Đề tài Ứng dụng phần mềm Powerpoint vào dạy - Học ngữ văn

A. §Æt vÊn ®Ò
I/ Lý do chän ®Ò tµi
1.VÒ mÆt lý luËn
 Trong thêi ®¹i ngµy nay, cïng víi sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt lµ sù bïng næ cña nh÷ng th«ng tin. ThÕ giíi ngµy cµng ph¸t triÓn th× ý thøc vÒ vÞ thÕ cña ®Êt n­íc trªn hoµn cÇu ngµy cµng cao. Song thùc tÕ ®Æt ra tr­íc m¾t chóng ta mét c©u hái “Ph¶i lµm g× ®Ó theo kÞp víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña quèc tÕ”. Cïng víi nhiÒu lÜnh vùc kinh tÕ kh¸c, gi¸o dôc lµ ch×a khãa cho c©u hái ®ã.
	øng dông c«ng nghÖ tin häc nãi chung vµ phÇn mÒm d¹y häc nãi riªng vµo ho¹t ®éng gi¶ng d¹y, häc tËp ®ang ®­îc sù quan t©m ®¨c biÖt cña ngµnh gi¸o dôc. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ trong chñ ®Ò n¨m häc 2008-2009: “ §Èy m¹nh øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y vµ häc tËp”.Sö dông phÇn mÒm trong ho¹t ®éng d¹y häc còng lµ mét yªu cÇu trong ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc nh»m tÝch cùc ho¸ c¸c ho¹t ®éng cña häc sinh víi sù trî gióp cña c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn ®¹i.
2.VÒ mÆt thùc tiÔn:
 Thùc tÕ ®· chøng minh, c«ng nghÖ tin häc ®em l¹i hiÖu qu¶ rÊt lín trong qu¸ tr×nh d¹y häc. Gi¸o viªn tiÕp cËn vµ sö dông c«ng nghÖ th«ng tin sÏ lµm cho giê d¹y trë nªn sinh ®éng vµ hÊp dÉn, häc sinh høng thó vµ tÝch cùc tham gia ho¹t ®éng t×m tßi häc hái, kh¸m ph¸ tri thøc.
	ë nhµ tr­êng THCS c«ng nghÖ th«ng tin ®· ®­îc sö dông vµo c¸c bé m«n tù nhiªn nh­: to¸n, lÝ, hãa, sinh...víi c¸c phÇn mÒm: Paintbrush, Powerpoint, .. Riªng ®èi víi bé m«n Ng÷ v¨n, víi ®Æc thï cña bé m«n, c¸c ®å dïng trùc quan hÇu nh­ kh«ng cã, tranh ¶nh minh häa trong s¸ch gi¸o khoa kh«ng nhiÒu l¹i tèi mµu, khã quan s¸t vµ c¶m nhËn. §Æc biÖt ®©y lµ m«n häc ®ù¬c HS coi lµ “khã, khæ, kh« khan” nh÷ng giê häc v¨n th­êng rÊt nÆng nÒ, c¨ng th¼ng ®èi víi mét sè häc sinh. V× vËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn trong c¸c tiÕt häc gi¸o viªn ph¶i chuÈn bÞ, s­u tËp tranh ¶nh, ®å dïng d¹y häc minh häa rÊt vÊt v¶ mµ hiÖu qu¶ ch­a ®­îc cao.
	Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y m«n Ng÷ v¨n líp 8, t«i kh«ng khái b¨n kho¨n, suy nghÜ: Lµm thÕ nµo ®Ó x©y dùng ®­îc mét giê d¹y Ng÷ v¨n tèt nhÊt võa ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña m«n häc, võa phï hîp víi häc sinh cña m×nh ®Ó c¸c em cã thÓ chñ ®éng tiÕp thu, lÜnh héi kiÕn thøc mét c¸ch nhanh nhÊt, nhí l©u tiÕn bé… gîi më ®­îc t©m hån, trÝ tuÖ cña c¸c em tõ nh÷ng bµi gi¶ng cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶, ®¸p øng vµ theo kÞp víi ph­¬ng ph¸p d¹y häc míi hiÖn nay, sao cho c¸c em høng thó khi häc m«n nµy, yªu v¨n vµ t×m thÊy niÒm say mª ®èi víi bé m«n? 
	Nhê sù quan t©m gióp ®ì cña phßng gi¸o dôc còng nh­ cña nhµ tr­êng, t«i ®· ®­îc båi d­ìng tin häc. Tõ nh÷ng ®iÒu ®· tiÕp thu ®­îc, t«i nhËn thÊy cÇn m¹nh d¹n øng dông c«ng nghÖ tin häc vµo viÖc thiÕt kÕ bµi gi¶ng vµ gi¶ng d¹y bé m«n Ng÷ v¨n víi sù hç trî cña c¸c phÇn mÒm trong ®ã cã phÇn mÒm Powerpoint , kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i nh­ m¸y vi tÝnh, m¸y chiÕu projector....®Ó lµm cho giê d¹y sinh ®éng , hÊp dÉn vµ míi mÎ h¬n. C¸ch lµm ®ã cßn cã t¸c dông thùc sù cho viÖc n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc v¨n ë nhµ tr­êng THCS. 
 XuÊt ph¸t tõ nh÷ng c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn trªn t«i quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “ øng dông phÇn mÒm Powerpoint vµo trong thiÕt kÕ d¹y- häc ng÷ v¨n” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh.
II. NhiÖm vô cña ®Ò tµi.
Trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ò tµi cã c¸c nhiÖm vô sau:
Mét lµ nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn vÒ viÖc x©y dùng bµi gi¶ng ®iÖn tö b»ng phÇn mÒm Powerpoint.
Hai lµ nghiªn cøu thùc tr¹ng viÖc sö dông bµi gi¶ng ®iÖn tö cña gi¸o viªn t¹i c¸c tr­êng THCS.
Ba lµ trªn c¬ së ®ã ®Ò tµi nªu râ nh÷ng ph­¬ng h­íng, gi¶i ph¸p ®Ó tõng b­íc vËn dông phÇn mÒm Powepoint vµo bµi gi¶ng ng÷ v¨n sao cho ®¹t hiÖu qu¶. 
 III. §èi t­îng, ph¹m vi nghiªn cøu	
	Powerpoint lµ phÇn mÒm c«ng cô gióp cho gi¸o viªn cã thÓ tù x©y dùng ®­îc c¸c bµi gi¶ng trªn m¸y tÝnh mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶. So víi c¸c c«ng cô kh¸c, Powerpoint chó träng h¬n trong viÖc t¹o ra c¸c bµi gi¶ng cã ©m thanh, h×nh ¶nh, chuyÓn ®éng vµ t­¬ng t¸c...phï hîp víi mäi ®èi t­îng häc sinh. 
	Víi ®Ò tµi nµy, t«i kh«ng cã tham väng viÕt tÊt c¶ vÒ c«ng dông cña phÇn mÒm Powerpoint trong thiÕt kÕ vµ gi¶ng d¹y Ng÷ v¨n v× sù hiÓu biÕt vÒ tin häc cßn h¹n chÕ. Tõ thùc tÕ nh÷ng viÖc ®· lµm ®­îc t«i m¹nh d¹n ®­a ra nh÷ng ý kiÕn ®Ó ®ång nghiÖp trao ®æi bµn b¹c, rót ra kinh ngiÖm vµ vËn dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i vµo c«ng t¸c chuyªn m«n nghiÖp vô. 
IV.CÊu tróc cña ®Ò tµi
Ngoµi phÇn ®Æt vÊn ®Ò, tµi liÖu tham kh¶o, kÕt luËn, phô lôc, néi dung ®Ò tµi gåm 3 ch­¬ng:
Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ sö dông phÇn mÒm Powerpoint.
Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng viÖc sö dông phÇn mÒm powerpoint trong bµi gi¶ng ®iÖn tö ë tr­êng THCS
Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ vËn dông phÇn mÒm powerpoint trong bµi gi¶ng ®iÖn tö ng÷ v¨n 8
B. Néi dung
Ch­¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ viÖc x©y dùng bµi gi¶ng ®iÖn tö

 HiÖn nay, c«ng nghÖ th«ng tin cung cÊp kh¸ nhiÒu phÇn mÒm c«ng cô trî gióp gi¸o viªn t¹o ra c¸c s¶n phÈm c¸ nh©n. C¸c phÇn mÒm c«ng cô nµy cã c¸c ®Æc ®iÓm rÊt dÔ sö dông: Gi¸o viªn kh«ng cÇn cã tr×nh ®é cao vÒ CNTT, chØ cÇn cã mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng nghÖ lµ cã thÓ t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng. S¶n phÈm ®­îc t¹o ra bëi c¸c phÇn mÒm c«ng cô nµy t­¬ng øng víi c¸c phÇn mÒm hÖ thèng nh­ c¸c thÕ hÖ cña hÖ ®iÒu hµnh Windows vµ cø thÕ sö dông ë c¸c m«i tr­êng kh¸c nhau nh­ trªn Internet, trªn m¹ng LAN hoÆc m¸y tÝnh c¸ nh©n . §Ó thùc hiÖn môc ®Ých d¹y häc víi sù hç trî cña m¸y tÝnh, ta cÇn thùc hiÖn mét gi¸o ¸n ®iÖn tö ®Ó thiÕt kÕ toµn bé kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña m×nh Tr­íc hÕt chóng ta cÇn hiÓu Gi¸o ¸n ®iÖn tö lµ mét ph­¬ng tiÖn d¹y häc hiÖn ®¹i hç trî cho qu¸ tr×nh lªn líp cña gi¸o viªn. Trong ®ã kÕ ho¹ch ho¹t ®éng d¹y - häc cña gi¸o viªn vµ häc sinh ®· ®­îc multimedia ho¸ mét c¸ch chi tiÕt. Gi¸o ¸n ®iÖn tö lµ mét s¶n phÈm cña ho¹t ®éng thiÕt kÕ bµi d¹y ®­îc thÓ hiÖn b»ng vËt chÊt tr­íc khi bµi d¹y häc ®­îc tiÕn hµnh. Nh­ vËy gi¸o ¸n ®iÖn tö chÝnh lµ b¶n thiÕt kÕ cña bµi gi¶ng ®iÖn tö. Víi bµi gi¶ng ®iÖn tö, ng­êi thÇy ®­îc gi¶m nhÑ viÖc thuyÕt gi¶ng, cã ®iÒu kiÖn t¨ng c­êng ®èi tho¹i, th¶o luËn víi ng­êi häc, qua ®ã kiÓm so¸t ®­îc ng­êi häc; Ng­êi häc ®­îc thu hót, kÝch thÝch kh¸m ph¸ tri thøc, cã ®iÒu kiÖn quan s¸t vÊn ®Ò, chñ ®éng nªu c©u hái vµ nhê vËy qu¸ tr×nh häc tËp trë nªn høng thó, s©u s¾c h¬n. 
 Sö dông phÇn mÒm Powerpoint cho phÐp chän nhiÒu kiÓu giao diÖn (spin) gi¸o viªn cã thÕ lùa chän c¸c giao diÖn kh¸c nhau cho bµi gi¶ng, tuú thuéc vµo bµi häc, m«n häc vµ ý thÝch cña gi¸o viªn.
	Víi giao diÖn tr¾ng th× bµi gi¶ng chØ cã 2 nót Next, Back ë d­íi bªn ph¶i ®Ó chuyÓn ®æi gi÷a c¸c trang mµn h×nh.(chøc n¨ng t­¬ng ®­¬ng nh­ violet), c¸c t­ liÖu trong giao diÖn sÏ ®­îc hiÓn thÞ to h¬n, tuy nhiªn viÖc theo dâi vµ thay ®æi c¸c môc sÏ khã kh¨n h¬n.
	 C¸c kiÓu giao diÖn kh¸c sÏ hiÖn râ c¸c ho¹t ®éng ë trªn cïng cña giao diÖn vµ c¸c phÇn môc trong tõng ho¹t ®éng phÝa bªn tr¸i cña giao diÖn, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho thao t¸c cña gi¸o viªn khi gi¶ng d¹y.
	Powerpoint sö dông linh ho¹t nªn font ch÷ trong c¸c s¶n phÈm bµi gi¶ng ®Òu ®Ñp, dÔ nh×n vµ æn ®Þnh trªn mäi m¸y tÝnh.
	Trong qu¸ tr×nh so¹n gi¸o ¸n Powerpoint cßn cung cÊp s½n nhiÒu mÉu bµi tËp chuÈn th­êng ®­îc sö dông trong s¸ch gi¸o khoa vµ s¸ch bµi tËp 
Ngoµi ra Powerpoint cßn hç trî sö dông rÊt nhiÒu c¸c slaider cho tõng m«n häc, gi¸o viªn cã thÓ t¹o ®­îc nh÷ng trang bµi gi¶ng chuyªn nghiÖp mét c¸ch dÔ dµng:
Sau khi so¹n th¶o xong bµi gi¶ng trªn phÇn mÒm Powerpoint gi¸o viªn cã thÓ xuÊt bµi gi¶ng ra thµnh mét th­ môc chøa file, chøc n¨ng nµy xuÊt bµi gi¶ng ®ang so¹n th¶o ra thµnh mét s¶n phÈm ch¹y ®éc lËp, cã thÓ copy vµo ®Üa mÒm, USB hoÆc ®Üa CD ®Ó ch¹y trªn c¸c m¸y tÝnh kh¸c th«ng qua ch­ong tr×nh Powerpoint. Víi chøc n¨ng nµy ta cã thÓ liªn kÕt víi c¸c bµi gi¶ng ®­îc t¹o b»ng Powerpoint hoÆc c¸c c«ng cô kh¸c cã hç trî liªn kÕt. Ngoµi ra phÇn mÒm cßn cã chøc n¨ng ®ãng gãi bµi gi¶ng phÇn mÒm sÏ ch¹y d­íi d¹ng giao diÖn Web vµ cã thÓ ®­a lªn Website cña tr­êng (c¸ nh©n) nhê vËy gi¸o viªn cã thÓ truy cËp sö dông bµi gi¶ng cña m×nh th«ng qua Internet ë mäi n¬i mäi lóc mµ kh«ng cÇn mang theo ®Üa mÒm, USB hoÆc ®Üa CD. 
 ChÝnh v× vËy theo t«i mçi gi¸o viªn tr­íc khi thùc hiÖn so¹n mét gi¸o ¸n ®iÖn tö ®Ó tiÕn hµnh thùc hiÖn bµi gi¶ng ®iÖn tö cÇn n¾m ®­îc:
1. CÊu tróc vµ yªu cÇu mét gi¸o ¸n ®iÖn tö.
HiÖn nay, gi¸o viªn th­êng tù x©y dùng c¸c gi¸o ¸n ®iÖn tö. Sau ®©y lµ mét sè gîi ý vÒ cÊu tróc cña nã ( t«i cã tham kh¶o tµi liÖu cña Ths Ph¹m M¹nh C­êng. Trung t©m c«ng nghÖ d¹y häc ViÖn nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc §HSP TP Hå ChÝ Minh)
1.1 CÊu tróc gi¸o ¸n ®iÖn tö.
CÊu tróc h×nh thøc cña mét bµi gi¶ng ®iÖn tö cã nh÷ng nÐt phï hîp víi bµi d¹y häc truyÒn thèng. Tuy nhiªn cÇn ph¶i thÊy sù kh¸c biÖt râ nhÊt vµ lµ ­u ®iÓm cña bµi gi¶ng ®iÖn tö ®ã lµ: Ngoµi kh¶ n¨ng tr×nh bµy lý thuyÕt nã cho phÐp thùc hiÖn phÇn minh ho¹ vµ phÇn kiÓm tra ®¸nh gi¸ t¹i tõng vÊn ®Ò nhá, ®iÒu mµ trong bµi gi¶ng truyÒn thèng khã thùc hiÖn.
Mét bµi gi¶ng ®iÖn tö cÇn thÓ hiÖn ®­îc:
- TÝnh ®a ph­¬ng tiÖn ( Multimedia) : Lµ sù kÕt hîp cña c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c nhau dïng ®Ó tr×nh bµy th«ng tin thu hót ng­êi häc( text, ©m thanh ( sound), h×nh ¶nh ®å ho¹, phim minh ho¹...)
- TÝnh t­¬ng t¸c: Sù trî gióp ®a ph­¬ng tiÖn cña m¸y tÝnh cho phÐp gi¸o viªn vµ häc sinh khai th¸c ®èi tho¹i, xem xÐt kh¸m ph¸ c¸c vÊn ®Ò, ®­a ra c©u hái vµ nhËn xÐt tr¶ lêi.
1.2. C¸c yªu cÇu ®èi víi mét gi¸o ¸n ®iÖn tö.
2.1. Yªu cÇu vÒ néi dung. 
CÇn tr×nh bµy néi dung víi lý thuyÕt c« ®äng ®­îc minh ho¹ sinh ®éng vµ cã tÝnh t­¬ng t¸c cao râ nÐt mµ ph­¬ng ph¸p gi¶ng b»ng lêi khã diÔn t¶. §Ó thùc hiÖn vÊn ®Ò nµy gi¸o viªn ph¶i hiÓu râ vÊn ®Ò cÇn tr×nh bµy, ph¶i thÓ hiÖn c¸c ph­¬ng ph¸p s­ ph¹m truyÒn thèng vµ ®ång thêi ph¶i cã kü n¨ng vÒ tin häc ®Ó thùc hiÖn c¸c minh ho¹ m« pháng. 
Cô thÓ lµ:
* Cã kü n¨ng so¹n th¶o mét v¨n b¶n (Word Processing Skills) sö dông mét phÇn mÒm so¹n th¶o (vÝ dô Word) . So¹n th¶o v¨n b¶n lµ mét trong nh÷ng øng dông ®Çu tiªn cña m¸y tÝnh c¸ nh©n vµ ®­îc ¸p dông réng r·i trong tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi.
* Cã kü n¨ng thiÕt kÕ mét tr×nh diÔn ®iÖn tö (Electronic Presentation Skills) b»ng PowerPoint ®Ó gi¶ng d¹y hoÆc tr×nh bµy mét vÊn ®Ò nµo ®ã.
* Cã hiÓu biÕt vµ biÕt c¸ch sö dông, truy cËp Internet . Cã hiÓu biÕt vÒ c¸c kh¸i niÖm Website, trang Web liªn kÕt siªu v¨n b¶n trªn trang. BiÕt ®Þa chØ trang Web vµ biÕt c¸c c«ng cô t×m kiÕm th«ng tin th«ng dông trªn Internet nh­ Yahoo.com, Google.com – violet.vn…
* Cã hiÓu biÕt vµ thùc hiÖn c¸c kü n¨ng lµm viÖc c¬ b¶n trong hÖ thèng m¹ng m¸y tÝnh : vÝ dô m¹ng LAN.
* HiÓu biÕt vµ thao t¸c thµnh th¹o víi tÖp tin vµ th­ môc trong hÖ ®iÒu hµnh Windows biÕt c¸ch dïng Windows Explorer ®Ó thùc hiÖn c¸c thao t¸c nh­ sao chÐp, di chuyÓn, t¹o míi vµ dÞch chuyÓn th­ môc, t×m kiÕm th«ng tin trªn ®Üa.
* BiÕt c¸ch t×m kiÕm th«ng tin vµ phÇn mÒm tõ c¸c kho d÷ liÖu khæng lå trªn Internet.
* Cã hiÓu biÕt vµ sö dông thµnh th¹o m¸y quÐt (Scanner Knowledge) vµ phÇn mÒm nhËn d¹ng th«ng qua m¸y quÐt. BiÕt sö dông m¸y ¶nh kü thuËt sè.
2.2 Yªu cÇu vÒ phÇn c©u hái, gi¶i ®¸p.
Bµi gi¶ng ®iÖn tö cÇn thÓ hiÖn mét sè c©u hái, víi môc ®Ých:
- Giíi thiÖu mét chñ ®Ò míi.
- KiÓm tra ®¸nh gi¸ ng­êi häc cã hiÓu néi dung (tõng phÇn, toµn bµi) võa tr×nh bµy kh«ng.
- Liªn kÕt mét chñ ®Ò ®· d¹y tr­íc víi mét chñ ®Ò hiÖn t¹i hay kÕ tiÕp.
C©u hái cÇn ®­îc thiÕt kÕ sö dông tÝnh ®a ph­¬ng tiÖn ®Ó kÝch thÝch häc sinh vËn ®éng trÝ n·o ®Ó t×m c©u tr¶ lêi.
PhÇn ®¸p ¸n còng ®­îc thiÕt kÕ s½n trong bµi gi¶ng ®iÖn tö nh»m môc ®Ých:
+ Víi c©u tr¶ lêi ®óng: ThÓ hiÖn sù t¸n th­ëng. VÝ dô : B¹n ®· tr¶ lêi rÊt chÝnh x¸c, xin chóc mõng,; b¹n tr¶ lêi rÊt tèt! Vµ cã mét trµng ph¸o tay....lóc ®ã sÏ kÝch thÝch lßng tù hµo, say mª hîp t¸c t×m tßi tri thøc cña ng­êi häc.
+ Víi c©u tr¶ lêi sai: Th«ng b¸o lçi vµ gîi ý t×m chç sai vµ nh¾c nhë häc sinh quay l¹i phÇn ®Çu bµi ®ång thêi t¹o c¬ héi cho ng­êi häc lµm l¹i b»ng nót quay l¹i. Cuèi cïng lµ mét gi¶i ®¸p hoµn chØnh.
Yªu cÇu vÒ phÇn thÓ hiÖn khi thiÕt kÕ:
- §Çy ®ñ: Cã ®ñ yªu cÇu néi dung bµi häc.
- ChÝnh x¸c: §¶m b¶o kh«ng cã th«ng tin sai sãt.
- Trùc quan: H×nh ¶nh, ©m thanh, b¶ng biÓu trùc quan sinh ®éng hÊp dÉn ng­êi häc.
2. Qui tr×nh thiÕt kÕ gi¸o ¸n ®iÖn tö
Giáo án điện tử có thể được xây dựng theo quy trình gồm 6 bước sau:
- Xác định mục tiêu bài học.
- Lựa chọn kiến thức cơ bản, xác định đúng những nội dung trọng tâm. 
- Multimedia hoá từng đơn vị kiến thức.
- Xây dựng thư viện tư liệu.
- Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn để xây dựng tiến trình dạy học thông qua các hoạt động cụ thể.
- Chạy thử chương trình, sửa chữa và hoàn thiện.
* L­u ý: Đối với mỗi bài dạy nên dùng khung, màu nền (backround) thống nhất cho các trang/slide, hạn chế sử dụng các màu quá chói hoặc quá tương phản nhau.	Không nên lạm dụng các hiệu ứng trình diễn theo kiểu "bay nhảy" thu hút sự tò mò không cần thiết của học sinh, phân tán chú ý trong học tập, mà cần chú ý làm nổi bật các nội dung trọng tâm, khai thác triệt để các ý tưởng tiềm ẩn bên trong các đối tượng trình diễn thông qua việc nêu vấn đề, hướng dẫn, tổ chức hoạt động nhận thức nhằm phát triển tư duy của học sinh. Cái quan trọng là đối tượng trình diễn không chỉ để thầy tương tác với máy tính mà chính là hỗ trợ một cách hiệu quả sự tương tác thầy-trò, trò-trò.
* C¸c b­íc tiÕn hµnh: Khi thiÕt kÕ bµi gi¶ng Ng÷ v¨n, còng nh­ c¸c phÇn mÒm kh¸c t«i cã thÓ tiÕn hµnh mét sè b­íc nh­ sau:
B­íc 1. T¹o trang b×a: T¹o trang b×a giíi thiÖu bµi gi¶ng (chøa tiªu ®Ò bµi gi¶ng, tªn gi¸o viªn gi¶ng d¹y...) ®©y lµ mµn h×nh kh«ng cã giao diÖn ngoµi (néi dung phãng to toµn mµn h×nh). Vµo ®Çu tiÕt häc, phÇn mÒm bµi gi¶ng chØ hiÖn trang b×a, khi tiÕt d¹y b¾t ®Çu chØ cÇn click chuét, lóc ®ã néi dung bµi gi¶ng sÏ hiÖn ra.
vÝ dô:

¤ng ®å
 (Vò §×nh Liªn)


 Gi¸o viªn: ........
 Tr­êng : 
	
ViÖc thiÕt kÕ trang b×a gi¸o viªn cã thÓ sö dông c¸c file h×nh ¶nh, ©m thanh (nh¹c) cã s½n, sö dông tranh vÏ, hoÆc tËn dông ngay tranh vÏ cã trong s¸ch gi¸o khoa (®· qua sö lý mµu s¾c, h×nh ¶nh b»ng photosop) lµm nÒn cho trang b×a. C¸ch lµm nµy cã thÓ kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña tranh ¶nh ®en tr¾ng trong s¸ch gi¸o khoa.
B­íc 2. Néi dung bµi gi¶ng
Tuú theo m«n d¹y ®Ó x©y dùng bµi gi¶ng theo c¸c ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng 1. KiÓm tra bµi cò vµ giíi thiÖu bµi míi.
Ho¹t ®éng 2. T×m hiÓu v¨n b¶n (hoÆc h×nh thµnh kiÕn thøc míi)
Ho¹t ®éng 3.Tæng kÕt (hoÆc luyÖn tËp)
Ho¹t ®éng 4. Cñng cè 
Ho¹t ®éng 5. H­íng dÉn vÒ nhµ
VÝ dô: Ho¹t ®éng 1
 KiÓm tra bµi cò
*Sö dông kiÓu bµi tËp tr¾c nghiÖm ®Ó kiÓm tra lý thuyÕt.
 Giíi thiÖu bµi míi (tuú theo ph©n m«n, theo bµi) gi¸o viªn cã thÓ sö dông h×nh ¶nh cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc, ®ã lµ nh÷ng tranh ¶nh, phim ®éng cho häc sinh xem, quan s¸t tõ ®ã giíi thiÖu néi dung bµi häc ®Ó t¹o t©m thÕ cho häc sinh.
 H×nh ¶nh trùc quan sinh ®éng gióp t«i vµo bµi míi tù nhiªn h¬n vµ ®Æc biÖt g©y høng thó cho häc sinh ®i vµo t×m hiÓu t¸c phÈm.( h×nh ¶nh c¸c nhµ v¨n, nhµ th¬ hay c¸c tranh ¶nh liªn quan ®Õn bµi häc) 
VÝ dô. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu v¨n b¶n
T×m hiÓu kh¸i qu¸t v¨n b¶n.
 	Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm, ta cã thÓ ®­a ch©n dung nhµ v¨n, mét sè t¸c phÈm tiªu biÓu vµ vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm.(chän ¶nh mµu nh»m t¸c ®éng tíi trùc quan cña häc sinh) 
	§äc t¸c phÈm gi¸o viªn sö dông c¸c bµi ®äc diÔn c¶m, ®äc nghÖ thuËt tõ c¸c ®Üa CD, VCD ®­îc cung cÊp hay ghi ©m chÝnh giäng ®äc chuÈn cña m×nh, cña ®ång nghiÖp trong tr­êng vµo bµi d¹y. ViÖc sö dông ©m thanh Powerpoint rÊt tiÖn dông v× ta cã thÓ t¹o mét c«ng cô ®Ó t¾t, më, ®iÒu chØnh ©m thanh to hay nhá, nhanh hay chËm... trªn chÝnh trang bµi gi¶ng ®ang sö dông.	
VÝ dô. Ho¹t ®éng 3. (Tæng kÕt, luyÖn tËp) 
*Tæng kÕt: Gi¸o viªn cã thÓ ®­a c¸c d¹ng biÓu b¶ng s¬ ®å tæng hîp lªn mµn h×nh ®Ó häc sinh tiÖn theo dâi tõ ®ã rót ra néi dung ghi nhí.
Bø¬c3 §ãng gãi bµi gi¶ng
	ThiÕt kÕ bµi gi¶ng xong gi¸o viªn thùc hiÖn thao t¸c ®ãng gãi bµi gi¶ng. XuÊt bµi gi¶ng ra thµnh mét th­ môc chøa file - coppy vµo ®Üa mÒm, USB, hoÆc ®Üa CD ®Ó thuËn lîi cho viÖc sö dông trªn mäi m¸y vi tÝnh.
	Víi c¸ch chuÈn bÞ nh­ vËy, t«i thÊy giê d¹y lu«n ®¹t hiÖu qña cao, cßn gi¸o viªn chñ ®éng lùa chän néi dung thÝch hîp ®Ó ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc.
Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng vÊn ®Ò
	Nh­ t«i ®· tr×nh bµy ë trªn, sö dông phÇn mÒm vµo thiÕt kÕ vµ gi¶ng d¹y Ng÷ v¨n lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p d¹y häc míi cÇn ®­îc øng dông ®Ó ®em l¹i kÕt qu¶ tèt nhÊt trong viÖc d¹y vµ häc. §ã cßn lµ mét c¸ch tiÕp cËn c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, m¹nh d¹n tiÕp thu vµ sö dông tin häc trong nhµ tr­êng cña c¶ gi¸o viªn vµ häc sinh.
	Tr­íc ®©y, trong c¸c tiÕt d¹y Ng÷ v¨n, gi¸o viªn ®· sö dông ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i nh­ m¸y chiÕu Overhead, kÕt hîp víi b¨ng h×nh...rÊt cång kÒnh, vÊt v¶ nh­ng hiÖu qu¶ ch­a cao. Tõ khi lµm quen víi tin häc vµ tiÕp cËn víi phÇn mÒm Powerpoint t«i nhËn thÊy Powerpoint cã giao diÖn ®­îc thiÕt kÕ trùc quan vµ dÔ dïng, ng«n ng÷ giao tiÕp vµ phÇn phô trî ®Òu b»ng tiÕng ViÖt, nªn rÊt phï hîp víi gi¸o viªn kh«ng giái tin häc vµ ngo¹i ng÷. Powerpoint cho phÐp nhËp c¸c d÷ liÖu v¨n b¶n, c«ng thøc, c¸c file d÷ liÖu multimedia (h×nh ¶nh, mµu s¾c, ©m thanh, phim, ho¹t h×nh Flash...), sau ®ã l¾p ghÐp c¸c d÷ liÖu, s¾p xÕp thø tù, c¨n chØnh h×nh ¶nh, t¹o c¸c hiÖu øng chuyÓn ®éng vµ biÕn ®æi, thùc hiÖn c¸c t­¬ng t¸c víi ng­êi dïng. Víi nh÷ng tÝnh n¨ng trªn khi thÓ hiÖn bµi gi¶ng ®­îc thiÕt kÕ víi phÇn mÒm nµy, giê häc sÏ trë nªn sèng ®éng, thu hót sù chó ý cña häc sinh vµo bµi d¹y. §©y còng lµ c¬ së ®Ó häc sinh ph¸t huy tÝnh ®éc lËp, tù gi¸c, tÝch cùc trong häc tËp.
Tuy nhiªn thùc tÕ ë tr­êng t«i vµ trong qu¸ tr×nh ®i dù giê ®ång nghiÖp trong c¸c buæi sinh ho¹t chuyªn m«n côm tr­êng vµ c¶ trong héi thi gi¸o viªn d¹y giái cÊp c¬ së th× viÖc gi¸o viªn tù chiÕm lÜnh CNTT ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm c¸ nh©n lµ gi¸o ¸n ®iÖn tö cßn nhiÒu h¹n chÕ. Cã gi¸o viªn ®· tõng tham gia gi¶ng d¹y- bµi gi¶ng ®iÖn tö song còng cßn lóng tóng vÒ nhiÒu mÆt , ®Æc biÖt lµ viÖc ®Þnh h×nh mét c¸ch s©u s¾c vÒ cÊu tróc vµ yªu cÇu cña bµi gi¶ng ®iÖn tö còng nh­ qui tr×nh thiÕt kÕ bµi gi¶ng. NhiÒu gi¸o viªn ch­a x¸c ®Þnh râ gi¸o ¸n ®iÖn tö chØ lµ mét ph­¬ng tiÖn d¹y häc hç trî cho viÖc d¹y häc cña ng­êi thÇy dÉn ®Õn nh÷ng sai ph¹m nh­ : l¹m dông tÝnh n¨ng, t¸c dông cña gi¸o ¸n ®iÖn tö mµ bá qua tÝnh truyÒn thèng cña qu¸ tr×nh d¹y – häc b»ng phÊn tr¾ng b¶ng ®en; suèt tiÕt häc chØ thiªn vÒ tr×nh diÔn víi nh÷ng kiÓu hiÖu øng bay nh¶y, mµu h×nh lo¸ m¾t, ch­a khai th¸c ®­îc tÝnh n¨ng chuyªn biÖt cña gi¸o ¸n ®iÖn tö mµ gi¸o ¸n truyÒn thèng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc….®iÒu ®ã ®· dÉn ®Õn nh÷ng tiÕt häc mê nh¹t, sù l­u ®äng kiÕn thøc trong c¸c em häc sinh kh«ng ®­îc lµ bao. Lµm thÕ nµo ®Ó cã nh÷ng giê häc v¨n thùc sù cã hiÖu qu¶? Lµm ®­îc ®iÒu nµy vai trß cña ng­êi thÇy thËt kh«ng nhá. 
	ViÖc sö dông ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i mét c¸ch hîp lý, khoa häc sÏ rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a lý thuyÕt víi thùc hµnh vµ lµm cho qu¸ tr×nh nhËn thøc cña häc sinh ®­îc cô thÓ h¬n. C¸c em lÜnh héi tri thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c h¬n ®ång thêi cñng cè, më réng, kh¾c s©u vµ n©ng cao kiÕn thøc c¬ b¶n cho c¸c em.

Ch­¬ng 3:
øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo bµi d¹y Ng÷ v¨n 8- TiÕt 66
V¨n b¶n: ¤ng ®å
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t
*VÒ kiÕn thøc: 
Häc sinh thÊy ®­îc t×nh c¶nh tµn t¹ cña ¤ng ®å qua nh÷ng b­íc th¨ng trÇm cña nÒn v¨n ho¸ Nho häc n­íc nhµ.
HiÓu ®­îc niÒm c¶m th­¬ng vµ nçi nhí tiÕc ngËm ngïi cña nhµ th¬ ®èi víi c¶nh cò ng­êi x­a g¾n liÒn víi mét nÐt ®Ñp v¨n ho¸ cæ truyÒn.
HiÓu ®­îc søc truyÒn c¶m nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña bµi th¬
*VÒ kÜ n¨ng:
 - Häc sinh cã kÜ n¨ng ®äc, ph¸t hiÖn, ph©n tÝch, so s¸nh, ®¸nh gi¸, c¶m thô nh÷ng c¸i hay, c¸i ®Ñp cña mét v¨n b¶n th¬ giµu yÕu tè tù sù vµ miªu t¶.
* VÒ th¸i ®é:
 - Häc sinh cã ý thøc say mª, yªu thÝch bé m«n 
 - Cã nh÷ng rung c¶m ch©n thµnh víi mét líp ng­êi mét thêi ®­îc x· héi t«n vinh nay ®· ®i vµo quªn l·ng.
 - Cã ý thøc tr©n träng, gi÷ g×n vµ ph¸t huy nh÷ng nÐt ®Ñp v¨n ho¸ truyÒn thèng cña d©n téc.
II. ChuÈn bÞ 
Gi¸o viªn :
T×m hiÓu kÜ vÒ lÞch sö ViÖt Nam giai ®o¹n 1932- 1936 víi nh÷ng biÕn ®æi cña v¨n häc n­íc nhµ ®Ó hiÓu vÒ hoµn c¶nh ra ®êi vµ gi¸ trÞ t­ t­ëng cña bµi th¬.
N¾m ch¾c vÒ thÓ th¬ 
S­u tÇm ¶nh ch©n dung Vò §×nh Liªn vµ c¸c h×nh ¶nh, b¨ng h×nh liªn quan ®Õn bµi th¬. 
QuÐt h×nh ¶nh vµ so¹n gi¸o ¸n tr×nh chiÕu trªn c«ng nghÖ th«ng tin ®iÖn tö.
Häc sinh:
ChuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái h­íng dÉn cña gi¸o viªn.
§äc v¨n b¶n vµ tr¶ lêi phÇn ®äc hiÓu v¨n b¶n.
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y.
æn ®Þnh líp
KiÓm tra bµi cò
Bµi míi
GV vµo bµi: Tr×nh chiÕu 1 slide Video vÒ nh÷ng «ng ®å ngµy x­a víi c«ng viÖc viÕt ch÷, d¹y häc truyÒn b¸ ®¹o th¸nh hiÒn ….. qua lêi thuyÕt minh cña nghÖ sü Minh TrÝ – ng­êi ®äc lêi b×nh cho ch­¬ng tr×nh VTV3 cña ch­¬ng tr×nh “NghÖ nh©n ®Êt ViÖt”.
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß

Néi dung cÇn ®¹t vµ tr×nh chiÕu c¸c slide















Bµi tËp tr¾c nghiÖm
Bµi th¬ cÇn ®äc víi giäng nh­ thÕ nµo cho phï hîp ?






- Theo dâi chó thÝch –gi¶i thÝch nghÜa cña tõ «ng §å vµ tõ nghiªn.




- Giíi thiÖu nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t nhÊt vÒ nhµ th¬ Vò §×nh Liªn?

- T¸c gi¶ næi tiÕng víi nh÷ng t¸c phÈm nµo ?
(Dïng Slide 4 ®Ó giíi thiÖu)

- Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ bµi th¬ ¤ng ®å ?


GV: Bµi th¬ ®­îc viÕt vµo n¨m 1936 giai ®o¹n x· héi ViÖt Nam cã nhiÒu biÕn ®éng ®· kÐo theo sù biÕn ®æi cña v¨n häc : nhµ n­íc b¶o hé b·i bá khoa thi ch÷ H¸n, c¸c nhµ nho, nh÷ng «ng ®å trë thµnh nh÷ng kÎ sinh kh«ng gÆp thêi bÞ g¹t ra ngoµi lÒ x· héi vµ dÇn dÇn v¾ng bãng. Khi ®ã nh÷ng «ng ®å chØ cßn lµ c¸i di tÝch tiÒn tuþ ®¸ng th­¬ng cña 1 thêi tµn -> thùc tÕ ®ã lµ nguån c¶m høng ®Ó Vò §×nh Liªn cho ra ®êi bµi th¬ nµy.
- Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ th¬ ? Nh÷ng ph­¬ng thøc gãp phÇn t¹o lËp nªn bµi th¬.



- Víi ph­¬ng thøc tù sù, biÓu c¶m bµi th¬ kÓ vÒ c©u truyÖn g× ? T×nh c¶m nµo ®­îc thÓ hiÖn trong bµi th¬?

-Theo m¹ch c¶m xóc bµi th¬ cã thÓ chia bµi th¬ lµm ? ®o¹n? néi dung cña tõng ®o¹n.


Häc sinh ®äc khæ th¬ 1.
T¸c gi¶ giíi thiÖu «ng ®å xuÊt hiÖn vµo thêi ®iÓm nµo?.
Hoa ®µo në nãi nªn ®iÒu g×? ( Dïng Slide 6 ) gióp HS c¶m nhËn
¤ng ®å xuÊt hiÖn víi nh÷ng h×nh ¶nh nµo?.
-Sù lÆp l¹i cña thêi gian “mçi n¨m”, “l¹i thÊy”®iÒu ®ã cã ý nghÜ g× vÒ sù xó©t 
hiÖn cña «ng ®å.
GV: Thiªn nhiªn ®Ñp , mïa xu©n ®Ñp cïng víi h×nh ¶nh «ng ®å bµy mùc tµu, giÊy ®á vµ nh÷ng c©u ®èi TÕt bªn hÌ phè ®«ng ng­êi qua l¹i nh­ gãp mÆt vµo c¸I ®«ng vui, n¸o nhiÖt cña phè ph­êng mang theo h­¬ng s¾c cho mäi nhµ, «ng ®å ®· cung cÊp cho mçi gia ®×nh ViÖt Nam mét thø hµng cÇn s¾m , ®ã lµ thó ch¬i c©u ®èi cïng víi:
ThÞt mì d­a hµnh c©u ®èi ®á
C©y nªu trµng ph¸o b¸nh ch­ng xanh.
-Sù cã mÆt cña «ng ®å ®· thu hót bao ng­êi xóm ®Õn.T×m tõ ngò diÔn t¶ ®iÒu ®ã.
-NhËn xÐt vÒ c¸ch sö dông tõ cña t¸c gi¶, t¸c dông cña c¸ch sö dông tõ ®ã.
- Sù ®¾t hµng cña «ng ®å kh«ng chØ v× ng­êi ta cÇn thuª «ng viÕt ch÷ mµ cßn ®Ó th­ëng thøc tµi viÕt ch÷ ®Ñp cña «ng. Tµi viÕt ch÷ cña «ng ®­îc gîi t¶ qua h×nh ¶nh th¬ nµo?
- BiÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông trong h×nh ¶nh th¬.
- Em h×nh dung nh­ thÕ nµo vÒ nÐt ch÷ cña «ng ®å tõ h×nh ¶nh so s¸nh?

- NÐt ch÷ Êy ®· t¹o cho «ng ®å 1 ®Þa vÞ nh­ thÕ nµo trong con m¾t ng­êi ®êi.

GV:C¸c em ¹! H¹nh phóc nhÊt cña «ng ®å thuë Êy kh«ng chØ dõng l¹i ë chç ®«ng kh¸ch mµ cßn lµ nh÷ng lêi ngîi khen b×nh phÈm víi 1 th¸i ®é ng­ìng mé : c©u ®èi cña «ng kh«ng nh÷ng hay vÒ néi dung, s©u s¾c vÒ ý nghÜa mµ nÐt ch÷ cßn ph¶i ®Ñp , s¾c s¶o, mÒm m¹i, d¸ng ch÷ vu«ng søc tung hoµnh nh­ nh÷ng sinh vËt sèng cã hån biÕt bay nh¶y móa l­în míi ®­îc mäi ng­êi tÊm ®¾c ngîi khen.
Em ®äc ®­îc c¶m xóc nµo cña t¸c gi¶ tõ hai khæ th¬ nµy?
H: NÕu ®­îc ®¸nh gi¸ vÒ nh÷ng th¸ng ngµy nµy cña «ng ®å th× theo em ®ã lµ nh÷ng th¸ng ngµy nh­ thÕ nµo?
GV: Cã thÓ nãi qua 2 khæ th¬ ®Çu h×nh ¶nh «ng ®å hiÖn lªn thËt rùc rì, «ng trë thµnh nh©n vËt trung t©m kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong thêi buæi träng ch÷ nho. C¸i thêi mµ xin ®­îc ch÷ ®Ñp lµ cã ®­îc vËt b¸u trong nhµ, thÕ nh­ng thêi gian tr«i qua, nh÷ng mïa xu©n còng nèi tiÕp tr«i qua, x· héi cã nhiÒu biÕn ®æi, sè phËn cña nh÷ng ng­êi viÕt ch÷ thuª nh­ «ng ®å sÏ ra sao.

- Nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®­îc lÆp l¹i trong khæ th¬.
- H×nh ¶nh «ng ®å vÉn xuÊt hiÖn víi mùc tÇu, giÊy ®á nh­ng tÊt c¶ ®· kh¸c x­a: ®ã lµ:…….
NhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ vµ c©u trong 2 c©u th¬ nµy .
- Em ®äc ®­îc c¶m xóc nµo cña nhµ th¬ khi göi g¾m vµo c©u hái tu tõ?
- Sù lÆp tõ “mçi n¨m”, “mçi v¾ng” cïng c©u hái tu tõ trong c©u th¬ cho em h×nh dung ®iÒu g× vÒ c¶nh t­îng lóc nµy ?.
-Nçi buån tñi Êy lan sang c¶ nh÷ng vËt v« tri v« gi¸c: GiÊy ®á buån kh«ng th¾m, mùc ®äng trong nghiªn sÇu.
BiÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong 2 c©u th¬?
- Em h×nh dung ®­îc thùc tÕ nµo tõ biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n ho¸ nµy?( Dïng Slide 9 gt ®Ó HS tù béc lé c¶m nhËn )
GV:T¸c gi¶ ®· thæi linh hån vµ nh÷ng vËt v« tri v« gi¸c mét c¸ch tµi t×nh ®Õn nçi giÊy , mùc còng nh­ «m c¶ mét t©m sù ®au ®ín, buån th­¬ng.Giê ®©y lµ mét thùc tÕ phò phµng. Nh÷ng tê giÊy ®á cø ph¬i ra ®Êy ch¼ng ®­îc dïng ®Õn lªn còng ñ ª, mµu ®á cña nã trë thµnh v« duyªn vµ kh«ng th¾m lªn ®­îc, nghiªn mùc còng vËy nã kh«ng ®­îc chiÕc bót l«ng chÊm vµo nªn mùc nh­ ®äng l¹i biÕt bao sÇu tñi vµ trë thµnh nghiªn sÇu. GiÊy mùc giê ®©y trë nªn nh¹t nhÏo v« duyªn, l¹c lâng gi÷a rõng ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i. Vµ «ng ®å vÉn ngåi ®Êy