Đề thi học sinh giỏi môn: ngữ văn khối 11 năm học: 2008 – 2009 Trờng THPT Thuận Châu

Sở GD&ĐT Sơn La
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Trờng THPT Thuận Châu

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc.
*****o0o*****

ĐỀ THI học sinh giỏi
MễN: ngữ văn
Khối 11
NĂM HỌC: 2008 – 2009
(Thời gian 150 phỳt khụng kể thời gian giao đề)

Đề bài:
Vì sao Hoài Thanh trong Thi nhân Việt Nam đánh giá Tản Đà là con người của hai thế kỉ ? ( 4 điểm )
Khi bàn về thơ văn Trần Tế Xương, sách giáo khoa Văn học lớp 11 tập 1, trang 54, NXB Giáo dục năm 1992 có viết :
Tú Xương xuất hiện như một phong cách trào phúng đặc sắc, với tiếng cười vỗ mặt sâu cay
Bằng sự hiểu biết về sáng tác của Trần Tế Xương, anh ( chị) hãy làm sáng tỏ ý kiến trên ? ( 6 điểm)






















Đáp án- biểu điểm


1.Tản Đà mang đầy đủ tính chất con người của hai thế kỉ cả về học vấn, lối sống, sự nghiệp văn chương ( 4 điểm )
-Ông sinh ra và lớn lên trong buổi giao thời, Hán học đã tàn mà Tây học cũng mới bắt đầu.
-Tản Đà theo học chữ Hán từ nhỏ nhưng ông chuyển sang sáng tácvăn chương bằng chữ quốc ngữ.
-Ông xuất thân trong một gia đình quan lại phong kiến nhưng lại sống theo phương thức của lớp tiểu tư sản thành thị.
-Là nhà nho nhưng ít chịu khuôn mình trong khuôn phép nhà nho.
-Sáng tác văn chương chủ yếu vẫn theo thể loại cũ nhưng nguồn cảm xúc lại rất mới mẻ…
2. ( 6 điểm )

A. Đáp án
I.Yêu cầu chung.
-Biết kết hợp thao tác nghị luận để giải quyết đề: giảI thích, chứng minh và bình luận.
-Hiểu biết phong phú về tác phẩm của Trần Tế Xương nhất là các tác phẩm trào phúng.
*Lập luận chặt chẽ, sắ sảo.
-Văn phong mạch lạc, sinh động, có sức thuyết phục.
II.Yêu cầu cụ thể
1.Kỹ năng
-HS biết cách làm bài văn nghị luận tổng hợp mà bình luận là chủ yếu.
-Bài viết có kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, từ và ngữ pháp.
2.Nội dung
HS có thể bình luận, phân tích, chứng minh bằng nhiều cách khác nhau nhưng phải làm nổi bật các ý sau : 
a.Phong cách trào phúng
-Toàn bộ nét độc đáo, cá tính sáng tạo của Tú Xương thể hiện trong thơ văn, nó bắt nguồn từ đặc điểm tinh thần và lối sống của nhà văn.
-Cách nhìn, đánh giá xã hội và con người thời đại ông, bằng nghệ thuật trào phúng độc đáo( ngôn ngữ, hình ảnh, diễn đạt, giọng cười mỉa mai)
b.Tiếng cười vỗ mặt sâu cay
-Tiếng cười với nhiều cung bậc, giọng điệu khác nhau.
-Tiếng cười toát ra một cách độc đáo qua:
+Từ ngữ, chi tiết chọn lọc.
+Vận dụng thành ngữ, tục ngữ, các biện pháp tu từ, các rtừ có nghĩa hàm ẩn sâu xa.
-Cười các hạng người: bị tha hoá, biến chất trong cơ chế thị trường thực dân.
-Cười những người có quyền thế nhưng nhân cách xấu xa, chin ép dân đen.
+ Cười đời: xã hội thực dân nửa phong kiến .
+ Suy đồi
+ Phù phiếm
+ Giả dối
+ Lố lăng
+ Đồi bại
Tất cả điều đó đều xuất hiện từ trong gia đình cho đến ngoài xã hội, làm tổn thương đến luân thường đạo lý, thuần phong mỹ tục của dân tộc.
+ Cười mình:
+ Cái nghèo
+ Gia cảnh quẫn bách
+ Sự hỏng thi
Những nụ cười thấm thía nỗi buồn trước thời cuộc, cười ra nước mắt, cười ngậm ngùi.
-HS có thể trình bày ý kiến của riêng mình.
-HS có thể mở rộng, so sánh với tiếng cười của các nhà thơ cùng thời hoặc các nhà thơ trào phúng khác để làm nổi bật cáI độc đáo trong thơ của ông.

B.Biểu điểm
-Cho 4-6 điểm
HS nắm được yêu cầu của đề, làm đúng thể loại. Triển khai đợc đầy đủ các ý. Bố cục rõ ràng, có dẫn chứng phù hợp xác đáng, lập luận chặt chẽ, không sai nhiều lỗi chính tả.
-Cho 2-4 điểm
Cơ bản nắm đợc yêu cầu của đề, đúng thể loại. Triển khai đợc một nửa số ý trở nên lập luận cơ bản đợc. Sai một soó lỗi chính tả.
-Cho 1- 2 điểm
Làm bài sơ sài, triển khai đợc một vài ý cơ bản, đúng thể loại.
-Cho 0 điểm
Không làm bài.