Đề thi học sinh giỏi Tiếng việt Lớp 5 - Năm học 2012-2013 - Phòng GD&ĐT Hoằng Hòa

Sở GD&ĐT Thanh Hóa
Phòng GD&ĐT Hoằng Hóa
Giao lưu học sinh giỏi lớp 5 cấp tỉnh
MÔN Tiếng Việt
Năm học : 2012-2013
( Thời gian làm bài 60 phút)
Đề bài
Câu 1(5 điểm): 
 Từ “xuân” trong các câu đây từ nào là hiện tượng nhiÒu nghĩa, từ nào là hiện tượng đồng âm? Và chỉ rõ nghĩa gốc, nghĩa chuyển.
a, Mùa xuân là tết trồng cây
 1
 Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
 2
b, Xuân đi học qua cánh đồng lúa chín.
 3
c, , Chín mươi tuổi vẫn còn xuân chán
 4
 So với ông Bành vẫn thiếu niên.
d, Ôi những nàng xuân rât dịu dàng
 5
 Hát câu quan họ chuyến đò ngang.
Câu 2(5 điểm) : Cho câu văn sau:
 Đến bây giờ, Vân vẫn không quên được khuôn mặt hiền từ, mái tóc bạc, đôi mắt yêu thương, lo lắng của ông.
a, Xác định DT, ĐT, TT.
b, Xác định thành phần TN, CN, VN.
c, Xét về cấu tạo, câu trên thuộc kiểu câu gì?
Câu 3( 5 điểm) : Trong bài quê hương nhà thơ Đỗ Trung Quân có viết:
Quê hương mỗi người chỉ một 
 Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người.
 Em hãy chỉ ra BPNT có trong đoạn thơ trên? Qua việc sử dụng BPNT đó, giúp em cảm nhận được điiều gì đẹp đẽ sâu sắc?
Câu 4(14 điểm):
 Từ lâu, Phượng đã gắn bó thân thiết với tuổi học trò. Chùm phượng rực đỏ bao lần báo hiệu hè về với niềm vui phơi phới. Em hãy tả lại cây phượng gắn bó với em nhiều kỷ niệm nhất.
Ch÷ viÕt s¹ch ®Ñp toµn bµi cho 1 ®iÓm.
§¸p ¸n
C©u1(5 ®iÓm): 
* Tõ “xu©n” 1,2,4,5 lµ hiÖn tîng nhiÒu nghÜa, “xu©n” 3 lµ hiÖn t­îng ®ång ©m (mçi tõ ®óng cho 0,5 ®iÓm = 2 diÓm).
* Tõ “xu©n” 1 lµ nghÜa gèc (1 ®iÓm), xu©n 2,4,5 lµ nghÜa chuyÓn( mçi tõ ®óng cho 0,5 ®iÓm = 1,5 ®iÓm).
C©u 2(5 ®iÓm): 
a( 2 ®iÓm): - DT: V©n, khu«n mÆt,m¸i tãc, ®«i m¾t, «ng.
 - §T: quªn, yªu th­¬ng, lo l¾ng.
 - TT: hiÒn tõ, b¹c.
* Mçi tõ ®óng cho 0,2 ®iÓm.
b( 2 ®iÓm): - TN: §Õn b©y giê.(0,5 ®iÓm).
 CN: V©n.(0,75 ®iÓm).
 VN: Cßn l¹i( 0.75 ®iÓm).
c(1 diÓm): C©u ®¬n.
C©u 3(5 ®iÓm):
Nªu BPSS (0,5 ®iÓm) chØ râ so s¸nh “quª h­¬ng/ ...mÑ..” (0,5 ®iÓm).
C¶m nhËn:
- Quª h­¬ng lµ n¬i sinh ra vµ lín lªn, n¬i cã nhiÒu kû niÖm ®Ñp ®Ï th©n th­¬ng g¾n bã víi c¶ qu·ng ®êi tuæi th¬ cña mçi ng­êi mµ ai còng tr·i qua....( 1 ®iÓm).
-MÑ lµ ng­êi sinh ra, nu«i d­ìng ta thµnh ng­êi, g¾n bã yªu th­¬ng ta suèt c¶ cuéc ®êi, mçi ng­êi chØ cã mét mÑ...(1 ®iÓm).
Quª h­¬ng chÝnh lµ h×nh ¶nh mÑ th©n yªu. Yªu quª h­¬ng chÝnh lµ yªu mÑ hiÒn cña m×nh(2 ®iÓm).
C©u 4(14 ®iÓm): I, Yªu cÇu:
- ThÓ lo¹i: V¨n t¶ c©y cèi.
- §èi t­îng: C©y ph­îng.
- Träng t©m: T¶ nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt cña c©y ph­îng g¾n víi kû niÖm tuæi th¬ vµ béc lé t×nh c¶m cña em ®èi víi c©y ph­îng.
 II. Häc sinh ®¹t ®­îc c¸c yªu cÇu sau:
 1. MB (Tèi ®a cho 2 ®iÓm):Giíi thiÖu c©y ph­îng em chän t¶.
 2. TB ( Tèi ®a cho 10 ®iÓm):
* T¶ bao qu¸t: Nh×n tõ xa d¸ng c©y ra sao, ®Õn gÇn nã nh­ thÕ nµo?
* T¶ tõng bé phËn vµ c¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn c©y nh­ chim chãc, ong b­ím, n¾ng giã,...g¾n víi nh÷ng kû niÖm tuæi th¬ vµ béc lé c¶m xóc.
+ RÔ: ngo»n ng«Ì, uèn l­în..
+ Th©n : To, sÇn sïi, vá xï x×, sê ram r¸p, b¹c phÕch...
+ L¸: Li ti, xanh um, che m¸t...
+Hoa: §á rùc,5 c¸nh, nh­ c¸nh b­ím, mÞn nh­ nhung..
+ C¸c yÕu tè liªn quan: N¾ng nh¶y nhãt,giã ®ïa vui,chim nghiªng ngã, ve kªu vang b¸o hiÖu hÌ vÒ...
+ Kû niªm: Ch¬i ®ïa d­íi gèc c©y, Ðp c¸nh hoa vµo trang vë, ph­îng chøng kiÕn bao niÒm vui nçi buån tuæi häc trß..
Khi viÕt cÇn béc lé c¶m xóc.
 3. KB( Tèi ®a cho 2 diÓm): Nªu c¶m nghÜ cña em.
* Lu ý: Khi chÊm bµi tuú theo bµi lµm cña häc sinh ®Ó linh ®éng cho ®iÓm.
Ch÷ viÕt s¹ch ®Ñp toµn bµi cho 1 ®iÓm.