Đề thi khảo sát lần thứ nhất lớp 10 Môn ngữ văn Năm học 2010 - 2011 Trường THPT Vĩnh Yên

Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc
Trường THPT Vĩnh Yên
————

đề thi khảo sát lần thứ nhất lớp 10 
môn Ngữ văn
Năm học 2010 - 2011
Thời gian làm bài: 120 phút, (không kể thời gian giao đề)
—————

Đề bài

 I. Phần chung:(4 điểm)
 Câu 1 
 Từ những đặc trưng cơ bản của văn học dân gian, hãy nêu rõ sự khác nhau giữa văn học dân gian và văn học viết.

II. Phần riêng: ( 6 điểm)
 Câu 2 a : Dành cho học sinh lớp 10A6
 Cảm nhận của em về vẻ đẹp nhân vật sử thi anh hùng Đam săn và Uy-lit-xơ qua hai trích đoạn Đam săn chiến thắng Mtao Mxây (Trích sử thi Đam săn- Việt Nam) và Uy- lit -xơ trở về (trích sử thi Ô-đi-xê của Hô-me-rơ - Hi Lạp)

 Câu 2 b: Dành cho học sinh lớp 10A7 
 Cảm nhận của em về vẻ đẹp nhân vật sử thi anh hùng Đam săn qua trích đoạn Đam săn chiến thắng Mtao Mxây (Trích sử thi Đam săn- Việt Nam)

—Hết—
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm


Họ tên thí sinh ....................................................................Số báo danh .............














HƯỚNG DẪN CHẤM THI
khảo sát LầN THứ NHấT LớP 10
môn Ngữ văn
------------
I. Phần chung (4 điểm)
 Câu 1: 
Học sinh có thể sắp xếp trình bày theo nhiều cách khác nhau. Cụ thể cần nêu được một số ý như sau :
Sự khác nhau giữa Văn học đân gian và Văn học viết
- Về thời điểm ra đời: Văn học dân gian có từ rất sơm khi chưa có chữ viết; Văn hoc viết ra đời muộn hơn khi có chữ viết.
- Về tác giả: VHDG là kết quả quá trình sáng tác tập thể, không mang dấu ấn cá nhân; VH viết do cá nhân các trí thức sáng tác, mang dấu ấn riêng.
- Về phương thức lưu truyền: VHDG lưu truyền theo phương thức truyền miệng; VH viết theo phương thức chữ viết.
- Về hình thức tồn tại: VHDG gắn bó với những sinh hoạt văn hóa cộng đồng; văn học viết cố định trong các văn bản viết độc lập của một tác phẩm văn chương. 
 (Mỗi ý đúng cho 1 điểm)
 II. Phần riêng (6 điểm)
A/ Về kỹ năng:
Hiểu đúng yêu cầu của đề bài. Biết cách làm bài nghị luận văn học, bố cục rõ ràng, kết cấu hợp lí, diễn đạt tốt; không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
	B/ Về nội dung :
	Học sinh có thể sắp xếp trình bày theo nhiều cách khác nhau đôi chỗ có thể có những cảm nhận riêng miễn là phải bám sát tác phẩm, hiểu đúng nhân vật sử thi anh hùng. Đại ý cần làm nổi bật được: 
Câu 2 a: Dành cho học sinh lớp 10A6
 1. Học sinh nêu ngắn gọn về thể loại và nhân vật sử thi anh hùng. Sử thi là sáng tác tự sự dân gian có cốt truyện kể về quá khứ anh hùng của cộng đồng. Đề tài và nhân vật anh hùng trong sử thi miêu tả quá khứ hào hùng và chiến công oanh liệt. Con người và mọi thứ đều hoàn hảo, phi thường và lý tưởng hóa. Thế giới sử thi và âm điệu sử thi là âm điệu hoành tráng. Ngôn ngữ sử thi lộng lẫy và lung linh, hấp dẫn.
 2. Nhân vật trong sử thi anh hùng là nhân vật trung tâm, là nhân vật anh hùng tiêu biểu cho ý chí, nguyện vọng và lý tưởng của cộng đồng. Người anh hùng hội tụ nhiều phẩm chất cao đẹp và được tôn suy, được ngợi ca yêu quý. Nhân vật trong sử thi anh hùng được tô điểm, nâng cao và phóng đại. Họ có sức mạnh, có tài trí, đức độ siêu phàm người thường không bao giờ có thể làm được. Chiến công của họ vĩ đại và lẫy lừng chưa có ai sánh kịp. Họ luôn được thần thánh ủng hộ giúp đỡ, luôn luôn là người tiếng tăm lừng lẫy và dân chúng ngưỡng mộ, kính yêu, tin tưởng.
 3. Phần trình bày cảm nhận về vẻ đẹp nhân vật sử thi qua hai trích đoạn:
 
 - Là những anh hùng lý tưởng tiêu biểu nhất của cộng đồng. Họ thông minh, quả cảm, khôn ngoan và mưu lược toàn tài. Hình tượng của họ là sự lý tưởng hóa sức mạnh trí tuệ và sức mạnh toàn dân trong cuộc chiến chống lại kẻ thù và chinh phục thiên nhiên. Mỗi hành động, lời nói, hay chiến công của họ đều được ngợi ca như những kì tích của thánh thần.
 - Là người anh hùng có trái tim nhân ái, yêu thương và thủy chung. Sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng kẻ thù giành lại vợ và hạnh phúc cho mình và mọi người. Chàng Đam săn chiến đấu và tiêu diệt Mtao Mxây giành lại Hơ nhị và trở thành tù trưởng lẫy lừng, giàu có nhất danh vang đến thần, tiếng lừng khắp núi , còn Uy lit xơ vượt muôn trùng gian nan, cạm bẫy để trở về tiêu diệt bọn cầu hôn, sum họp hạnh phúc bên người vợ sắc sảo, thủy chung. 
 - Là người có vẻ đẹp ngoại hình lý tưởng. Đam săn là một dũng tướng, ngực quấn chéo một tấm chiến, tai đeo nụ, nghênh ngang đủ gươm giáo, đôi mắt long lanh, tóc dài thả trên sàn, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở ầm ầm như sấm, ngang tàng từ trong bụng mẹ… Chàng Uy lit xơ trở về sau bao ngày cải trang rách rưới trông đẹp như một vị thần, cao quý, tài ba.
 - Vẻ đẹp của người anh hùng trong hai thiên sử thi làm xúc động người đọc. Chúng ta quý yêu và học tập những vẻ đẹp cuả tính cách và hành động , vẻ đẹp nghị lực và tâm hồn trong các nhân vật sử thi. 
 
 C/ Thang điểm:
	Điểm 6 : Đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, văn viết có cảm xúc, dẫn chứng chọn lọc phong phú, diễn đạt trong sáng. Có thể còn có một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 4 : Cơ bản đáp ứng được những yêu cầu nêu trên , dẫn chứng chưa thật phong phú nhưng phải làm nổi bật được ý, diễn đạt tương đối tốt. Có thể còn mắc một vài sai sót.
	Điểm 2 : Đáp ứng được khoảng 1/2 yêu cầu nêu trên , dẫn chứng chưa đầy đủ nhưng làm rõ được yêu cầu, diễn đạt dễ hiểu. Có thể còn mắc một vài sai sót.
	Điểm 0 : Không hiểu đề , sai lạc cả về nội dung và phương pháp.

Câu 2 b: Dành cho học sinh lớp 10A7

a/ Nội dung:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, có thể có những phát hiện và cảm thụ riêng nhưng cần nêu được một số ý cơ bản như sau:
 1. Học sinh nêu ngắn gọn về thể loại và nhân vật sử thi anh hùng. Sử thi là sáng tác tự sự dân gian có cốt truyện kể về quá khứ anh hùng của cộng đồng. Đề tài và nhân vật anh hùng trong sử thi miêu tả quá khứ hào hùng và chiến công oanh liệt. Con người và mọi thứ đều hoàn hảo, phi thường và lý tưởng hóa. Thế giới sử thi và âm điệu sử thi là âm điệu hoành tráng. Ngôn ngữ sử thi lộng lẫy và lung linh, hấp dẫn.
 2. Nhân vật trong sử thi anh hùng là nhân vật trung tâm, là nhân vật anh hùng tiêu biểu cho ý chí, nguyện vọng và lý tưởng của cộng đồng. Người anh hùng hội tụ nhiều phẩm chất cao đẹp và được tôn suy, được ngợi ca yêu quý. Nhân vật trong sử thi anh hùng được tô điểm, nâng cao và phóng đại. Họ có sức mạnh, có tài trí, đức độ siêu phàm người thường không bao giờ có thể làm được. Chiến công của họ vĩ đại và lẫy lừng chưa có ai sánh kịp. Họ luôn được thần thánh ủng hộ giúp đỡ, luôn luôn là người tiếng tăm lừng lẫy và dân chúng ngưỡng mộ, kính yêu, tin tưởng.
 3. Phần trình bày cảm nhận về vẻ đẹp nhân vật sử thi Đam săn qua trích đoạn:
 - Là anh hùng lý tưởng tiêu biểu nhất của cộng đồng. Chàng thông minh, quả cảm, khôn ngoan và mưu lược toàn tài. Hình tượng của Đam săn là sự lý tưởng hóa sức mạnh trí tuệ và sức mạnh toàn dân trong cuộc chiến chống lại kẻ thù và chinh phục thiên nhiên. Mỗi hành động, lời nói, hay chiến công đều được ngợi ca như những kì tích của thánh thần.
 - Là người anh hùng có trái tim nhân ái, yêu thương và thủy chung. Sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng kẻ thù giành lại vợ và hạnh phúc cho mình và mọi người. Chàng Đam săn chiến đấu và tiêu diệt Mtao Mxây giành lại Hơ nhị và trở thành tù trưởng lẫy lừng, giàu có nhất danh vang đến thần, tiếng lừng khắp núi vượt muôn trùng gian nan, tiêu diệt kẻ thù, sum họp hạnh phúc bên hai người vợ sắc sảo, thủy chung. 
 - Là người có vẻ đẹp ngoại hình lý tưởng. Đam săn là một dũng tướng, ngực quấn chéo một tấm chiến, tai đeo nụ, nghênh ngang đủ gươm giáo, đôi mắt long lanh, tóc dài thả trên sàn, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở ầm ầm như sấm, ngang tàng từ trong bụng mẹ…
 - Vẻ đẹp của người anh hùng trong hai thiên sử thi làm xúc động người đọc. Chúng ta quý yêu và học tập những vẻ đẹp cuả tính cách và hành động , vẻ đẹp nghị lực và tâm hồn trong các nhân vật sử thi. 

b/ Thang điểm :
Điểm 6 : Đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, văn viết có cảm xúc, dẫn chứng chọn lọc phong phú, diễn đạt trong sáng. Có thể còn có một vài sai sót nhỏ.
	Điểm 4 : Cơ bản đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, dẫn chứng chưa thật phong phú nhưng phải làm nổi bật được trọng tâm, diễn đạt tương đối tốt. Có thể còn mắc một vài sai sót.
	Điểm 2 : Đáp ứng được khoảng một nửa yêu cầu nêu trên, dẫn chứng chưa đầy đủ nhưng làm rõ được ý, diễn đạt dễ hiểu. Có thể còn mắc một vài sai sót.
	Điểm 0 : Không hiểu đề, sai lạc cả về nội dung và phương pháp.
	 --------------------
	Lưu ý chung: Điểm của bài thi là tổng điểm của các câu cộng lại; cho từ điểm 0 đến điểm 10 . Điểm lẻ làm tròn tính đến 0, 5 .