Giáo án chương 3 Đại số Lớp 9 - Năm học 2011-2012 - Trường Tiểu học Nguyễn Thị Thu

Tuaàn : 15
Tieát : 30
PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN
Soaïn: 12.10.11
Daïy: 22.11.11
I. MUÏC TIEÂU:
- Kieán thöùc: HS naém ñöôïc kn PT baäc nhaát hai aån. Hieåu taäp nghieäm cuûa 1 PT baäc nhaát 2 aån vaø bieåu dieãn hình hoïc cuûa noù.
- Kyõ naêng: Bieát caùch tìm coâng thöùc nghieäm toång quaùt vaø veõ ñ.thaúng bieåu dieãn taäp nghieäp cuûa moät PT baäc nhaát 2 aån.
- Thaùi ñoä: Phaùt trieån vaø reøn luyeän tö duy.
- Troïng taâm: KN PT baäc nhaát hai aån, taäp nghieäp vaø bieåu dieãn hình hoïc cuûa noù
II. PHÖÔNG PHAÙP: Vaán ñaùp, quy naïp, neâu vaán ñeà.
III. CHUAÅN BÒ:
- GV: Baûng heä toïa ñoä Oxy, thöôùc chia khoaûng, phaán maøu.
- HS: OÂn ñn PT baäc nhaát 1 aån, tìm hieåu baøi môùi ôû nhaø
IV. HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP: Giôùi thieäu muïc tieâu vaø noäi dung chöông III (2’)
ND
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
HÑ1: Giôùi thieäu khaùi nieäm (8ph)
1. Khaùi nieäm:
a. KN: PT baäc nhaát 2 aån x vaø y laø heä thöùc daïng: ax + by = c
(a ¹ 0 hoaëc b ¹ 0)
VD: 2x - y = 1
3x + 4y = 0
0x + 2y = 4
x + 0y = 5
laø caùc PT baäc nhaát 2 aån.
¯ HÑ1.1: Giôùi thieäu KN
- Goïi HS nhaéc laïi ñn PT baäc nhaát 1 aån.
- Thoâng qua PT baäc nhaát 1 aån GV neâu vaán ñeà vaø giôùi thieäu kn PT baäc nhaát 2 aån.
- Goïi HS neâu vaøi VD veà PT baäc nhaát 2 aån
- HS neâu ñn theo chæ ñònh cuûa GV
- HS nhaän daïng PT baäc nhaát hai aån thoâng qua gôïi yù cuûa GV.
- 3 HS neâu VD ôû 3 tröôøng hôïp: a ¹ 0, b ¹ 0; a = 0, b ¹0; 
a ¹ 0, b = 0
b. Nghieäm cuûa PT: 
Caëp soá (x0, y0) ñgl 1 nghieäm cuûa PT ax + by = c neáu ax0 + by0 = c
VD: caëp soá (x;y) = 3;5) laø 1 nghieäm cuûa PT: 2x - y = 1
¯ Chuù yù: 
(SGK trang 5)
¯ HÑ1.2: Giôùi thieäu nghieäm PT:
- Caëp soá (x = 3; y = 5) coù phaûi laø nghieäm cuûa PT: 2x - y = 1 khoâng? Vì sao?
- Khi naøo thì caëp soá (x0; y0) ñöôïc goïi laø nghieäm cuûa PT ax + by = c.
- Cho HS ñoïc chuù yù SGK
¯ HÑ 1.3: Cho HS laøm BT ?1 vaø ?2
- HS traû lôøi caâu hoûi vaø giaûi thích.
- HS traû lôøi caâu hoûi theo chæ ñònh cuûa GV
- 2 HS ñoïc chuù yù SGK
- HS laøm BT ?1 vaø ?2 
HÑ2: Xaùc ñònh nghieäm cuûa PT baäc nhaát 2 aån (27ph)
2. Taäp nghieäm cuûa PT baäc nhaát hai aån:
a. Xeùt PT: 2x - y = 1 (1)
Û y = 2x - 1
PT (1) coù voâ soá nghieäm daïng (x Î R; y = 2x -1)
hoaêc 
¨ Bieåu dieãn treân mp toïa ñoä taäp caùc nghieäm cuûa PT (1) laø ñ.t y = 2x – 1
¯ HÑ2.1: Tröôøng hôïp a ¹ 0; b ¹ 0
- Y/c Hs bieåu dieãn y theo x töø PT (1).
- Cho HS ñieàn vaøo choã troáng:
- Coù NX gì veà soá nghieäm cuûa PT (1)?
- GV giôùi thieäu taäp nghieäm cuûa PT (1) bieåu dieãn treân mp toïa ñoä laø ñ.thaúng y = 2x - 1
- HS bieåu dieãn:
y = 2x - 1
- HS leân baûng ñieàn caùc giaù trò töông öùng cuûa y vaøo baûng giaù trò.
- PT (1) coù voâ soá nghieäm.
- HS theo doõi, ghi nhôù vaø ghi baøi vaøo vôû.
b. Xeùt PT: 0x + 2y = 4 (2)
Û 0x + y = 2
PT (2) coù voâ soá nghieäm daïng (x Î R, y = 2) hoaëc 
¨ Bieåu dieãn treân mp toïa ñoä taäp caùc nghieäm cuûa PT (2) laø ñ.thaúng y = 2.
¯ HÑ2.2: Tröôøng hôïp a = b; b ¹ 0
- GV gôïi yù giuùp HS tìm ñöôïc nghieäm toång quaùt cuûa PT (2)
- HS hieåu ñöôïc caùch bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa PT (2) treân mp toïa ñoä
c. Xeùt PT: 4x + 0y = 6 (3)
Û x + 0y = 1,5
PT (3) coù voâ soá nghieäm daïng:
(x = 1,5; y Î R) hoaëc
¨ Bieåu dieãn nghieäm treân mp toïa ñoä laø ñ.thaúng x = 1,5
¯ Toång quaùt:
(SGK trang 7)
¯ HÑ2.3: Tröôøng hôïp a ¹ 0, b = 0
- Haõy tìm nghieäm toång quaùt cuûa PT (3)?
- Bieåu dieãn treân mp toïa ñoä taäp nghieäp cuûa PT (3) laø ñ.t coù tính chaát ntn?
¯ HÑ2.4: Cho HS tìm hieåu phaàn toång quaùt trong SGK vaø ghi toùm taét noäi dung vaøo taäp hoïc.
- PT (3) nghieäm ñuùng vôùi x = 1,5 vaø y Î R neân coù nghieäm toång quaùt laø (1,5;y)
- Laø ñ.thaúng // truïc Oy vaø ñi qua ñieåm B (1,5; 0)
- HS ghi toùm taét phaàn toång quaùt döôùi söï trôï giuùp cuûa GV.
HÑ3: Cuûng coá (5ph)
- BT1/7 SGK
- Goïi 2 HS leân baûng tìm nghieäm cuûa PT: 5x + 4y = 8 vaø 3x + 5y = -3 töø caùc caëp soá: (-2;1), (0; 2), (-1;0); (1,5;3), (4; -3)
- HS1: Tìm nghieäm cuûa PT: 
5x + 4y = 8
- HS2: Tìm nghieäm cuûa PT
3x + 5y = -3
- Caû lôùp cuøng laøm vaø NX
-BT 2a/7 SGK
- Tìm nghieäm toång quaùt cuûa PT: 
3x - y = 2
- HS tìm ñöôc nghieäm toång quaùt cuûa PT laø 
HÑ4: Höôùng daãn ôû nhaø (3ph)
- Kieán thöùc caàn hoïc : + ÑN PT baäc nhaát 2 aån, nghieäm cuûa PT.
+ Caùch tìm nghieäm toång quaùt cuûa PT baäc nhaát 2 aån.
- Baøi taäp caàn laøm: BT 2, 3 trang 7 / SGK
¯ Traéc nghieäm thoâng hieåu:
Cho PT 3x - 5y = 13 (1). Caâu naøo sau ñaây sai?
a. (1) coù voâ soá nghieäm.
b. Caëp soá (-1; -3) khoâng phaûi laø nghieäm cuûa (1)
c. (1) khoâng coù nghieäm (x;y) maø x, y ñeàu döông.
d. (1) Coù nghieäm (x;y) maø x,y ñeàu nguyeân.
¯ Traéc nghieäm nhaän bieát:
Nghieäm cuûa PT: 3x + 2y = 5 laø caëp soá:
a. (-1;1)	b. (-1; -1) c. (1;1)	d. (2; -3)
- Tìm hieåu veà nghieäm nguyeân cuûa PT ax + by = c thoâng qua muïc “coù theå em chöa bieát” SGK trang 8.
- Tìm hieåu baøi: “heä hai PT baäc nhaát hai aån”.
Tuaàn : 15
Tieát : 31
HEÄ HAI PT BAÄC NHAÁT HAI AÅN
Soaïn: 12.10.11
Daïy: 22.11.11
I. MUÏC TIEÂU:
- Kieán thöùc: HS hieåu ñöôïc KN nghieäm cuûa heä hai phöông trình baäc nhaát 2 aån, kn hai hpt töông ñöông.
- Kyõ naêng: coù kyõ naêng minh hoïa hình hoïc taäp nghieäm cuûa hpt.
- Thaùi ñoä: Bieát ñoaùn nhaän soá nghieäm cuûa hpt maø khoâng caàn phaûi veõ hình
- Troïng taâm: - kn nghieäm cuûa heä hai pt baäc nhaát hai aån.
II. PHÖÔNG PHAÙP: Neâu vaán ñeà - Vaán ñaùp gôïi môû
III. CHUAÅN BÒ:
- GV: Maët phaúng toïa ñoä Oxy, thöôùc, phaán maøu
- HS: Hoïc baøi, laøm BT vaø tìm hieåu noäi dung baøi môùi ôû nhaø.
IV. HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP: 
ND
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
HÑ1: Kieåm tra baøi cuõ (5ph)
- Tìm nghieäm quaùt cuûa PT:
2x + y = 3 vaø veõ ñ.thaúng bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa noù.
- Neâu y/c kieåm tra vaø goïi HS leân baûng thöïc hieän.
- Toå chöùc cho HS NX keát quaû baøi laøm treân baûng.
- HS tìm ñöôïc nghieäm toång quaùt laø (x Î R, y = -2x +3)
- Ñ.thaúng bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa PT coù daïng y = -2x + 3
HÑ2: Giôùi thieäu kn veà heâ hai PT baäc nhaát 2 aån (5ph)
1. KN:
Heä hai PT baäc nhaát hai aån coù daïng:
¯ HÑ2.1: Cho HS laøm ?1
- Vì sao ta coù theå khaúng ñònh caëp soá (2; -1) laø 1 nghieäm cuûa hpt 
- HS laøm ?1 vaø traû lôøi caâu hoûi.
- Nghieäm cuûa hpt laø nghieäm chung cuûa 2 PT (1) vaø (2).
- Giaûi hpt laø tìm taát caû caùc nghieäm cuûa noù
¯ HÑ2.2: Giôùi thieäu kn heä PT vaø nghieäm cuûa noù.
- HS ghi nhôù thoâng tin vaø ghi baøi vaøo vôû
HÑ3: Minh hoïa hình hoïc taäp nghieäm cuûa heä PT baäc nhaát hai aån (25ph)
2. Minh hoïa hình hoïc taäp nghieäm cuûa hpt:
¯ HÑ3.1: Cho HS laøm ?2
- Choát laïi keát quaû cuûa BT ?2
- HS traû lôøi mieäng BT ?2
- HS khaùc NX vaø ñaùnh giaù caâu traû lôøi cuûa baïn.
Goïi (d), (d’) laø caùc ñ.thaúng ax + by = c vaø a’x + b’y = c’. Khi ñoù: taäp nghieäm cuûa hpt ñöôïc bieåu dieãn bôûi taäp caùc ñieåm chung cuûa (d) vaø (d’).
- Neáu goïi (d), (d’) laø caùc ñ.thaúng ax + by = c vaø a’x + b’y = c’ thì taäp nghieäm cuûa hpt ñöôïc bieåu dieãn treân mp toïa ñoä laø gì?
- HS traû lôøi caâu hoûi vaø ghi kn vaøo vôû.
¯ VD1: Xeùt hpt:
Veõ (d1): x + y = 3
vaø (d2): x - 2y = 0
treân cuøng mp toïa ñoä ta thaáy (d1) vaø (d2) caét nhau taïi M(2;1). Vaäy hpt ñaõ cho coù nghieäm duy nhaát (x = 2; y = 1)
¯ HÑ3.2: Xeùt VD1
- Laàn löôït goïi 2 HS leân baûng veõ ñ.thaúng (d1) vaø (d2)
- Neáu M vöøa thuoäc (d1) vaø (d2) thì toïa ñoä ñieåm M laø gì cuûa hpt ñaõ cho.
- HS1 veõ (d1) x + y = 3
- HS2 veõ (d2) x - 2y = 0
- Toïa ñoä ñieåm M laø nghieäm cuûa hpt ñaõ cho
¯ VD2: Xeùt hpt:
- Taäp nghieäm cuûa PT (1) ñöôïc bieåu dieãn bôûi ñ.thaúng (d1): 
y = x + 3
¯ HÑ3.3: Xeùt VD2
- Haõy bieåu dieãn y theo x töø PT (1) vaø PT (2)
- Coù NX gì veà hai ñ.thaúng
(d1): y = x + 3
(d2): y = x - 
- HS1: Töø (1) Þ y = x + 3
- HS2: Töø (2) Þ y = x - 
- Hai ñ.thaúng (d1) vaø (d2) song song nhau vì coù cuøng heä soá goùc vaø khaùc tung ñoä goác.
- Taäp nghieäm cuûa PT (2) ñöôïc bieåu dieãn bôûi ñ.thaúng (d2): 
y = x - 
- Vì (d1) // (d2) chuùng khoâng coù ñieåm chung.
Vaät hpt ñaõ cho voâ nghieäm
- Neáu 2 ñ.thaúng (d1) vaø (d2) khoâng coù ñieåm chung thì chuùng coù nghieäm chung khoâng?
- Vaäy hpt ñaõ cho ntn?
- Chuùng khoâng coù nghieäm chung
- Heä PT ñaõ cho voâ nghieâm
¯ VD3: Xeùt hpt:
(SGK trang 10)
¯ HÑ 3.4: Xeùt VD3
- CHo HS ñoïc VD3 trong SGK vaø laøm ?3
- HS tìm hieåu VD3 trong SGK vaø traû lôøi ?3
¯ Toång quaùt:
(SGK trang 10)
¯ HÑ3.5: Thoâng qua 3 VD GV heä thoáng giuùp HS ruùt ra 3 tröôøng hôïp toång quaùt
- HS ruùt ra 3 tröôøng hôïp toång quaùt nhö SGK.
HÑ4: Giôùi thieäu hpt töông ñöông (4ph)
3. Heä PT töông ñöông:
(SGK trang 11)
Hai heä PT sau coù töông ñöông khoâng? Taïi sao?
 vaø 
- HS traû lôøi caâu hoûi
- HS neâu caùch xñ taäp nghieäm cuûa hpt.
- HS traû lôøi BT6.
HÑ5: Höôùng daãn ôû nhaø (2ph)
- Kieán thöùc caàn hoïc: + Kn veà heä hai PT baäc nhaát 2 aån, nghieäm cuûa hpt
+ Xñ nghieäm cuûa hpt baèng pp hình hoïc.
- Baøi taäp caàn laøm: 4, 5, 7, 8 trang 11, 12 / SGK
¯ Traéc nghieäm vaän duïng:
1. Heä PT: voâ nghieäm khi 
a. m ¹ 1	b. m ¹ -1 c. m ¹2	d. m ¹ -2
2. Heä PT coù nghieäm duy nhaát khi:
a. m ¹ 2	b. m ¹ -2 c. m ¹ 1	d. m ¹ -1
- (Chuaån bò tieát sau oân taäp HK1). Tìm hieåu quy taéc theá vaø caùch giaûi hpt baèng pp theá.
Tuaàn : 16
Tieát : 32
LUYỆN TẬP
Soaïn: 17.10.11
Daïy: 29.11.11
I. Môc tiªu:
1. Kieán thöùc cô baûn:
	HS viết được nghiệm tổng quát của phương trình bậc nhất hai ẩn và vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của các phương trình 
2. Kyû naêng cô baûn:
 	Rèn luyện kĩ năng viết nghiệm tổng quát của phương trình bậc nhất hai ẩn 
	Rèn luyện kĩ năng đoán nhận ( bằng phương pháp hình học ) số nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn .Tìm tập nghiệm của các hệ đã cho bằng cách vẽ hình và biết thử lại để khẳng định kết quả
3. Thaùi ñoä:
+ HS có thái độ học tập tích cực , biết tư duy thực tế 
II – PHƯƠNG PHÁP 
 Đàm thoại , nêu vấn đề , giải quyết vấn đề 
III- CHUẨN BỊ 
GV : bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông , thước thẳng có chia khoảng , phấn màu 
HS : Ôn tập các đường thẳng cắt nhau , song song , trùng nhau . Thước kẻ , com pa , bảng phụ nhóm
IV – TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
NỘI DUNG
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
HĐ 1 : Kiểm tra bài cũ ( 8 phút)
Kiểm tra 
 Một hệ phương trình bậc nhất hai ẩn có thể có bao nhiêu nghiệm, mỗi trường hợp ứng với vị trí nào của hai đường thẳng 
chữa bài tập 5b SGK 
Đoán nhận số nghiệm của hệ phương trình sau bằng hình học 
Thử lại nghiệm
GV nêu câu hỏi kiểm tra 
Gọi 1 HS lên bảng kiểm tra 
 Một HS lên kiểm tra 
 - Trả lời câu hỏi như SGK 
 Chữa bài tập 5b trang 11 SGK 
 - Vẽ hai đường thẳng trong cùng một hệ trục tọa độ 
 Hai đường thẳng cắt nhau tại M(1;2)
Thử lại : thay x = 1 ; y = 2 vào vế trái phương trình (1) 
VT = 2x +y = 2.1 +2 = 4 = VP
Tương tự thay x = 1 y = 2 vào vế trái của phương trình ( 2)
VT = - x + y = -1 + 2 = 1 = VP
Cặp số ( 1 ; 2 ) là nghiệm của hệ phương trình đã cho
HĐ 2 : LUYỆN TẬP ( 27 PHÚT)
Bài 7 trang 12 SGK 
Cho hai phương trình 2x + y = 4 và 3x + 2y = 5 
tìm nghiệm tổng quát của mỗi phương trình trên 
vẽ các đường thẳng biễu diễn tập nghiệm của hai phương trình trong cùng hệ trục tọa độ , rồi xác định nghiệm chung của chúng 
Hai đường thẳng cắt nhau tại 
 M ( 3 ; -2)
 M
Cặp số ( 3 ; -2 ) chính là nghiệm duy nhất của hệ phương trình 
Bài 9a trang 12 SGK
Đoán nhận nghiệm của mỗi hệ phương trình sau và giải thích 
Hai đường thẳng trên có hệ số góc bằng nhau , tung độ góc bằng nhau è hai đường thẳng song song è hệ phương rình vô nghiệm 
Bài 10 a trang 12 SGK
Đoán nhận nghiệm của mỗi hệ phương trình sau và giải thích 
- Nghiệm tổng quát của hệ phương trình là 
HĐ 2.1: Cho HS làm bài 7 trang 12 SGK 
GV đưa đề bài lên bảng phụ , GV yêu cấu 2 HS lên bảng mỗi HS tìm nghiệm tổng quát của 1 phương trình 
Có thể làm cách khác không ?
GV yêu cầu HS 3 lên vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của hai phương trình trong cùng một hệ trục tọa độ rồi xác định nghiệm của chúng 
Hãy thử lại để xác định nghiệm chung của hai phương trình 
HĐ 2.2 Cho HS làm bài 9a trang 12
Để đoán nhận số nghiệm của hệ phương trình này ta cần làm gì ?
Hãy thực hiện 
Phần b về nhà giải tương tự 
Cho 1 HS lên bảng 
 Hai hS lên bảng .
*HS 1: Phươngtrình 2x + y = 4( 3)
Nghiệm tổng quát 
* HS 2: phương trình 3x +2y =5(4)
Nghiệm tổng quát 
Có thể viết nghiệm tổng quát là , rồi biểu thị x theo y
Hai đường thẳng cắt nhau tại 
 M ( 3 ; -2)
 M
HS trả lời miệng :
Thay x = 3 ; y= -2 vào vế trái phương trình (3) 
 VT = 2x +y = 2.3 -2 = 4 = VP
Thay x=3 ; y = -2 vào vết trái phương trình ( 4) 
VT = 3x + 2y = 3.3 + 2. ( -2) = 5
Vây cặp số ( 3 ; -2 ) là nghiệm chung của hai phương trình ( 3) và ( 4) 
HS lên bảng 
Ta cần đưa các phương trình trên về dạng hàm số bậc nhất rồi xét vị trí tương đối giữa hai đường thẳng 
Hai đường thẳng trên có hệ số góc bằng nhau , tung độ góc bằng nhau è hai đường thẳng song song è hệ phương rình vô nghiệm 
HS làm vào vở cùng HS trên bảng 
Hai đường thẳng trên có hệ số góc bằng nhau nên hai đường thẳng trùng nhau . Suy ra hệ phương trình vô nghiệm 
- Nghiệm tổng quát của hệ phương trình là 
HĐ 3 : CỦNG CỐ ( 8 phút)
Cho hệ phương trình 
Hệ có nghiệm duy nhất khi 
Hệ phương trình vô nghiệm khi 
Hệ phương trình vô số nghiệm khi 
 Với chú ý được coi là biểu thức vô nghĩa và được coi là biểu thức có thể bằng một số tùy ý 
GV đưa kết luận đã được chứng minh của bài tập 11 trang 5 SBT lên bảng phụ để khắc sâu cho HS , từ đó vận dụng vào bài tập sau này
Hãy áp dụng xét hệ phương trình bài 10a SGK 
HS nghe GV trình bày và ghi lại kết quả để áp dụng 
HS : Hệ phương trình 
=> Hệ phương trình vô số nghiệm 
HĐ 4: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ ( 2 PHÚT)
Nắm vũng kết luận mối liên hệ giữa các hẳng số để hệ phương trình có nghiệm duy nhất, vô nghiệm, vô số nghiệm ( kết luận của bài 11 SBT ) 
Bài tập về nhà 8 , 9b, 10bSGK , bài 10 ,12 ,13 SBT 
Tuaàn : 16
Tieát : 33
GIAÛI HEÄ PHÖÔNG TRÌNH BAÈNG PP THEÁ
Soaïn: 17.10.11
Daïy: 29.11.11
I. MUÏC TIEÂU:
- Kieán thöùc: HS hieåu caùch bieán ñoåi hpt baèng quy taéc theá.
- Kyõ naêng: Reøn luyeän cho HS kyõ naêng giaûi hpt baèng PP ñaïi soá.
- Thaùi ñoä: Khoâng luùng tuùng khi gaëp caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät (heä pt voâ nghieäm hoaëc coù voâ soá nghieäm)
- Troïng taâm: Quy taéc theá vaø caùch giaûi hpt baèng PP theá.
II. PHÖÔNG PHAÙP: Ñaøm thoaïi gôïi môû, neâu vaán ñeà.
III. CHUAÅN BÒ:
- GV: Baûng phuï ghi quy taéc theá, phaán maøu
- HS: Tìm hieåu kyõ quy taéc theá tröôùc khi ñeán lôùp.
IV. HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP: 
ND
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
HÑ1: Kieåm tra baøi cuõ (3ph)
1. Bieåu dieãn x theo y töø PT sau x - 3y = 2
2. Bieåu dieãn y theo x töø PT sau: 2x - y = 3
-Goïi HS TB yeáu leân baûng laøm caâu 1 vaø caâu 2.
- NX ñaùnh giaù vaø neâu vaán ñeà ñeå giôùi thieäu baøi môùi.
- 1 HS leân baûng thöïc hieän caû lôùp cuøng theo doõi vaø NX ñaùnh giaù.
HÑ2: Giôùi thieäu quy taéc theá (10ph)
1. Quy taéc theá:
a. Quy taéc theá: (SGK)
b. VD: Xeùt hpt:
(I) 
¯ HÑ2.1: Ñöa ra quy taéc theá (baûng phuï) vaø giaûi thích töôøng minh quy taéc ñeå HS hieåu.
¯ HÑ2.2: Töøng böôùc vaán ñaùp giuùp HS thoâng hieåu VD.
- 2 HS ñoïc to quy taéc, caû lôùp theo doõi vaø tìm hieåu quy taéc theá.
- Traû lôøi caâu hoûi vaø thoâng hieåu caùc pheùp bieán ñoåi.
® B1: Bieåu dieãn x theo y töø PT (1), ñöôïc:
x = 3y + 2 (3)
Theá x töø (3) vaøo (2):
-2(3y + 2) + 5y = 1 (4)
- Töø (1) bieåu dieãn x theo y ta ñöôïc PT naøo?
- Theá (3) vaøo choã cuûa x trong PT (2) ta ñöôïc ñieàu gì?
+ Ta ñöôïc x = 3y + 4
+ Ta ñöôïc PT baäc nhaát 1 aån:
-2(3y + 2) + 5y = 1
® B2: Thay (1) bôûi (3) vaø thay (2) bôûi (4). Khi ñoù:
(I) Û 
Û 
Û 
- Haõy laäp 1 hpt töông ñöông vôùi heä (I) trong ñoù coù 1 PT moät aån?
- Haõy tìm x vaø y töø hpt coù ñöôïc.
+ Heä PT (I) 
Û 
- HS neâu caùch tìm x vaø y vaø KL hpt coù 1 nghieäm laø: 
(x = -13; y =-5)
HÑ3: AÙp duïng quy taéc giaûi hpt baèng pp theá (23ph)
2. AÙp duïng:
¯ VD1: Giaûi hpt:
¯ HÑ3.1: Thöïc hieän VD1
- HD HS thöïc hieän VD1 theo trình töï sau:
Töø (1) suy ra: y = 2x - 3 (3)
Theá y töø (3) vaøo (2), ñöôïc:
x + 2(2x-3) = 4 Þ x = 2
Theá x = 2 vaøo (3) ñöôïc:
(x = 2; y = 1)
- Cho HS ñoïc phaàn chuù yù SGK
- HS thöïc hieän VD1 theo HD cuûa GV
- 1 HS leân baûng laøm ?1 
Giaûi hpt 
- Caû lôùp cuøng laøm ?1 vaøo vôû BTaäp
¯ VD2: Giaûi hpt:
¯ HÑ3.2: Goïi 1 HS leân baûng thöïc hieän VD2
- GV choát laïi pp giaûi.
- 1 HS leân baûng giaûi hpt cuûa VD2. Caû lôùp cuøng laøm vaøo taäp hoïc vaø NX.
¯ HÑ3.3: Cho HS thöïc hieän caù nhaân ?2 vaø ?3
- HS laøm ?2 vaø ?3 theo gôïi yù cuûa GV
¯ Toùm taét caùch giaûi hpt baèng PP theá:
(SGK trang 15)
¯ HÑ3.4: Thoâng qua caùc VD y/c HS neâu toùm taét caùch giaûi hpt baèng pp theá.
- HS neâu toùm taét 2 böôùc giaûi hpt baèng pp theá nhö SGK.
HÑ4: Cuûng coá (7ph)
- Môû roäng PP giaûi ñv hpt coù voâ soá nghieäm vaø voâ nghieäm
- Chöùng toû hpt 
Coù voâ soá nghieäm.
- Chöùng toû hpt 
Voâ nghieäm maø khoâng duøng pp theá
- HS bieán ñoåi PT (1) ñöa veà daïng -2x + y = 3 º PT(3)
Þ Nghieäm toång quaùt 
- HS chöùng toû ñöôïc hpt voâ 
HÑ5: Höôùng daãn ôû nhaø (2ph)
- Kieán thöùc caàn hoïc: caùch giaûi hpt baèng pp theá
- Baøi taäp caàn laøm: BT 12 ® 16 trang 15, 16 / SGK
- HD BT 15: a. Theá a = -1 vaøo hpt ñöôïc Þ hpt voâ nghieäm
 b. Töông töï nhö treân
- OÂn taäp HK1 töø tuaàn 1 ñeán tuaàn 16 (chöông I vaø chöông II)
Tuaàn : 16
Tieát : 34
LUYỆN TẬP
Soaïn: 17.10.11
Daïy: 29.11.11
I. Muïc tieâu:
 * Kieán thöùc
 OÂn taäp cho hoïc sinh thaønh thaïo caùc böôùc giaûi heä phöông trình baèng phöông phaùp theá.
 * Kyõ naêng:- Chæ ra cho hoïc sinh thaáy roõ thao taùc caùc böôùc laøm vaø reøn luyeän kyõ naêng giaûi toaùn. Cho hoïc sinh so sanh trong caùc caùch giaûi toaùn coù nhöõng öu ñieåm vaø phuø hôïp vôùi töøng ñoái töôïng ñeà baøi.
* Thaùi ñoä: Hoïc sinh thaáy ñöôïc höôùng thuù khi tieáp xuùc vôùi caùc böôùc giaûi toaùn 
II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh.
*Giaùo vieân: Heä thoáng caùc baøi taäp cho phuø hôïp noäi dung baøi.
* Hoïc sinh: Giaûi caùc baøi taäp cho veà nhaø.
III. Tieán trình leân lôùp.
NOÄI DUNG
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ (8 p)
a) 
Từ (1) suy ra x = 1 - 3y (*)
Thế PT (*) vào P T(2), ta được:
1 – 3y + 6y = 0 
 3y = -1 
Thay vào (*) ta được 
x = 1 – 3. = 2
Vậy hệ PT có nghiệm duy nhất 
b) deã nhaän thaáy hai ñöôøng thaúng truøng nhau neân heä phöông trình ñaõ cho laø voâ soá nghieäm.
- Goïi hai hoïc sinh leân baûng thực hiện.
Cho hoïc sinh nhaän xeùt vaø cho ñieåm.
Hai hoïc sinh leân baûng:
HS1: laøm caâu a)
HS 2 laøm caâu b)
Hoaït ñoäng 2: Luyeän taäp ( 30 )
Baøi taäp 16 ( sgk/ 16)
a, 
 laø nghieäm duy nhaát cuûa hpt
b, 
 laø nghieäm duy nhaát cuûa hpt
Baøi taäp 18 ( sgk/ 16)
Vôùi caëp ( 1; -2) laø nghieäm cuûa heä pt neân ta thay vaøo heä pt:
 laø nghieäm cuûa heäpt
Vaäy ta coù a = -4 ; b = 3
b,
 laø nghieäm duy nhaát cuûa heä pt.
Neân giaù trò caàn tìm
Goi hai hoïc sinh leân baûng laøm baøi taäp 16 ( sgk/ 16)
Gôïi yù: Ta thaáy ph (1) cuûa heä coù heä soá aån y ñôn giaûi hôn ta ruùt y theo x
Töông töï vaîy thì ôû caâu b, thaáy ôû pt (2) ta rut y theo x
- Giaùo vieân cuøng hoïc sinh nhaän xeùt baøi laøm vaø ruùt ra keát luaän.
- Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh laøm baøi.
- Heä ph coù nghieäm (1;-2) thì cho chuùng ta bieát ñieàu gì? ( cho bieát giaù trò x vaø y)
- Yeâu caàu hoïc sinh töï laøm baøi taäp
- Cho hoïc sinh thaûo luaän laøm nhoùm vôùi caâu b,
- Sau 10’ thu baøi vaø treo baûng phuï keát quaû baøi
- Cho HS nhaän xeùt vaø kieåm ñaùnh giaù vôùi caùch mình laøm
2 HS leân baûng
 HS 1
Hoïc sinh laøm
 HS 2
Hoïc sinh nhaän xeùt caùc böôùc laøm
HS traû lôøi
HS laøm baøi
Hoïc sinh thöïc hieän nhoùm
Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn veà nhaø (7 )
Xem laïi noäi dung caùc böôùc giaûi baøi toaùn baèng phöông phaùt theá.
laøm caùc baøi taäp 13, 14, 17 trong sgk/ 15- 16
Höôùng daãn baøi taäp 19 ( sgk)
Theo baøi khi P(x) chia heát cho x – a khi vaø chæ khi P(a) = 0 ta hieåu khi ñoù giaù trò x = a
Neân khi chia heát cho x + 1 thì giaù trò P(-1) = 0 neân ta coù phöông trình sau:
 m.(-1) + ( m + 2).(-1) – ( 3n – 5).(-1) – 4n = 0
 2m + n = 7 ( 1 )
Maët khaùc laäp luaän vaäy ta coù phöông trình ( 2) 
 6m – 13n = -21 ( 2)
Töø hai phöông trình treân ta laäp heä phöông trình vôùi aån m,n
Tuaàn : 17
Tieát : 35
GIAÛI HEÄ PT BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP COÄNG
Soaïn:24.10.11
Daïy: 05.12.11
I. MUÏC TIEÂU: 
- Kieán thöùc: HS hieåu caùch bieán ñoåi hpt baèng quy taéc coäng ñaïi soá
- Kyõ naêng: Reøn luyeän kyõ naêng bieán ñoåi vaø giaûi hpt baèng pp coäng ñaïi soá
- Thaùi ñoä: Phaùt trieån vaø reøn luyeän tö duy
- Troïng taâm: Quy taéc oäcng ñaïi soá - AÙp duïng quy taéc ñeå giaûi hpt
II. PHÖÔNG PHAÙP: Ñaøm thoaïi gôïi môû, neâu vaán ñeà
III. CHUAÅN BÒ:
- GV: Baûng phuï ghi quy taéc vaø toùm taét caùch giaûi
- HS: Tìm hieåu quy taéc coäng ñaïi soá ôû nhaø
IV. HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP: 
ND
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
HÑ1: Kieåm tra baøi cuõ: (4ph)
Giaûi hpt baèng pp theá:
- Goïi 2 HS leân baûng giaûi hpt ñaõ cho
- Löu yù HS caùch giaûi naøo ta cuõng tìm ñuùng moät kq.
- Neâu vaán ñeà vaø giôùi thieäu baøi môùi nhö SGK
- HS1 bieåu dieãn y theo x töø pt (1) roài giaûi hpt
- HS2 bieåu dieãn x theo y töø pt (2) roài giaûi hpt.
- Caû lôùp theo doõi vaø NX caû hai tröôøng hôïp.
HÑ2: Tìm hieåu quy taéc coäng ñaïi soá (10ph)
1. Quy taéc coäng ÑS:
a. Quy taéc (SGK/16)
b. VD1: Xeùt hpt:
(I) 
· B1: Coäng töøng veá 2 PT cuûa (I) ñöôïc:
3x = 3 (3)
· B2: Thay (1) bôûi (3) ta ñöôïc 
hoaëc thay (2) bôûi (3) ta ñöôïc:
¯ HÑ2.1: GV ñöa ra q.taéc (baûng phuï) vaø giaûi thích quy taéc baèng VD1 trong SGK.
- Löu yù HS trong heä (P) coù 2 heä soácuûa y ñoái nhau neân khi coäng töøng veà hai PT cuûa heä ta seõ khöû ñöôïc aån y.
- Vaäy muoán khöû 1 aån baèng q.taéc coäng ñaïi soá ta caàn coù ñk gì?
· HÑ2.2: Cho HS laøm ?1
- Thoâng qua ?1 giuùp HS hieåu ñöôïc phaûi bieán ñoåi ntn ñeå khöû ñöôïc 1 aån môùi laø ñieàu coát loõi khu giaûi hpt baèng pp coäng ñaïi soá.
- 2 HS ñoïc to quy taéc, caû lôùp theo doõi ñoàng thôøi ghi nhôù 2 böôùc cuûa quy taéc.
- Lieân keát vaø giaûi thích ñöôïc caùc böôùc thöïc hieän caùc pheùp bieán ñoåi trong VD1 so vôùi quy taéc.
- Caàn coù heä soá cuûa cuøng 1 aån baèng nhau hoaëc ñoái nhau.
- HS tìm ñöôïc caùc hpt môùi laø 
hoaëc 
HÑ3: AÙp duïng giaûi hpt baèng pp coäng ñaïi soá (26ph)
2.AÙp duïng:
a. Tröôøng hôïp thöù nhaát:
Caùc heä soá cuûa cuøng 1 aån trong 2 pt baèng nhau hoaëc ñoái nhau.
¯ VD2: Xeùt hpt:
(II) 
(SGK)
¯ VD3: Giaûi hpt:
(III) 
 (1)-(2)
 5y = 5
Þ y = 1
Theá y = 1 vaøo pt (1):
2x + 2.1 = 9 Þ x = 3,5
Vaäy heä III coù nghieäm 
¯ HÑ3.1: GV neâu caùc ñaëc ñieåm cuûa caùc heä soá vaø giôùi thieäu tröôøng hôïp thöù nhaát.
- Cho HS laøm ?2 vaø aùp duïng quy taéc ñeå giaûi hpt (II) baèng pp coäng ñaïi soá.
- Choi HS traû lôøi ?3
- Goïi HS leân baûng giaûi heä (III) baèng caùch tröø töøng veá hai PT vaø trình baøy theo caùch vieát goïn.
- Ñieàu chænh baøi giaûi cuûa HS neáu coù.
- Thoâng hieåu vaán ñeà ñöôïc GV neâu ra.
- HS xaùc ñònh ñöôïc caùc heä soá caûu y trong 2 PT cuûa heä (II) laø ñoái nhau.
- HS giaûi heä (II) baèng caùch coäng töøng veá hai PT theo HD cuûa GV.
- HS1 traû lôøi caâu a.
- HS2 giaûi hpt (III)
- Caû lôùp cuøng laøm vaøo giaáy nhaùp theo caùch vieát goïn.
- HS ghi baøi giaûi maãu treân baûng vaøo vôû
b. Tröôøng hôïp thöù hai:
Caùc heä soá cuûa cuøng 1 aån trong 2 PT khoâng baèng nhau vaø khoânig ñoái nhau.
¯ VD4: Giaûi hpt:
(IV) 
(SGK)
¯ HÑ 3.2: GV neâu tình huoáng daãn ñeán tröôøng hôïp thöù hai.
- Cho HS thöïc hieän VD4 theo HD trong SGK
- Goïi vaøi HS traû lôøi ?5
- HS xaùc ñònh nhieäm vuï nhaän thöùc
- 1 HS leân baûng thöïc hieän VD4
- Caû lôùp cuøng giaûi vaøo taäp.
- HS coù theå neâu ñöôïc nhieàu caùch giaûi khaùc nhau.
c. Toùm taét caùch giaûi:
(SGK trang 18)
¯ HÑ 3.3. 
- Thoâng qua caùc VD. Y/c HS neâu toùm taét caùch giaûi hpt baèng pp coäng ñaïi soá.
- GV ñöa ra baûng phuï.
- HS neâu toùm taét caùch giaûi 
- HS ñoïc caùch giaûi ghi treân baûng phuï.
HÑ4: Cuûng coá (3ph)
Ñònh höôùng pp chung khi giaûi hpt baèng pp coäng ñaïi soá.
- Khi ñöa hpt veà tröôøng hôïp thöù nhaát ta caàn bieán ñoåi ntn ñeå caùch giaûi ñöôïc thuaän lôïi nhaát.
- Bieán ñoåi sao cho heä soá cuûa cuøng 1 aàn soá ñoái nhau khi ñoù ta coäng töøng veá hai PT ñeå khöû aån ñöôïc deã daøng hôn.
- Cho hpt:
- Y/c HS bieán ñoåi hpt ñaõ cho veà tröôøng hôïp thöù nhaát sao cho heä soá cuûa cuøng 1 aån ñoái nhau.
- HS coù theå neâu 4 caùch bieán ñoåi khaùc nhau.
HÑ5: Höôùng daãn ôû nhaø (2ph)
- Kieán thöùc caàn hoïc: caùch giaûi hpt baèng pp coäng ñaïi soá. Löu yù caùch trình baøy ngaén goïn
- Baøi taäp caàn laøm: 20, 22, 24, 26/ SGK trang 19
- HD BT 26: Neáu ñoà thò hsoá y = ax + b ñi qua hai ñieåm A(2, -2) vaø B(-1, 3) thì a, b laø nghieäm cuûa hpt: 
- Chuaån bò tieát sau luyeän taäp giaûi hpt 
Tuaàn : 17
Tieát : 36
LUYEÄN TAÄP
Soaïn:24.10.11