Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 8 cấp thành phố - Môn: Sinh Học

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ UÔNG BÍ
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8 CẤP THÀNH PHỐ 
 NĂM HỌC 2012-2013
 Chữ kí giám thị 1
...
Chữ kí giám thị 2
..
ĐỀ CHÍNH THỨC
 MÔN: SINH HỌC
 Ngày thi: 24/4/2013
 Thời gian làm bài: 150 phút
 (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (1,0 điểm) Hãy phân biệt các cây sau: Cây cau, mít, dừa, ổi, tỏi, bí đỏ, cà chua, lúa, rau muống, ngô thuộc lớp cây một lá mầm, lớp cây hai lá mầm?
Câu 2: (1,0 điểm) Cá voi có quan hệ họ hàng gần với hươu sao hơn hay với cá chép hơn? Vì sao?
Câu 3: (3,0 điểm)
1- Xương có tính chất và thành phần hóa học như thế nào? 
 Nêu thí nghiệm để chứng minh thành phần hóa học có trong xương.
	2- Giải thích nguyên nhân có hiện tượng “Chuột rút” ở các cầu thủ bóng đá.
Câu 4: (3,0 điểm)
1- Trình bày quá trình trao đổi khí ở phổi và tế bào?
	2- Hút thuốc lá có hại như thế nào đối với hệ hô hấp?
Câu 5: (3,0 điểm)
1- Cho các sơ đồ chuyển hóa sau.
a- Tinh bột à Mantôzơ b- Mantôzơ à Glucôzơ 
c- Prôtêin chuỗi dài à Prôtêin chuỗi ngắn d- Lipit à Glyxêrin và axit béo .
	Em hãy cho biết các sơ đồ chuyển hóa trên xảy ra ở những bộ phận nào trong ống tiêu hóa.
	2- Ruột non có cấu tạo như thế nào để phù hợp với chức năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.
Câu 6: (3,0 điểm)
1- Khi nghiên cứu về chức năng của tủy sống trên một con ếch, một bạn học sinh vô tình đã làm đứt một số rễ tủy, bằng cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào bị đứt. Hãy giải thích.
	2- Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha.
Câu 7: (3,0 điểm)
1- Nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục tật cận thị?
2- Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết?
Câu 8: (3,0 điểm) 
Cho biết tâm thất trái mỗi lần co bóp đẩy đi 70 ml máu và trong một ngày đêm đã đẩy đi được 7560 lít máu. Thời gian của pha dãn chung bằng 1/2 chu kỳ tim, thời gian pha co tâm nhĩ bằng 1/3 thời gian pha co tâm thất. Hỏi:
1- Số lần mạch đập trong một phút?
2- Thời gian hoạt động của một chu kỳ tim?
3- Thời gian của mỗi pha: co tâm nhĩ, co tâm thất, dãn chung?
--------------------- Hết ---------------------
HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 8 CẤP THÀNH PHỐ
NĂM HỌC 2012 - 2013
Môn: Sinh học 8
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1
(1 điểm)
Cây một lá mầm: Cây cau, tỏi, lúa, ngô, dừa
0.5
Cây hai lá mầm: Cây mít, ổi, bí đỏ, cà chua, rau muống
0.5
Câu 2
(1 điểm)
Cá voi có quan hệ họ hàng gần gũi với hươu sao hơn với cá chép
0.5
Vì: Cá voi thuộc lớp thú, sinh con và nuôi con bằng sữa, còn cá chép thuộc lớp cá
0.5
Câu 3
(3 điểm)
1.* Tính chất và thành phần hóa học của xương.
- Chất hữu cơ (chất cốt giao) đảm bảo cho xương có tính đàn hồi 
0.5
- Chất vô cơ chủ yếu là các muối canxi giúp xương có tính rắn chắc.
0.5
* Thí nghiệm chứng minh thành phần hóa học của xương.
- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành ngâm trong cốc đựng dung dịch axitclohiđric 10% sau 10 – 15 phút lấy ra thấy phần còn lại của xương rất mềm và có thể uốn cong dễ dàng à Xương chứa chất hữu cơ.
0.5
- Lấy một xương đùi ếch đốt trên ngọn lửa đèn cồn cho đến khi xương không cháy nữa, không còn khói bay lên, bóp nhẹ phần xương đã đốt thấy xương vỡ vụn ra đó là các chất vô cơ chủ yếu là muối canxi.
0.5
2. Giải thích nguyên nhân có hiện tượng “Chuột rút” ở các cầu thủ bóng đá.
- Nguyên nhân do các cầu thủ bóng đá vận động quá nhiều, ra mồ hôi dẫn đến mất nước, mất muối khoáng, thiếu oxi. Các tế bào cơ hoạt động trong điều kiện thiếu oxi sẽ giải phóng nhiều axit lactic tích tụ trong cơ à ảnh hưởng đến sự co và duỗi của cơ . 
1
Câu 4
(3 điểm)
1. Trao đổi khí ở phổi 
- Oxy khếch tán từ không khí ở phế nang vào máu
0.5
- Cacbonic khếch tán từ máu vào không khí phế nang
0.5
 Trao đổi khí ở tê bào
- Sự khếch tán oxy từ máu vào tế bào
0.25
- Cacbonic từ tế bào vào máu
0.25
2. Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc hại cho hệ hô hấp
- CO chiếm chỗ của Oxy trong hồng cầu à cơ thể thiếu oxy
0.5
- NOx gây viêm, sưng lớp niêm mạc, cản trở trao đổi khí, có thể gây tử vong nếu bị tác động ở liều cao
0.5
- Nicotin: Làm tê liệt lớp lông rung động trong phế quản, giảm hiệu quả lọc sạch không khí, có thể gậy ung thư phối
0.5
Câu 5
(3 điểm)
Câu 5
(3 điểm)
1. a- Xẩy ra ở miệng, dạ dày thời gian đầu và ruột non 
0.25
 b- Xẩy ra ở ruột non 
0.25
 c- Xẩy ra ở dạ dày 
0.25
 d- Xẩy ra ở ruột non
0.25
2. Ruột non có cấu tạo phù hợp với chức năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.
- Ruột non rất dài ở người trưởng thành từ 2,8 – 3m à Tổng diện tích bề mặt rất lớn (400 – 500 m2). Ruột non có cấu tạo gồm 4 lớp (lớp màng bọc ngoài, lớp cơ, lớp dưới niêm mạc và lớp niêm mạc).
0.5
- Ruột non có tuyến ruột tiết ra nhiều enzim giúp cho tiêu hóa các loại thức ăn thành các chất đơn giản glucozơ, axit amin, glyxerin và axit béo được hấp thụ qua thành ruột vào máu để đến các tế bào.
0.5
- Lớp niêm mạc có các nếp gấp với các lông ruột và lông cực nhỏ làm cho diện tích bề mặt bên trong rất lớn (gấp 600 lần so với diện tích mặt ngoài)
0.5
- Có hệ thống mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc phân bố tới từng lông ruột.
0.5
Câu 6
(3 điểm)
1. Kích thích rất mạnh lần lượt các chi (bằng dd HCl 3% )
0.5
+ Nếu chi đó không co, các chi còn lại co chứng tỏ rễ trước bên đó bị đứt, rễ trước bên còn lại và rễ sau còn.
0.25
+ Nếu chi đó co các chi còn lại không co chứng tỏ rễ trước các bên còn lại bị đứt.
0.25
+ Nếu không chi nào co cả chứng tỏ rễ sau bên đó bị đứt..
0.25
* Giải thích: rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương thần kinh đi qua cơ quan phản ứng (cơ chi)
0.25
- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các cơ quan về trung ương thần kinh.
0.25
2. Dây thần tủy là dây pha vì: Dây thần kinh tủy gồm rễ trước và rễ sau 
0.25
+ Rễ trước gồm các sợi thần kinh vận động đi ra từ tủy sống tới các cơ quan 
0.25
+ Rễ sau gồm các sợi thần kinh cảm giác nối các cơ quan với tủy sống.
0.25
- Hai rễ chập lại tại lỗ gian đốt tạo thành dây thần kinh tủy à Dây thần kinh tủy là dây pha.
0.5
Câu 7
(3 điểm)
1.Nguyên nhân, hậu quả, cách khắc phục tật cận thị:
- Nguyên nhân, hậu quả: 
+ Do bẩm sinh cầu mắt quá dài, thể thuỷ tinh quá phồng
0.5
+ Do không giữ đúng khoảng cách khi nhìn, đọc làm cho thể thuỷ tinh luôn phồng, lâu dần mất khả năng dãn.
0.5
+ Hậu quả làm người cận thị chỉ nhìn rõ các vật ở gần hoặc nhìn không rõ vật do ảnh của vật ở phía trước màng lưới.
0.5
- Khắc phục: Đeo kính mắt lõm làm giảm độ hội tụ của mắt, giúp ảnh hiện đúng trên màng lưới.
0.5
2. Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết
Tuyến nội tiết
Tuyến ngoại tiết
- Không có ống dẫn, chất tiết ngấm trực tiếp vào máu
- Có tác dụng điều hoà các quá trình trao đổi chất và chuyển hoá
- Có ống dẫn, chất tiết theo ống dẫn tới các cơ quan
- Có tác dụng trong quá trình dinh dưỡng
0.5
0.5
Câu 8
(3 điểm)
1. Trong một phút tâm thất trái đã co và đẩy được lượng máu là: 
	7560 : (24. 60) = 5,25 lít.
0.5
- Số lần tâm thất trái co trong một phút là : 
	(5,25. 1000) : 70 = 75 ( lần)
Vậy số lần mạch đập trong một phút là : 75 lần.
0.5
2. Thời gian hoạt động của một chu kỳ tim là :
( 1 phút = 60 giây) à ta có : 60 : 75 = 0,8 giây.
0.5
3. Thời gian của các pha :
- Thời gian của pha dãn chung là : 0,8 : 2 = 0,4 (giây)
0.5
- Gọi thời gian pha nhĩ co là x giây -> thời gian pha thất co là 3x . 
	 Ta 	 có x + 3x = 0,8 – 0,4 
 x = 0,1 giây. 
0.5
Vậy trong một chu kỳ co dãn của tim: 
Tâm nhĩ co hết : 0,1 giây.
Tâm thất co hết : 0,1 . 3 = 0,3 giây.
( HS giải cách khác nếu đúng cho điểm tối đa)
0.5