu được 0,5 điểm
1/ Trung ương Đảng quyết định mở đường Trường Sơn vào thời gian: 
A. 15/9/1959
 2/Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được kí kết vào thời gian:
B. 27/01/1973, tại Pa-ri
 3/ Ai là người đại diện kí văn bản hiệp định Pa-ri ?
C. Nguyễn Duy Trinh, Nguyễn Thị Bình
4/ Nước giúp nước ta xây dựng nhà máy thuỷ điện Hoà Bình:
B. Liên Xô
Câu 2: (1 điểm) Đây là con đường để miền Bắc chi viện sức người, vũ khí, lương thực, cho chiến trường, góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng miền Nam.Đường Trường Sơn còn có tên gọi khác là đường Hồ Chí Minh.
Câu 3: (1 điểm) Vì ngày 30 tháng 4 năm 1975, quân ta giải phóng Sài Gòn, kết thúc chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đất nước được thống nhất và độc lập.
Câu 4: (1 điểm) 
	Là kết quả 15 năm lao động sáng tạo đầy gian khổ, hi sinh hàng nghìn của cán bộ, công nhân Việt Nam và Liên Xô.
Phần 2: Địa lí
Câu 1: 1 điểm (mỗi câu chọn đúng được 0,25 điểm)
Ý đúng:
1. B	 2. A	3. C	 4. C	
Câu 2: 2 điểm (điền đúng mỗi chỗ chấm được 0,5 điểm)
Điền đúng:
(1) - đông nhất;	(2) - đồng bằng
(3) - nông nghiệp	(4) - gió mùa
Câu 3: 1 điểm (đúng mỗi ý được 0,5 điểm)
- 4 đại dương trên Trái Đất: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương.
- Thái Bình Dương là đại dương có diện tích và độ sâu trung bình lớn nhất.
Câu 5: 1 điểm (đúng mỗi ý được 0,5 điểm)
Đông Nam Á là khu vực sản xuất được nhiều lúa gạo vì:
- Có nhiều đồng bằng châu thổ màu mỡ.
- Có khí hậu gió mùa nóng ẩm.
Trường Tiểu học 
Lớp: 5 ..
Họ và tên: 
KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ 2 NĂM HỌC 2011 - 2012
Môn: Khoa học
Thời gian: 40 phút
 Điểm
 Lời phê của giáo viên
Đề bài
Khoanh tròn vào trước câu trả lời đúng:
Câu 1/ Sự chuyển thể nào xảy ra trong quá trình cất nước:
A. Nóng chảy và đông đặc. 	B. Nóng chảy và bay hơi. 
C. Bay hơi và ngưng tụ. 	D. Đông đặc và ngưng tụ. 
Câu 2: Sự biến đổi hoá học xảy ra trong trường hợp nào dưới đây?
A. Hoà tan đường vào nước.	 B. Thả vôi sống vào nước.
C. Dây cao su bị kéo dãn ra. 	 D. Cốc thuỷ tinh bị rơi vỡ. 
Câu 3: Các cơ quan sinh dục cái và cơ quan sinh dục đực của thực vật có hoa là: 
A. Đài hoa và cánh hoa. 	B. Nhuỵ và nhị. 
C. Đài hoa và bao phấn. 	D. Nhuỵ hoa và cánh hoa. 
Câu 4: Nguồn năng lượng chủ yếu cho sự sống trên trái đất là: 
A. Mặt trời. 	B. Mặt trăng. 	
	C. Gió. 	D. Cây xanh.
Câu 5: Vật nào dưới đây hoạt động được nhờ năng lượng gió? 
A. Quạt máy. 	B. Thuyền buồm. 	
C. Tua-bin nhà máy thuỷ điện. 	D. Pin mặt trời. 
Câu 6: Hoa có chức năng gì đối với các loài thực vật có hoa? 
A. Sinh sản.	 B. Quang hợp. 	
C. Vận chuyển nhựa cây. 	 D. Hút nước và chất khoáng. 
Câu 7: Để đề phòng dòng điện quá mạnh có thể gây ra cháy đường dây và cháy nhà, người ta lắp thêm vào mạch điện cái gì?
A. Một quạt máy.	 	 B. Một bóng đèn điện.	
C. Một cầu chì.	 D. Một chuông điện.
Câu 9: Chúng ta nên làm gì để giảm tác hại đến với môi trường khi sử dụng các loại chất 
đốt ?
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 Câu 10: Chúng ta nên sử dụng tài nguyên trên Trái Đất như thế nào ? Vì sao ?
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Đáp án Khoa học lớp 5 cuối kỳ II
Câu1: c ; 	 Câu2: b ; 	Câu3: b ; 	Câu4: a ; 	Câu5: b ; 	Câu6: a ; Câu7: c. 
Đúng mỗi câu 1 điểm
Câu 8: (1,5đ)
 Chúng ta phải đun nấu bằng bếp cải tiến có ống khói, sử dụng khí sinh học như làm bếp biôga.
Câu 9: ( 1, 5 đ)
Chúng ta phải sử dụng tài nguyên có kế hoạch, đúng mục đích, khai thác hợp lí và tiết kiệm. Vì tài nguyên có hạn nên không khai thác đúng thì sẽ bị cạn kiệt.	
Trường Tiểu học 
Lớp: 4..
Họ và tên: 
KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ 2 NĂM HỌC 2011 - 2012
Môn: Lịch sử + Địa lí
Thời gian: 60 phút
 Điểm
 Lời phê của giáo viên
PHAÀN I Lịch Sử: ( 5 ñiểm)
 Caâu 1: Khoanh troøn vaøo chöõ caùi ñaët tröôùc caâu traû lôøi ñuùng:
1/Tình hình nöôùc ta cuoái thôøi Traàn nhö theá naøo?
A. Vua quan aên chôi sa ñoaï, nhaân daân bò boùc loät taøn teä.
B. Vua quan chaêm lo cho daân, kinh teá phaùt trieån
C. Quaân Minh xaâm löôïc vaø boùc loät nhaân daân.
2/ Hoà Quyù Ly truaát ngoâi vua Traàn vaøo naêm naøo?
A. Naêm 1248 B. Naêm 1400 C. Naêm 1406
3/ Ai laø ngöôøi laõnh ñaïo nghóa quaân Lam Sôn choáng laïi quaân Minh?
A. Hoà Quyù Ly. B. Leâ Ñaïi Haønh. C. Leâ Lôïi.
4/Vì sao Leâ Lôïi choïn aûi Chi Laêng laøm traän ñòa ñaùnh ñòch?
 A. Vì aûi Chi Laêng laø vuøng nuùi hieåm trôû, ñöôøng nhoû heïp, röøng caây um tuøm thích hôïp cho quaân ta mai phuïc.
 B. Vì aûi Chi Laêng laø vuøng nuùi roäng coù nhieàu vaøng baïc, thích hôïp cho quaân ta taäp trung vaø döï tröõ löông thöïc.
 C. Vì aûi Chi Laêng laø vuøng nuùi raát cao, caùch xa nôi quaân ñòch ñoùng quaân neân quaân ñòch khoâng tìm ñeán ñöôïc.
5/Naêm 1786,ï Nguyeãn Hueä keùo quaân ra Baéc ñeå laøm gì?
A. Laät ñoå chính quyeàn hoï Trònh, thoáng nhaát giang sôn.
B. Tieâu dieät chính quyeàn hoï Nguyeãn, thoáng nhaát giang sôn.
Tieâu dieät quaân Thanh, thoáng nhaát ñaát nöôùc.
Caâu 2: Nhaø Nguyeãn ra ñôøi trong hoaøn caûnh naøo?
Câu 3: Kể lại những chính sách về kinh tế và văn hóa, giáo dục của vua Quang Trung?
PHAÀN II Địa lý : ( 5 đđiểm)
Câaâu 1: Khoanh troøn vaøo chöõ caùi ñaët tröôùc caâu traû lôøi ñuùng:
 1/ Caùc daân toäc soáng ôû ñoàng baèng Nam Boä chuû yeáu laø:
 A. Kinh, Khô-me, Chaêm, Hoa. B. Kinh, Ba Na, EÂ-ñeâ. C. Kinh, Thaùi, Möôøng.
2/ Trang phuïc phoå bieán cuûa ngöôøi Nam Boä laø gì?
 A. Trang phuïc truyeàn thoáng. B. Coù maøu saéc saëc sôõ.
 C. Quaàn aùo Baø Ba vaø chieác khaên raèn.
 3/Thaønh phoá Hoà Chí Minh naèm beân bôø soâng naøo cuûa nöôùc ta?
 A. Soâng Meâ Koâng. B. Soâng Saøi Goøn. C. Soâng Ñoàng Nai.
 4/ Ñoàng baèng Nam Boä laø vöïa luùa, vöïa traùi caây lôùn thöù maáy cuûa nöôùc ta?
 A. Thöù nhaát. B. Thöù hai. C. Thöù ba.
5/ Nôi coù nhieàu ñaûo nhaát cuûa nöôùc ta laø?
 A.Vònh Thaùi Lan. B. Vònh Haï Long. C. Vònh Baéc Boä.
6/ Ngheà chính cuûa ngöôøi daân ñoàng baèng duyeân haûi mieàn Trung laø:
 A. Khai thaùc khoaùng saûn, troàng caây coâng nghieâp.
 B. Ngheà noâng, laøm muoái, ñaùnh baét, nuoâi troàng vaø cheá bieán thuyû saûn.
 C. Laøm muoái, khai thaùc khoaùng saûn, ngheà noâng,
Caâu 2: Haõy neâu Vai troø cuûa bieån Ñoâng ñoái vôùi nöôùc ta?
Câu 3 : Nêu đặc điểm của đồng bằng duyên hải miền Trung?
HÖÔÙNG DAÃN CHAÁM ÑIEÅM MOÂN LÒCH SÖÛ- ÑÒA LYÙ LÔÙP 4
PHAÀNI: Lòch söû ( 5 ñieåm)
 Caâu 1.Moãi caâu ñuùng ñaït 0, 75 ñieåm
1/A. Vua quan aên chôi sa ñoaï, nhaân daân bò boùc loät taøn teä.
2/ B. Naêm 1400
3/ C. Leâ Lôïi.
4/A. Vì aûi Chi Laêng laø vuøng nuùi hieåm trôû, ñöôøng nhoû heïp, röøng caây um tuøm thích hôïp cho quaân ta mai phuïc.
5/ A. Laät ñoå chính quyeàn hoï Trònh, thoáng nhaát giang sôn.
Câu 2: ( 1 điểm) Nhà Nguyễn ra đời trong hoàn cảnh nào?
 - Sau khi vua Quang Trung mất, triều đại Tây Sơn suy yếu dần, lợi dụng cơ hội đó, Nguyễn Ánh huy động lực lượng tấn công nhà Tây Sơn. Triều Tây Sơn bị lật đổ, 
Câu 3: (0,75 điểm) Kể lại những chính sách về kinh tế và văn hóa, giáo dục của vua Quang Trung?
- Quang Trung đã có nhiều chính sách về kinh tế và văn hóa, giáo dục là: Chiếu khuyến nông, chiếu lập học và đề cao chữ Nôm
 PHAÀN II: Địa lý( 5 điểm)
Moãi ý ñuùng ñaït 0,5 ñieåm
1/ A. Kinh, Khô-me, Chaêm, Hoa.
2/ A.Quaàn aùo Baø Ba vaø chieác khaên raèn.
3/ B. Soâng Saøi Goøn.
4/ A. Thöù nhaát.
5/ C. Vònh Baéc Boä.
6/ B. Ngheà noâng, laøm muoái, ñaùnh baét, nuoâi troàng vaø cheá bieán thuyû saûn.
Câu 2: ( 1 điểm) Haõy neâu Vai troø cuûa bieån Ñoâng ñoái vôùi nöôùc ta?
BiÓn §«ng cã vai trß ®iÒu hoµ khÝ hËu.
Lµ kho muèi v« tËn.
Cã nhiÒu kho¸ng s¶n, h¶i s¶n quý.
Cã nhiÒu b·i biÓn ®Ñp, nhiÒu vòng, vÞnh thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn du lÞch vµ x©y dùng c¸c c¶ng biÓn.
Câu 3 : ( 1 điểm) Nêu đặc điểm của đồng bằng duyên hải miền Trung?
 Đặc điểm của đồng bằng duyên hải miền Trung là:
 Duyên hải miền Trung có nhiều đồng bằng nhỏ với những cồn cát và đầm, phá. Mùa hạ, ở đây thường khô, nóng và bị hạn hán. Cuối năm thường có mưa lớn và bão dễ gây ngập lụt. Khu vực phía bắc dãy Bạch Mã có mùa đông lạnh.
Trường Tiểu học 
Lớp: 4..
Họ và tên: 
KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ 2 NĂM HỌC 2011 - 2012
Môn: Khoa học
Thời gian: 60 phút
 Điểm
 Lời phê của giáo viên
ÑEÀ BAØI 
 Khoanh troøn vaøo chöõ caùi ñaët tröôùc caâu traû lôøi ñuùng:
Caâu 1: Khi naøo maét ta nhìn thaáy vaät?
 A. Khi maét ta phaùt ra aùnh saùng chieáu vaøo vaät
 B. Khi vaät phaùt ra aùnh saùng
 C. Khi coù aùnh saùng töø vaät ñoù truyeàn vaøo maét
Caâu 2: Boùng toái cuûa vaät thay ñoåi khi naøo?
 A .Khi vò trí cuûa vaät chieáu saùng ñoái vôùi vaät ñoù thay ñoåi
 B. Khi vaät chieáu saùng thay ñoåi
 C.Khi phía sau vaät caûn saùng cuûa vaät ñoù thay ñoåi
Caâu 3: Trong quaù trình hoâ haáp, thöïc vaät haáp thuï khí naøo?
 A.Khí caùc-boâ-níc B. Khí ni-tô C. Khí oâ-xi
Caâu 4: Vật nào sau đây tự phát sáng?
	 A. Trái Đất. B. Mặt Trăng. C. Mặt Trời.
Caâu 5 : Nhöõng vieäc neân laøm ñeå traùnh taùc haïi do aùnh saùng gaây ra ñoái vôùi maét:
 A.Nhìn tröïc tieáp vaøo aùnh saùng maët Trôøi
 B.Khoâng nhìn tröïc tieáp vaøo aùnh löûa haøn
 C.Ñoäi muõ roäng vaønh hoaëc che duø, ñeo kính raâm khi ñi ra ngoaøi naéng.
Caâu 6 : Khi xem ti vi, ñeå baûo veä maét chuùng ta neân ngoài:
Ñoái dieän vôùi tivi
Ñoái dieän vôùi tivi, caùch tivi khoaûng 2 meùt 
Ngoài choã naøo cuõng ñöôïc
Caâu 7: Ñieàn caùc töø: phaùt trieån, khoâ haïn, nöôùc vaøo choã chaám sao cho phuø hôïp
	Caùc loaïi caây khaùc nhau coù nhu caàu..khaùc nhau. Coù caây öa aåm, coù caây chòu ñöôïcCuøng moät caây, trong nhöõng giai ñoaïn . khaùc nhau caàn nhöõng löôïng nöôùc khaùc nhau. 
Caâu 8: Động vật cần gì để sống?
Caâu 9: Thế nào là quá trình trao đổi chất ?
HÖÔÙNG DAÃN CHAÁM ÑIEÅM MOÂN KHOA HOÏC LÔÙP 4
Töø caâu 1 ñeán caâu 6 moãi caâu ñuùng ñaït 1 ñieåm
Caâu 1:
C. Khi coù aùnh saùng töø vaät ñoù truyeàn vaøo maét
Caâu2:
 A .Khi vò trí cuûa vaät chieáu saùng ñoái vôùi vaät ñoù thay ñoåi
Caâu 3:
C. Khí oâ-xi
Caâu 4:
A.Khí caùc-boâ-níc
Caâu 5:
 C.Ñoäi muõ roäng vaønh hoaëc che duø, ñeo kính raâm khi ñi ra ngoaøi naéng.
Caâu 6:
B . Ñoái dieän vôùi tivi, caùch tivi khoaûng 2 meùt 
Caâu 7: 2ñieåm – moãi yù ñuùng cho 0,65 ñieåm. Ca 3 yù ñuùng cho 2 ñieåmû 
Caùc loaïi caây khaùc nhau coù nhu caàu nöôùc khaùc nhau. Coù caây öa aåm, coù caây chòu ñöôïc khoâ haïn .Cuøng moät caây, trong nhöõng giai ñoaïn phaùt trieån khaùc nhau caàn nhöõng löôïng nöôùc khaùc nhau. 
Caâu 8: Động vật cần gì để sống?
Động vật cần có đủ không khí, thức ăn, nước uống và ánh sáng thì mới tồn tại, phát triển bình thường.
Caâu 9: Thế nào là quá trình trao đổi chất ?
 Quá trình trao đổi chất là quá trình cơ thể lấy không khí, thức ăn, nước uống từ môi trường và thải ra ngoài những chất thừa, cặn bã.