Đề thi học sinh giỏi tiếng Việt 5

ĐỀ THI HSG Tiếng Việt 5
Môn: Tiếng Việt
Đề 1
Câu 1:Viết lại 5 câu tục ngữ hay ca dao có nội dung khuyên bảo về ăn mặc, đi đứng, nói năng.
Câu 2: Cho các từ sau: núi đồi, rực rỡ, chen chúc, vườn, dịu dàng, ngọt, thành phố, ăn , đánh đập.
Hãy sắp xếp các từ thành hai nhóm, theo hai cách:
a)Dựa vào cấu tạo( từ đơn, từ ghép, từ láy)
b)Dựa vào từ loại( danh từ, động từ, tính từ)
Câu 3: Xác định các bộ phận chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ trong các câu sau đây:
Câu 4: Chữa lại các câu sai dưới đây bằng hai cách khác nhau:
( chú ý chỉ được thay đổi nhiều nhất 2 từ ở mỗi câu)
Vì bão to nên cây không bị đổ.
Nếu xe hỏng nên em vẫn đến lớp đúng giờ.
Câu 5: Trong bài Dừa ơi( TV 5 tập 1), nhà thơ Lê Anh Xuân viết:
“Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút,
Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng.
Dễ dừa bám sâu vào lòng đất,
Như dân làng bám chặt quê hương”
Em hãy cho biết:hình ảnh cây dừa trong đoạn thơ trên nói lên những điều gì đẹp đẽ về người dân Miền Nam trong kháng chiến chống Mĩ?
Câu 6: Viết bài văn ngắn ( khoảng 20 dòng) tả lại một bữa cơm thân mật , đầm ấm trong gia đình em.
Đề 2
Câu 1.Tìm 5 thành ngữ, tục ngữ nói về đạo đức và lối sống lành mạch, tốt đẹp của con người Việt Nam.
Câu 2. Xếp các từ: châm chọc, chậm chạp, mê mẩn, mong ngóng, nhỏ nhẹ, mong mỏi, tươi tốt, phương hướng, vương vấn, tươi tắn vào hai cột ở bảng dưới đây:
Từ láy
Từ ghép
Câu 3: Xác định bộ phận chủ ngữ và vị ngữ trong các câu sau:
	a. TiÕng c¸ quẫy tòng to½ng x«n xao quanh m¹n thuyÒn.
	b. Nh÷ng chó gµ nhá nh­ nh÷ng hßn t¬ l¨n trßn trªn b·i cá.
	c. Häc qu¶ lµ khã kh¨n, vÊt v¶.
Câu 4.Thêm trạng ngữ, định ngữ, bổ ngữ vào mỗi câu sau để ý diễn đạt thêm cụ thể , sinh động.
Lá rơi.
Biển đẹp.
Câu 5. Tả cảnh đẹp của Sa Pa, nhà văn Nguyễn Phan Hách đã viết:
 “Thoắt cái, lác đác lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu. Thoắt cái , trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào lê, mận.Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý.”
 ( Đường đi Sa Pa – Tiếng Việt 4, tập 1, 1995)
	Em có nhận xét gì về cách dùng từ , đặt câu ở đoạn văn trên? Nêu tác dụng của cách dùng từ, đặt câu đó?
Câu 6.Hãy thuật lại một buổi vui chơi thích thú của em trong mùa hè năm nay. ( Bài viết khoảng 20 dòng)
Đề 3
Câu 1.Chép lại 5 câu tục ngữ hay thành ngữ nói về quan hệ tình cảm giữa những người thân trong gia đình.
Câu 2: Cho các từ: gầm, vồ, tha, rượt, cắn, chộp, quắp, đuổi, ngoạm, rống.
Hãy xếp các từ trên thành những nhóm từ cùng nghĩa hoặc gần nghĩa với nhau.
 b) Nêu nghĩa chung của từng nhóm từ đã phân loại nói trên .
Câu 3.Xác định các bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu trong đoạn văn sau:
 	“ Håi cßn ®i häc, H¶i rÊt say mª ©m nh¹c. Tõ c¸i c¨n g¸c nhá cña m×nh, H¶i cã thÓ nghe tÊt c¶ c¸c ©m thanh n¸o nhiÖt, ån · cña thµnh phè thñ ®«.”
Câu 4: Chỉ ra chỗ sai của mỗi câu dưới đây rồi viết lại cho hoàn chỉnh và đúng ngữ pháp:
Tuy vườn nhà em nhỏ bé và không có cây ăn quả.
Hình ảnh người dũng sĩ mặc áo giáp, đội mũ sắt, cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt xông thẳng vào quân giặc.
Vì mẹ ốm nên mẹ đã làm việc quá sức.
Câu 5: Trong bài Bóc lịch ( Tiếng Việt 2- tập 2, 1995) ,nhà thơ Bế Kiến Quốc có viết:
“Ngày hôm qua ở lại
Trong vở hồng của con
Con học hành chăm chỉ
Là ngày mai vẫn còn”
Nhà thơ muèn nói với các em điều gì qua đoạn thơ trên?
Câu 6.Viết bài văn ngắn ( Khoảng 20 dòng) tả lại một cảnh vui chơi của em cùng các bạn giữa sân trường.
Đề 4
Câu 1(1 điểm).Xếp các từ sau thành cá cặp từ trái nghĩa: cười, gọn gàng, mới, hoang phí, ồn ào, khéo, đoàn kết, nhanh nhẹn, cũ, bừa bãi, khóc, lặng lẽ, chia rẽ, chậm chạp, vụng, tiết kiệm.
Câu 2. ( 1 điểm))Tạo hai từ ghép có nghĩa phân loại, hai từ ghép có nghĩ tổng hợp, 1 từ láy với tiếng sau: nhỏ, sáng, lạnh.
Câu 3( 1 điểm) Từ mỗi câu dưới đây, hãy viết thành hai câu có 2 trạng ngữ chỉ tình huống khác nhau của sự việc( thời gian, nơi chốn, mục đích, nguyên nhân, .)
Lá rụng nhiều.
Em học giỏi.
Câu 4.( 1điểm)Chữa lại mỗi câu sai ngữ pháp dưới đây bằng hai cách: thêm từ ngữ, bớt từ ngữ.
Trên khuôn mặt bầu bĩnh, hồng hào, sáng sủa.
Để chi đội 5A trở nên vững mạnh, dẫn dầu toàn liên đội.
Qua bài thơ bộc lộ tình yêu quê hương đất nước sâu nặng.
Câu 5.( 1điểm)Xác định trạng ngữ, chủ ngữ ,vị ngữ trong các câu sau:
a)Xét về mặt kĩ thuật, cầu Long Biên được coi là một thành tựu quan trọng trong thời kì 
văn minh thời sắt.
b)Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết.
c)Dưới tầm đáy rừng, tựa như đột ngột , bỗng rực lên những chùm thảo quả đỏ chon 
chót như chứa lửa, chứa nắng.
d)Trong nhà, ngoài ngõ, đâu đâu cũng sực nức múi ca biển.
Câu 5. ( 2điểm) BÓNG MÂY
Hôm nay trời nắng như nung
Mẹ em đi cấy phơi lưng cả ngày
Ước gì em hóa đám mây
Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm.
 ( Thanh Hào)
 Đọc bài thơ trên, em thấy được những nét gì đẹp về tình cảm của người con đối với mẹ?
Câu 6. ( 3 điểm) Tả con sông quê em.
§Ò 5
Câu 1: Tạo một từ ghép, 1 từ láy chỉ màu sắc từ mỗi tiếng sau:
xanh, đỏ, trắng, vàng, đen.
Câu 2. Chọn từ tượng thanh hay từ tượng hình thích hợp điền vào chỗ trống để câu văn diễn đạt cụ thể sinh động:
Trên vòm cây, bầy chim hót.
Đàn cò bay trên cánh đồng rộng ..
Ngọn núi caonổi bật giữa bầu trời xanh
Câu 3.Viết lại thành 1 câu hỏi, 1 câu khiến, 1 câu cảm từ câu kể sau:
Mặt trời mọc.
Bé Hà hát quan họ.
Câu 4.a) Dùng các cặp quan hệ để đặt một câu ghép diễn đạt hai sự việc chỉ nguyên nhân - kết quả, 1 câu ghép diễn đạt hai sự việc có ý nhượng bộ.
Gạch một gạch chéo(/) giữa chủ ngữ và vị ngữ của từng vế trong mỗi câu ghép đã đặt theo yêu cầu ở mục a
Câu 5. Trong bài Vòm Cỏ Đông ( Tiếng Việt 3, tập 1) Nhà thơ Hoài Vũ có viết:
“Đây con sông như dòng sữa mẹ 
Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây
Và ăm ắp như lòng người mẹ
Chở tình thương trang trải đem ngày.”
 Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận đựoc vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào?
Câu 6. Em yêu nhất cảnh đẹp nào trên quê hương mình? Hãy viết một bài văn miêu tả ngắn ( khoảng 20 dòng) nhằm bộc lộ tình cảm của em với cảnh đó.
Đề 6
Câu 1.Ghép các tiếng ở mỗi dòng sau để tạo nên những từ ghép có nghĩa tổng hợp thường dùng:
quần, áo, khăn, mũ;
gian, ác, hiểm, độc.
Câu 2: a) Đặt câu với mỗi từ sau: nhỏ bé, nhỏ nhen.
b) Hãy cho biết: hai từ trên có thể thay thế cho nhau trong hai câu đã đặt được không? Vì sao?
Câu 3.Xác định các bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu sau:
a) Nhờ có bạn bè giúp đỡ, bạn Hòa đã có nhiều tiến bộ trong học tập và tu dưỡng bản thân.
b) Đêm ấy, bên bếp lửa hồng, cả nhà đang ngồi luộc bánh chưng, trò chuyện đến sáng.
Câu 4: Đặt một câu ghép không có từ chỉ quan hệ , 1 câu ghép có từ chỉ quan hệ nói về việc học tập. Sau đó hãy xác định bộ phận chủ ngữ và bộ phận vị ngữ trong mỗi câu đã đặt.
Câu 5. Trong bài Cô giáo lớp em( Tiếng Việt 2 , tập 1) , nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có viết:
“Cô dạy em tập viết
Gió đưa thoảng hương nhài
Nắng ghé vào cửa lớp
Xem chúng em học bài”
 Em hãy cho biết: Khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh?
Câu 6. Viết bài văn ngắn( khoảng 20 dòng) tả một cây bóng mát ở sân trường ( hoặc nơi em ở) mà em cảm thấy gần gũi và gắn bó.
Đề 7
Câu 1: Chép lại 5 câu ca dao hay thành ngữ nói về quê hương đất nước tươi đẹp.
Câu 2. Tìm các tiếng có thể ghép được với tiếng cười để diễn tả những kiểu cười khác nhau dưới đây( mỗi kiểu cười tìm thêm hai ví dụ)
a) Cười phát ra âm thanh. Ví dụ: cười ha hả
b) Cười biểu hiện qua nét mặt. Ví dụ: cười tủm tỉm.
c) Cười không biểu hiện qua nét mặt hay phát ra âm thanh. Ví dụ: cười thầm
Câu 3: Thêm các bộ phận trạng ngữ, định ngữ, bổ ngữ vào mỗi câu dưới đây để ý diễn đạt thêm cụ thể, sinh động.
Gió thổi.
Lá rụng.
Câu 4.Nhận xét chỗ sai của mỗi câu sau và viết lại cho đúng ngữ pháp tiếng Việt:
a) Khi những hạt mưa đầu xuân nhè nhẹ rơi trên lá non.
b) Mỗi đồ vật trong căn nhà nhỏ bé, đơn sơ mà ấm cúng.
Câu 5. Trong bài Việt Nam than yêu( Tiếng Việt 4 , tập 1) , nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết:
“Việt Nam đất nước ta ơi!
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều.”
 Đọc đoạn thơ trên , em cảm nhận được điều gì về đất nước Việt Nam?
Câu 6. Hãy tả lại một người thân trong gia đình em mà em luôn gần gũi và quý mến. ( Bài viết có độ khoảng 20 dòng)
Đề 8
Câu 1. Tìm 8 thành ngữ , tục ngữ có từ học.
Câu 2. Cho các từ sau: mải miết , xa xôi, xa lạ, phẳng lặng, phẳng phiu, mong ngóng, mong mỏi, mơ màng, mơ mộng.
a) Xếp các từ trên thành hai nhóm: từ ghép và từ láy.
b) Cho biết tên gọi của kiểu từ ghép và kiểu từ láy ở mỗi nhóm trên.
Câu 3. Xác định bộ phận chủ ngữ, bộ phận vị ngữ trong mỗi câu sau:
	a. Líp thanh niªn ca h¸t, nh¶y móa. TiÕng chu«ng, tiÕng cång, tiÕng ®µn t¬ r­ng vang lªn.
b) Mỗi lần tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ trải trên các lề phố Hà Nội, lòng tôi lại thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân.
Câu 4. Thêm một từ chỉ quan hệ và một vế câu thích hợp vào chỗ trống để tạo thành câu ghép:
Vì trời rét đậm..
Nếu mọi người chấp hành tốt Luật giao thông.
Tuy bạn Hương mới học Tiếng Anh..
Câu 5.Kết thúc bài Tre Việt Nam( Tiếng Việt 5, tập 1) , nhà thơ Nguyễn Duy viết:
“Mai sau,
Mai sau,
Mai sau,
Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.”
Em hãy cho biết những câu thơ trên nhằm khẳng định điều gì? Cách diễn đạt của nhà thơ có những gì độc đáo, góp phần khẳng định diều đó?
Câu 6. Ở sân trường hay trong công viên, em đã từng được tham gia nhiều trò chơi thú vị. Hãy chọn một trò chơi mà em yêu thích để tả lại cảnh vui chơi của em và các bạn . ( Bài viết độ dài khoảng 20 dòng)
Đề 9
Câu 1: Cho đoạn văn sau:
 “Đêm về khuya lặng gió. Sương phủ trắng mặt sông. Những bầy cá nhao lên đớp sương tom tóp, lúc đầu còn loáng thoáng, dần dần tiếng tũng toẵng xôn xao quanh mạn thuyền.”
 ( Lê Lựu)
Tìm những từ láy có trong đoạn văn trên.
Phân loại từ láy tìm được theo kiểu từ láy đã học.
Câu 2: Ghép các tiếng sau thành 8 từ ghép có nghĩa tổng hợp: giá, lạnh, rét, buốt.
Câu 3. Xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ trong mỗi câu sau:
a) Khi một ngày mới bắt đầu, tất cả trẻ em trên thế giới đều cắp sách đến trường.
b) Ở mảnh đất ấy, những ngày chợ phiên, dì tôi lại mua cho tôi vài cái bánh rợm.
c) Do học hành chăm chỉ, chị tôi luôn đứng đầu lớp suốt cả năm học.
Câu 4. Tìm vế câu thích hợp điền vào chỗ trống để tạo thành câu ghép:
a) Cả lớp đều vui, ..
b) Cả lớp đều vui, .
c) Tôi về nhà còn 
d) Tôi về nhà mà.
Câu 5. Trong bài Về thăm nhà Bác( Tiếng Việt 5- tập 1) , nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết:
“Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời
Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa
Chiếc giường tre quá đơn sơ
Võng gai ru mát những trưa nắng hè”
Em hãy cho biết: đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điều gì đẹp đẽ, thân thương?
Câu 6. Viết bài văn ngắn ( khoảng 20 dòng) kể về kỉ niệm sâu sắc nhất của em đối với cô giáo( thầy giáo) trong trường.
Đề 10
Câu 1. Dựa vào nghĩa tiếng cảnh, hãy xếp các từ :thắng cảnh, cảnh cáo, phong cảnh, cảnh giác, cảnh vật, cảnh tỉnh thành hai nhóm và cho biết nghĩa của tiếng cảnh trong mỗi nhóm đó.
Câu 2. Cho các từ ngữ sau: đánh trống, đánh giày, đánh tiếng, đánh trứng, đánh cá, đánh đàn,đánh răng, đánh điện, đánh phèn, đánh bẫy.
Xếp các từ ngữ trên theo các nhóm có từ đánh cùng nghĩa với nhau.
Hãy nêu nghĩa của đánh trong từng nhóm từ ngữ đã phân loại nói trên.
Câu 3.Từ thât thà trong các câu dưới đây là danh từ hay động từ, tính từ? Hãy chỉ rõ từ thật thà là là bộ phận gì ( giữ chức vụ nào) trong mỗi câu sau:
a) Chị Loan rất thật thà.
b) Tính thật thà của chị Loan khiến ai cũng mến.
c) Thật thà là phẩm chất tốt đẹp của Loan.
Câu 4. Chỉ ra chỗ sai của mỗi câu dưới đây và chữa lại cho đúng ngữ pháp tiếng Việt bằng cách thay đổi vị trí từ ngữ hoặc thêm hay bớt một, hai từ:
Rất nhiều cố gắng, nhất là trong học kì II, bạn An đã tiến bộ vượt bậc.
Tàu của hải quân trên đảo Sinh Tồn giữa mịt mù sương gió.
Câu 5. Trong bài thơ Con cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết:
“ Con dù lớn vẫn là con mẹ, 
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.”
Hai dòng thơ trên giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì đẹp đẽ?
Câu 6. Viết bài văn ngắn ( khoảng 20 dòng) tả một cảnh đẹp ở quê hương mà em cảm thấy yêu thích và gắn bó.
Đề 11
Câu 1.Tìm 5 từ ghép có tiếng anh, 5 từ ghép có tiếng hùng theo nghĩa của từng tiếng trong từ anh hùng.
Câu 2. a) Phân biệt nghĩa của từ dành và từ giành trong 2 câu sau:
-Em dành quà cho bé.
-Em gắng giành điểm tốt.
b) Tìm từ gần nghĩa với mỗi từ nói trên.
Câu 3. Xác định bộ phận chính( chủ ngữ, vị ngữ) và bộ phận phụ ( trạng ngữ) của mỗi câu sau:
Buổi sớm, ngược hướng chúng bay đi tìm ăn và buổi chiều theo hướng chúng bay về ổ, con thuyền sẽ tới được bờ.
Sống trên cái đất mà ngày xưa, dưới sông cá sấu cản trước mũi thuyền , trên cạn hổ rình xem hát này, con người phải thông minh và giàu nghị lực.
Câu 4. Viết lại đoạn văn sau và dùng dấu chấm, dấu phảy cho đúng chỗ:
“ Mặt trăng tròn to và đỏ từ từ lên ở chân trời sau rặng tre đen của làng xa mấy sợi mây còn vắt ngang qua mỗi lúc một mảnh dần rồi đứt hẳn trên quãng đồng rộng cơn gió nhẹ hiu hiu đưa lại thoang thoảng mùi hương thơm mát”
Câu 5. 
“Quê hương là cánh diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông”:
Đọc đoạn thơ trên, em thấy được những ý nghĩa và tình cảm của nhà thơ đối với quê hương như thế nào?
Câu 6.Kể lại câu chuyện nói về sự giúp đỡ của em đối với người khác
( hoặc sự giúp đỡ của người khác đối với em) và bộc lộ cảm nghĩ của mình. 
( Bài viết khoảng 20 dòng)
Đề 12
Câu 1. Xác định rõ 2 kiểu từ ghép đã học( từ ghép có nghĩa phân loại, từ ghép có nghĩa tổng hợp) trong số các từ ghép sau:
 Nóng bỏng, nong ran, nóng nực, nóng giãy, lạnh toát, lạnh ngắt, lạnh giá.
Câu 2. Từ mỗi tiếng cho trước dưới đây, hãy tạo thành 2 từ láy chỉ màu sắc: đỏ, xanh, vàng, trắng đen.
Câu 3.Em hiểu nghĩa từng câu tục ngữ, ca dao sau như thế nào?
a) Học thầy không tày học bạn.
b) Học một biết mười.
c) Đói cho sạch, rách cho thơm.
d) Bạn bè là nghĩa tương tri.
Sao cho sau trước mọi bề mới nên.
Câu 4.Xác định các bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong mỗi câu sau:
a) Trong bóng tối mịt mùng, trên dòng sông mênh mông, chiếc xuồng của má Bảy chở thương binh lặng lẽ trôi.
b) Ngoài đường, tiếng mưa rơi lộp độp, tiếng chân người chạy lép nhép.
Câu 5. Chữa lại mỗi câu sai dưới đây bằng hai cách khác nhau.
(Chú ý: chỉ được thay đổi nhiều nhất 2 từ ở mỗi câu)
a) Vì sóng to nên thuyền không bị đắm.
b) Tuy Minh đau chân nhưng bạn phải nghỉ học.
Câu 6.Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của em về vẻ đẹp của rừng mơ Hương Sơn được gợi tả qua đoạn thơ sau:
“Rừng mơ ôm lấy núi
Mây trắng đọng thành hoa
Gió chiều đông gờn gợn
Hương bay gần bay xa.”
 (Rừng mơ- Trần Lê Văn)
Câu 7. Em hãy kể một câu chuyện từng để lại ấn tượng đẹp đẽ về tình bạn dưới mái trường tiểu học.( Bài viết khoảng 20 dòng)
Đề 13
Câu 1. Cho đoạn văn sau:
 “Mưa mùa xuân xôn xao, phơi phớiNhững hạt mưa bé nhỏ, mềm mại, rơi mà như nhảy nhót.”
 (Tiếng mưa – Nguyễn Thị Như Trang)
Hãy xác định những từ đơn, từ ghép, từ láy trong đoạn văn trên.
Đoạn văn có những từ láy nào là từ tượng hình?
Câu 2. Thay thế từ in nghiêng được dùng theo nghĩa bóng ở mỗi dòng dưới đây bằng từ ngữ cùng nghĩa được dùng theo nghĩa đen. ( Ví dụ: căn nhà ổ chuột Căn nhà chật chội, tối tăm)
a) Tấm lòng vàng.
b) Ý chí sắt đá.
c) Lời nói ngọt ngào.
Câu 3. Các từ ngữ được in nghiêng trong mỗi câu dưới đây là bộ phận phụ gì trong câu:
Trên bãi cỏ rộng, các em bé xinh xắn nô đùa vui vẻ.
Mùa xuân, những tán lá xanh um che mát cả sân trường.
Câu 4. Thêm những vế câu và cặp chỉ quan hệ khác nhau để tạo thành 3 câu ghép có nội dung khác nhau từ mỗi câu đơn dưới đây:
Hải lười học.
Linh bị ốm.
Câu 5. Trong bài Tiếng hát mùa gặt ( Tiếng Việt 5- tập 2), nhà thơ Nguyễn Duy có viết:
“Gió nâng tiếng hát chói chang
Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời.”
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật ở hai câu thơ trên? Nhờ biện pháp nghệ thuật nổi bật đó, em cảm nhận được nội dung , ý nghĩa gì đẹp đẽ?
Câu 6. Vào những ngày vui, gia đình em thường cắm một lọ hoa đẹp. Hãy tả lại lọ hoa đó và nêu cảm nghĩ của em. ( Bài viết khoảng 20 dòng)
Đề 14
Câu 1. Tìm 3 câu tục ngữ, ca dao có từ thầy( có nghĩa: người làm nghề dạy học là nam giới)
Câu 2.Hãy chỉ ra sự khác nhau về nghĩa của tiếng thắng trong cá từ ngữ dưới đây:
a) Thắng cảnh tuyệt vời;
b) Chiến thắng vĩ đại;
c) Thắng nghèo nàn lạc hậu;
d) Thắng bộ quần áo mới để đi chơi.
Câu 3.Xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong mỗi câu sau:
a) Giữa đồng bằng xanh ngắt lúa xuân, con sông Nậm Rốm trắng sáng có khúc ngoằn ngoèo, có khúc trườn dài.
b) Rải rác khắp thung lũng, tiếng gà gáy râm ran.
c) Những khi đi làm nương xa, chiều không về kịp, mọi người ngủ lại trong lều.
Câu 4. Viết lại 3 câu có 3 trạng ngữ bổ sung ý nghĩa chỉ tình huống khác nhau( thời gian, nơi chốn, mục đích, nguyên nhân) từ câu sau:
Lá rụng rất nhiều.
Câu 5. Trong bài Phong cảnh Hòn Đất( Tiếng Việt 5, tập 1) nhà văn Anh Đức miêu tả cảnh Hòn Đất như sau:
 “ Xa quá khỏi Hòn một đỗi là bãi Tre. Thấp thoáng những cây tre đằng ngà cao vút, vàng óng, những cây tre lâu nay vẫn đứng đấy, bình yên và thanh thản, mặc cho bao nhiêu năm tháng đã đi qua, mặc cho bao nhiêu gió mưa đã thổi tới. Sau rặng tre ấy, biển cả còn lâu đời hơn, vẫn đang giỡn sóng, mang một màu xanh lục.”
 Theo em, ngoài vẻ đẹp của cảnh vật ( tre đằng ngà, biển cả), đoạn văn còn cho ta thấy vẻ đẹp gì của cuộc sống quê hương? Biện pháp nghệ thuật nào đã giúp em nhận biết được điều đó?
Câu 6. Em đã từng được bạn bè hoặc người thân tặng ( cho) một đồ vật hay một con vật. Hãy viết bài văn ngắn ( khoảng 20 dòng) tả lại đồ vật hay con vật đó và nêu cảm nghĩ của em.
§Ò 15
C©u 1. T×m 8 c©u tôc ng÷ hay thµnh ng÷, cã tªn loµi vËt.( VÝ dô: Nhanh nh­ c¾t)
C©u 2. H·y t¹o thµnh 10 tõ ghÐp b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng sau: yªu, th­¬ng, quý, mÕn, kÝnh.
C©u 3. X¸c ®Þnh danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ trong hai c©u th¬ cña B¸c Hå:
“C¶nh rõng ViÖt B¾c thËt lµ hay
V­în hãt chim kªu suèt c¶ ngµy”
C©u 4.X¸c ®Þnh bé phËn chñ ng÷ vµ bé phËn vÞ ng÷ cña mçi c©u trong ®o¹n v¨n sau:
“ Chó chuån chuån n­íc míi ®Ñp lµm sao! Mµu vµng trªn l­ng chó lÊp l¸nh. Bèn c¸nh máng nh­ giÊy bãng. C¸i ®Çu trßn vµ hai con m¾t long lang nh­ thñy tinh.”
 (NguyÔn ThÕ Héi)
C©u 5. Trong bµi H¹t g¹o lµng ta ( TiÕng ViÖt 5, tËp 2), nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt:
“ H¹t g¹o lµng ta
Cã b·o th¸ng b¶y
Cã m­a th¸ng ba
Giät må h«i sa
Nh÷ng tr­a th¸ng s¸u
N­íc nh­ ai nÊu
ChÕt c¶ c¸ cê
Cua ngoi lªn bê
MÑ em xuèng cÊy.”
 §o¹n th¬ gióp em hiÓu ®­îc ý nghÜa g× cña h¹t g¹o? H·y nªu râ t¸c dông cña ®iÖp ng÷ vµ h×nh ¶nh ®èi lËp ®­îc sö dông trong ®o¹n th¬ trªn.
C©u 6. Em vµ c¸c b¹n trong líp ®· tõng cã dÞp häp mÆt ®Ó chóc mõng c« gi¸o ( thÇy gi¸o) nh©n ngµy Nhµ gi¸o ViÖt Nam 20 -11. H·y t¶ l¹i c¶nh häp mÆt ®ã vµ nªu c¶m nghÜ cña em.
§Ò 16
C©u 1. a) §iÒn thªm tiÕng ( vµo chç trèng) sau mçi tiÕng d­íi ®©y ®Ó t¹o ra 2 tõ ghÐp cã nghÜa ph©n lo¹i vµ 2 tõ ghÐp cã nghĩa tæng hîp:
 lµng .; ¨n ..; vui ..;
b) Gi¶i nghÜa c©u tôc ng÷: Mét con ngùa ®au c¶ tµu kh«ng ¨n cá.
C©u 2. MÑ con ®i chî chiÒu míi vÒ.
Ghi l¹i 5 c¸ch ng¾t c©u , ®Ó c©u trªn cã 5 c¸ch hiÓu kh¸c nhau( Ghi râ: Ai nãi, nãi víi ai?)
C©u 3. Häc sinh häc.
T×m 3 tõ ng÷ cã thÓ lµm ®Þnh ng÷ cho tõ häc sinh, 3 tõ ng÷ cã thÓ lµm bæ ng÷ cho tõ häc trong nßng cèt c©u ë trªn.
C©u 4. Trong bµi th¬ TiÕng h¸t mïa gÆt ( TiÕng ViÖt 5, tËp 2) khi t¶ c¶nh bµ con n«ng d©n tuèt lóa d­íi ®ªm tr¨ng s¸ng, nhµ th¬ NguyÔn Duy viÕt:
 “M¶nh s©n tr¨ng lóa chÊt ®Çy
Vµng tu«n trong tiÕng m¸y quay xËp x×nh.”
Theo em, ë dßng th¬ thø nhÊt, trong 2 c¸ch ng¾t nhÞp d­íi ®©y:
 - M¶nh s©n/ tr¨ng lóa chÊt ®Çy
- M¶nh s©n tr¨ng/ lóa ch¸t ®Çy
Em chän c¸ch ng¾t nhÞp nµo? v× sao?
C©u 5. “ C¶nh vËt tr­a hÌ ë ®©y yªn tÜnh, c©y cèi ®ang im l×m, kh«ng gian v¾ng lÆng, kh«ng mét tiÕng ®éng nhá. ChØ mét mµu n¾ng chãi chang.”
Dùa vµo néi dung ®o¹n v¨n trªn, kÕt hîp víi sù t­ëng tượng cña m×nh, em h·y t¶ l¹i c¶nh vËt mét buæi tr­a hÌ. ( Bµi viÕt dµi kho¶ng 20 -25 dßng)
§Ò 17
C©u 1. Trong c¸c c©u th¬ d­íi ®©y cña B¸c Hå, nghÜa cña tõ xu©n( in ®Ëm)cã g× kh¸c nhau:
Xu©n nµy kh¸ng chiÕn đã n¨m xu©n.
S¸u m­¬i tuæi h·y cßn xu©n ch¸n
So víi «ng Bµnh vÉn thiÕu niªn
 c) Mïa xu©n lµ TÕt trång c©y
 Lµm cho ®Êt n­íc cµng nagú cµng xu©n.
C©u 2. T×m nh÷ng tõ cïng nghÜa chØ mµu ®en ®Ó ®iÒn vµo chç trèng trong c¸c tõ d­íi ®©y:
 b¶ng.; v¶i .; g¹o ; ®òa ; m¾t ..; ngùa ; chã ..
C©u 3. NghÜa cña c¸c c©u trong tõng cÆp c©u sau cã g× kh¸c nhau:
 – V× b·o lín nªn c©y ®æ.
 - NÕu b·o lín th× c©y ®· ®æ.
 – NÕu nã häc ch¨m th× nã thi ®ç.
NÕu nã häc ch¨m th× nã ®· thi ®ç.
C©u 4. “ Con ®i tr¨m nói ngµn khe
 Ch­a b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm.”
 ( Tè H÷u)
Theo em, trong c©u th¬ trªn , tr¨m cã b»ng 99 + 1 vµ ngµn cã b»ng 999 + 1 hay kh«ng? v× sao?
C©u 5. T¶ mét ca sÜ ®ang biÓu diÔn. ( Bµi viÕt dµi kho¶ng 20 -25 dßng)
§Ò 18
C©u 1. Em h·y t×m trong ®o¹n th¬ sau nh÷ng tõ ®­îc dïng víi nghÜa bãng:
“C¸i chai kh«ng cã ®Çu
Mµ sao cã cæ
B¶o r»ng ngän giã
Th× gèc ë ®©u
R¨ng cña chiÕc cµo
Lµm sao nhai ®­îc
Mòi thuyÒn rÏ n­íc
Th× ngöu c¸i g×
C¸i Êm kh«ng nghe
T¹i sao l¹i mäc
ë trong chiÕc bót
L¹i cã ruét gµ
Trong mòi ng­êi ta
Cã ngay l¸ mÝa”
 (Quang Huy)
C©u 2.Rót gọn tõng c©u d­íi ®©y ®Ó ®­îc nßng cèt c©u.
“ Chóng t«i ®ang ®i bªn nh÷ng th¸c tr¾ng xãa tùa m©y trêi , nh÷ng rõng c©y ©m ©m, nh÷ng b«ng hoa chuèi rùc lªn nh­ ngän löa.”
 ( NguyÔn Phan H¸ch)
b) “ Tõ nh÷ng c¨n g¸c nhá cña m×nh, H¶i cã thÓ nghe thÊy tÊt c¶ c¸c ©m thanh n¸o nhiÖt, ån · cña thµnh phè thñ ®«.”
 ( NguyÔn Ngäc HiÕn)
C©u 3. Thªm tr¹ng ng÷, ®Þnh ng÷, bæ ng÷ ®Ó më réng nßng cèt c©u sau ®©y: MÆt trêi mäc.
C©u 4. §o¹n th¬ Khóc h¸t ru cña nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm( TiÕng ViÖt 4, tËp 1) Nãi vÒ t©m t×nh cña mét ng­êi mÑ miÒn nói võa nu«i con, võa tham gia c«ng t¸c kh¸ng chiÕn- cã hai c©u:
 “ MÑ gi· g¹o, mÑ nu«i bé ®éi
NhÞp chµy nghiªng giÊc ngñ em nghiªng”
 Em hiÓu c©u th¬” NhÞp chµy nghiªng, giÊc ngñ em nghiªng” nh­ thÕ nµo?
C©u 5. T¶ c« TÊm trong truyÖn TÊm C¸m theo t­ëng t­îng cña em.
§Ò 19
C©u 1. Ph©n biÖt nghÜa 3 tõ l¸y sau ®©y b»ng c¸ch ®Æt c©u víi mçi tõ: nhá nh¾n, nhá nhÎ, nhá nhen.
C©u 2. Em h·y ghÐp 5 tiÕng sau ®©y thµnh 9 tõ ghÐp thÝch hîp:
thÝch, quý , yªu, th­¬ng, mÕn( vÝ dô: KÝnh mÕn, )
C©u 3. Mét b¹n viÕt nh÷ng c©u d­íi ®©y. Theo em , c¸ch diÔn ®¹t trong c©u nµy ®· hîp lÝ ch­a? v× sao?
B¹n Dòng lóc th× hiÒn lµnh, lóc th× ch¨m chØ.
Anh bé ®éi bÞ hai vÕt th­¬ng: mét vÕt th­¬ng ë c¸nh tay, mét vÕt th­¬ng ë §iÖn Biªn Phñ.
C©u 4. Trong bµi C©y dõa cña nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa( TiÕng ViÖt 2, tËp 1, 2003), cã ®o¹n:
 “C©y dõa xanh táa nhiÒu tµu
Dang tay ®ãn giã, gËt ®Çu gäi tr¨ng.
 Th©n dõa b¹c phÕch th¸ng n¨m,
Qu¶ dõa - ®µn lîn con n»m trªn cao.
 §ªm hÌ hoa në cïng sao
Tµu dõa- chiÕc l­îc ch¶i vµo m©y xanh ..”
 (TrÇn §¨ng Khoa)
 Theo em, phÐp nh©n hãa vµ phÐp so s¸nh ®­îc thÓ hiÖn trong nh÷ng tõ ng÷ nµo ë ®o¹n th¬ trªn? Thö ph©n tÝch c¸i hay cña phÐp nh©n hãa vµ phÐp so s¸nh ®­îc sö dông trong ®o¹n th¬.
C©u 5. T¶ mét nghÖ sÜ hµi mµ em yªu thÝch.
§Ò 20
C©u 1. T×m c¸c thµnh ng÷ t¶ c¸c kiÓu ch¹y kh¸c nhau( VÝ dô: ch¹y nh­ vÞt, ch¹y bë h¬i tai, ) §Æt c©u víi mét thµnh ng÷ t×m ®­îc.
C©u 2. T×m nh÷ng tõ dïng sai trong c¸c c©u d­íi ®©y vµ söa l¹i cho ®óng:
a) Chóng ta cÇn tè c¸o nh÷ng khuyÕt ®iÓm cña b¹n ®Ó gióp nhau cïng tiÕn bé.
b) Mét kh«ng khÝ nhén nhÞp bao phñ quanh thµnh phè.
C©u 3. Cã thÓ viÕt c¸c c©u nh­ d­íi ®©y ®­îc kh«ng? v× sao?
H·y söa l¹i cho ®óng.
a) Ngµy mai, líp ta ®i lao ®éng trång c©y cèi.
b) B¹n V©n ®ang nÊu c¬m n­íc.
c) B¸c n«ng d©n ®ang cµy ruéng n­¬ng.
d) MÑ ch¸u ®i chî bóa.
e) Em bÐ ®ang tËp nãi n¨ng.
C©u 4.Trong bµi Nghe thÇy ®äc th¬( TiÕng ViÖt 4, tËp 1), nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa viÕt:
 “Em nghe thÇy ®äc bao ngµy
TiÕng th¬ ®á n¾ng xanh c©y quanh nhµ
 M¸i chÌo nghe väng s«ng xa
£m ªm nghe tiÕng cña bµ n¨m x­a
 Nghe tr¨ng thë ®éng tµu dõa..”
Theo em, cuéc sèng quanh ta ®­îc gîi lªn nh­ thÕ nµo trong t©m trÝ cña cËu häc trß khi nghe thÇy gi¸o ®äc th¬?
C©u 5. B»ng t­îng tưởng cña m×nh, em h·y kÓ tiÕp c©u chuyÖn d­íi ®©y( viÕt tiÕp vµo chç cã dÊu chÊm löng):
 C¸o vµ SÕu
 C¸o mêi SÕu ®Õn ¨n b÷a tr­a vµ bµy ®Üa canh ra. Víi c¸i má dµi cña m×nh, SÕu ch¼ng ¨n ®­îc chót g×. ThÕ lµ C¸o mét m×nh chÐn s¹ch. Sang ngµy h«m sau, SÕu mêi C¸o đến ch¬i vµ dän b÷a ¨n.
§Ò 21
C©u 1. Ph©n biÖt c¸c tõ ghÐp d­íi ®©y thµnh 2 lo¹i: Tõ ghÐp cã nghÜa tæng hîp vµ tõ ghÐp cã nghÜa ph©n lo¹i
 Häc tËp, häc ®ßi, häc hµnh, häc g¹o, häc lám, häc hái, häc vÑt; anh c¶, anh em, anh trai, anh rÓ;b¹n häc, b¹n ®äc, b¹n ®­êng.
C©u 2. §iÒn tõ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng trong tõng c©u d­íi ®©y ®Ó t¹o ra h×nh ¶nh so s¸nh:
a) M¶nh tr¨ng l­ìi liÒm l¬ löng gi÷a trêi nh­
b) TiÕng giã rõng vi vu nh­ ..
c) Dßng s«ng mïa lò cuån cuén ch¶y nh­ 
d) Nh÷ng giät s­¬ng long lanh nh­ 
e) TiÕng ve ®ång lo¹t cÊt lªn nh­.. 
C©u 3. Cã thÓ viÕt c¸c c©u d­íi ®©y ®­îc kh«ng? v× sao?
Nam cã 10 quyÓn s¸ch vë.
MÑ mua cho con 3 s¸ch mÑ nhÐ!
C©u 4. Trong bµi T