Đề thi học sinh giỏi Tiếng việt Lớp 5 - Năm học 2012-2013 - Phòng GD&ĐT Đông Sơn

 SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO ĐÔNG SƠN
ĐỀ GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI LỚP 5
MÔN : TIẾNG VIỆT
	(Thêi gian lµm bµi 60 phót)
Câu1 (5 điểm) : cho các từ sau :
êm ấm, mưa, đi đứng, ngủ, thành phố, đứng đắn, ruộng rẫy, ồn ào, im ắng, mong muốn.
 	Hãy xếp các từ trên dựa theo:
Cấu tạo từ
Từ loại
Câu 2 (5 điểm) Xác định các bộ phận : Trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ có trong các câu sau: 
Mỗi khi không gian rộn tiếng ve ngân, khi những vòm phượng nở đỏ rực và bằng lăng tím ngắt thì hoa xà cừ lại lặng lẽ trang điểm cho những vòm lá của mình chùm hoa vàng như nắng.
Bầu trời u ám, tiếng những giọt mưa thánh thót, những cành cây vật vã trong gió.
Câu 3 (5 điểm) Viết về cửa sổ của ngôi nhà thân thương, nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn có những câu th¬ sau:
Cửa sổ là mắt của nhà
Nhìn lên trời rộng, nhìn ra sông dài
Cửa sổ là bạn của người
Giơ lưng che cả khoảng trời gió mưa.
Hãy cho biết đoạn thơ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nổi bật gì ? Biện pháp nghệ thuật đã giúp em cảm nhận điều gì ?
Câu 4 (15 điểm) Em cũng đã từng có lúc mệt, ốm đau được mẹ dỗ dành, chăm sóc. Em hãy viết bài văn tả mẹ em lúc đó.
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN TIẾNG VIỆT
Câu 1 (5 điểm)
	XÕp ®óng mçi c©u cho 2,5 ®
Mçi tõ ®óng cho 0,25 ®
Dùa vµo cÊu t¹o : 
- Tõ ®¬n : m­a , ngñ 
- Tõ ghÐp : ªm Êm , ruéng rÉy , mong muèn , ®i ®øng , thµnh phè .
- Tõ l¸y : ®øng ®¾n , ån µo , im ¾ng 
	- Dùa vµo mÆt nghÜa :
	- Danh tõ : m­a , ruéng rÉy , thµnh phè 
	- §éng tõ : ngñ ,mong muèn , ®i ®øng .
	- TÝnh tõ : ªm Êm , ån µo , im ¾ng 
Câu 2 (5 điểm): X¸c ®Þnh ®óng mçi thµnh phÇn c©u cho 0,5®
a, Mỗi khi không gian rộn tiếng ve ngân,/ khi những vòm phượng nở đỏ rực và 
 TN	TN
bằng lăng tím ngắt/ thì hoa xà cừ /lại lặng lẽ trang điểm cho những vòm lá củamình 
	 CN VN
chùm hoa vàng như nắng.
b, Bầu trời/ u ám,// tiếng những giọt mưa/ thánh thót,// những cành cây /vật vã 
 CN VN CN VN CN VN
trong gió.
Câu 3 (5điểm)
* Yêu câu: HS nêu được các ý sau:
 - Đoạn thơ trên ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt: so s¸nh b»ng h×nh ¶nh mang tÝnh nh©n hãa 
 - Béc lé c¶m nhËn vÒ ý nghÜa ®Ñp ®Ï cña cöa sæ ng«i nhµ th©n thiÕt; gióp em ®­îc sèng gÇn gòi chan hßa víi thiªn nhiªn, ®Êt n­íc (nh×n lªn trêi réng, nh×n ra s«ng dµi); lu«n s½n sµng gióp em v­ît qua thö th¸ch trong cuéc sèng (gi¬ l­ng che c¶ kho¶ng trêi giã m­a) 
* Cho điểm:
 - Ý 1: 2 điểm
 - Ý 2: 2 điểm.
 - Diễn đạt: 1 điểm (đoạn viết có bố cục hoàn chỉnh, diễn đạt trôi chảy, giàu cảm xúc)
Câu 4 (15 điểm)
* Yêu cầu:
- HS viÕt ®óng thÓ lo¹i miªu t¶ (t¶ ng­êi) cã cÊu tróc 3 phÇn râ rµng .
- HS viÕt ®­îc bµi v¨n t¶ h×nh ¶nh ng­êi mÑ ®ang ch¨m sãc dç dµnh m×nh khi ®au èm. Béc lé ®­îc c¶m xóc cña m×nh tr­íc cö chØ ch¨m sãc ©n cÇn, yªu th­¬ng cña mÑ.
- Diễn đạt rõ ràng, rành mạch; kể chuyện có kết hợp miêu tả với bộc lộ cảm xúc.
- Chữ viết đẹp, trình bày sạch sẽ, ít phạm lỗi chính tả, ngữ pháp.
* Cho điểm:
 - Mở bµi (cho tối đa 2 điểm): Giới thiệu ng­êi mÑ trong tr­êng hîp ®ang ch¨m sãc, dç dµnh em khi èm ®au .
 - Th©n bµi (Cho tối đa 10 điểm): 
	+ T¶ ho¹t ®éng kÕt hîp víi t¶ ngo¹i h×nh cña mÑ (chó ý tËp trung miªu t¶ nh÷ng cö chØ, ho¹t ®éng, lêi nãi thÓ hiÖn sù ch¨m sãc ©n cÇn chøa chan t×nh yªu th­¬ng cña mÑ ®èi víi con )
	+ T×nh c¶m cña ng­êi con tr­íc nh÷ng cö chØ ©n cÇn cña mÑ .C¶m nhËn ®­îc sù vÊt v¶ , t×nh th­¬ng cña mÑ ®èi víi m×nh 
- KÕt bµi (cho tèi ®a 2 ®iÓm)
	+ Nãi lªn niÒm tù hµo cña ng­êi con ®èi víi mÑ 
	+ Nh÷ng suy nghÜ cña ng­êi con ®èi víi mÑ , mong muèn lµm vui lßng mÑ b»ng nh÷ng viÖc lµm cô thÓ .
 - Chữ viết ®Ñp, tr×nh bµy s¹ch sÏ, Ýt ph¹m lçi chÝnh t¶, ng÷ ph¸p: Cho tối đa 1 điểm
*Lưu ý: Tổng điểm toàn bài tối đa là 30 điểm (Không làm tròn điểm số). Giám khảo cho điểm thành phần từng câu như hướng dẫn chấm. Tuy nhiên, trong quá trình chấm bài, giám khảo phải biết vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm (đặc biệt là phần TLV) để cho điểm một cách thích hợp, thoả đáng với từng câu, từng bài làm cụ thể của học sinh.