Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện - Môn: Sinh học - Lớp 8 - Đề 1

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
HUYỆN KHOÁI CHÂU
ĐỀ CHÍNH THỨC
 (Đề thi gồm có 01 trang)
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
Năm học 2011 - 2012
Môn: Sinh học - Lớp 8
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
Câu I (2,5 điểm).
1. Vẽ sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu ở người ? Sau đó mô tả đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ và trong vòng tuần hoàn lớn ?
2. Trình bày cấu tạo và tính chất nơron ? Tua của nơron bị đứt có mọc lại được không ?
Câu II (1,5 điểm).
 1.Người ta đã làm thí nghiệm như thế nào để tìm hiểu thành phần hóa học của xương ?Từ đó rút ra kết luận gì về thành phần hóa học và tính chất của xương ?
 2.Hãy giải thích vì sao: Người già dễ bị gãy xương và khi bị gãy thì sự phục hồi xương diễn ra rất chậm, không chắc chắn.
Câu III (2,5 điểm).
 1.Trình bày mối liên hệ về chức năng giữa các hệ cơ quan : bộ xương, hệ cơ, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa ?
 2.Phân biệt phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện ? Tại sao người ta cho rằng phản xạ là cơ sở của mọi hoạt động trong cơ thể người ?
Câu IV (2,0 điểm).
 1.Nêu cấu tạo và chức năng của trụ não ? Vì sao người say rượu có biểu hiện chân nam đá chân chiêu trong lúc đi?
 2.Sự khác nhau về nhu cầu dinh dưỡng ở mỗi cơ thể phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Câu V (1,5 điểm).
Cho biết tâm thất mỗi lần co bóp đẩy đi 74 ml máu và trong một ngày đêm đã đẩy đi được 7792 ml máu . Thời gian của pha dãn chung bằng chu kì co; thời gian pha co tâm nhĩ bằng thời gian pha co tâm thất. Hãy tính :
 1.Số mạch đập trong một phút ?
 2.Thời gian hoạt động của một chu kì tim ?
 3.Thời gian hoạt động của mỗi pha : co tâm thất, co tâm nhĩ, dãn chung ?
HÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
HUYỆN KHOÁI CHÂU
ĐÁP ÁN ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
Năm học 2011 - 2012
Môn: Sinh học - Lớp 8
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
Câu I (2,5 điểm).
*Vẽ sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu : 
-.
* Đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ :máu đỏ sẫm từ tâm nh ĩ phải chảy xuống tâm thất phải vào động mạch phổi đến các mao mạch phổi đển các phế nang phổi để thải khí CO2 và thu khí O2 trở thành mấu đỏ tươi đổ về tĩnh mạch phổi về tâm nhĩ trái, xuống tâm thất trái.
* Đường đi của máu trong vòng tuần hoàn lớn:máu đỏ tươi từ tâm thất trái chảy vào động mạch chủ đến các mao mạch cơ quan phần trên cơ thể, mao mạch cơ quan phần dưới cơ thể cung cấp chất dinh dưỡng và ôxi cho các tế bào ở các cơ quan và nhận CO2 ,chất thải chất độc do các tế bào thải ra trở thành máu đỏ sẫm đổ về tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch chủ dưới và rồn về tâm nhĩ phải .
0,5 (điểm)
0,5 (điểm)
0,5 (điểm)
2.Cấu tạo và tính chất của nơron
*Cấu tạo : 
-Thân
-Nhiều sợi nhánh 
-Một sơi trục thường có bao miêlin, tận cùng sơi này có các cúc xinap là nơi tiếp giáp giữa các nơron này với các nơron khác hoặc với các cơ quan trả lời
*Tính chất :Hưng phấn và dẫn truyền 
*Tua nơron bị đứt, phần còn dính vào thân nơron vẫn sống và mọc dài và phục hồi lại đoạn đứt vì vậy có những trường hợp bị đứt dây thần kinh gây liệt một bộ phận nào đó của cơ thể nhưng sau đó có thể phục hồi .
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,5 (điểm)
.C©u II: (1,5 ®iÓm)
1.Để tìm hiểu thành phần hóa học của xương, người ta đã là thí nghiemj sau :
-Xương 1 ngâm vao dd HCl 10%, thấy bột khí thoát ra, sau một thời gianlaays xương ra uốn thử thấy xương mềm dẻo .
-Xương 2 đốt trên ngọn lửa đèn cồn xương bị cháy khét, bót nhẹ phần xương đã đốt thấy bị vụn ra.
*Kết luận: - Xương gồm 2 thành phần hóa học là cốt giao và muối khoáng.
 -Tính chất của xương là bề chắc và dẻo.
0,5
0,5
Người già xương bị phân hủy nhanh hơn so với sự tạo thành,đồng thời tỉ lệ chất cốt giao giảm vì vậy xương giòn, xốp nên dễ bị gãy và khi bị gãy xương thì sự phục hồi xương diễn ra rất chậm không chắc chắn
0,5
Câu III (2,5 điểm).
1.Mối liên hệ về chức năng giữa các hệ cơ quan:
-Bộ xương tạo thành khung nâng đỡ cơ thể.
-Hệ cơ bám vào xương qua khớp động, co duỗi làm xương cử động được
- Hệ tuần hoàn thực hiện chu trình luôn chuyển môi trường trong cơ thể đến từng tế bào để trao đổi chất duy trì hoạt động sống cho tất cả các cơ quan trong cơ thể 
-Hệ hô hấp cung cấp khí O2 thải khí CO2 cho từng tế bào của các hệ cơ quan
-Hệ tiêu hóa cung cấp chất dinh dưỡng cho từng tế bào của các hệ cơ quan(nhờ hệ tuần hoàn luôn chuyển chất dinh dưỡng )
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
2.*Sự khác nhau cơ bản giữa PXKĐK và PXCĐK: 
PXKĐK
PXCĐK
- Là hoạt động thần kinh đơn giản
- Xuất hiện một cách tự nhiên ở 1 giai đoạn nhất định trong đời sống.
- Có tính chất chủng loại, bẩm sinh, di truyền, bền vững.
- Căn cứ thần kinh, trụ não, tủy sống.
- Là hoạt động TK phức tạp.
- Tiếp thu được trong đời sống do 
thường xuyên học tập, rèn luyện.
- Có tính chất cá thể không di truyền, 
không bền vững.
- Căn cứ thần kinh vỏ não.
* Phản xạ là cơ sở của mọi hoạt động sống vì:
 Tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể người đều hoạt động dưới sự điều khiển và điều hòa của hệ thần kinh thông qua con đường phản xạ: sự co cơ, co giãn mạch máu, sự tiêu hóa, sự tuần hoàn, bài tiết,...
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,25 (điểm
0,5 (điểm
Câu IV (2,0 điểm).
Nếu cấu tạo và chức năng của trụ não:
Trụ não gồm chất trắng ( ngoài) và chất xám (trong)
Chất trắng là các đường liên lạc dọc, nối tủy sống với các phần trên của não và bao quanh chất xám
Chất xám ở trụ não tập trung thành các nhân xám. Đó là trung khu, nơi xuất phát các dây thần kinh não
Có 12 đôi dây thần kinh não, gồm 3 loại:dây cảm giác, dây vận động, dây pha.
Chức năng:
Chức năng của trụ não điều khiển, điều hòa các hoạt động của nội quan
Chất trắng làm nhiệm vụ dẫn truyền, bao gồm các đường dẫn truyền lên và các đường dẫn truyền xuông
Vì sao người say rượu có biểu hiện chân nam đá chân chiều trong lúc đi?
Vì rượu đã ức chế, cản trở sự dẫn truyền xung thần kinh qua cúc xinap giữa các tế bào có liên quan đến tiểu não, khiến sự phối hợp hoạt động phức tạp và giữ thăng bằng cơ thể bị ảnh hưởng.
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,25 (điểm)
0,5 (điểm)
Sự khác nhau về nhu cầu dinh dưỡng ở mỗi cơ thể phụ thuộc vào những yếu tố nào?
-Giới tính: Nam có nhu cầu dinh dưỡng coa hơn nữ
-Trạng thái cơ thế: người có kích thước lớn có nhu cầu cao hơn. Người bệnh mới ốm khỏi, cần nhiều dinh dưỡng hơn để phục hồi sức khỏe
-Dạng hoạt động: người lao động nặng có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn vì tốn nhiều năng lượng hơn
-Lứa tuổi: Trẻ em có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn người già, ngoài việc đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, mà còn cần để xây dựng cơ thể, giúp cơ thể lớn lên.
0,125 (điểm)
0,25 (điểm)
0,125 (điểm)
0,125 (điểm)
Câu V (1,5 điểm).
1.
- Trong một phút tâm thất trái đã co và đẩy : 
	7992 : (24. 60) = 5,55 lít.
- Số lần tâm thất trái co trong một phút là : 
	(5,.55. 1000) : 74 = 75 ( lần)
Vậy số lần mạch đập trong một phút là : 75 lần
2.
- Thời gian hoạt động của một chu kỳ tim là :
( 1 phút = 60 giây) à ta có : 60 : 75= 0,8 giây.
	Đáp số : 0,8 giây.
3. Thời gian của các pha :
- Thời gian của pha dãn chung là : 1 : 2 = 0,4 (giây)
- Gọi thời gian pha nhĩ co là x giây -> thời gian pha thất co là 3x . 
	 Ta 	 có x + 3x = 0,8 – 0,4 = 0,4 
 x = 0,1 giây. 
Vậy trong một chu kỳ co dãn của tim: 
Tâm nhĩ co hết : 0,1 giây.
Tâm thất co hết : 0,1 . 3 = 0,3 giây.
( HS giải cách khác nếu đúng cho điểm tối đa)
.
0,5 (điểm)
0,5 (điểm)
0,5 (điểm)