Đề thi olympic lớp 8 Năm học: 2013-2014 Môn: Ngữ Văn Trường THCS Tân Ước

PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS TÂN ƯỚC 
ĐỀ THI OLYMPIC LỚP 8
Năm học: 2013-2014
Môn: Ngữ Văn
Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề)

Câu 1 (4 điểm) Trình bày cảm nhận của em về đoạn thơ sau: 
 “ Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
 Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang
 Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
 Rướn thân trắng bao la thâu góp gió…”
 (Quê hương - Tế Hanh)
Câu 2 (6 điểm) 
TỜ GIẤY TRẮNG
Có một lần, tại một trường trung học, ngài Hiệu trưởng đến gặp các em học sinh để nói chuyện. Trong khi nói, ông giơ lên cho các em thấy một tờ giấy trắng, trên đó có một chấm tròn đen ở một góc nhỏ và hỏi: 
- Các em có thấy đây là gì không ? 
Tức thì cả hội trường vang lên: 
- Đó là một dấu chấm.
Ngài Hiệu trưởng hỏi lại : 
- Thế không ai nhận ra đây là một tờ giấy trắng ư ? Ngài kết luận :
- Thế đấy con người luôn luôn chú ý đến những lỗi nhỏ nhặt mà quên đi tất cả những phẩm chất tốt đẹp còn lại. Khi phải đánh giá một sự việc hay là một con người, thầy mong các em sẽ chú ý đến tờ giấy trắng nhiều hơn là những vết bẩn có trên nó. 
 ( Theo Quà tặng cuộc sống )
Trình bày suy nghĩ của em về câu chuyện trên
Câu 3 ( 10 điểm ) Nhận xét về hai bài thơ Nhớ rừng (Thế Lữ) và Khi con tú hú (Tố Hữu), có ý kiến cho rằng : 
Cả hai bài thơ đều thể hiện lòng yêu nước và niềm khao khát tự do cháy bỏng của tầng lớp thanh niên trí thức. Tuy nhiên thái độ đấu tranh cho tự do ở mỗi bài lại hoàn toàn khác nhau. 
Bằng hiểu biết của mình về hai bài thơ, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.


----------------- Hết -------------------


PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS TÂN ƯỚC
HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI OLYMPIC LỚP 8
Năm học: 2013-2014
Môn: Ngữ Văn

Câu 1 ( 4 điểm) 
- Yêu cầu chung : HS cảm nhận được cái hay, cái đẹp của đoạn thơ, trình bày dưới dạng một đoạn văn hoặc bài văn ngắn
- Yêu cầu về nội dung : HS nêu được các ý cơ bản sau : 
+ Đoạn thơ trên trích trong văn bản Quê hương của Tế Hanh, diễn tả cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi với sự liên tưởng độc đáo của tác giả. ( 0,5đ)
+ Biện pháp so sánh con thuyền như con tuấn mã cùng với những động từ phăng, vượt gợi lên hình ảnh con thuyền đang băng mình ra khơi thật dũng mãnh, làm chủ biển khơi bao la. Đó cũng chính là sức sống, khí thế của dân trai tráng – những con người hăng say lao động, tự tin, kiêu hãnh giữa biển cả, đất trời. ( 1 đ)
+ Hình ảnh cánh buồm căng gió biển khơi được so sánh độc đáo, bất ngờ, gợi nhiều liên tưởng thú vị.(1 đ)
+ Nghệ thuật ẩn dụ (mảnh hồn làng) cánh buồm trở thành biểu tượng của làng chài.(0,5đ)
+ Nghệ thuật nhân hóa (Rướn) cho thấy cánh buồm như có hồn, sức sống riêng. (0,5đ)
+ Đó là tình yêu quê hương của tác giả (1 đ)
Câu 2 ( 6 điểm) 
* Yêu cầu về kĩ năng (1 điểm)
+ Bài văn nghị luận có bố cục và cách trình bày hợp lí
+ Hệ thống luận điểm rõ ràng, triển khai tốt
+ Diễn đạt tốt, không mắc lỗi chính tả
* Yêu cầu về nội dung (5 điểm) 
- Tóm tắt được nội dung câu chuyện : Câu chuyện về một tờ giấy trắng không hoàn hảo vì một dấu chấm đen nhỏ để lại bài học sâu sắc về cách đánh giá và nhìn nhận con người.(1đ)
- Nêu ý nghĩa của câu chuyện : 
+ Con người trong cuộc sống không ai là hoàn hảo. Vì một lí do nào đó mà người ta mắc phải sai lầm.(1đ)
+ Vì thế khi đánh giá một con người nào đó ta không nên chỉ nhìn một cách phiến diện, chỉ nhìn vào những sai lầm mà họ vô tình mắc phải mà cần nhìn vào những mặt tốt đẹp của họ cũng giống như tờ giấy trắng chỉ có một chấm đen nhỏ kia.(2đ)
- Lấy được dẫn chứng thực tế, có liên hệ (1đ)
* Lưu ý : HS có thể có nhiều cảm nhận khác nhau nhưng về cơ bản nêu được các ý trên. GV khuyến khích cho điểm những bài viết có sự sáng tạo.
Câu 3 ( 10 điểm) 
- Yêu cầu về kĩ năng( 1đ) 
 + Đúng kiểu văn nghị luận, sử dụng hợp lí các thao tác chứng minh, giải thích.
 + Văn viết lưu loát, không mắc lỗi chính tả
 + Khuyến khích những bài có sự sáng tạo, giàu cảm xúc
- Yêu cầu về nội dung ( 9 điểm)
1, Mở bài 
- Giới thiệu khái quát bối cảnh Việt Nam trước cách mạng tháng Tám năm 1945 : Dân tộc ta chìm trong ách nô lệ của thực dân Pháp, nhiều thanh niên, trí thức tâm huyết với non sông đất nước đều khao khát tự do.(0,5đ)
- Bài thơ Nhớ rừng ( Thế Lữ) Khi con tu hú ( Tố Hữu) đều nói lên điều đó.(0,25đ)
- Trích ý kiến...(0,25đ)
2, Thân bài: 
- HS giải thích được thế nào là lòng yêu nước - Thường được định nghĩa là tình yêu và sự tận tâm với đất nước và lí tưởng của đất nước. Trong từng thời kì lịch sử lòng yêu nước có những biểu hiện khác nhau.(0,5đ)
+ Trong hai văn bản thì lòng yêu nước là ý thức đấu tranh và khao khát tự do mãnh liệt.(0,5đ)
Lần lượt làm rõ hai luận điểm sau :
* Luận điểm 1 : Cả hai bài thơ đều thể hiện lòng yêu nước và niềm khao khát tự do cháy bỏng :
- Vì yêu nước nên mới thấy hết nỗi tủi cực của cuộc sống nô lệ ( d/c : Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt...), mới uất ức khi bị giam cầm ( d/c Ngột làm sao, chết uất thôi..)(1đ)
- Không chấp nhận cuộc sống nô lệ, luôn hướng tới cuộc sống tự do : 
+ Trong bài Nhớ rừng : Con hổ nhớ về cuộc sống tự do nơi núi rừng đại ngàn : Những đêm trăng đẹp, những ngày mưa, những bình minh, những buổi chiều.. Con hổ lúc mơ màng như một thi sĩ, lúc lại như bậc đế vương đầy quyền uy.(d/c)(1,25đ)
+ Trong bài Khi con tu hú : Người thanh niên yêu nước tuy thân bị tù đày nhưng vẫn tâm hồn hướng ra ngoài song sắt để cảm nhận bức tranh mùa hè rực rỡ sắc màu,rực rỡ âm thanh, đấy hương vị ngọt ngào...(d/c)(1,25đ)
* Luận điểm 2 : Thái độ đấu tranh tự do khác nhau
- Nhớ rừng là tiếng nói của một tầng lớp thanh niên có tâm sự yêu nước, đau đớn về thân phận nô lệ nhưng chưa tìm được con đường giải thoát...(1đ)
- Khi con tu hú là tiếng nói của một chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi, biết rõ con đường cứu nước là gian khổ nhưng vẫn kiên quyết theo đuổi, tin ở tương lai chiến thắng của cách mạng, đất nước sẽ độc lập, dân tộc sẽ tự do,...(1đ)
3, Kết bài
- Khẳng định lại giá trị của hai bài thơ.(0,5đ) 
- Trân trọng nỗi niềm yêu nước sâu kín. Đó là nỗi đau nhức nhối vì thân phận nô lệ, khơi dậy niềm khao khát tự do và nhớ tiếc thời oanh liệt của dân tộc.(0,5đ)
- Tiếng nói khao khát tự do, ý thức đấu tranh giành tự do mạnh mẽ trong Khi con tu hú có tác dụng tích cực đối với thanh niên đương thời.(0,5đ)
* Lưu ý : Cách cho điểm 
- Điểm 9- 10 bài đạt xuất sắc các yêu cầu trên, phân tích đủ các mặt nội dung và nghệ thuật, có nhiều sáng tạo, không mắc lỗi diễn đạt, không có lỗi chính tả.
- Điểm 7-8 bài có đủ nội dung, còn mắc một số lỗi diễn đạt.
- Điểm 5-6 bài đủ nội dung nhưng còn sơ sài, còn lỗi hình thức.
- Điểm 3-4 bài đạt nửa nội dung, còn lỗi về hình thức.
- Điểm 1-2 bài có nội dung mờ nhạt, còn nhiều lỗi về hình thức.


Tân Ước, ngày 22 tháng 03 năm 2014
Xác nhận của tổ KHXH	 Người ra đề




	Nguyễn Thị Hồng Trang
Xác nhận của Ban giám hiệu