Giáo án Công nghệ 10 - Bài 3. 4: Sản xuất giống cây trồng

SAÛN XUAÁT GIOÁNG CAÂY TROÀNG 
Tieát PPCT : 3 
Ngaøy soaïn : 23/8/2008 BAØI 3,4	
Ngaøy daïy : 25/8/2008
Lôùp daïy: C4, C9, C10, C12
I. Muïc tieâu
-Hieåu ñöôïc muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng caây troàng trong ngaønh noâng nghieäp.
-Bieát ñöôïc heä thoáng vaø quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng caùc loaïi. 
-Reøn luyeän kyõ naêng phaân tích, so saùnh.
II. Troïng taâm
-Quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng.
-Saûn xuaát gioáng ôû caây troàng thuï phaán cheùo.
III. Chuaån bò
-Caùc hình veõ: 3.1, 3.2, 3.3, 3.4 , 4.1, 4.2 trong SGK trang 12, 13, 14, 15.
IV. Tieán trình daïy hoïc
A. OÅn ñònh (Kieåm dieän trong soå ñaàu baøi)
B. Kieåm tra baøi cuõ 
+ CH1: Taïi sao phaûi khaûo nghieäm gioáng caây troàng tröôùc khi ñöa vaøo saûn xuaát ñaïi traø?
+ CH2: Muïc ñích cuûa töøng loaïi thí nghieäm khaûo nghieäm gioáng caây troàng?
C. Giôùi thieäu baøi môùi
GV: Trong saûn xuaát noâng, laâm nghieäp, gioáng laø moät yeáu toá quan troïng quyeát ñònh naêng suaát, chaát löôïng noâng saûn, song thöïc teá cho thaáy sau moät thôøi gian daøi söû duïng, gioáng thöôøng bò thoaùi hoùa, laãn taïp, keùm phaåm chaát. Vì vaäy, ñeå saûn xuaát coù hieäu quaû, caàn taäp trung laøm toát khaâu gioáng. Baøi hoïc naøy giuùp tìm hieåu nhöõng noäi dung cô baûn cuûa coâng taùc gioáng caây troàng.
Hoaït ñoäng 1: Muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng caây troàng
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Yeâu caàu HS ñoïc phaàn I trong SGK:
- Muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng caây troàng bao goàm nhöõng noäi dung naøo?.
- Giaûi thích cho HS hieåu khaùi nieäm: söùc soáng, tính traïng ñieån hình cuûa gioáng, saûn xuaát ñaïi traø.
- Ñoïc phaàn I trong SGKtraû lôøi caâu hoûi
-Nghe giaûng giaûi cuûa GV.
-Duy trì, cuûng coá ñoä thuaàn chuûng, söùc soáng vaø tính traïng ñieån hình cuûa gioáng.
-Taïo ra soá löôïng gioáng caàn thieát ñeå cung caáp cho saûn xuaát ñaïi traø.
- Ñöa gioáng toát phoå bieán nhanh vaøo saûn xuaát.
Hoaït ñoäng 2: Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây troàng
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
- Yeâu caàu hS ñoïc SGK vaø quan saùt hình 3.1:
-Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây troàng goàm maáy giai ñoaïn? Noäi dung cuûa töøng giai ñoaïn?
-Nhöõng ñieåm khaùc nhau trong töøng giai ñoaïn (nhieäm vuï, saûn phaåm, nôi thöïc hieän)?
-Taïi sao haït gioáng sieâu nguyeân chuûng, nguyeân chuûng caàn ñöôïc saûn xuaát taïi caùc cô sôû saûn xuaát gioáng chuyeân nghieäp?
Ñoïc muïc II trong SGK, quan saùt hình 3.1, thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi.
Suy nghó, thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu hoûi.
- Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây troàng töø khi nhaän haït gioáng do caùc cô sôû choïn taïo gioáng nhaø nöôùc cung caáp ñeán khi nhaân ñöôïc soá löôïng lôùn haït gioáng phuïc vuï cho saûn xuaát ñaïi traø.
+ Giai ñoaïn 1: Saûn xuaát haït gioáng sieâu nguyeân chuûng.
+ Giai ñoaïn 2: Saûn xuaát haït gioáng nguyeân chuûng töø sieâu nguyeân chuûng.
+ Giai ñoaïn 3: Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän.
Hoaït ñoäng 3: Quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng noâng nghieäp
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
* Quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng töï thuï phaán:Laàn löôït giôùi thieäu töøng quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng töï thuï phaán qua sô ñoà ôû caùc hình veõ 3.2, 3.3 SGK: yeâu caàu:
-Noäi dung töøng quy trình?
-Nhöõng ñieåm gioáng vaø khaùc nhau cuûa caùc quy trình?
-Tröôøng hôïp naøo duøng sô ñoà duy trì, tröôøng hôïp naøo duøng sô ñoà phuïc traùng?
Chuù yù: “doøng” laø nhöõng caây sinh ra töø haït cuûa moät caây meï.
* Quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng thuï phaán cheùo:Giôùi thieäu sô ñoà quy trình saûn xuaát gioáng ôû caây troàng thuï phaán cheùo (hình 4.1 SGK).
-Noäi dung quy trình?
-Nhöõng ñieåm khaùc caàn chuù yù giöõa quy trình naøy vôùi quy trình saûn xuaát gioáng ôû caây töï thuï phaán.
* Quy trình saûn xuaát gioáng ôû caây troàng nhaân gioáng voâ tính:
Höôùng daãn HS ñoïc SGK vaø thaûo luaän quy trình saûn xuaát gioáng ôû caây troàng nhaân gioáng voâ tính.
Gôïi yù cho HS so saùnh vôùi quy trình saûn xuaát caây gioáng ôû caây töï thuï phaán vaø giao phaán.
Chuù yù nghe ñeå naém ñöôïc vaán ñeà maø GV ñaët ra trong hoaït ñoäng naøy vaø nhieäm vuï hoïc taäp caàn thöïc hieän.
Theo doõi hình 3.2, 3.2 trong SGK, nghieân cöùu SGK, laøm vieäc theo nhoùm, traû lôøi caâu hoûi.
Quan saùt kó sô ñoà saûn xuaát gioáng caây troàng thuï phaán cheùo, ñaëc bieät ôû giai ñoaïn ñaàu.
Ñoïc kó noäi dung quy trình trong SGK, löu yù moät soá ñieåm khaùc bieät so vôùi caây töï thuï phaán.
Thaûo luaän nhoùm veà nhöõng vaán ñeà GV ñaõ gôïi yù. 
Ñoïc phaàn saûn xuaát gioáng ôû caây troàng nhaân gioáng voâ tính trong SGK.
Trao ñoåi nhoùm ñeå tìm ra ñieåm khaùc cô baûn.
Saûn xuaát ôû gioánh caây troàng töï thuï phaán:
 * Gioáng caây do taùc giaû cung caáp hoaëc haït gioáng sieâu nguyeân chuûng quy trình saûn xuaát haït gioáng theo sô ñoà duy trì:
 + Naêm thöù nhaát: Gieo haït taùc giaû, choïn caây öu tuù.
 + Naêm thöù hai: Haït cuûa caâu öu tuù gieo thaønh töøng doøng à choïn ñuùng gioáng, thu hoãn hôïp ñoù laø haït sieâu nguyeân chuûng.
 + Naêm thöù ba: Nhaân gioáng nguyeân chuûng töø gioáng sieâu nguyeân chuûng.
 + Naêm thöù tö : Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän töø haït gioáng sieâu nguyeân chuûng.
 * Gioáng nhaäp noäi, gioáng bò thoaùi hoùa saûn xuaát gioáng theo sô ñoà phuïc traùng:
 + Naêm thöù nhaát: Gieo haït cuûa vaät lieäu khôûi ñaàu, choïn caây öu tuù.
 + Naêm thöù hai:Ñaùnh giaù doøng laàn moät, gieo haït caây öu tuù thaønh doøng, choïn haït cuûa 4- 5 doøng toát nhaát ñeå gieo ôû naêm thöù ba.
 + Naêm thöù ba: Ñaùnh giaù doøng laàn hai, haït cuûa doøng toát nhaát chia laøm hai ñeå nhaân sô boä vaø so saùnh gioáng. Haït thu ñöôïc laø haït sieâu nguyeân chuûng ñaõ phuïc traùng.
 + Naêm thöù tö : Nhaân gioáng nguyeân chuûng töø gioáng sieâu nguyeân chuûng.
 + Naêm thöù naêm: Saûn xuaát haït gioáng xaùc nhaän töø haït gioáng sieâu nguyeân chuûng.
Saûn xuaát ôû gioáng caây troàng thuï phaán cheùo:
- Vuï thöù nhaát :Choïn ruoäng ôû khu caùch li vaø chia 500 oâ. Gieo haït cuûa ít nhaát 3000 caây gioáng sieâu nguyeân chuûng vaøo caùc oâ. Moãi oâ choïn moät caây ñuùng gioáng thu haït vaø gieo thaønh moät haøng ôûï vuï tieáp theo.
- Vuï thöù hai: Ñaùnh giaù theá heä choïn loïc, loaïi boû caây xaáu tröôùc khi tung phaán, thu haït nhöõng caây toát troän laãn, ta coù loâ haït sieâu nguyeân chuûng.
- Vuï thöù ba: Nhaân haït gioáng sieâu nguyeân chuûng ôû khu caùch li, loaïi boû caây xaáu tröôùc khi tung phaán. Thu haït cuûa caùc caây coøn laïi ta ñöôïc loâ haït nguyeân chuûng.
- Vuï thöù tö : Nhaân haït nguyeân chuûng ôû khu caùch li, loaïi boû caây xaáu tröôùc khi tung phaán.Haït cuûa caùc caây coøn laïi laø haït xaùc nhaän.
 c) Saûn xuaát gioáng ô caây troàng nhaân voâ tính :
- Choïn loïc duy trì theá heä voâ tính ñaït tieâu chuaån caáp sieâu nguyeân chuûng.
- Toå chöùc saûn xuaát cuû gioáng hoaëc vaät lieäu gioáng caáp nguyeân chuûng töø gioáng sieâu nguyeân chuûng.
- Saûn xuaát cuû gioáng hoaëc vaät lieäu gioáng ñaït tieâu chuaån thöông phaåm töø gioáng nguyeân chuûng. 
Hoaït ñoäng 4: Saûn xuaát gioáng caây röøng
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Gôïi yù ñeå HS laøm vieäc vôùi SGK, chæ ñònh 1 HS trình baøy noäi dung quy trình naøy.
Nhaán maïnh : caây röøng thuoäc loaøi caây daøi ngaøy, quaù trình saûn xuaát caây gioáng khoù khaên, phöùc taïp vaø keùo daøi hôn caây coâng nghieäp.
Ñoïc kó quy trình saûn xuaát gioáng caây röøng trong SGK. Neâu ñöôïc noäi dung chính.
- Choïn nhöõng caây troäi, khaûo nghieäm vaø choïn laáy caùc caây ñaït tieâu chuaån ñeå xaây döïng röøng gioáng hoaëc vöôøn gioáng.
- Laáy haït gioáng töø röøng gioáng hoaëc vöôøn gioáng saûn xuaát caây con ñeå cung caáp cho saûn xuaát.
D. Cuûng coá
-Yeâu caàu HS nhaéc laïi quy trình saûn xuaát gioáng ôû caùc loaïi caây troàng.
-Höôùng daãn HS traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi.
E. Daën doø
-Hoïc baøi.
-Traû lôøi caùc caâu hoûi vaøo vôû.
-Chuaån bò baøi môùi.