Đề ngữ văn (năm học 2003-2004)

Đề Ngữ văn (Năm học 2003-2004)
Đơn vị: Trường THCS Trung Thuỷ

Phần I: Trắc nghiệm. ( 3 điểm ) 
“Dù ở gần con
Dù ở xa con
Lên rừng xuống bể
Cò sẽ tìm con
Cò mãi yêu con
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời , lòng mẹ vẫn theo con
à ơi ! 
Một con cò thôi
Con cò mẹ hát
Vỗ cánh qua nôi
Ngủ đi ! Ngủ đi !
Cho cánh cò ,cánh vạc
Cho cả sắc trời
Đến hát 
Quanh nôi”
 (Trích bài thơ “ Con cò ” của Chế Lan Viên-Sáng tác 1962 )
Em hãy khoanh tròn chữ cái đầu em cho là đúng
Câu 1., Tác giả dùng phép lặp để liên kết đoạn (0,5 điểm )
 A : Hai lần
 B: Ba lần 
 C: Bốn lần
 D: Một lần
Câu 2., Tác giả dùng từ trái nghĩa để liên kết (0,5 điểm )
 A : Ba từ
 B: Hai từ 
 C: Một từ
 D: Bốn từ

Câu 3., Tác giả sử dụng biện pháp ẩn dụ để biểu cảm (0,5 điểm )
 A : Hai ẩn dụ
 B: Ba ẩn dụ 
 C: Bốn ẩn dụ
 D: Một ẩn dụ 
Câu 4., Tác giả dùng mấy câu có dấu cảm thán (0,5 điểm )
 A : Một câu
 B: Hai câu 
 C: Ba câu
 D: Bốn câu
Câu 5., Đoạn trích thuộc phần nào của bài thơ (0,5 điểm )
 A : Đoạn I 
 B: Đoạn III 
 C: Đoạn II
 D: Cả ba đoạn
Câu 6., Đoạn thơ tác giả dùng mấy hình ảnh thực của cò (0,5 điểm )
 A : Ba hình ảnh 
 B: Hai hình ảnh 
 C: Một hình ảnh
 D: Bốn hình ảnh
Phần II. Tự luận ( 7 điểm)
Suy nghĩ của em về bài thơ “ Con cò ” của Chế Lan Viên.
























Đáp án:
Phần I: Trắc nghiệm (3 điểm)
Câu 1 : C đúng
Câu 2 : B đúng
Câu 3 : C đúng
Câu 4 : C đúng
Câu 5 : B đúng
Câu 6 : A đúng

Phần II : Tự luận ( 7 điểm ). 
Mở bài (1 điểm)
- Giới thiệu khái quát bài thơ , đánh giá thành công của bài thơ
Hình tượng con cò là hình tượng bao trùm bài thơ ,ca ngợi tình mẹ và nêu được ý nghĩa của lời ru.
B. Thân bài ( 5 điểm).
Khai thác được diễn biến dòng cảm xúc của tác giả qua ba phần của bài thơ 
1., Hình ảnh con cò qua lời hát ru gắn với tuổi thơ ( 1 điểm)
 - Gợi ra trực tiếp từ lời ru của mẹ về cánh cò. Trích dẫn được
 Con cò bay la
 Con cò bay lả
 Con cò cổng phủ
 Con cò đồng đăng
 Tất cả những câu ca dao trên gợi lên cuộc sống quen thuộc của người dân quê từ làng xóm đến phố phường gần gũi .
 Con cò bay la
 Con cò ăn đêm
 Con cò xa tổ
 Cò gặp cành mềm
 Cò sợ xáo măng…
 Gợi lên nỗi vất vả kiếm sống khó khăn của con người trong cuộc sống đầy trắc trở.
Đoạn thơ nhằm hát ru vỗ về tuổi thơ bằng âm điệu dịu dàng mẹ đã đưa vào giấc ngủ
 “ Sữa mẹ nhiều con ngủ chẳng phân vân ”
 2., Cánh cò từ trong lời ru đã đi vào tièm thức suốt đời con ( 1 điểm)
 Hình ảnh con cò trong ca dao đã tiếp tục sự sống của nó trong tâm thức con người ,đã trở thành người bạn đồng hành của con từ tuổi ấu thơ đến tuổi trưởng thành.
 
 - Tuổi ấu thơ trong nôi 
 “ Con ngủ yên thì cò cũng ngủ
 Cánh của cò hai đứa đắp chung đôi”
 - Tuổi đến trường học:
 “Mai khôn lớn con theo cò đi học
 Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân
 - Và đến lúc trưởng thành 
 “Cánh cò trắng laị bay hoài không nghỉ 
 Trước hiên nhà
 Và trong hơi mắt câu văn…”
3., Hình tượng con cò được nhấn mạnh rõ nét đó là tấm lòng của người mẹ đối với cuộc đời con ( 1 điểm)
 Dù ở gần con
 Dù ở xa con 
 Cò sẽ tìm con …
Từ sự thấu hiểu của lòng mẹ nhà thơ khái quát một quy luật của tình cảm có ý nghĩa trường tồn 
 Con dù lớn vẫn là con của mẹ
 Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con
Khép lại bài thơ trở lại âm hưởng ban đầu ,lời ru ngọt ngào và êm dịu càng sâu lắng.
 Một con cò thôi
 Vỗ cánh qua nôi
4., Đánh giá thành công về nghệ thuật (1 điểm) 
 Thể thơ tự do ,câu dài ngắn ,tạo hình ảnh ẩn dụ 
5., Phần liên hệ cái nhân ( 1 điểm)
 Thấy giá trị biểu cảm của bài thơ ,nói lên công lao tình cảm của mẹ cha, con cái phải có bổn phận đối với cha mẹ lúc tuổi già.

Kết bài:
 Khẳng định cảm nghĩ của mình và rút ra ý nghĩa cuộc sống (1 điểm )