Đề thi học sinh giỏi lớp 9 THCS môn thi: Ngữ văn

Phòng giáo dục và đào tạo
Gia lộc
------------
Đề chính thức
đề thi học sinh giỏi lớp 9 THcs
Năm học 2007-2008
----------------
 Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 150 phút
Đề thi gồm: 01 trang
Câu 1 (1,5 điểm)
Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước lần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh.
Nao nao dòng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang.
(Nguyễn Du – Truyện Kiều)
Đọc kĩ đoạn thơ trên và trả lời câu hỏi:
Bút pháp nghệ thuật chính được sử dụng là:
Tả thực
Tả cận cảnh
Tả và gợi
Tả khái quát
Yếu tố nghệ thuật quan trọng nhất trong nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Du:
Dùng phép liệt kê 
Lựa chọn chi tiết
 Sắp xếp bố cục 
Sử dụng từ ngữ
Ngôn ngữ kể chuyện xuất hiện dưới hình thức:
Trực tiếp
Gián tiếp
Từ láy trong đoạn thơ có điểm gì chung?
Đến Truyện Kiều, tiếng Việt đã đạt tới đỉnh cao ngon ngữ nghệ thuật: vừa có chức năng biểu đạt vừa có chức năng biểu cảm. Hãy chọn một trong những từ: tà tà, thơ thẩn, nao nao để làm rõ
Câu 2 (1 điểm
 )
Về từ “không” trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính 
 (Phạm Tiến Duật) được hiểu như thế nào ?
Câu 3 (1,5 điểm)
Cảm nhận của em về tiếng ve trong những dòng thơ sau:
Tôi ngồi gom tiếng ve rơi
(Đỗ Quang Huỳnh)
Tiếng ve rung khiến mùa hè bật cửa
(Đỗ Quang Vinh)
Tuổi thơ xanh thẳm tiếng ve
(Chu Minh Khôi)
Câu 4 (6 điểm)
Sống trong đời sống
Cần có một tấm lòng
Để làm gì em biết không?
(Trịnh Công Sơn)
Hãy tìm câu trả lời trong văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga (Sách Ngữ văn lớp 9)
	Hết
Họ tên thí sinh..Số báo danh
Chữ kí giám thị 1..Chữ kí giám thị 2
Hướng dẫn chấm
Câu 1:
C (0,25 điểm)
D (0,25 điểm)
B (0,25 điểm)
Điểm chung là đều mang sắc thái biểu cảm (0,25 điểm)
Chọn 1 từ:
- chỉ ra được giá trị biểu đạt (phản ánh) (0,25 điểm)
- chỉ rõ giá trị biểu cảm (bộc lộ cảm xúc) (0,25 điểm)
Câu 2: 
Nêu được các ý sau:
	- Từ “không” vừa có ý nghĩa số học nhưng cũng được hiểu theo nghĩa của thơ (0,25 điểm).
	- “không” nhưng có tất cả, ý chí, tinh thần, quyết tâm, trái tim (0,25 điểm) 
	- Có thể biến “không” thành “có”, miễn là có lý tưởng cao cả: “trái tim” (0,5 điểm)
Câu 3:
- Các câu thơ sử dụng nghệ thuật ẩn dụ bổ sung (0,5 điểm)
- Tiếng ve được miêu tả độc đáo, hữu hình, giàu sắc thái biểu cảm (0,5điểm)
- Sự tưởng tượng phong phú của các tác giả đã gợi liên tưởng thú vị cho người đọc, tạo ra những cảm xúc đẹp (0,5 điểm)
Câu 4: 
A- Kiểu bài: Nghị luận
B- Nội dung: Dựa vào văn bản đã cho cần trình bày được các ý sau:
Con người sống trên cuộc đời cần có một tấm lòng: 
Sẵn sàng xả thân để cứu người không tính toán, vụ lợi. 
Luôn nghĩ đến việc đền ơn trả nghĩa .
Những tấm lòng đẹp, đáng trân trọng ấy có ý nghĩa đối với cuộc đời:
- Khẳng định được ý nghĩa của đời sống cá nhân trong mối quan hệ với cộng đồng. Mỗi người mang đến cho cuộc đời chung một nét riêng, cái phần tinh tuý của mình, dù nhỏ bé, góp vào cuộc đời chung
- Những tấm lòng đẹp sẽ gợi lên những xúc cảm, suy tư cho chúng ta, làm bừng dậy những tình cảm lớn lao, cao đẹp, muốn sống đẹp khi bắt gặp được những ánh sáng đẹp đẽ toả ra từ cuộc sống và tâm hồn của người khác.
 	- Những tấm lòng đẹp, tâm hồn đẹp có thể khơi gợi những cảm hứng nghệ thuật 
C- Tiêu chuẩn cho điểm:
	+ Điểm 6: Trình bày được các ý trên. Văn viết có cảm xúc. Mắc ít lỗi. 
	+ Điểm 4 : Trình bày được các ý trên. Văn viết trôi chảy. Mắc vài lỗi diễn đạt.
	+ Điểm 2: Trình bày còn sơ lược, văn viết còn lủng củng. Mắc nhiều lỗi diễn đạt.
Lưu ý: Học sinh có thể trình bày theo những bố cục khác nhau. Chỉ cho điểm tối đa đối với những bài:
Hiểu đề, đạt được đầy đủ các yêu cầu trên
Dẫn chứng phù hợp, chính xác
Bố cục hợp lí
Diễn đạt tốt, không mắc lỗi
Đây là bài thi học sinh giỏi nên cần trân trọng những sáng tạo của học sinh
----------------------------