Đề thi học sinh giỏi đồng bằng sông Cửu Long đề thi môn Hóa học
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề thi học sinh giỏi đồng bằng sông Cửu Long đề thi môn Hóa học, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SÔÛ GD-ÑT VÓNH LONG KYØ THI HOÏC SINH GIOÛI ÑOÀNG BAÈNG SOÂNG CÖÛU LONG ÑEÀ THI MOÂN HOÙA HOÏC Thôøi gian laøm baøi:180 phuùt ------------------------------ Caâu I: (4ñieåm) 1. Ba nguyeân toá A, D, E coù toång ñieän tích haït nhaân laø 16. Trong phaân töû AD3 coù 10 proton. Xaùc ñònh teân A, D, E. Vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa hôïp chaát taïo bôûi 3 nguyeân toá treân. 2. Caân baèng caùc phaûn öùng oxi hoùa khöû sau baèng phöông phaùp thaêng baèng electron C6H12O6 + KMnO4 + H2SO4 à K2SO4 + MnSO4 + CO2 + H2O. b) Fe3O4 + HNO3 à Fe(NO3)3 + NxOy + H2O 3. a) Coù 2 loï ñöïng 2 chaát loûng rieâng bieät khoâng nhaõn: H2O; H2O2. Neâu caùch phaân bieät 2 loï ñöïng 2 chaát loûng treân vaø vieát phöông trình phaûn öùng. b) Giaûi thích taïi sao 2 phaân töû NO2 coù theå keát hôïp taïo ra N2O4 ? Caâu 2: ( 4 ñieåm) 1. Tính pH cuûa dung dòch NH4HCO3 0,1M Cho H2CO3 coù Ka1 = 10-6,35 , Ka2 = 10-10,33 NH4+ coù Ka = 10-9,24 2. So saùnh tính bazô cuûa: N N N Pyrol pyridin piperidin Giaûi thích. Caâu 3: (4 ñieåm) 1- Anken (A) C6H12 coù ñoàng phaân hình hoïc, taùc duïng vôùi dung dòch Br2 cho hôïp chaát ñibrom B, B taùc duïng vôùi KOH trong ancol ñun noùng cho ñien C vaø 1 ankin C’, C bò oxi hoùa bôûi KMnO4 ññ/t0 cho axit axetic vaø khí CO2. Haõy laäp luaän ñeå xaùc ñònh caáu taïo cuûa A vaø vieát phöông trình phaûn öùng: 2- Hoaøn chænh caùc sô ñoà phaûn öùng sau vaø vieát caùc phöông trình phaûn uùng xaûy ra: NO2 NO2 NO2 NO2 NO2 3- Cho sô ñoà toång hôïp sau: KOH/C2H5OH (4) Cl2 (3) (2) Zn/Hg HCl CH3COCl/AlCl3 (1) a/ CH=CH2 CH2CH3 COCH3 CH2CH2Cl b/ Br-CH2-CH2-Br MgBr-CH2-CH2-MgBr HO-(CH2)2-OH Haõy chæ roõ (coù phaân tích) nhöõng choã sai trong hai sô ñoà treân. Caâu 4 (4 ñieåm) 1.Töø moät loaïi tinh daàu ngöôøi ta taùch ñöôïc chaát A. Keát quaû phaân tích cho thaáy A chöùa 78,95% C; 10,52%H, coøn laïi laø oxi. Tæ khoái hôi cuûa A so vôùi H2 laø 76. A phaûn öùng vôùi dung dòch AgNO3/ dung dòch NH 3 cho keát tuûa Ag vaø muoái cuûa axit höõu cô, khi bò oxy hoùa maïnh thì A cho moät hoãn hôïp saûn phaåm goàm axeton, axit oxalic vaø axit lenilic ( CH3 - C -CH2-COOH). O Bieát raèng A taùc duïng vôùi Br2 (trong CCl4) theo tæ leä mol 1:1 chæ thu ñöôïc 2 daãn xuaát ñibrom. Tìm coâng thöùc caáu taïo cuûa A. Vieát caùc phöông trình hoùa hoïc cuûa A vôùi dung dòch AgNO3/dung dòch NH3 vaø vôùi Br2 (trong CCl 4). 2. Axit tropoic C9H10O3 (B) bò oxy hoùa bôûi dung dòch KMnO4 noùng thaønh axit benzoic, bò oxy hoùa bôûi oxy khoâng khí coù maët Cu nung noùng thaønh C9H8O3 (C) coù chöùc anñehit. B coù theå chuyeån hoùa thaønh axit atropoic C9H8O2 (D) nhôø H2SO4 ñaëc ôû 170oC. Hidro hoùa D baèng H2/Ni thu ñöôïc axit hydratropoic C9H10O2 (E). Haõy xaùc ñònh coâng thöùc caáu taïo cuûa B, C, D, E. Caâu 5 (4 ñieåm) 1-Ñoát noùng 56g Fe trong khoâng khí, sau moät thôøi gian thu ñöôïc hoãn hôïp raén A goàm Fe, FeO, Fe3O4 vaø Fe2O3 . Hoøa tan A trong dung dòch HNO3 ñaëc noùng, vöøa ñuû thu ñöôïc dung dòch B vaø 13,44 lit (0oC, 1 atm) khí duy nhaát maøu naâu ñoû. a. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra. b. Tính khoái löôïng raén A. c. Troän laãn dung dòch B vôùi dung dòch Al2(SO4)3 chöùa 342g chaát tan thu ñöôïc dung dòch C. Tính löôïng Ba(OH)2 caàn theâm vaøo dung dòch C ñeå löôïng keát tuûa thu ñöôïc ñaït cöïc ñaïi vaø cöïc tieåu? Tính löôïng keát tuûa ñoù. 2- Hoøa tan 26,64g chaát X laø tinh theå muoái sunfat ngaäm nöôùc cuûa kim loaïi M (hoùa trò x) vaøo nöôùc ñöôïc dung dòch A. Cho dung dòch A taùc duïng vôùi dung dòch NH3 vöøa ñuû ñöôïc keát tuûa B, nung noùng B ôû nhieät ñoä cao ñeán khi khoái löôïng khoâng ñoåi coøn laïi 4,08g chaát raén. Cho dung dòch A taùc duïng vôùi dung dòch BaCl2 vöøa ñuû ñöôïc 27,84 g keát tuûa BaSO4. a- Tìm coâng thöùc phaân töû cuûa X. b- Tính theå tích dung dòch NaOH 0,2 M caàn cho vaøo dung dòch A ñeå ñöôïc keát tuûa cöïc ñaïi, vaø ñeå keát tuûa khoâng taïo thaønh. c- Cho 250 ml dung dòch KOH phaûn öùng heát vôùi dung dòch A ñöôïc 2,34g keát tuûa. Tính noàng ñoä mol cuûa dung dòch KOH. Löu yù: Kyù hieäu trong caùc caâu ñoäc laäp vôùi nhau (Thí sinh ñöôïc xem baûng heä thoáng tuaàn hoaøn Men ñeâ leâ eùp vaø baûng tính tan) ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- TÆNH VÓNH LONG THI HOÏC SINH GIOÛI ÑBSCL LAÀN THÖÙ 14 Ban toå chöùc thi Ngaøy thi 06.01.2007 ------- --------- ÑAÙP AÙN VAØ BIEÅU ÑIEÅM. Moân: Hoùa hoïc Caâu 1(4 ñ): 1- a) Theo ñeà ZA + ZD + ZE = 16 (a) ZA + 3ZD = 10 (b) Töø (a) & (b) => ZE - 2ZD = 6 ZD < 6 0,25ñ ZD 1 2 3 4 ZE 8 10 12 14 ZA 7 4 1 aâm Nhaän loaïi loaïi loaïi ZD = 2 => D laø He loaïi 1ñ ZD = 3 => D laø Li khoâng coù hôïp chaát LiH3 loaïi Vaäy ZD = 1 => D laø Hydro ZE = 8 => E laø Oxi ZA = 7 => A laø Nitô b) CTCT HNO3 CTCT HNO2 0,5ñ 2 0 +4 a) 5 x 6 C – 24 e à 6C +7 +2 0,5ñ 24 x Mn + 5e à Mn 5 C6H12O6 + 24 KMnO4 + 36 H2SO4 à 12 K2SO4 + 24 MnSO4 + 30 CO2 + 66 H2O. 0,5ñ +8/3 + 9/ 3 b) 5x-2y x 3Fe - 1e à 3Fe +5 +2y/ x 0,5ñ 1 x xN + (5x-2y) e à xN (5x-2y) Fe3O4 + (46x- 18y) HNO3 à (5x-2y) Fe(NO3)3 + NxOy + (23x+ 9y) H2O. 0,25ñ 3- a) Duøng dd KMnO4 , loï laøm maát maøu dd KMnO4 laø H2O2. 2KMnO4 + 5H2O2 + 3H2SO4 à 2MnSO4 + 5O2 + K2SO4 + 8H2O 0,25ñ b) Do trong phaân töû NO2 treân nguyeân töû N coøn 1 electron töï do, neân coù theå taïo lieân keát coäng hoùa trò vôùi nguyeân töû N treân phaân töû NO2 thöù 2 ñeå taïo phaân töû N2O4 0,25ñ Caâu 2(4ñ) 1. NH4HCO3 ® NH4+ + HCO3- H2O H+ + OH- KW = 10-14 NH4+ H+ + NH3 Ka = 10- 9,24 HCO3 H+ + CO32- Ka2 =10-10,33 HCO3- + H+ H2CO3 Ka1-1 = 10 6,35 0,25 X 4= 1ñ AÙp duïng ñieàu kieän proton: [H+] = [OH-] + [NH3] + [CO32-] –[H2CO3] 0,25ñ 0,5ñ [NH4+] = [HCO3-] » C Ka1 <<C, KW<< Ka.C » Ka2.C 0,5ñ pH = 7,78 0,25ñ 2. Tính bazô: piperidin>piridin>pyrol 0,5ñ pyrol: do hieäu öùng lieân hôïp laøm giaûm maät ñoä electron treân nitô 0,5ñ N N (sp2) (sp3) Tính S cuûa: sp2 > sp3 0,5ñ Caâu 3(4ñ) 1/ C6H12 + Br2 ® C6H12Br2 CH3COOH + CO2 0,25ñ Þ ñien coù 6 C, söï oxihoùa ñien cho ra CH3COOH vaø CO2, vaäy phaûi coù 2mol CH3COOH vaø 2 mol CO2. Muoán coù CH3COOH phaûi coù hôïp phaàn CH3-CH =, coøn CO2 laø do = CH-CH =. Vaäy ñien (C) coù caáu taïo CH3-CH=CH-CH=CH-CH3 (hexañien-2,4) 0,5ñ Þ A phaûi coù noái ñoâi giöõa C3 vaø C4 - CTCT cuûa (C’): CH3-CH2-CºC-CH2-CH3 0,25ñ - Caùc PTPÖ (B) (A) CH3-CH2-CH=CH-CH2-CH3 +Br2 ® CH3-CH2-CH-CH-CH2-CH3 Br Br 0,75ñ KOH/etanol t0 CH3-CH=CH-CH=CH-CH3 (C) CH3-CH2-CHBr-CHBr-CH2-CH3 +2HBr t0 KMnO4ñ t0 CH3-CH2-CºC-CH2-CH3 (C’) CH3-CH=CH-CH=CH-CH3 + 10[O] 2CH3COOH + HOOC-COOH ® 2CO2 2H2O + 2CH3COOH O CH2-OH CH3-CH=CH2 CH3-C CH2 CH3CHO + HCHO HO-CH2-C-CHO NaOH/t0,HCHO O-O CH2-OH CH2Br CH2-OH BrCH2-C-CH2Br CH2OH-C-CH2OH CH2Br CH2OH PBr3 Caùc phöông trình phaûn öùng: ete O CH3-CH =CH2 + O3 ® CH3-CH CH2 0,25ñ O – O Zn O CH3-CH CH2 + H2O ® CH3CHO + HCHO + H2O2 0,25ñ O – O CH2OH CH3CHO + 3HCHO ® HO – CH2 – C – CHO 0,25ñ CH2OH CH2OH CH2OH 0,5ñ HO - CH2 – C – CHO + HCHO + OH _ ® CH2OH – C – CH2OH + HCOOH CH2OH CH2OH CH2OH CH2Br 3HO – CH2 – C – CH2OH + 4PBr3 ® 3CH2Br – C – CH2Br + 4H3PO3 CH2OH CH2Br CH2Br BrCH2 – C – CH2Br + 2Zn ® + 2ZnBr2 0,25ñ CH2Br 0,5ñ 3/a. (1) Sai vì hôïp chaát nitro khoâng cho PÖ Friedel-Craft. (3) Sai vì phaûi halogen hoùa cacbon baäc 2. b. (1) Sai vì xaûy ra PÖ taùch taïo CH2 =CH2 0,25ñ Caâu 4(4ñ): Ñaët CTPT A laø CXHYOZ (x, y, z nguyeân döông) %O = 100 – (10,52 - 78,95) = 10,53% x = 10; y = 16; z = 1 * CTPT cuûa A laø C10H16O 0,5ñ A td vôùi dd AgNO3/ddNH3 Ag + muoái cuûa axit höõu cô A coù nhoùm chöùc –CHO A bò oxi hoùa maïnh cho: CH3- CO CH2 CH2 –COOH + CH3 CO CH3 + HOOC – COOH A + Br2 (trong CCl4) cho 2 daãn xuaát ñibrom A coù CTCT: CH3 C(CH3) =CH – CH = C(CH3)CH2 – CH 2 – CHO 0,5ñ CH3 C(CH3) =CH – CH = C(CH3)CH2 – CH 2 – CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O CH3 C(CH3) =CH – CH = C(CH3)CH2 – CH 2 – COONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag 0,5ñ CH3 C(CH3) =CH – CH = C(CH3)CH2 – CH 2 – CHO + Br2 CH3 CBr(CH3)-CHBr – CH = C(CH3)CH2 – CH 2 – CHO 0,25ñ CH3 C(CH3) =CH – CHBr CBr(CH3)CH2 – CH 2 – CHO 0,25ñ 2- B phaûi coù nhoùm – COOH B + KMnO4 C6H5- COOH B phaûi coù nhaân benzen vaø chæ coù 1 nhaùnh treân nhaân benzen B + O2 C coù chöùa nhoùm chöùc anñehyt laø röôïu baäc moät C6H5 – CH – COOH CH2OH * CTCT cuûa B: 0,5ñ * CTCT cuûa C laø: C6H5 – CH – COOH CHO 0,5ñ * CTCT cuûa D: C6H5- C = CH2 COOH 0,5ñ * CTCT E: C6H5 –CH - CH3 COOH 0,5ñ Câaâu 5: (4 ñieåm) 1-a- 2Fe + O2 2FeO 3Fe + 2O2 Fe3O4 4Fe + 3O2 2Fe2O3 0,25ñ Fe + 6HNO3 Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O FeO + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O Fe3O4 + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO2 + 5H2O Fe2O3 + 6HNO3 2Fe(NO3)3 + 3H2O 0,5ñ b- O2 + 4e 2O 2 - Fe - 3e Fe3 + 4mol 32g 1mol 3mol (mA - 56)mol NO3- + 2H+ + e NO2 + H2O 0,6mol 0,6 mol Theo ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích mA = 75,2g 0,5ñ c- Soá mol Al2(SO4)3 = 1 mol 2Fe(NO3)3 + 3Ba(OH)2 2Fe(OH)3 + 3Ba(NO3)2 1 mol 1,5 mol 1 mol Al2(SO4)3 + 3Ba(OH)2 2Al(OH)3 + 3BaSO4 1mol 3 mol 2mol 3mol 2Al(OH)3 + Ba(OH)2 Ba(AlO2)2 + 4H2O 0,25ñ 2mol 1 mol Ñeå keát tuûa cöïc ñaïi Soá mol Ba(OH)2 : 1,5 + 3 = 4,5 mol Khoái löôïng keát tuûa cöïc ñaïi: 107 + 3.233+ 2.78 = 962 g 0,25ñ Ñeå keát tuûa cöïc tieåu: Soá mol Ba(OH)2 : 1,5 + 3 + 1 = 5,5 mol Khoái löôïng keát tuûa cöïc tieåu: 1.107 + 3.233 = 806g 0,25ñ 2- a M2(SO4)x. nH2O = 2M x+ + xSO4 2- + nH2O (1) 0,12mol Mx+ + xNH3 + xH2O = M(OH)x + xNH4+ (2) 2M(OH)x M2Ox + xH2O (3) 0,25ñ Ba2+ + SO42 - = BaSO4 (4) 0,25ñ Soá mol BaSO4 = = 0,119 0,12 mol (1)(3) (2M + 16 x) = 4,08 M = 9x M laø Al , x = 3 Al2(SO4)3 = 666 n = 18 X: Al2(SO4)3 . 18H2O 0,5ñ b – Al3+ + 3OH- = Al(OH)3 (1’) 0,08 0,24 0,08 (1) Theå tích dd NaOH = 0,25ñ Theå tích dd NaOH ñeå coù keát tuûa cöïc tieåu HAlO2. H2O. + OH- = AlO2- + 2H2O (2’) 0,08 0,08 Theå tích dd NaOH : 0,25ñ c- nOH- < nAl 3+ Al3+ + 3OH - = Al(OH)3 0,09 0,03 Noàng ñoä mol KOH = 0,25ñ * nOH- > nAl 3+ : Al3+ + 3OH - = Al(OH)3 0,08 0,24 0,08 HAlO2. H2O. + OH- = AlO2- + 2H2O (0,08 – 0,03) 0,05 Noàng ñoä mol KOH: 0,25ñ -----------------------------------------------Heát--------------------------------------------------------
File đính kèm:
De thi va dap an Thi HSG DBSCL.doc
