Đề thi học sinh giỏi lớp 9 cấp huyện - Môn thi: Lịch sử

PHỊNG GD&ĐT THIỆU HỐ
Đề thi chính thức
(Đề thi gồm cĩ 01 trang)
KÌ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2013-2014
Mơn thi: Lịch Sử
Thời gian: 150 phút (Khơng kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 27/11/2013.
A. PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI ( 11,0 ĐIỂM)
Câu 1. (3.5 điểm): 
Tổ chức ASEAN ra đời trong hồn cảnh nào? Kể tên các nước và mục tiêu hoạt động của ASEAN ?
Câu 2. (4,5 điểm):
Sự kiện lịch sử nào đánh dấu bước phát triển của phong trào cách mạng ở khu vực Mĩ La tinh? Em hãy trình bày sự phát triển của phong trào cách mạng ở Mĩ La tinh từ sau sự kiện đĩ đến nay.
Câu 3. (3.0điểm):
 Hội nghị Ianta (2-1945) đã cĩ những quyết định quan trọng nào và hệ quả của các quyết định đĩ.
B. PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM ( 9.0 ĐIỂM)
Câu 1. (5.0 điểm): Vì sao vào nửa cuổi thế kỉ XIX ở Việt Nam các quan lại, sĩ phu đưa ra những đề nghị cải cách? Trình bày tĩm tắt những đề nghị cải cách đĩ? Qua đĩ hãy nêu những đánh giá của em về những đề nghị cải cách này? 
Câu 2. (2,0 điểm):
 Hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa hai phong trào yêu nước chống Pháp ở Việt Nam cuối thế kỉ XIX và phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX? (so sánh về tư tưởng, mục tiêu, thành phần lãnh đạo, hình thức đấu tranh)
Câu 3. (2,0 điểm):
	 Em hãy cho biết một số tấm gương tiêu biểu về con người xứ Thanh tại các thời điểm: Thế kỉ III; Thế kỉ X; Thế kỉ XV. Nêu tĩm tắt cơng lao của những tấm gương đĩ?
Hết
 Họ và tên thí sinh: .Số báo danh: 
Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm.
PHỊNG GD&ĐT THIỆU HỐ
KÌ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 CẤP HUYỆN
NĂM HỌC 2013-2014
HƯỚNG DẪN CHẤM
Mơn thi: Lịch Sử
Ngày thi: 27/11/2013.
PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI ( 11ĐIỂM)
Câu 1 (3,5 điểm)): 
 * Tổ chức ASEAN ra đời trong hồn cảnh : 
 Trong bối cảnh khu vực và thế giới trong nửa sau những năm 60 của thế kỷ XX cĩ nhiều biến chuyển to lớn. Sau khi giành độc lập đứng trước những yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, nhiều nước Đơng Nam Á chủ trương thành lập một tổ chức Liên minh khu vực nhằm hợp tác phát triển đồng thời hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngồi đối với khu vực. 
(1.0đ)
 Ngày 8/8/1967 hiệp hội các nước Đơng Nam Á (ASEAN) được thành lập tại Băng Cốc (Thái Lan) lúc đầu với sự tham gia của 5 nước : Inđơnêxia, Malaixia, Philíppin, Singapo, Thái Lan. 
(1.0đ)
 Mục tiêu : Phát triển kinh tế, văn hĩa thơng qua những nổ lực hợp tác chung giữa các thành viên trên tinh thần duy trì hịa bình và ổn định khu vực. 
(1.0đ)
 Nêu đủ tên 10 nước ASEAN
(0,5đ)
Câu 2 (4,5 điểm)
Cuộc cách mạng của nhân dân Cu Ba giành được thắng lợi ngày 1/1/1959 là sự kiện lịch sử đánh dấu bước phát triển của phong trào cách mạng ở khu vực Mĩ Latinh. 	 
(1.0đ)
 Sự phát triển của phong trào cách mạng ở Mĩ Latinh từ sau sự kiện đĩ đến nay.
- Từ đầu những năm 60 đến những năm 80 của thế kỉ XX,một cao trào đấu tranh đã bùng nổ mạnh mẽ ở Mĩ Latinh và được ví như “Lục địa bùng cháy” trong phong trào cách mạng. 	 
(1.0đ)
Đấu tranh diễn ra ở nhiều nước như: Bơlivia, Vê-nê-xu-ê-la, Cơ-lơm-bi-a, Ni-ca-ra-goa . Chính quyền phản động đã bị lật đổ, chính phủ dân tộc dân chủ được thành lập và tiến hành nhiều cải cách tiến bộ, tiêu biểu như ở Chi Lê và Nicaragoa.
(1.0đ)
Trong cơng cuộc xây dựng và phát triển đất nước, các nước Mĩ Latinh đã thu được nhiều thành tựu quan trọng: củng cố độc lập chủ quyền, dân chủ hĩa sinh hoạt chính trị, tiến hành cải cách kinh tế và thành lập các tổ chức liên minh khu vực về hợp tác và phát triển kinh tế.	 	 
(1.0đ)
Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX đến nay: do nhiều nguyên nhân (như những biến động ở Liên Xơ và Đơng Âu, sự tăng cường chống phá cách mạng ở Mĩ latinh của Mĩ), tình hình kinh tế chính trị ở nhiều nước Mĩ Latinh lại gặp nhiều khĩ khăn, .. 	
(.0,5đ)
Câu 3. (3.0 điểm)
Vào giai đoạn cuối của chiến tranh thế giới thứ hai,ba nguyên thủ các cường quốc Liên Xơ,Mĩ, Anh đã cĩ cuộc gặp tại I-an-ta(Liên Xơ) từ ngày 4 đến 11-2-1945.
0,5đ
Hội nghị đã thơng qua các quyết định quan trọng việc phân chia khu vực ảnh hưởng giữa hai cường quốc Liên xơ và Mĩ.
Ở Châu Âu:Liên xơ chiếm đĩng và kiểm sốt vùng Đơng nước Đức và phía đơng Châu Âu: vùng Tây nước Đức và Tây Âu thuộc phạm vi ảnh hưởng của Mĩ và Anh. 
1.0đ
Ở Châu Á:Do việc Liên Xơ tham chiến đánh Nhật nên Mĩ và Anh chấp nhận những điều kiện của Liên Xơ là duy trì nguyên trạng Mơng Cổ........
Trả laị cho Liên Xơ phiá Nam đảo Xa- kha- Lin...............
0,5đ
Triều Tiên được cơng nhận là một quốc gia độc lập,nhưng tạm thời quân đội Liên Xơ và Mĩ kiểm sốt.các vùng cịn lại ở Châu Á.vẫn thuộc phạm vi ảnh hưởng của các nước phương tây. 
0,5đ
Tồn bộ những thỏa thuận quy định trên đã trở thành khuơn khổ của một trật tự thế giới mới,mà lịch sử gọi là trật tự hai cực I-an-ta do liên Xơ và Mĩ đứng đầu mỗi cực.
0,5đ
PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM ( 11,0 ĐIỂM)
Câu 1. (5,0 điểm): 
Nội dung trả lời
Điểm
a.vì sao.................. 
 Vào những năm 60 của thế kỉ XIX,trong khi thực dân Pháp mở rộng cuộc chiến tranh xâm lược Nam kì....triều đình Huế vẫn tiếp tục thực hiện chính sách nội trị, ngoại giao lỗi thời, khiến cho kinh tế, xã hội Việt nam rơi vào khủng hoảng..
 Trước tình trạng đất nước ngày một nguy khốn, đồng thời xuất phát từ lịng yêu nước, thương dân,muốn cho nước giàu dân mạnh,cĩ thể đương đầu với cuộc tấn cơng dồn dập của kẻ thù.............,một số quan lại, sĩ phu yêu nước thức thời mạnh dạn đưa ra những đề nghị đổi mới cơng việc nội trị, ngoại giao, kinh tế, văn hĩa của nhà nước phong kiến.
 b.Tĩm tắt nội dung..... 
1868: Trần Đình Túc và Nguyễn Huy Tế xin mở cửa biển Trà Lý (Nam Định). Đinh Văn Điền xin khai khẩn ruộng hoang, khai mỏ, phát triển buơn bán, chấn chỉnh quốc phịng. 
 1872: Viện Thương Bạc xin mở 3 cửa biển ở miền Bắc và Trung để thơng thương với bên ngồi
 Đặc biệt: 1863-1871, Nguyễn Trường Tộ đã kiên trì gửi lên triều đình 30 bản điều trần đề cập đến một loạt các vấn đề như: Chấn chỉnh bộ máy quan lại; phát triển cơng thương nghiệp và tài chính; chỉnh đốn võ bị; mở rộng ngoại giao; cải tổ giáo dục. 
 1877-1882 Nguyễn Lộ Trạch dâng 2 bản “Thời Vụ Sách” lên Vua Tự Đức đề nghị: Chấn hưng dân khí, khai thơng dân trí và bảo vệ đất nước.
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
c. Đánh giá những đề nghị cải cách:
- Ưu điểm: Nội dung của các đề nghị cải cách đều mang tính chất tiến bộ, thiết thực, thúc đẩy sự đổi mới và phát triển trong mọi lĩnh vực của nhà nước phong kiến, nhằm canh tân đất nước, đáp ứng phần nào những yêu cầu của nước ta lúc đĩ.
0,5đ
- Hạn chế: 
+ Các đề nghị trên mang tính lẻ tẻ, rời rạc, chưa xuất phát từ cơ sở bên trong, chưa động trạm đến vấn đề cơ bản của thời đại là giải quyết 2 mâu thuẫn chủ yếu của XH Việt Nam lúc đĩ là: mâu thuẫn dân tộc và mâu thuẫn giai cấp..
0,5đ
+ Triều đình PK Nguyễn bảo thủ, bất lực, khơng chấp nhận thay đổi, từ chối mọi đề nghị cải cách, làm cản trở sự phát riển của những tiền đề mới khiến cho xã hội chỉ luẩn quẩn trong vịng bế tắc của chế độ thuộc địa nửa PK.
0,5đ
- Tác dụng, ý nghĩa:
+ Dù khơng thành hiện thực nhưng những tư tưởng cải cách cuối TK XIX đã gây một tiếng vang lớn,ít nhất cũng dám tấn cơng vào tư tưởng bảo thủ, lỗi thời PK.
0,25đ
+ Phản ánh trình độ nhận thức mới của những người Việt Nam hiểu biết, thức thời. Gĩp phần vào việc chuẩn bị cho sự ra đời của phong trào Duy Tân ở Việt Nam ở đầu TK XX.
0,25đ
Câu 2: (2,0điểm)
* Giống nhau: (0,5 điểm)
- Đều thể hiện lịng yêu nước chống Pháp xâm lược và phong kiến tay sai, giành độc lập dân tộc. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng đều thất bại.
* Khác nhau:
Nội dung so sánh
Phong trào yêu nước cuối thế kỉ XIX
Phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX
Tư tưởng
- Diễn ra dưới ngọn cờ phong kiến, bị chi phối bởi ý thức hệ phong kiến. Tư tưởng: giúp Vua cứu nước. 
- Đi theo phương hướng và tư tưởng mới: Dân chủ tư sản. Người lãnh đạo sẵn sàng tiếp thu những giá trị tiến bộ của trào lưu Dân chủ tư sản. 
Mục tiêu
- Đánh đuổi Pháp, khơi phục lại chế độ phong kiến cĩ chủ quyền.
- Chống Pháp cùng bọn vua quan để giành độc lập dân tộc, thực hiện đổi mới đất nước (duy tân).
Lãnh đạo
- Các văn thân sĩ phu yêu nước thuộc giai cấp phong kiến và nơng dân hạn chế về trình độvà tư duy.
- Những nhà nho yêu nước tiến bộ tiếp thu tư tưởng mới - dân chủ tư sản.
Hình thức đấu tranh
- Khởi nghĩa vũ trang
- Phong phú: Mở trường, lập hội, đi du học, xuất bản sách báo, vận động nhân dân theo đời sống mới, bạo động, biểu tình (chống thuế ở Trung Kì).
Điểm
0,75đ
0,75đ
Câu 3: (2,0 điểm)
a. Những tấm gương tiêu biểu về con người xứ Thanh... (0,5 điểm)
- Thế kỉ III: Bà Triệu)
- Thế kỉ X: Lê Hồn (Lê Đại Hành) 
- Thế kỉ XV: Lê Lợi.)
b. Tĩm tắt cơng lao (1,5 điểm)
- Bà Triệu đã cĩ cơng lãnh đạo nhân dân chống giặc Ngơ, giành lại giang sơn nhằm khơi phục lại nền tự chủ. Nêu cao truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc, của người phụ nữ Việt Nam (0,5 đ).
- Lê Hồn: là người đã lãnh đạo nhân dân chống quân xâm lược Tống. Giành lại độc lập, chủ quyền cho đất nước (0,5 đ).
- Lê Lợi: Là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, kháng chiến chống quân xâm lược Minh giành thắng lợi. Lập ra Triều Lê. Nêu cao tấm gương xả thân vì độc lập dân tộc (0,5 đ).