Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 8 - Môn Sinh - Đề 23

 KÌ THI CHOÏN HOÏC SINH GIOÛI LÔÙP 8 
Câu 1. ( 2.0 điểm )
 Phân tích những đặc điểm phù hợp giữa cấu tạo và chức phận của hồng cầu.
Câu 2.( 4.0 điểm )
 Sự khác nhau cơ bản giữa 2 vòng tuần hoàn lớn và nhỏ của người. 
Câu 3.( 2.0 điểm )
 Vì sao cơ thể có thể bài xuất nước tiểu theo ý muốn? Vì sao ở trẻ nhỏ có hiện tượng tiểu đêm trong giấc ngủ ( tè dầm )
Câu 4. ( 2.0 điểm )
 Hãy cho biết một chu kì co giãn của tim ? Vì sao tim hoạt động liên tục, suốt đời mà không mệt mỏi?
Câu 5. ( 2.0 điểm )
 Tại sao những dân tộc ở vùng núi và cao nguyên số lượng hồng cầu trong máu lại thường cao hơn so với người ở đồng bằng?
Câu 6 ( 4,0 điiểm)
 - Tại sao người ta cho rằng phản xạ là cơ sở của mọi hoạt động trong cơ thể người ?
 - Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện có sự khác nhau cơ bản gì?
Câu 7 ( 2 điểm )
 Tại sao khi dừng chạy rồi mà chúng ta vẫn phải thở gấp thêm một thời gian rồi mới hô hấp trở lại bình thường?
Câu 8. ( 2.0 điểm )
 Lấy máu của 4 người: An, Bình, Cúc, Yên - Mỗi người là 1 nhóm máu khác nhau. rồi tách ra thành các phần riêng biệt ( Huyết tương và hồng cầu riêng ). Sau đó cho hồng cầu trộn lẫn với huyết tương, thu được kết quả thí nghiệm theo bảng sau:
 Huyết tương
Hồng cầu
An
Bình
Cúc
Yên
An
- 
-
-
-
Bình
+
-
+
+
Cúc
+
-
-
+
Yên
+
-
+
-
 Dấu : ( + ) là phản ứng dương tính, hồng cầu bị ngưng kết.
 Dấu : ( - ) là phản ứng âm tính, hồng cầu không bị ngưng kết.
 Hãy xác định nhóm máu của 4 người trên 
 HẾT 
 ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
Câu 1. (1 .0 điểm)
Hình Dạng
 Hình dĩa, lõm 2 mặt
Làm tăng diện tích tiếp xúc của HC với O2 và CO2
0,5
Cấu tạo
 Không có nhân
Giảm bớt tiêu tốn năng lượng cho HC trong khi làm việc.
0,5 
 Có Hemoglobin
Kết hợp lỏng lẻo với O2 và CO2 ; giúp vận chuyển và trao đổi các khí dễ dàng.
0,5
 Có số lượng nhiều
Vận chuyển được nhiều khí cho cơ thể khi lao động nhiều, kéo dài
0,5
Câu 2: ( 4.0 điểm)
Vòng TH lớn
Vòng TH nhỏ
- Máu ra khỏi tim là máu đỏ tươi, xuất phát từ tâm thất trái theo động mạch chủ
- Máu ra khỏi tim là máu đỏ thẫm, xuất phát từ tâm thất phải theo động mạch Phổi
1,0 đ
- Máu trở về tim là máu đổ thẫm, theo tĩnh mạch chủ đổ về tâm nhĩ phải
- Máu trở về tim là máu đổ tươi, theo T/M phổi đổ về tâm nhĩ trái.
1,0
- Trao đổi chất diễn ra ở TB và cơ quan.
- Trao đổi chất diễn ra ở phế nang , 
1,0
- Cung cấp Oxi, dinh dưỡng cho TB + mô, đồng thời thải CO2 , chất thải từ TB -- > tim, thải ra ngoài. 
- Nhận oxi từ K.K vào máu và đưa về Tim, thải CO2 vào phế nang -- > ngoài
1,0
Câu 3. ( 2.0 điểm )
 - . Ở người, khi ý thức hình thành thì phía dưới cơ vòng trơn của ống đái còn có loại cơ vân, lúc này đã phát triển hoàn thiện, cơ này có khả năng co rút tự ý. Vì vậy, khi ý thức hình thành và phát triển, cơ thể có thể bài xuất nước tiểu theo ý muốn.
 - Ở trẻ nhỏ, do cơ vân thắt bóng đái phát triển chưa hoàn chỉnh nên khi lượng nước tiểu nhiều gây căng bóng đái, sẽ có luồng xung thần kinh gây co cơ bóng đái và mở cơ trơn ống đái để thải nước tiểu, điều này thường xảy ra ở trẻ nhỏ, đặc biệt là ở giai đoạn sơ sinh.
Câu 4. ( 2.0 điểm )
- Một chu kì hoạt động Tim gồm 3 pha ~ 0,8 s . 
 Pha co 2 tâm nhĩ = 0,1 s; co 2 tâm thất = 0,2 s; Giãn chung = 0,4 s
0,5
- Tâm nhĩ co: 0,1 s , nghỉ 0,7 s ; Tâm thất co 0,3 s nghỉ 0,5 s
0,5
- Thời gian nghỉ ngơi nhiều, đủ phục hồi hoạt động
0,5
- Lượng máu nuôi tim nhiều: Chiếm 1 / 10 lượng máu của cơ thể
0,5
Câu 5. ( 2.0 điểm )
- Những dân tộc ở vùng núi cao có số lượng hồng cầu trong máu cao hơn người ở đồng bằng vì:
 + Do không khí trên núi cao có áp lực thấp cho nên khả năng kết hợp của oxi với hemoglobin trong hồng cầu giảm. 
 + Số lượng hồng cầu tăng để đảm bảo nhu cầu oxi cho hoạt động của con người .
Câu 6. (3 điểm)
- Phản xạ là cơ sở của mọi hoạt động sống vì:
 Tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể người đều hoạt động dưới sự điều khiển và điều hòa của hệ thần kinh thông qua con đường phản xạ: sự co cơ, co giãn mạch máu, sự tiêu hóa, sự tuần hoàn, bài tiết,...(1 điểm)
- Sự khác nhau cơ bản giữa PXKĐK và PXCĐK: (3 điểm)
PXKĐK
PXCĐK
- Là hoạt động thần kinh đơn giản
- Xuất hiện một cách tự nhiên ở 1 giai đoạn nhất định trong đời sống.
- Có tính chất chủng loại, bẩm sinh, di truyền, bền vững.
- Căn cứ thần kinh, trụ não, tủy sống.
- Là hoạt động TK phức tạp.
- Tiếp thu được trong đời sống do thường xuyên học tập, rèn luyện.
- Có tính chất cá thể không di truyền, không bền vững.
- Căn cứ thần kinh vỏ não.
Câu 7. ( 2.0 điểm )
 Tại sao khi dừng chạy rồi mà chúng ta vẫn phải thở gấp thêm một thời gian rồi mới hô hấp trở lại bình thường?
- Khi chạy cơ thể trao đổi chất mạnh để sinh năng lượng, đồng thời thải ra nhiều CO2
0,5 đ
- Do CO2 tích tụ nhiều trong máu nên đã kích thích trung khu hô hấp hoạt động mạnh đẻ thải loại bớt CO2 ra khỏi cơ thể.
1,0
- Chừng nào lượng CO2 trong máu trở lại bình thường thì nhịp hô hấp mới trở lại bình thường
0,5
Câu 8. ( 2.0 điểm )
 Nhóm máu từng người như sau:
An
Nhóm máu : O
Bình
Nhóm máu : AB
Cúc
Nhóm máu : A ( hoặc B )
Yên
Nhóm máu : B ( hoặc A )
Phßng GD & §T Yªn L¹c
Tr­êng THCS §¹i Tù
§Ò kh¶o s¸t HSG líp 8 lÇn 1
M«n : Sinh häc
(Thêi gian lµm bµi 120 phót)
C©u 1 : ( 1 ® )
 Ng­êi ta nãi tÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cña c¬ thÓ.®óng hay sai ?gi¶i thÝch ?
C©u 2 (2 ® )
 Thành phÇn ho¸ häc cña x­¬ng cã ý nghÜa g× so víi chøc n¨ng cña x­¬ng ? gi¶i thÝch v× sao x­¬ng ®éng vËt ®­îc hÇm th× bë ?
C©u3 : ( 3 ® )
 a) CÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña hång cÇu?	 
 b) C¬ chÕ cña hiÖn t­îng ®«ng m¸u ?
C©u 4 : (1 ® )
 HuyÕt ¸p trong tÜnh m¹ch r¸t nhá m¸u vÉn vËn chuyÓn ®­îc qua tÜnh m¹ch vÒ tim lµ nhê c¸c t¸c ®éng chñ yÕu nµo ? 
C©u 5 : ( 2 ® )
 a ,Tr×nh bµy c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o chñ yÕu cña d¹ dµy? 
 b, V× sao pr«tªin trong thøc ¨n bÞ dÞch vÞ ph©n huû nh­ng pr«tªin cña líp niªm m¹c d¹ dµy l¹i ®­îc b¶o vÖ vµ kh«ng bÞ ph©n huû
C©u 6 : ( 1 ® ) 
 H·y gi¶i thÝch nghÜa ®en vÒ mÆt sinh häc cña c©u thµnh ng÷ “ nhai kü no l©u”
 *************************************************
H­íng dÉn chÊm KS HSG líp 8 lÇn 1
	M«n : sinh häc 8 
C©u 1 : (1 ® ) 
 - TÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cña c¬ thÓ v× :( 0,5 ® )
 - Chức năng của tế bào là thực hiện trao đổi chất và năng lượng cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động sống của cơ thể. Ngoài ra, sự phần chia tế bào giúp cơ thể lớn lên tới giai đoạn trưởng thành có thể tham gia vào quá trình sinh sản của cơ thể. Như vậy, mọi hoạt động sống của cơ thể đều liên quan đến hoạt động sống của tế bào nên tế bào còn là đợn vị chức năng của cơ thể.( 0,5 ® )
C©u 2 : ( 2 ® )
 -Thành phần hữu cơ là chất kết dính( chÊt cèt giao ) và đảm bảo tính đàn hồi của xương. 
( 0,5 )
 - Thành phần vô cơ: canxi và photpho làm tăng độ cứng của xương. Nhờ vậy xương vững chắc, là cột trụ của cơ thể. ( 0,5 )
 - Khi hầm xương bò, lợnchÊt kÕt dÝnh (chất cốt giao ) bị phân hủy, vì vậy nước hầm xương thường sánh và ngọt lại. Phần xương còn lại là chất vô cơ không còn được liên kết bởi cốt giao nên bị bở . ( 1 ® )
C©u 3 : ( 3 ® ) 
a, CÊu t¹o, chøc n¨ng cña hång cÇu	 (1,0 ®iÓm)
+ CÊu t¹o: Lµ tÕ bµo kh«ng nh©n ®­êng kÝnh 7-8 m ®é dµy 1-2 m
- H×nh d¹ng: Lµ tÕ bµo h×nh ®Üa lâm 2 mÆt ( t¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc) 	 
- Thµnh phÇn chñ yÕu lµ Hb + S¾c ®á cã chøa s¾t. kh«ng cã nh©n. 	 (0,25 ®iÓm)
+ Chøc n¨ng: VËn chuyÓn ¤xi tõ phæi ®Õn c¸c tÕ bµo ( liªn kÕt lâng lÏo ) (0,25®iÓm)
- VËn chuyÓn CO2 tõ tÕ bµo vÒ tim 	 lªn phæi th¶i ra ngoµi (0,25 ®iÓm)
- Hång cÇu kÕt hîp chÆt chÏ víi CO.
- M«i tr­êng bÞ CO lµm c¶n trë viÖc t¹o khÝ gi÷a c¬ thÓ víi m«i tr­êng c¬ thÓ bÞ ngé ®éc 
 (0,25 ®iÓm)
b, C¬ chÕ ®«ng m¸u :	(2,0 ®iÓm)
	Hång cÇu
	TÕ bµo m¸u: 	B¹ch cÇu
- Thµnh phÇn m¸u: 	TiÓu cÇu
	HuyÕt t­¬ng: 90%, H2O 10% gåm c¸c chÊt kh¸c ; Na+, Ca++ ...	(0,5 ®iÓm)	
* Qu¸ tr×nh: C¸c yÕu tè trªn ®Òu tham gia vµo qu¸ tr×nh ®«ng m¸u t¹o nªn sîi huyÕt vµ côc m¸u, bÞt kÝn l¹i vÕt th­¬ng.
- C¬ chÕ: 
+ Khi m¹ch m¸u vì d­íi t¸c dông cña enzim do tiÓu cÇu gi¶i phãng hoÆc ®­îc cung cÊp tõ gan vµ Ca+ + 	 ChuyÓn Fibrinozen hßa tan 	 Sîi Fibrin kh«ng hoµn toµn tan ®­îc chÐo thµnh m¹ng l­íi 	 gi÷ chÆt c¸c yÕu tè ®Æc tr­ng t¹o thµnh côc m¸u ®«ng.	 (1,5 ®iÓm)	
- HS vÏ s¬ ®å SGK 	 	
- NÕu HS vÏ ®­îc s¬ ®å sau cµng tèt	
	 H/C
TÕ bµo B¹ch cÇu 
	 TiÓu cÇu
M¸u 	Ca++ , K+, Na+ enzim
	HuyÕt t­¬ng 	 Pr ( hßa tan) 	 Pr kh«ng tan 	 côc m¸u ®«ng
C©u 4 : ( 1® ) 
Mçi ý ®óng cho ( 0,25 ® ) 
- sức đẩy tạo ra do sự co bóp của các cơ bắp quanh thành mạch
- sức hút của lồng ngực khi ta hít vào thở ra
- sức hút của tâm nhĩ khi dãn ra
- các van tĩnh mạch
C©u 5 : (2 ® )
* CÊu t¹o d¹ dµy: 	(1® )
- D¹ dµy h×nh tói, dung tÝch 3l
- Thµnh gåm 4 líp mçÝy (0,25) ®
 + Líp mµng ngoµi, 
 + Líp c¬ dµy khoÎ gåm c¬ vßng, c¬ däc vµ c¬ chÐo 
 + Líp d­íi niªm m¹c,
 + Líp niªm m¹c cã nhiÒu tuyÕn tiÕt dÞch vÞ
 * Pr«tªin trong thøc ¨n bÞ dÞch vÞ ph©n huû nh­ng pr«tªin cña líp niªm m¹c d¹ dµy l¹i ®­îc b¶o vÖ vµ kh«ng bÞ ph©n huû lµ 
 Do chÊt nhµy cã trong dÞch vÞ phñ lªn bÒ mÆt niªm m¹c, ng¨n c¸ch tÕ bµo niªm m¹c víi pepsin vµ HCl	1®
 C©u 6 : (1 ® )
 - Nghĩa đen về mặt sinh học của câu thành ngữ này là khi ta nhai kĩ thì hiệu suất tiêu hóa càng cao, cơ thể hấp thụ được nhiều dinh dưỡng hơn nên no lâu hơn
KiÓm tra häc sinh giái m«n sinh häc 8
Hä vµ tªn:
§iÓm
Lêi phª cña thÇy gi¸o
I. Tr¾c nghiÖm
C©u 1. Khoanh trßn vµo c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u sau:
1. Chøc n¨ng cña cét sèng lµ:
a. B¶o vÖ tim, phæi vµ c¸c c¬ quan phÝa trªn khoang bông.
b. Gióp c¬ thÓ ®øng th¼ng; g¾n víi c¸c x­¬ng s­ên vµ x­¬ng øc thµnh lång ngùc.
c. Gióp c¬ thÓ ®øng th¼ng vµ lao ®éng.
d. B¶o ®¶m cho c¬ thÓ vËn ®éng ®­îc dÔ dµng.
2. ë ng­êi ( sau kh sinh ra) hång c©u ®­îc h×nh thµnh tõ:
a. Tuû x­¬ng. b. Tói no·n hoµng.
c. ë gan vµ l¸ch d. Hai c©u a, b.
3. C©u nµo sau ®©y kh«ng ®óng:
a. Hång cÇu lµ tÕ bµo cã nh©n, h×nh ®Üa lâm hai mÆt.
b. §­êng kÝnh cña hång cÇu tõ 7- 8 micr«mÐt.
c. Mµng hång cÇu cã b¶n chÊt lµ pr«tªin. Trªn mµng cã c¸c kh¸ng nguyªn cña nhãm m¸u.
d. Thµnh phÇn chñ yÕu cña hång cÇu lµ huyÕt cÇu tè (hªm«gl«bin) lµ mét pr«tªin cã mµu.
4. Nguyªn nh©n cña sù vËn chuyÓn m¸u trong ®éng m¹ch:
a. Sù chªnh lÖch huyÕt ¸p trong hÖ m¹ch.
b. Nhê sù ®µn håi cña thµnh m¹ch.
c. Sù co bãp cña c¬ b¾p ¶nh h­ëng thµnh tÜnh m¹ch; søc hót cña lång ngùc (khi hÝt vµo) vµ cña t©m nhÜ (khi thë ra).
d. Hai c©u a, b ®óng.
5. Khi mét c¬ quan cÇn nhËn ®­îc nhiÒu m¸u h¬n, hÖ m¹ch sÏ biÕn ®æi ntn?
a. §éng m¹ch nhá ®Õn c¬ quan ®ã co l¹i. Mao m¹ch ë c¬ quan ®ã d·n ra. M¸u tõ ®éng m¹ch nhá ®­îc ®iÒu ®Õn c¬ quan lµm viÖc.
b. §éng m¹ch nhá ®Õn c¬ quan ®ã d·n ra. Mao m¹ch ë c¬ quan ®ã co l¹i. M¸u tõ ®éng m¹ch nhá ®­îc ®iÒu ®Õn c¬ quan lµm viÖc.
c. §éng m¹ch nhá ®Õn c¬ quan ®ã d·n ra. Mao m¹ch ë c¬ quan ®ã d·n ra. M¸u tõ ®éng m¹ch nhá ®­îc ®iÒu ®Õn c¬ quan lµm viÖc.
d. §éng m¹ch nhá ®Õn c¬ quan ®ã co l¹i. Mao m¹ch ë c¬ quan ®ã co l¹i. M¸u tõ ®éng m¹ch nhá ®­îc ®iÒu ®Õn c¬ quan lµm viÖc.
6. Sù trao ®æi khÝ ë phæi vµ tÕ bµo s¶y ra do:
a. Sù khuÕch t¸n n¬i cã ¸p suÊt cao ®Õn n¬i cã ¸p suÊt thÊp h¬n.
b. Sù khuÕch t¸n n¬i cã ¸p suÊt thÊp ®Õn n¬i cã ¸p suÊt cao.
c. ¸p suÊt CO2 trong phÕ nang cao h¬n trong m¸u nªn CO2 ngÊm tõ m¸u vµo phÕ nang.
d. ¸p suÊt O2 trong phÕ nang thÊp h¬n trong m¸u nªn O2 ngÊm tõ phÕ nang vµo m¸u.
7. Khi c¬ lµm viÖc nhiÒu sÏ g©y thë gÊp v×:
a. C¬ th¶i nhiÒu CO. Hb kÕt hîp víi CO t¹o thµnh HbCO t¸c ®éng lªn trung khu h« hÊp vµ g©y thë gÊp ®Ó t¨ng O2 cung cÊp cho c¬.
b. C¬ th¶i nhiÒu O2. Hb kÕt hîp víi O2 t¹o thµnh HbO2 t¸c ®éng trung khu h« hÊp vµ g©y thë gÊp ®Ó t¨ng O2 cung cÊp cho c¬.
c. C¬ th¶i nhiÒu CO2. Khi CO2 KÕt hîp víi H2O thµnh axit cacb«nic. Axit cacb«nic cã trong m¸u qua hµnh tuû sÏ t¸c ®éng lªn trung khu h« hÊp vµ g©y thë gÊp ®Ó t¨ng O2 cung cÊp cho c¬.
d. Ba c©u a, b, c sai.
8. Gan tham gia qu¸ tr×nh bµi tiÕt b»ng cach nµo sau ®©y:
a. §iÒu hoµ gluc«z¬, ®iÒu hoµ c¸c axitamin, ®iÒu hoµ pr«tªin huyÕt t­¬ng, ®iÒu hoµ lipit.
b. Dù tr÷ vitamin vµ c¸c nguyªn tè v« c¬, sinh nhiÖt, dù tr÷ m¸u.
c. T¹o ra urª, ph¸ huû hång cÇu giµ, khö ®éc.
d. hai c©u a, b ®óng.
9. C©u nµo sau ®©y kh«ng ®óng:
a. Kh«ng cã ®ång ho¸ th× kh«ng cã chÊt ®Ó sö dông trong dÞ ho¸, kh«ng cã dÞ ho¸ th× kh«ng cã n¨ng l­îng vµ nguyªn liÖu ®Ó tæng hîp c¸c chÊt trong ®ång ho¸.
b. NÕu ®ång ho¸ lµ qu¸ tr×nh tæng hîp nªn nh÷ng chÊt ®Æc tr­ng cña c¬ thÓ th× dÞ ho¸ lµ qu¸ tr×nh ph©n gi¶i c¸c chÊt do ®ång ho¸ t¹o nªn.
c. §ång ho¸ cã tÝch luü n¨ng l­îng th× dÞ ho¸ l¹i gi¶i phãng n¨ng l­îng.
d. §ång ho¸ vµ dÞ ho¸ lu«n gi÷ mèi quan hÖ c©n b»ng.
10. N¨ng l­îng gi¶i phãng trong qu¸ tr×nh dÞ ho¸ ®­îc sö dông nh­ sau:
a. Tæng hîp nªn chÊt sèng míi cña c¬ thÓ.
b. Sinh ra nhiÖt ®Ó bï l¹i nhiÖt l­îng ®· mÊt ®i cña c¬ thÓ.
c. T¹o ra c«ng ®Ó sö dông trong c¸c ho¹t ®éng sèng.
d. Gåm 3 c©u a, b,c ®óng.
11. Khi m¸u tõ ®éng m¹ch thËn ®Õn cÇu thËn, n­íc vµ c¸c chÊt hoµ tan ®­îc thÊm qua v¸ch mao m¹ch vµo nang cÇu thËn lµ nhê:
a. Sù chªnh lÖch ¸p suÊt t¹o lùc ®Èy c¸c chÊt qua lç läc.
b. C¸c chÊt hoµ tan cã kÝch th­íc nhá h¬n 30- 40 A0.
c. C¸c chÊt hoµ tan cã kÝch th­íc lín h¬n 30- 40 A0.
d. Hai c©u a, b ®óng.
12. NÕu mét ng­êi nµo ®ã bÞ tai n¹n bÞ h­ mÊt mét qu¶ thËn th× c¬ thÓ bµi tiÕt ntn?
a. Läc vµ chÕ t¹o gi¶m ®i mét nöa.
b. Mçi qu¶ thËn cã tíi mét triÖu ®¬n vÞ chøc n¨ng tham gia läc vµ chÕ t¹o n­íc tiÓu nªn bµi tiÕt vÉn ®ñ trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng.
c. Bµi tiÕt bæ sung qua da vµ phæi.
d. C¶ a, b, c ®Òu ®óng.
C©u 2. H·y ®¸nh dÊu (+) lµ truyÒn m¸u ®­îc, dÊu (-) lµ truyÒn m¸u kh«ng ®­îc gi÷a ng­êi cho vµ ng­êi nhËn trong b¶ng sau:
HuyÕt t­¬ng cña ng­êi nhËn cã ng­ng kÕt tè
Hång cÇu cña c¸c nhãm m¸u ng­êi cho
A
B
AB
O
α
B
α vµ B
Kh«ng cã α B
II. Tù luËn
C©u 1. Ph©n tÝch nh÷ng ®Æc ®iÓm cña bé x­¬ng ng­êi thÝch nghi víi t­ thÕ ®øng th¼ng vµ ®i b»ng hai ch©n.
C©u 2. C¸c b¹ch cÇu ®· t¹o nªn nh÷ng hµng rµo phßng thñ nµo ®Ó b¶o vÖ c¬ thÓ?
C©u 3. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cÊu t¹o nµo cña ruét non gióp nã ®¶m nhiÖm tèt vai trß hÊp thô c¸c chÊt dinh d­ìng.
C©u 4. Gi¶i thÝch nghÜa ®en vÒ mÆt sinh häc cña c©u thµnh ng÷ “ Nhai kü no l©u”.
Mét ng­êi bÞ triÖu chøng thiÕu axit trong d¹ dµy th× sù tiªu ho¸ ë ruét non cã thÓ thÕ nµo?
C©u 5. H« hÊp cã vai trß quan träng ntn víi c¬ thÓ sèng. H·y gi¶i thÝch c©u nãi: “ChØ cÇn ngõng thë 3- 5 phót th× m¸u qua phæi sÏ ch¼ng cã ¤xi ®Ó mµ nhËn”?
C©u 6. Cã c¸c t¸c nh©n nµo g©y h¹i cho hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu? C¸c thãi quen sèng khoa häc ®Ó b¶o vÖ hÖ bµi tiÕt n­íc tiªu vµ c¬ së cña c¸c thãi quen ®ã?
PHOØNG GD & ÑT TRAÀN VAÊN THÔØI KÌ THI CHOÏN HOÏC SINH GIOÛI LÔÙP 8 
 TRÖÔØNG THCS SOÂNG ÑOÁC II VOØNG TRÖÔØNG NAÊM HOÏC 2008 – 2009 
 Moân thi: SINH HOÏC
 ĐỀ CHÍNH THỨC Ngaøy thi:25/ 4 / 2009
 Thôøi gian: phuùt ( Khoâng keå thôøi gian giao ñeà)
Câu 1. ( 2.0 điểm )
 Phân tích những đặc điểm phù hợp giữa cấu tạo và chức phận của hồng cầu.
Câu 2.( 4.0 điểm )
 Sự khác nhau cơ bản giữa 2 vòng tuần hoàn lớn và nhỏ của người. 
Câu 3.( 2.0 điểm )
 Vì sao cơ thể có thể bài xuất nước tiểu theo ý muốn? Vì sao ở trẻ nhỏ có hiện tượng tiểu đêm trong giấc ngủ ( tè dầm )
Câu 4. ( 2.0 điểm )
 Hãy cho biết một chu kì co giãn của tim ? Vì sao tim hoạt động liên tục, suốt đời mà không mệt mỏi?
Câu 5. ( 2.0 điểm )
 Tại sao những dân tộc ở vùng núi và cao nguyên số lượng hồng cầu trong máu lại thường cao hơn so với người ở đồng bằng?
Câu 6 ( 4,0 điiểm)
 - Tại sao người ta cho rằng phản xạ là cơ sở của mọi hoạt động trong cơ thể người ?
 - Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện có sự khác nhau cơ bản gì?
Câu 7 ( 2 điểm )
 Tại sao khi dừng chạy rồi mà chúng ta vẫn phải thở gấp thêm một thời gian rồi mới hô hấp trở lại bình thường?
Câu 8. ( 2.0 điểm )
 Lấy máu của 4 người: An, Bình, Cúc, Yên - Mỗi người là 1 nhóm máu khác nhau. rồi tách ra thành các phần riêng biệt ( Huyết tương và hồng cầu riêng ). Sau đó cho hồng cầu trộn lẫn với huyết tương, thu được kết quả thí nghiệm theo bảng sau:
 Huyết tương
Hồng cầu
An
Bình
Cúc
Yên
An
- 
-
-
-
Bình
+
-
+
+
Cúc
+
-
-
+
Yên
+
-
+
-
 Dấu : ( + ) là phản ứng dương tính, hồng cầu bị ngưng kết.
 Dấu : ( - ) là phản ứng âm tính, hồng cầu không bị ngưng kết.
 Hãy xác định nhóm máu của 4 người trên 
 HẾT 
 ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
Câu 1. (1 .0 điểm)
Hình Dạng
 Hình dĩa, lõm 2 mặt
Làm tăng diện tích tiếp xúc của HC với O2 và CO2
0,5
Cấu tạo
 Không có nhân
Giảm bớt tiêu tốn năng lượng cho HC trong khi làm việc.
0,5 
 Có Hemoglobin
Kết hợp lỏng lẻo với O2 và CO2 ; giúp vận chuyển và trao đổi các khí dễ dàng.
0,5
 Có số lượng nhiều
Vận chuyển được nhiều khí cho cơ thể khi lao động nhiều, kéo dài
0,5
Câu 2: ( 4.0 điểm)
Vòng TH lớn
Vòng TH nhỏ
- Máu ra khỏi tim là máu đỏ tươi, xuất phát từ tâm thất trái theo động mạch chủ
- Máu ra khỏi tim là máu đỏ thẫm, xuất phát từ tâm thất phải theo động mạch Phổi
1,0 đ
- Máu trở về tim là máu đổ thẫm, theo tĩnh mạch chủ đổ về tâm nhĩ phải
- Máu trở về tim là máu đổ tươi, theo T/M phổi đổ về tâm nhĩ trái.
1,0
- Trao đổi chất diễn ra ở TB và cơ quan.
- Trao đổi chất diễn ra ở phế nang , 
1,0
- Cung cấp Oxi, dinh dưỡng cho TB + mô, đồng thời thải CO2 , chất thải từ TB -- > tim, thải ra ngoài. 
- Nhận oxi từ K.K vào máu và đưa về Tim, thải CO2 vào phế nang -- > ngoài
1,0
Câu 3. ( 2.0 điểm )
 - . Ở người, khi ý thức hình thành thì phía dưới cơ vòng trơn của ống đái còn có loại cơ vân, lúc này đã phát triển hoàn thiện, cơ này có khả năng co rút tự ý. Vì vậy, khi ý thức hình thành và phát triển, cơ thể có thể bài xuất nước tiểu theo ý muốn.
 - Ở trẻ nhỏ, do cơ vân thắt bóng đái phát triển chưa hoàn chỉnh nên khi lượng nước tiểu nhiều gây căng bóng đái, sẽ có luồng xung thần kinh gây co cơ bóng đái và mở cơ trơn ống đái để thải nước tiểu, điều này thường xảy ra ở trẻ nhỏ, đặc biệt là ở giai đoạn sơ sinh.
Câu 4. ( 2.0 điểm )
- Một chu kì hoạt động Tim gồm 3 pha ~ 0,8 s . 
 Pha co 2 tâm nhĩ = 0,1 s; co 2 tâm thất = 0,2 s; Giãn chung = 0,4 s
0,5
- Tâm nhĩ co: 0,1 s , nghỉ 0,7 s ; Tâm thất co 0,3 s nghỉ 0,5 s
0,5
- Thời gian nghỉ ngơi nhiều, đủ phục hồi hoạt động
0,5
- Lượng máu nuôi tim nhiều: Chiếm 1 / 10 lượng máu của cơ thể
0,5
Câu 5. ( 2.0 điểm )
- Những dân tộc ở vùng núi cao có số lượng hồng cầu trong máu cao hơn người ở đồng bằng vì:
 + Do không khí trên núi cao có áp lực thấp cho nên khả năng kết hợp của oxi với hemoglobin trong hồng cầu giảm. 
 + Số lượng hồng cầu tăng để đảm bảo nhu cầu oxi cho hoạt động của con người .
Câu 6. (3 điểm)
- Phản xạ là cơ sở của mọi hoạt động sống vì:
 Tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể người đều hoạt động dưới sự điều khiển và điều hòa của hệ thần kinh thông qua con đường phản xạ: sự co cơ, co giãn mạch máu, sự tiêu hóa, sự tuần hoàn, bài tiết,...(1 điểm)
- Sự khác nhau cơ bản giữa PXKĐK và PXCĐK: (3 điểm)
PXKĐK
PXCĐK
- Là hoạt động thần kinh đơn giản
- Xuất hiện một cách tự nhiên ở 1 giai đoạn nhất định trong đời sống.
- Có tính chất chủng loại, bẩm sinh, di truyền, bền vững.
- Căn cứ thần kinh, trụ não, tủy sống.
- Là hoạt động TK phức tạp.
- Tiếp thu được trong đời sống do thường xuyên học tập, rèn luyện.
- Có tính chất cá thể không di truyền, không bền vững.
- Căn cứ thần kinh vỏ não.
Câu 7. ( 2.0 điểm )
 Tại sao khi dừng chạy rồi mà chúng ta vẫn phải thở gấp thêm một thời gian rồi mới hô hấp trở lại bình thường?
- Khi chạy cơ thể trao đổi chất mạnh để sinh năng lượng, đồng thời thải ra nhiều CO2
0,5 đ
- Do CO2 tích tụ nhiều trong máu nên đã kích thích trung khu hô hấp hoạt động mạnh đẻ thải loại bớt CO2 ra khỏi cơ thể.
1,0
- Chừng nào lượng CO2 trong máu trở lại bình thường thì nhịp hô hấp mới trở lại bình thường
0,5
Câu 8. ( 2.0 điểm )
 Nhóm máu từng người như sau:
An
Nhóm máu : O
Bình
Nhóm máu : AB
Cúc
Nhóm máu : A ( hoặc B )
Yên
Nhóm máu : B ( hoặc A )
Phòng GD&ĐT KHÔNG NÔ
TRƯỜNG THCS LÝ TỰ TRỌNG 
§Ò kh¶o s¸t HSG líp 8 n¨m häc 2009-2010
M«n: Sinh häc
Thêi gian: 150 phót (Kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan.
 H·y chän ý A,B,C,D tr¶ lêi ®óng cho c¸c c©u sau:
C©u 1: Bè cã nhãm m¸u A, cã hai ®øa con, mét ®øa cã nhãm m¸u A, mét ®øa cã nhãm m¸u O. §øa con nµo cã huyÕt t­¬ng lµm ng­ng kÕt hång cÇu cña bè.
 A. §øa con cã nhãm m¸u A B. §øa con cã nhãm m¸u O
 C. Hai c©u A,B ®óng. 	 D. Hai c©u A,B sai.
C©u2: C¸c bÖnh nµo dÔ l©y qua ®­êng h« hÊp.
 A. BÖnh Sars, bÖnh lao phæi, bÖnh cóm, bÖnh ho gµ. B. BÖnh th­¬ng hµn, thæ t¶.
 C . BÖnh SIDA, bÖnh vÒ giun s¸n. D. C¶ A vµ B .
C©u 3: C©u nµo d­íi ®©y kh«ng ®­îc coi lµ chøc n¨ng cña hÖ tiªu ho¸ cña ng­êi.
 A. Xö lÝ c¬ häc thøc ¨n 
 B. Thuû ph©n thøc ¨n thµnh c¸c ®¬n ph©n tiªu ho¸ ®­îc.
 C. Lo¹i bá thøc ¨n kh«ng ®Æc tr­ng cho loµi.
 D. Gi¶i phãng n¨ng l­îng trong qu¸ tr×nh oxi hãa c¸c thµnh phÇn thøc ¨n.
C©u 4: Vitamin nµo gióp gan ®iÒu chÕ tiÒn Tr«mbin tham gia vµo sù ®«ng m¸u.
 A. Vitamin A. B. Vitamin E. C. Vitamin B. D. Vitamin K.
PhÇn II: Tù luËn 
C©u 5: 
 a, Nªu ®Æc ®iÓm c¸c nhãm m¸u ë ng­êi ?. Khi truyÒn m¸u cÇn chó ý nh÷ng g× ?.
 b, Khi quan s¸t s¬ ®å hÖ tuÇn hoµn ng­êi dùa vµo hiÓu biÕt cña m×nh em h·y nªu c¸ch x¸c ®Þnh vµ chøc n¨ng ®éng m¹ch, mao m¹ch, tÜnh m¹ch. TÜnh m¹ch nµo trong vßng tuÇn hoµn chøa m¸u ®á t­¬i ? T¹i sao ?.
 c, Nguyªn nh©n gióp m¸u ch¶y tõ c¸c tÜnh m¹ch ë ch©n vÒ tim ®­îc ?.
C©u 6: 
2
1
 Cho s¬ ®å chuyÓn ho¸ sau:
 Tinh bét 	 Mant« Gluc« 
 a, ChÆng 1 vµ 2 cã thÓ thùc hiÖn ë nh÷ng bé phËn nµo cña èng tiªu hãa vµ sù tham gia cña c¸c Enzim nµo ?. 
 b, T¹i sao khi vç bÐo lîn, ng­êi ta th­êng bæ xung thªm tinh bét vµo khÈu phÇn ¨n ?.
C©u 7:
 Tõ kÕt qu¶ 2 thÝ nghiÖm sau, h·y gi¶i thÝch ®Ó rót ra kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt cña x­¬ng ?.
 a, ThÝ nghiÖm I : Ng©m mét x­¬ng s­ên gµ trong cèc ®ùng dung dÞch HCL 10%, sau 15 phót lÊy ra, uèn thö, thÊy x­¬ng mÒm dÎo nh­ sîi d©y.
 b, ThÝ nghiÖm II: §èt mét x­¬ng s­ên gµ kh¸c trªn ngän löa ®Ìn cån, khi x­¬ng ch¸y, bãp thö phÇn bÞ ®èt thÊy x­¬ng vì vôn.
C©u 8:
 H·y gi¶i thÝch t¹i sao khi lao ®éng ch©n tay nÆng, nhÞp h« hÊp l¹i t¨ng ?. 
----------------------------------HÕt-----------------------------------
§¸p ¸n kh¶o s¸t m«n sinh häc 8 n¨m häc 2009-2010
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan.
 C©u
1
2
3
4
§¸p ¸n
B
A
D
D
 §iÓm
0,25®
0,25®
0,25®
0,25®
PhÇn II :Tù luËn.
C©u 5: (3 ®iÓm).
a, §Æc ®iÓm c¸c nhãm m¸u ë ng­êi: 
Trong m¸u: + Cã 2 lo¹i kh¸ng nguyªn ( Ng­ng kÕt nguyªn) A,B. (0,5 ®iÓm). 
 + Cã 2 lo¹i kh¸ng thÓ ( Ng­ng kÕt tè) ,.
Ng­êi cã 4 nhãm m¸u: A,B,O vµ AB 
- Nhãm m¸u A hång cÇu cã ng­ng kÕt nguyªn A, huyÕt t­¬ng cã ng­ng kÕt tè .
- Nhãm m¸u B hång cÇu cã ng­ng kÕt nguyªn B, huyÕt t­¬ng cã ng­ng kÕt tè .
- Nhãm m¸u AB hång cÇu cã ng­ng kÕt nguyªn AB, huyÕt t­¬ng kh«ng cã ng­ng kÕt tè ,.
- Nhãm m¸u O hång cÇu kh«ng cã ng­ng kÕt nguyªn, huyÕt t­¬ng cã ng­ng kÕt tè ,.
* Khi truyÒn m¸u cÇn l­u ý: (1 ®iÓm).
 - X¸c ®Þnh nhãm m¸u ng­êi cho vµ ng­êi nhËn: V× khi tryuyÒn m¸u m¸u cña ng­êi cho kh«ng t­¬ng hîp víi m¸u ng­êi nhËn, lµm cho hång cÇu trong m¸u ng­êi cho vãn côc trong m¸u ng­êi nhËn, ng­êi nhËn bÞ t¾c m¹ch cã thÓ bÞ tö vong.
 + Sù t­¬ng hîp vÒ nhãm m¸u thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å:
 A 
 A
 O O AB AB
 B
 B
 ( C¸c mòi tªn chØ kh¶ n¨ng cho m¸u)
 - X¸c ®Þnh m¸u ng­êi cho kh«ng cã HIV, viªn gan B, kh«ng cã vi khuÈn g©y bÖnh vµ c¸c ®éc tè
 b, * §éng m¹ch: XuÊt ph¸t tõ tim (T©m thÊt) ®Õn ®Çu mao m¹ch. (0,5 ®iÓm)
 + Chøc n¨ng : §­a m¸u tõ tim ®Õn mao m¹ch.
 TÜnh m¹ch : Tõ cuèi mao m¹ch ®Õn tim(T©m nhÜ).
 + Chøc n¨ng: §­a m¸u tõ mao m¹ch ®Õn tim.
 Mao m¹ch: Lµ m¹ch m¸u nhá nèi liÒn gi÷a §éng m¹ch TÜnh m¹ch.
 + Chøc n¨ng: Trao ®æi chÊt vµ trao ®æi khÝ gi÷a m¸u vµ tÕ bµo.
* TÜnh m¹ch phæi v× m¸u giµu O2, nghÌo CO2. (0,5 ®iÓm)
c, Nguyªn nh©n 	(0,5 ®iÓm)
 + Do sù co c¬ xung quanh tÜnh m¹ch.
 + HÖ thèng van tæ chim
 +Søc hót cña tim.
 + Søc hót cña lång ngùc. 
C©u 6: (2 ®iÓm).
ChÆng 1: ë khoang miÖng vµ ruét non víi sù tham ra cña men Aminlaza. (1 ®iÓm)
ChÆng 2: ë ruét non: Sù tham gia cña men Mantaga. 
V× : Tinh bét d­íi t¸c dông cña Enzim tiªu ho¸ biÕn ®æi thµnh Gluc«. Khi l­îng Gluc« trong c¬ thÓ ng­êi qu¸ nhiÒu ®­îc chuyÓn ho¸ thµnh LipÝt. Nªn cho Lîn ¨n thªm tinh bét lîn sÏ bÐo.	(1 ®iÓm)
C©u 7: (3 ®iÓm)
 a, Ng©m x­¬ng trong HCl 10% th× HCl t¸c dông víi muèi v« c¬. C¸c muèi v« c¬ bÞ hoµ tan vµ chØ cßn l¹i chÊt h÷u c¬, x­¬ng vÉn cßn nguyªn h×nh d¹ng nh­ng mÊt h¼n tÝnh cøng r¾n vµ cã thÓ uèn l¹i dÔ dµng. 	(1 ®iÓm).
 b, §èt x­¬ng trªn ngän löa ®Ìn cån , th× chÊt h÷u c¬ sÏ ch¸y hÕt chØ cßn l¹i chÊt v« c¬ nªn x­¬ng cßn nguyªn h×nh d¹ng nh­ng mÊt h¼n tÝnh mÒn dÎo nªn gißn dÔ vì. (1 ®iÓm).
- Qua 2 thÝ nghiÖm trªn chøng tá:
+ X­¬ng cã hai ®Æc tÝnh: §µn håi.
 R¾n ch¾c. (0,5 ®iÓm).
TÝnh ®µn håi do c¸c chÊt h÷u c¬ t¹o thµnh.
TÝnh r¾n ch¾c do c¸c chÊt v« c¬ t¹o thµnh.
NÕu c¸c chÊt h÷u c¬ vµ v« c¬ t¸ch riªng th× x­¬ng kh«ng ®¹t ®­îc hai ®Æc tÝnh ®µn håi vµ r¾n ch¾c. (0.5 ®iÓm).
C©u 8: (1 ®iÓm).
 Khi lao ®éng ch©n tay nÆng, hÖ c¬ ph¶i ho¹t ®éng nhiÒu tiªu tèn nhiÒu O2 vµ th¶i ra nhiÒu CO2, lµm cho l­îng CO2 trong m¸u t¨ng lªn. ChÝnh l­îng CO2 nµy t¸c ®éng vµo trung khu h« hÊp lµm t¨ng nhÞp h« hÊp ®Ó cung cÊp ®ñ O2 cho c¬ thÓ vµ th¶i CO2 ra ngoµi kh«ng khÝ.
HÕt.
Phßng GD&§T giao thuû
 ®Ò thi häc sinh giái n¨m häc 2009-2010
M«n thi: Sinh häc 8
Thê