Đề thi học sinh giỏi cấp huyện năm học 2013-2014 Môn Thi: Ngữ Văn 8 Trường THCS Cao Viên

PHÒNG GD & ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS CAO VIÊN

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2013-2014
 MÔN THI: NGỮ VĂN 8
 Thời gian làm bài:120 phút

ĐỀ BÀI
Câu 1 ( 4 điểm):
a, Khi khẳng định nền độc lập và chủ quyền dân tộc, Nguyễn Trãi đã kế thừa và mở rộng thêm những yếu tố nào?
b, Với các yếu tố mới được bổ sung, em có suy nghĩ gì về quan niệm và tư tưởng của Nguyễn Trãi về vấn đề dân tộc, quốc gia?
Câu 2 ( 6 điểm) Đọc câu chuyện sau:
 MIỄN PHÍ	
 Cậu bé chạy vào trong bếp tìm mẹ, lúc đó người mẹ đang chuẩn bị bữa ăn tối. Cậu đưa cho mẹ một mẩu giấy. Sau khi lau tay vào tạp dề, người mẹ đọc mẩu giấy, trong đó có ghi:
- Cắt cỏ: 5 đồng.
- Tự dọn dẹp phòng tuần này:1 đồng.
- Đi mua hàng dùm mẹ: 5 đồng.
- Chăm sóc em khi mẹ đi chợ: 25 đồng.
- Dọn nhà xe: 1đồng.
- Được nhận giấy khen ở trường: 5 đồng.
- Tổng cộng: 47 đồng.
* *
*
- Con trai, mẹ sẽ nói cho con nghe!
 Người mẹ nhìn cậu bé đang chờ đợi. Hàng loạt những kỉ niệm trôi qua rất nhanh trong trí nhớ bà. Bà cầm cây bút, lật tờ giấy và bắt đầu viết:
- Chín tháng cưu mang khi con đang lớn dần trong bụng mẹ: miễn phí.
- Những đêm ngồi bên con chăm sóc và cầu nguyện cho con: miễn phí.
- Bao nhiêu cố gắng, bao nhiêu nước mắt vì con những năm qua: miễn phí.
- Tình yêu của mẹ dành cho con: miễn phí.
- Đồ chơi, thức ăn, quần áo...thậm chí đến tã lót của con: miễn phí.
- Tình yêu mẹ giành cho con: miễn phí.
Tất cả đều miễn phí.
* *
*
Sau khi đọc xong, hai giọt nước mắt to lăn dài trên má cậu:
- Mẹ ơi, con yêu mẹ lắm!
Cậu bé với tay cầm bút viết thật to lên mặt giấy: “ Đã trả đủ”.
Viết bài văn ngắn (khoảng 1 trang giấy thi) nêu suy nghĩ của em sau khi đọc xong câu chuyện trên.
Câu 3 ( 10 điểm):
Viết bài văn trình bày cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
Ngày hôm sau, ồn ào trên bế đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
“Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe”,
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm 
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
 ( Tế Hanh, Quê hương)


 ************Hết*************

HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI HUYỆN
MÔN NGỮ VĂN –LỚP 8
 NĂM HỌC 2013-2014
Câu 1. (4 điểm )
a, Khẳng định nền độc lập và chủ quyền dân tộc, Nguyễn Trãi đã kế thừa và mở rộng so với Lí Thường Kiệt ở các yếu tố sau:
- Kế thừa: Lãnh thổ, chủ quyền. ( 1 điểm )
- Mở rộng ( bổ sung ):Văn hiến, phong tục, lịch sử. ( 1 điểm )
b, Cùng với các yếu tố đã có trong Sông núi nước Nam của Lí Thường Kiệt, bổ sung thêm những yếu tố mới, Nguyễn Trãi đã góp phần hoàn thiện quan niệm về quốc gia, dân tộc. Quan niệm, tư tưởng về dân tộc, quốc gia của Nguyễn Trãi là hoàn toàn chính xác. Quan niệm này đến nay vẫn còn giữ nguyên giá trị. ( 2 điểm )
Câu 2( 6 điểm ). Cần đảm bảo các yêu cầu sau:
* Về hình thức: ( 1 điểm )
- Có bố cục đầy đủ: 3 phần (mở bài, thân bài, kết bài)
- Bố cục chặt chẽ, các ý trình bày rõ ràng, mạch lạc.
- Trình bày sạch đẹp, không sai lỗi chính tả.
* Về nội dung: 
a, Mở bài: Giới thiệu được câu chuyện và nêu được yêu cầu của đề bài. ( 1 điểm)
b, Thân bài: ( 3 điểm )
- Sơ lược về nội dung câu chuyện miễn phí và khẳng định tình mẹ cao cả thiêng liêng mà bình dị, thấm thía. ( 0,5 điểm )
- Bình luận về tình mẫu tử trong đời sống: ( 1,5 điểm )
+ Tình mẹ là tình cảm đầu tiên mà mỗi con người nhận được khi chào đời, và “ Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con”.(0,5 điểm )
+ Con cái thường gắn bó, yêu thương cha mẹ, nhất là mẹ bởi giữa mẹ và con có một sợi dây gắn bó vô cùng khăng khít.( 0,5 diểm )
+ Tuy nhiên, trong cuộc sống cũng cũng có hiện tượng “ Cha mẹ nuôi con bằng trời bằng bể - Con nuôi cha mẹ kể tháng kể ngày”. Song, người mẹ lúc nào cũng dành hết tình yêu thương cho con và bao dung, vị tha, độ lượng khi con cái mắc sai lầm.
( 0,5 điểm)
( cho ví dụ minh họa ở mỗi ý)
- Rút ra bài học cho bản thân. ( 1 điểm )
c, Kết bài: Nêu khái quát ý nghĩa câu chuyện và cảm xúc của cá nhân học sinh.
(1 điểm)
Câu 3. ( 10 điểm )
Bài viết cần đảm bảo các yêu cầu sau:
* Về hình thức: ( 2 điểm )
- Có bố cục đầy đủ: 3 phần (mở bài, thân bài, kết bài)
- Bố cục chặt chẽ, các ý trình bày rõ ràng, mạch lạc.
- Trình bày sạch đẹp, không sai lỗi chính tả.
* Về nội dung: 
a, Mở bài: ( 1 điểm)
- Nêu cảm nghĩ về hoặc trích thơ quê hương.
- Giới thiệu được xuất xứ đoạn trích và nêu được yêu cầu của đề bài. 
b, Thân bài: ( 6 điểm ) Đoạn thơ là cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về bến. Cảm nhận đoạn này cần có các ý cơ bản sau:
- Cảnh không khí ồn ào, tấp nập đông vui, hình ảnh những chiếc ghe đầy cá, những con cá “ tươi ngon thân bạc trắng” gợi lên một bức tranh náo nhiệt trên bến thuyền, nơi những người dân đón những con thuyền đánh cá trở về; những thành quả lao động sau những chuyến ra khơi. Niềm vui ở đây được thể hiện không chỉ ở sự “bội thu” cá mà còn toát lên từ tâm trạng, tâm lí biết ơn trời đất đã “trời yên biển lặng” để những con thuyền trở về an toàn. ( 2 điểm )
- Cảnh người dân làng chài và con thuyền nằm nghỉ trên bến sau chuyến ra khơi. Câu thơ gợi tả những con người lao động trên biển vừa đẹp vừa khỏe lại rất lãng mạn. Họ đúng là những con người của biển. Họ hiện lên với một tầm vóc phi thường của thiên nhiên biển cả; nước da ngăm nhuộm nắng, nhuộm gió, thân hình vạm vỡ thấm đậm vị mặn mòi, nồng tỏa “ vị xa xăm”. Hình ảnh con thuyền nằm im trên bến được “ nhân hóa” như những con người nằm nghỉ sau những ngày lao động vất vả, nặng nhọc. Sự sáng tạo này của tác giả đã làm con thuyền trở nên có hồn, một tâm hồn cũng rất tinh tế. Con thuyền cũng như những đứa con của biển ( người dân chài) thấm đẫm vị mặn mòi của biển khơi. (2 điểm )
- Tế Hanh là một hồn thơ rất tinh tế, tài hoa, gắn bó sâu nặng với cuộc sống và con người của quê hương. ( 2 điểm )
* Kết bài. ( 1 điểm )
- Khái quát cảm nghĩ của mình về “Quê hương” của Tế Hanh qua đoạn thơ trên. 
- Bộc lộ tình cảm của mình với quê hương của mỗi con người.