Đề thi môn Toán lớp 10 (kỳ thi olympic truyền thống 30/4 lần thứ XIII tại thành phố Huế)

KỲ THI OLYMPIC TRUYỀN THỐNG 30/4
LẦN THỨ XIII TẠI THÀNH PHỐ HUẾ
ĐỀ THI MÔN TOÁN LỚP 10 
Thời gian làm bài: 180 phút
Chú ý: Mỗi câu hỏi thí sinh làm trên 01 tờ giấy riêng biệt
Câu 1 (4 điểm). 
Giải hệ phương trình:
Câu 2 (4 điểm). 
Cho các số thực a, b, x, y thoả mãn điều kiện . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức .
Câu 3 (4 điểm). 
Cho tam giác ABC có các góc A, B thỏa điều kiện: 
.
Chứng minh tam giác ABC là tam giác đều.
Câu 4 (4 điểm). 
Cho tứ giác lồi ABCD. Xét M là điểm tùy ý. Gọi P, Q, R, S là các điểm sao cho:
; ;
; .
	Tìm vị trí của điểm M sao cho PA = QB = RC = SD.
Câu 5 (4 điểm). 
Trong mặt phẳng tọa độ cho một ngũ giác lồi có các đỉnh là những điểm có tọa độ nguyên. Chứng minh rằng bên trong hoặc trên cạnh ngũ giác có ít nhất một điểm có tọa độ nguyên.
-------------------HẾT---------------------
Ghi chú: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm
Đáp án Toán 10
 NỘI DUNG
ĐIỂM
Câu 1:
Giải hệ phương trình:
* Điều kiện: x + y > 0
0,5
* (1) 	Û (x2 + y2)(x + y) + 8xy = 16(x + y)
	Û [(x + y)2 – 2xy ] (x + y) – 16(x + y) + 8xy = 0
	Û (x + y)3 – 16(x + y) – 2xy(x + y) + 8xy = 0
	Û (x + y)[(x + y)2 – 16] – 2xy(x + y – 4) = 0
	Û (x + y – 4)[(x + y)(x + y + 4) – 2xy] = 0
1
 Û 
0,5
Từ (3) Þ x + y = 4, thế vào (2) ta được:
	x2 + x – 4 = 2 Û x2 + x – 6 = 0 Û .
1
(4) vô nghiệm vì x2 + y2 ≥ 0 và x + y > 0.
0,5
Vậy hệ có hai nghiệm là (–3; 7); (2; 2)
0,5
Đáp án Toán 10
 NỘI DUNG
ĐIỂM
Câu 2:
Cho các số thực , , , thỏa mãn điều kiện . 
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức .
Viết lại .
0,5
Đặt , , . Ta có . Mà nên . Đẳng thức xảy ra khi là hình chiếu của trên . 
1,5
Suy ra .
1
Vậy đạt được chẳng hạn khi .
1
Đáp án Toán 10
 NỘI DUNG
ĐIỂM
Câu 3:
Cho tam giác ABC có các góc A, B thỏa điều kiện : 
sin + sin = 2cos.
Chứng minh tam giác ABC là tam giác đều.
Ta có: sin( ) + sin() = 2 sin() cos() .
 1 sin() > 0; cos() > 0
 0 < 
 cos()cos() 
 cos()cos()
1
Từ sin( ) + sin() = 2cos() và cos()>0
Suy ra : 2sin()cos() >0 
Hay cos()>0. 
1
Kết hợp với sin()1, ta có sin()cos()cos() 
Do đó: 2 sin()cos() 2cos() 2cos()
1
Vì vậy nếu sin( ) + sin() = 2cos() thì phải có: 
 A = B = . 
Vậy tam giác ABC là tam giác đều.
1
Đáp án Toán 10
 NỘI DUNG
ĐIỂM
Câu 4:
Cho tứ giác lồi ABCD. Xét M là điểm tùy ý. Gọi P, Q, R, S là các điểm sao cho
; 
; 
Tìm vị trí của điểm M sao cho PA = QB = RC = SD.
Giả sử có điểm M thỏa bài toán. Gọi G là điểm sao cho
.
0,5
Từ , ta có .
Tương tự , , .
1
Do đó PA = QB = RC = SD GA = GB = GC = GD.
1
Nếu ABCD là tứ giác nội tiếp được trong đường tròn tâm O thì G trùng O và M là điểm duy nhất xác định bới . Kiểm tra lại thấy thỏa PA = QB = RC = SD.
1
Nếu ABCD không phải là tứ giác nội tiếp được trong đường tròn thì không tồn tại điểm M.
0,5
Đáp án Toán 10
 NỘI DUNG
ĐIỂM
Câu 5:
Trong mặt phẳng tọa độ cho một ngũ giác lồi có các đỉnh là những điểm có tọa độ nguyên. 
Chứng minh rằng bên trong hoặc trên cạnh ngũ giác có ít nhất một điểm có tọa độ nguyên. 
Coi đỉnh Ai (xi; yi), i = 1, 2, 3, 4, 5.
(xi; yi) có thể rơi vào những trường hợp sau: 
(2k; 2k’), (2k; 2k’+1), (2k+1; 2k’ + 1), ( 2k +1; 2k’) với k, k’ Î Z 
1,5
Do đa giác có 5 đỉnh nên theo nguyên lí Đi rich lê, có ít nhất 2 đỉnh có tọa độ thuộc một trong bốn kiểu trên.
1,5
Khi đó trung điểm của đoạn nối 2 đỉnh ấy sẽ có tọa độ nguyên.
Do ngũ giác là lồi nên điểm này ở miền trong hoặc trên cạnh của ngũ giác đó. 
1