Giáo án Hình học 11 cơ bản - Chương I: Phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng

doc39 trang | Chia sẻ: huu1989 | Lượt xem: 964 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án Hình học 11 cơ bản - Chương I: Phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngµy so¹n: 	 Ngµy d¹y: Ch­¬ng I: PhÐp dêi h×nh vµ phÐp ®ång d¹ng trong mÆt ph¼ng
 TiÕt 1:phÐp biÕn h×nh
I.Môc tiªu
1. KiÕn thøc 
 Häc sinh n¾m ®­îc: 
Kh¸i niÖm phÐp biÕn h×nh 
Liªn hÖ ®­îc víi nh÷ng phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp d­íi 
Kh¸i niÖm phÐp tÞnh tiÕn 
C¸c tÝnh chÊt cña phÐp tÞnh tiÕn 
BiÓu thøc to¹ ®é cña phÐp tÞnh tiÕn 
2. KÜ n¨ng
Ph©n biÖt ®­îc c¸c phÐp biÕn h×nh 
Hai phÐp biÕn h×nh kh¸c nhau khi nµo 
X¸c ®Þnh ®­îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp biÕn h×nh 
Qua t×m to¹ ®é M'
Hai phÐp tÞnh tiÕn kh¸c nhau khi nµo 
X¸c ®Þnh ®­îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp tÞnh tiÕn 
3. Th¸i ®é
Liªn hÖ ®­îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi phÐp biÕn h×nh 
Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc 
Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp 
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh 
1. ChuÈn bÞ cña GV
H×nh vÏ 1.1. trang 4 SGK
Th­íc kÎ, phÊn mµu 
2. ChuÈn bÞ cña häc sinh 
§äc bµi tr­íc ë nhµ, cã thÓ liªn hÖ c¸c phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp d­íi 
III.TiÕn tr×nh d¹y häc 
A.§Æt vÊn ®Ò 
? Cho h×nh b×nh hµnh ABCD, O lµ giao ®iÓm cña hai ®­êng chÐo. Qua O h·y x¸c ®Þnh mèi quan hÖ cña A vµ C, B vµ D, AB vµ CD
? Cho mét vect¬ vµ mét ®iÓm A
a. H·y x¸c ®Þnh B sao cho 
b. H·y x¸c ®Þnh B' sao cho 
c. Nªu mèi quan hÖ gi÷a B vµ B'
B. Bµi míi 
Ho¹t ®éng 1:T×m hiÓu vÒ phÐp biÕn h×nh
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
1. PhÐp biÕn h×nh lµ g×?
Môc ®Ých: Th«ng qua c¸c vÝ dô, ho¹t ®éng ta ®i ®Õn kh¸i niÖm phÐp biÕn h×nh. Ng­îc l¹i, th«ng qua c¸c vÝ dô vµ bµi tËp ®Ó cñng cè kh¸i niÖm ®ã 
? Qua M cã thÓ kÎ ®­îc bao nhiªu ®­êng th¼ng vu«ng gãc víi d
? H·y nªu c¸ch dùng M'
? Cã bao nhiªu ®iÓm M' nh­ vËy
? NÕu cho ®iÓm M' lµ h×nh chiÕu cña M trªn d, cã bao nhiªu ®iÓm M nh­ vËy 
Nªu ®Þnh nghÜa vÒ phÐp biÕn h×nh 
? H·y nªu mét vÝ dô cña phÐp biÕn h×nh cô thÓ lµ phÐp ®ång nhÊt 
? Cho mét ®o¹n th¼ng AB vµ mét ®iÓm O ë ngoµi ®o¹n th¼ng ®ã 
H·y chØ ra ¶nh cña AB qua phÐp ®èi xøng t©m O
H·y chØ ra ¶nh cña O qua phÐp tÞnh tiÕn theo 
H·y chØ ra ¶nh cña O qua phÐp ®èi xøng trôc AB
H·y chØ ra ¶nh cña B qua phÐp tÞnh tiÕn theo 
H·y chØ ra ¶nh cña A qua phÐp tÞnh tiÕn theo 
? H·y chØ ra M' nh­ trong vÝ dô 2
? Cã bao nhiªu ®iÓm M' nh­ vËy 
? Quy t¾c trªn cã ph¶i phÐp biÕn h×nh hay kh«ng 
ChØ cã mét ®­êng th¼ng duy nhÊt
Qua M kÎ ®­êng th¼ng vu«ng gãc víi d, c¾t d t¹i M'
Cã duy nhÊt 1 ®iÓm 
Cã v« sè ®iÓm nh­ vËy, c¸c ®iÓm M n»m trªn ®­êng th¼ng vu«ng gãc víi d ®i qua ®iÓm M'
§Þnh nghÜa
Quy t¾c t­¬ng øng mçi ®iÓm M cña mÆt ph¼ng víi mét ®iÓm x¸c ®Þnh duy nhÊt M' cña mÆt ph¼ng ®ã ®­îc gäi lµ phÐp biÕn h×nh trong mÆt ph¼ng 
M
M’
Cã v« sè ®iÓm M'
Kh«ng v× vi ph¹m tÝnh duy nhÊt cña ¶nh
HO¹t ®éng 2
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
Cñng cè: 
1. Quy t¾c t­¬ng øng mçi ®iÓm M cña mÆt ph¼ng víi mét ®iÓm x¸c ®Þnh duy nhÊt M' cña mÆt ph¼ng ®ã ®­îc gäi lµ phÐp biÕn h×nh trong mÆt ph¼ng 
2. PhÐp biÕn h×nh mçi ®iÓm M thµnh chÝnh nã gäi lµ phÐp ®ång nhÊt
3. Cho mét h×nh H, phÐp biÕn h×nh F' biÕn H thµnh H' ta kÝ hiÖu F(H)=H', khi ®ã ta còng nãi H' lµ ¶nh cña H qua phÐp biÕn h×nh F
GV ®­a ra mét sè c©u hái tr¾c nghiÖm 
Củng Cô: cho học sinh nhắc l ại định vê phép biến hình 
Ngµy so¹n: 	 Ngµy d¹y: 
	 TiÕt 2: phÐp tÞnh tiÕn
I.Môc tiªu
1. KiÕn thøc 
 Häc sinh n¾m ®­îc: 
Kh¸i niÖm phÐp biÕn h×nh 
Liªn hÖ ®­îc víi nh÷ng phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp d­íi 
Kh¸i niÖm phÐp tÞnh tiÕn 
C¸c tÝnh chÊt cña phÐp tÞnh tiÕn 
BiÓu thøc to¹ ®é cña phÐp tÞnh tiÕn 
2. KÜ n¨ng
Ph©n biÖt ®­îc c¸c phÐp biÕn h×nh 
Hai phÐp biÕn h×nh kh¸c nhau khi nµo 
X¸c ®Þnh ®­îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp biÕn h×nh 
Qua t×m to¹ ®é M'
Hai phÐp tÞnh tiÕn kh¸c nhau khi nµo 
X¸c ®Þnh ®­îc ¶nh cña mét ®iÓm, cña mét h×nh qua mét phÐp tÞnh tiÕn 
3. Th¸i ®é
Liªn hÖ ®­îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi phÐp biÕn h×nh 
Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc 
Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp 
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh 
1. ChuÈn bÞ cña GV
H×nh vÏ 1.1. trang 4 SGK
Th­íc kÎ, phÊn mµu 
2. ChuÈn bÞ cña häc sinh 
§äc bµi tr­íc ë nhµ, cã thÓ liªn hÖ c¸c phÐp biÕn h×nh ®· häc ë líp d­íi 
III.TiÕn tr×nh d¹y häc 
? H·y chØ ra c¸c ¶nh cña c¸c ®Ønh h×nh b×nh hµnh ABCD qua phÐp tÞnh tiÕn theo 
? Cho mét vect¬ vµ mét ®o¹n th¼ng AB. H·y x¸c ®Þnh ¶nh A'B' cña AB sao cho 
ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ phÐp tÞnh tiÕn
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh
1. §Þnh nghÜa
Cho ®iÓm A vµ vect¬ , ®iÓm A' sao cho gäi lµ ¶nh cña phÐp tÞnh tiÕn ®iÓm A theo vect¬ 
Nªu ®Þnh nghÜa
? PhÐp ®ång nhÊt lµ phÐp tÞnh tiÕn theo vect¬ nµo 
? Trªn h×nh 1.3 nÕu tÞnh tiÕn ®iÓm M' theo vect¬ th× ta ®­îc ®iÓm nµo 
? Trong h×nh a h·y chØ ra c¸c vect¬ b»ng vect¬ 
? Nªu h×nh d¹ng cña c¸c tø gi¸c ABDE vµ BCDE
? So s¸nh c¸c vect¬ vµ 
? T×m phÐp tÞnh tiÕn 
§Þnh nghÜa
Trong mÆt ph¼ng cho vect¬ . PhÐp biÕn h×nh biÕn mçi ®iÓm M thµnh ®iÓm M' sao cho gäi lµ phÐp biÕn h×nh theo vect¬ . KÝ hiÖu 
M
M’
Lµ nh÷ng h×nh b×nh hµnh 
C¸c vect¬ nµy b»ng nhau
PhÐp tÞnh tiÕn theo vect¬ 
Ho¹t ®éng2
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
? PhÐp tÞnh tiÕn trong h×nh biÕn M thµnh M';N thµnh N'. H·y so s¸nh MN vµ M'N'
? PhÐp tÞnh tiÕn cã b¶o tån kho¶ng c¸ch hay kh«ng 
Nªu tÝnh chÊt 
Ph¸t biÓu tÝnh chÊt b»ng lêi 
? ¶nh cña ba ®iÓm th¼ng hµng qua phÐp tÞnh tiÕn cã th¼ng hµng kh«ng 
? Nªu c¸ch dùng ¶nh cña mét ®­êng th¼ng qua phÐp tÞnh tiÕn 
NÕu th× MN=M'N'
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng song song hoÆc trïng víi nã 
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã 
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn b»ng nã 
Th¼ng hµng
LÊy hai ®iÓm bÊt k× trªn d, t×m ¶nh cña chóng råi nèi c¸c ®iÓm ®ã l¹i 
Ho¹t ®éng3
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
3. BiÓu thøc to¹ ®é 
? M(x;y), M'(x';y') h·y t×m täa ®é cña vect¬ 
? So s¸nh a vµ x'-x; b vµ y'-y
? H·y rót ra biÓu thøc liªn hÖ gi÷a x, x' vµ a; y, y' vµ b
?
 NÕu M'=(x';y') h·y viÕt biÓu thøc täa ®é cña phÐp tÞnh tiÕn nµy 
? T×m to¹ ®é cña M'
M'=(4;1)
Ho¹t ®éng 4
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
Tãm t¾t bµi häc 
1. Trong mÆt ph¼ng cho vect¬ . PhÐp biÕn h×nh biÕn mçi ®iÓm M thµnh ®iÓm M' sao cho gäi lµ phÐp biÕn h×nh theo vect¬ . KÝ hiÖu 
2. NÕu th× MN=M'N'
3. - PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng song song hoÆc trïng víi nã 
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã 
- PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn b»ng nã 
A
C
A’
B’
C’
 Ho¹t ®éng 5 : cñng cè toµn bµi 
Mét sè c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 
C©u 1: H·y ®iÒn ®óng sai vµo c¸c « trèng 
a. PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã 
b. PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng song song hoÆc trïng víi nã 
c. PhÐp tÞnh tiÕn biÕn tø gi¸c thµnh tø gi¸c b»ng nã 
d. PhÐp tÞnh tiÕn biÕn ®­êng trßn thµnh chÝnh nã 
a
b
c
d
§
§
S
S
C©u 2: H·y ®iÒn ®óng sai vµo c¸c « trèng 
a. PhÐp biÕn h×nh kh«ng lµm thay ®æi kho¶ng c¸ch lµ phÐp tÞnh tiÕn 
b. PhÐp biÕn h×nh biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng lµ phÐp tÞnh tiÕn 
c. PhÐp biÕn h×nh biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn b»ng nã lµ phÐp tÞnh tiÕn 
d. PhÐp biÕn h×nh biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã lµ phÐp tÞnh tiÕn 
a
b
c
d
S
S
S
S
Chän c©u tr¶ lêi ®óng
C©u 3: Chän vµ A(0;2). ¶nh cña A qua phÐp tÞnh tiÕn theo vect¬ cã to¹ ®é lµ 
a. (1;1)
b.(1;2)
c. (1;3)
d. (0;2)
Tr¶ lêi: C
C©u 4: Cho vµ A(0;2). ¶nh cña A qua phÐp tÞnh tiÕn theo vect¬ cã to¹ ®é lµ 
a. (1;1)
b.(1;2)
c. (1;3)
d. (0;2)
Tr¶ lêi: D
C©u 5: Cho vµ A(0;0). ¶nh cña A qua phÐp tÞnh tiÕn theo vect¬ cã to¹ ®é lµ
a. (-5;1)
b.(1;2)
c. (1;3)
d. (0;0)
Tr¶ lêi: A
C©u 6: Cho vµ A(0;2), B(-2;1). NÕu , khi ®ã A'B' cã ®é dµi b»ng 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: A
C©u 7: Cho vµ A(0;2), B(-2;1). NÕu , khi ®ã A'B' cã ®é dµi b»ng 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: A
C©u 8: Cho vµ A(0;2), B(-2;1). NÕu , khi ®ã A'B' cã ®é dµi b»ng 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: A
C©u 9: Cho vµ A(0;2), B(-2;1). NÕu , khi ®ã A'B' cã ®é dµi b»ng 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: D
C©u 10: Cho vµ A(0;2), B(-2;1). NÕu , khi ®ã BB' cã ®é dµi b»ng 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: D
Ho¹t ®éng 6
H­íng dÉn gi¶i bµi tËp sgk
Bµi 1: §Ó chøng minh bµi tËp nµy ta dùa vµo ®Þnh nghÜa vµ tÝnh chÊt 1 cña phÐp tÞnh tiÕn. Gi¶ sö . Qua phÐp tÞnh tiÕn ta cã Qua phÐp tÞnh tiÕn ta cã ®iÓm M' biÕn thµnh M
Bµi 2: Dùa vµo ®Þnh nghÜa vµ tÝnh chÊt 1, tÝnh chÊt 2 cña phÐp tÞnh tiÕn 
Bµi 3: 
a. Dùa vµo biÓu thøc to¹ ®é ta cã: A'(2;7), B'(-2;3)
b. Theo bµi tËp 1 ta cã C trïng víi A'
c. Mäi ®iÓm trªn d' ph¶i cã to¹ ®é
 Ngµy so¹n: 	 Ngµy d¹y: 
TiÕt 3: PhÐp ®èi xøng trôc 
I/ Muïc tieâu baøi daïy :
1) Kieán thöùc :
- Ñònh nghóa pheùp ñoái xöùng truïc .
- Pheùp ñoái xöùng truïc coù caùc tính chaát cuûa pheùp dôøi hình .
- Truïc ñoái xöùng cuûa moät hình, hình coù truïc ñoái xöùng .
- Bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp ñoái xöùng qua moãi truïc toaï ñoä .
2) Kyõ naêng :
	- Bieát ñöôïc aûnh cuûa moät ñieåm, moät ñoaïn thaúng, moät tam giaùc qua pheùp ñoái xöùng truïc .
	- Vieát bieåu thöùc toaï ñoä cuûa ñieåm ñoái xöùng vôùi ñieåm ñaõ cho qua truïc Ox hoaëc Oy .
	- Xaùc ñònh ñöôïc truïc ñoái xöùng cuûa moät hình .
3) Tö duy : - Hieåu pheùp ñoái xöùng truïc . Chuyeån baøi toaùn coù ndung thöïc tieãn sang baøi toaùn hh ñeå giaûi
- Hieåu ñöôïc aûnh cuûa moät ñieåm, moät ñoaïn thaúng, moät tam giaùc qua pheùp ñoái xöùng truïc .
- Hieåu ñöôïc truïc ñoái xöùng cuûa moät hình vaø hình coù truïc ñoái xöùng .
4) Thaùi ñoä : Caån thaän trong tính toaùn vaø trình baøy . Qua baøi hoïc HS bieát ñöôïc toaùn hoïc coù öùng duïng trong thöïc tieãn
II/ Phöông tieän daïy hoïc :
- Giaùo aùn , SGK ,STK , phaán maøu.
- Baûng phuï
- Phieáu traû lôøi caâu hoûi
III/ Phöông phaùp daïy hoïc :
- Thuyeát trình vaø Ñaøm thoaïi gôïi môû.
- Nhoùm nhoû , neâu VÑ vaø PHVÑ
IV/ Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng :
Hoaït ñoäng 1 : Kieåm tra baøi cuõ
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Cho bieát kn ñöôøng trung tröïc cuûa ñoaïn thaúng ? VD ?
-Cho vôùi . Tìm ?
-Leân baûng traû lôøi 
-Taát caû caùc HS coøn laïi traû lôøi vaøo vôû nhaùp
-Nhaän xeùt 
Hoaït ñoäng 2 : Ñònh nghóa 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Khaùi nieäm pheùp bieán hình ?
-KN pheùp ñoái xöùng truïc ?
-Chænh söõa hoaøn thieän
-VD1 sgk
-HÑ1 sgk ? 
-Nhaän xeùt : (sgk)
-Nghe, suy nghó
-Traû lôøi 
-Ghi nhaän kieán thöùc
-Taùi hieän laïi ñònh nghóa
-Trình baøy lôøi giaûi
-Nhaän xeùt, ghi nhaän
1. Ñònh nghóa : (sgk)
Kyù hieäu : Ñd
Hoaït ñoäng 3 : Bieåu thöùc toaï ñoä 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Xaây döïng nhö sgk
-Cho heä truïc Oxy vôùi goïi thì döï vaøo hình ta ñöôïc ?
-HÑ3 (sgk) ?
-HÑ4 (sgk) ? 
-Xem sgk 
-Trình baøy baøi giaûi 
-Nhaän xeùt 
-Chænh söûa hoaøn thieän
-Ghi nhaän kieán thöùc 
2) Bieåu thöùc toaï ñoä :(sgk)
a) : 
a) : 
Hoaït ñoäng 4 : Tính chaát 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
- Tính chaát nhö sgk 
-HÑ5 sgk ? 
-Xem sgk, traû lôøi
-Nhaän xeùt
-Ghi nhaän kieán thöùc 
3) Tính chaát : (sgk)
Tính chaát 1 :
Tính chaát 2 :
Hoaït ñoäng 5 : Truïc ñoái xöùng cuûa moät hình 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Ñònh nghóa nhö sgk 
-Cho ví duï ? 
-VD sgk ?
-HÑ6 sgk ?
-Xem sgk, traû lôøi
-Nhaän xeùt
-Ghi nhaän kieán thöùc 
4) Truïc ñoái xöùng cuûa moät hình : Ñònh nghóa :(sgk)
Ví duï :(sgk)
Cuûng coá :
Caâu 1: Noäi dung cô baûn ñaõ ñöôïc hoïc ?
Caâu 2: BT1 /sgk/11 ? 
HD : . Ñöôøng thaúng A’B’ coù pt 
Caâu 3: BT2 /sgk/11 ? 
HD :	Caùch 1 : Laáy . Qua pheùp ñ/x truïc Oy ta ñöôïc : . Ñöôøng thaúng d’ coù pt 
Caùch 2 : Goïi laø aûnh qua pheùp ñ/x truïc Oy . Khi ñoù x’ = -x vaø y’ = y . ta coù : coù phöông trình 
Caâu 4: BT3 /sgk/11 ? 
HD : caùc chöõ caùi coù hình ñoái xöùng truïc : V, I, E, T, A, M, W, O
Daën doø : Xem baøi vaø baøi taäp ñaõ giaûi 
	 Xem tröôùc baøi “PHEÙP ÑOÁI XÖÙNG TAÂM” 
 Ngµy so¹n: 	 Ngµy d¹y: 
TiÕt 4: phÐp ®èi xøng t©m
----&----
1) Kieán thöùc :
- Ñònh nghóa pheùp ñoái taâm .
- Pheùp ñoái xöùng taâm coù caùc tính chaát cuûa pheùp dôøi hình .
- Taâm ñoái xöùng cuûa moät hình, hình coù taâm ñoái xöùng .
- Bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp ñoái xöùng qua goác toaï ñoä .
2) Kyõ naêng :
	- Bieát ñöôïc aûnh cuûa moät ñieåm, moät ñoaïn thaúng, moät tam giaùc qua pheùp ñoái xöùng taâm .
	- Vieát bieåu thöùc toaï ñoä cuûa ñieåm ñoái xöùng vôùi ñieåm ñaõ cho qua goác toaï ñoä O .
	- Xaùc ñònh ñöôïc taâm ñoái xöùng cuûa moät hình .
3) Tö duy : - Hieåu pheùp ñoái xöùng taâm . Chuyeån baøi toaùn coù ndung thöïc tieãn sang baøi toaùn hh ñeå giaûi
- Hieåu ñöôïc aûnh cuûa moät ñieåm, moät ñoaïn thaúng, moät tam giaùc, moät ñöôøng troøn qua pheùp ñoái xöùng taâm .
- Hieåu ñöôïc taâm ñoái xöùng cuûa moät hình vaø hình coù taâm ñoái xöùng .
4) Thaùi ñoä : Caån thaän trong tính toaùn vaø trình baøy . Qua baøi hoïc HS bieát ñöôïc toaùn hoïc coù öùng duïng trong thöïc tieãn
II/ Phöông tieän daïy hoïc :
- Giaùo aùn , SGK ,STK , phaán maøu.
- Baûng phuï
- Phieáu traû lôøi caâu hoûi
III/ Phöông phaùp daïy hoïc :
- Thuyeát trình vaø Ñaøm thoaïi gôïi môû.
- Nhoùm nhoû , neâu VÑ vaø PHVÑ
IV/ Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng :
Hoaït ñoäng 1 : Kieåm tra baøi cuõ
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Ñònh nghóa pheùp ñoái xöùng truïc , caùc tính chaát?
-Cho bieát kn trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng ? VD ?
-Tæm aûnh cuûa A(-3;2) vaø B(0;-3) qua pheùp ñoái xöùng truïc Oy ?
-Leân baûng traû lôøi 
-Taát caû caùc HS coøn laïi traû lôøi vaøo vôû nhaùp
-Nhaän xeùt 
Hoaït ñoäng 2 : Ñònh nghóa 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Khaùi nieäm pheùp bieán hình ?
-KN pheùp ñoái xöùng taâm ?
-Chænh söõa hoaøn thieän
-VD1 sgk
-HÑ1 sgk ?
-HÑ2 sgk ?
-Nghe, suy nghó
-Traû lôøi 
-Ghi nhaän kieán thöùc
-Taùi hieän laïi ñònh nghóa
-Trình baøy lôøi giaûi
-Nhaän xeùt, ghi nhaän
1. Ñònh nghóa : (sgk)
Kyù hieäu : ÑO
Hoaït ñoäng 3 : Bieåu thöùc toaï ñoä 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Xaây döïng nhö sgk
-Cho heä truïc Oxy vôùi goïi thì döï vaøo hình ta ñöôïc ?
-HÑ3 (sgk) ?
-Xem sgk 
-Nhaän xeùt 
-Trình baøy baøi giaûi 
-Nhaän xeùt 
-Chænh söûa hoaøn thieän
-Ghi nhaän kieán thöùc 
2) Bieåu thöùc toaï ñoä cuûa pheùp ñoái xöùng qua goác toaï ñoä :(sgk)
Hoaït ñoäng 4 : Tính chaát 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
- Tính chaát nhö sgk 
-HÑ4 sgk ? 
-Xem sgk, traû lôøi
-Nhaän xeùt
-Ghi nhaän kieán thöùc 
3) Tính chaát : (sgk)
Tính chaát 1 :
Tính chaát 2 :
Hoaït ñoäng 5 : Taâm ñoái xöùng cuûa moät hình 
HÑGV
HÑHS
NOÄI DUNG
-Ñònh nghóa nhö sgk 
-Cho ví duï ? 
-VD sgk ?
-HÑ5 sgk ?
-HÑ6 sgk ?
-Xem sgk, traû lôøi
-Nhaän xeùt
-Ghi nhaän kieán thöùc 
4) Truïc ñoái xöùng cuûa moät hình : Ñònh nghóa :(sgk)
Ví duï :(sgk)
Cuûng coá :
Caâu 1: Noäi dung cô baûn ñaõ ñöôïc hoïc ?
Caâu 2: BT1 /sgk/15 ? 
HD : . Caùch 1 : Thay x = x’ vaø y = y’ vaøo phöông trình cuûa d . ta coù aûnh cuûa d qua pheùp ñ/x taâm O laø d’ coù pt :
 Caùch 2 : Xaùc ñònh d’ baèng caùch tìn aûnh cuûa hai ñieåm phaân bieät thuoäc d
Caâu 3: BT2 /sgk/15 ? 
HD : Hình bình haønh vaø luïc giaùc ñeàu laø nhöõng hình coù taâm ñoái xöùng
Caâu 4: BT3 /sgk/15 ? 
HD : Ñöôøng thaúng vaø hình goàm hai ñöôøng thaúng song song laø nhöõng hình coù voâ soá taâm ñoái xöùng 
Daën doø : Xem baøi vaø baøi taäp ñaõ giaûi 
	 Xem tröôùc baøi “PHEÙP QUAY” 
Ngµy so¹n: 	 Ngµy d¹y: 	TiÕt 5 : PhÐp quay 
I. Môc tiªu
1. KiÕn thøc
Häc sinh n¾m ®­îc 
Kh¸i niÖm phÐp quay,C¸c tÝnh chÊt cña phÐp quay
2. KÜ n¨ng
T×m ¶nh cña mét ®iÓm, ¶nh cña mét h×nh qua phÐp quay 
Hai phÐp quay kh¸c nhau khi nµo 
BiÕt ®­îc mèi quan hÖ cña phÐp quay vµ c¸c phÐp biÕn h×nh kh¸c
X¸c ®Þnh ®­îc phÐp quay khi biÕt ¶nh vµ t¹o ¶nh cña mét ®iÓm
3. Th¸i ®é
Liªn hÖ ®­îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi phÐp quay 
Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc 
Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh 
1. ChuÈn bÞ cña GV
H×nh vÏ 1.26 ®Õn 1.38 
Th­íc kÎ, phÊn mµu
ChuÈn bÞ s½n mét vµi h×nh ¶nh thùc tÕ trong tr­êng lµ liªn quan ®Õn phÐp quay 
2. ChuÈn bÞ cña häc sinh 
§äc bµi tr­íc ë nhµ, «n tËp l¹i mét sè tÝnh chÊt cña phÐp quay ®· biÕt 
III. TiÕn tr×nh d¹y häc 
B. TiÕn tr×nh bµi häc 
H§ 1: KiÓm tra bµi cò 
1. C©u hái: H·y nªu c¸c tÝnh chÊt chung cña c¸c phÐp ®èi xøng t©m, phÐp tÞnh tiÕn, phÐp ®èi xøng trôc.
2. §¸p ¸n: 	TÝnh chÊt 1: PhÐp tÞnh tiÕn, .... b¶o toµn kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm bÊt k×.
TÝnh chÊt 2: PhÐp tÞnh tiÕn, .... biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng, biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã, biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã, biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn cã cïng b¸n kÝnh.* H§ 2: §Þnh nghÜa phÐp quay.
GV: NhËn xÐt g× sau khi quan s¸t c¸c h×nh vÏ?
GV: Tõ ®ã h·y nªu ®Þnh nghÜa phÐp quay?
HS: §Þnh nghÜa phÐp quay.
 GV: PhÐp quay hoµn toµn x¸c ®Þnh ®­îc khi nµo?
HS: §­îc x¸c ®Þnh nÕu ta biÕt t©m quay vµ gãc quay cña phÐp quay ®ã. 
* H§ 3 : X¸c ®Þnh gãc cña phÐp quay.
GV: Nªu kÝ hiÖu phÐp quay t©m O gãc quay a.
GV: Quan s¸t h×nh x¸c ®Þnh phÐp quay? T©m quay? Gãc quay cña phÐp quay ®ã?
HS: PhÐp quay t©m O. Gãc quay - p/2.
GV: X¸c ®Þnh phÐp quay t©m O víi gãc quay thÝch hîp ®Ó 
- BiÕn ®iÓm A thµnh ®iÓm B;
- BiÕn ®iÓm C thµnh ®iÓm D.
HS: PhÐp quay t©m O, gãc quay 450 biÕn ®iÓm A thµnh ®iÓm B;
PhÐp quay t©m O, gãc quay 600 biÕn ®iÓm C thµnh ®iÓm D.
* H§ 4: X¸c ®Þnh chiÒu cña phÐp quay.
GV: PhÐp quay x¸c ®Þnh khi nµo?
HS: PhÐp quay x¸c ®Þnh khi cã t©m quay, gãc quay.
GV: §iÒu kiÖn trªn ®· lµ ®iÒu kiÖn ®ñ ch­a?
GV: §­a ra kh¸i niÖm chiÒu quay?
GV: ChiÒu quay d­¬ng ?
 ChiÒu quay ©m?
GV: Cho hai b¸nh xe nh­ h×nh vÏ. 
Khi b¸nh xe A quay theo chiÒu d­¬ng th× b¸nh xe B quay theo chiÒu nµo?
HS: Khi b¸nh xe A quay theo chiÒu d­¬ng th× b¸nh xe B quay theo chiÒu ©m.
GV: NhËn xÐt g× vÒ phÐp quay víi gãc quay a = 2kp vµ gãc quay a = (2k+1)p?
HS: PhÐp quay khi a = 2kp lµ phÐp ®ång nhÊt. 
Khi a = (2k+1)p lµ phÐp ®èi xøng t©m O.
GV: H·y x¸c ®Þnh gãc quay cña kim giê vµ kim phót trong phÐp quay ®ã?
Kim giê quay mét gãc: - 450.
Kim phót quay mét gãc lµ:
- 3.3600 = - 10800.
* H§ 5: X¸c ®Þnh ¶nh cña mét tam gi¸c qua mét phÐp quay.
GV: Quan s¸t h×nh vÏ cña mét chiÕc v« l¨ng « t«. NhËn xÐt g× vÒ kho¶ng c¸ch hai ®iÓm A, B khi cã phÐp quay xuÊt hiÖn.
HS: Kho¶ng c¸ch A vµ B kh«ng ®æi.
GV: VËy cã kÕt qu¶ nµo?
HS: PhÐp quay b¶o toµn kho¶ng c¸ch hai ®iÓm bÊt k×.
GV: §­a h×nh minh ho¹.
GV: H·y so s¸nh víi phÐp ®èi xøng t©m, phÐp tÞnh tiÕn, phÐp ®èi xøng trôc.
GV: H·y nh¾c l¹i tÝnh chÊt phÐp ®èi xøng t©m, phÐp tÞnh tiÕn, phÐp ®èi xøng trôc.
GV: Theo tÝnh chÊt ®ã phÐp quay cã nh÷ng tÝnh chÊt nµo?
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ phÐp quay víi ®­êng th¼ng, ®o¹n th¼ng, tam gi¸c, ®­êng trßn?
HS: PhÐp quay biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng, biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã, biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã, biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn cã cïng b¸n kÝnh.
GV: §­a h×nh minh ho¹.
GV: NhËn xÐt g× vÒ gãc gi÷a ®­êng th¼ng d vµ ¶nh d’ sau phÐp quay gãc quay a.
I. §Þnh nghÜa
Cho ®iÓm O vµ gãc l­îng gi¸c a. PhÐp biÕn h×nh biÕn O thµnh chÝnh nã , biÕn mçi ®iÓm M kh¸c O thµnh ®iÓm M’ sao cho 
OM’ = OM vµ gãc l­îng gi¸c (OM; OM’) b»ng a gäi lµ phÐp quay t©m O, gãc a.
M’’”M’
a
M
 §iÓm O gäi lµ t©m quay cßn a lµ gãc quay cña phÐp quay ®ã.
KÝ hiÖu : Q(O;a).
VÝ dô 1: Trªn h×nh vÏ cã c¸c ®iÓm A’,B’,O t­¬ng øng lµ ¶nh cña c¸c ®iÓm A,B,O qua phÐp quay t©m O, gãc quay - p/2.
A
O
B
A’
Bµi 1. Trong h×nh vÏ, t×m gãc quay thÝch hîp ®Ó phÐp quay t©m O.
- BiÕn ®iÓm A thµnh ®iÓm B;
- BiÕn ®iÓm C thµnh ®iÓm D.
NhËn xÐt
1. ChiÒu d­¬ng cña phÐp quay lµ chiÒu ng­îc víi chiÒu quay cña kim ®ång hå
M’
M
a
ChiÒu quay d­¬ng
M’
a
M
ChiÒu quay ©m
Bµi tËp
Trong h×nh sau khi b¸nh xe A quay theo chiÒu d­¬ng th× b¸nh xe B quay theo chiÒu nµo?
2. Víi k lµ sè nguyªn tè ta lu«n cã 
PhÐp quay Q(O;2kp) lµ phÐp ®ång nhÊt.
PhÐp quay Q(O;(2k+1)p) lµ phÐp ®èi xøng t©m O.
Bµi tËp 3. 
Trªn mét chiÕc ®ång hå tõ lóc 12 giê ®Õn 15 giê kim giê vµ kim phót ®· quay mét gãc bao nhiªu ®é ?
II. TÝnh chÊt
TÝnh chÊt 1
PhÐp quay b¶o toµn kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm bÊt k×.
A
O
B’
B
A’
TÝnh chÊt 2
PhÐp quay biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng, biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã, biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã, biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn cã cïng b¸n kÝnh.
NhËn xÐt 
PhÐp quay gãc a: 0 < a < p; biÕn ®­êng th¼ng d thµnh ®­êng th¼ng d’ sao cho gãc gi÷a d vµ d’ b»ng a
(nÕu 0 < a ≤ p/2), hoÆc b»ng p - a (nÕu p/2 < a ≤ p).
a
O
d
H
H’
I
a
d’
ChiÕu c¸c h×nh vÏ thùc tÕ.
ChiÕu h×nh vÏ
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
ChiÕu h×nh 
H§ 6: Cñng cè toµn bµi 
«n tËp c¸c kiÕn thøc.
ChuÈn bÞ Bµi tËp 1,Bµi tËp 2, SGK Tr19.
Mét sè c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (Më réng)
C©u 1: H·y ®iÒn ®óng sai vµo c¸c « trèng sau
a. PhÐp quay biÕn ®o¹n th¼ng thµnh ®o¹n th¼ng b»ng nã 
b. PhÐp quay biÕn ®­êng th¼ng thµnh ®­êng th¼ng song song hoÆc trïng nã 
c. PhÐp quay biÕn tø gi¸c thµnh tø gi¸c b»ng nã 
d. PhÐp quay biÕn ®­êng trßn thµnh chÝnh nã 
Tr¶ lêi 
a
b
c
d
§
§
S
S
C©u 2: H·y ®iÒn ®óng sai vµo c¸c « trèng sau 
a. PhÐp biÕn h×nh kh«ng lµm thay ®æi kho¶ng c¸ch lµ phÐp quay 
b. PhÐp quay, phÐp ®èi xøng trôc vµ phÐp ®èi xøng t©m cïng b¶o tån kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm 
c. PhÐp biÕn h×nh biÕn ®­êng trßn thµnh ®­êng trßn b»ng nã lµ phÐp quay 
d. PhÐp biÕn h×nh biÕn tam gi¸c thµnh tam gi¸c b»ng nã lµ phÐp quay 
Tr¶ lêi 
a
b
c
d
S
§
S
S
Chän c©u tr¶ lêi ®óng 
C©u 3: Chän 12 giê lµm giê gèc, khi kim giê chØ 1 giê th× nã ®· quay mét gãc 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: A
C©u 4: Chän 12 giê lµm giê gèc, khi kim giê chØ 1 giê th× kim phót ®· quay mét gãc
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: B
C©u 5: Chän 12 giê lµm gèc, khi kim phót chØ 2 phót th× kim gi©y ®· quay mét gãc 
a. 
b. 
c. 
d. 
Tr¶ lêi: A
C©u 6: Cho tam gi¸c ABC: , O kh¸c A, B, C. Khi ®ã 
a. Tam gi¸c ABC ®Òu 
b. Tam gi¸c ABC vu«ng 
c. Tam gi¸c AOA' ®Òu 
d. C¶ ba kh¼ng ®Þnh trªn sai 
Tr¶ lêi: A
C©u 7: Cho tam gi¸c ABC: , O kh¸c A, B, C. Khi ®ã 
a. Tam gi¸c ABC ®Òu 
b. Tam gi¸c ABC vu«ng 
c. Tam gi¸c AOA' ®Òu 
d. C¶ ba kh¼ng ®Þnh trªn sai 
Tr¶ lêi: D 
C©u 8: Cho tam gi¸c ABC: , O kh¸c A, B, C. Khi ®ã 
a. Tam gi¸c ABC ®Òu 
b. Tam gi¸c ABC vu«ng 
c. Tam gi¸c AOA' ®Òu 
d. C¶ ba kh¼ng ®Þnh trªn sai
Tr¶ lêi: C
Ho¹t ®éng 7
H­íng dÉn gi¶i bµi tËp SGK
Bµi 1: Dùa vµo ®Þnh nghÜa phÐp quay 
a. Qua A kÎ At // DB. Trªn At lÊy C' sao cho ADBC' lµ h×nh b×nh hµnh. C' lµ ®iÓm cÇn t×m 
b. §¸p sè: BA
Bµi 2: Dùa vµo h×nh cã t©m ®èi xøng
§¸p sè: (0;-2), d': x- y- 2 = 0
 Ngµy so¹n: 	 Ngµy d¹y: 
 TiÕt 6: Kh¸i niÖm vÒ phÐp dêi h×nh vµ hai h×nh b»ng nhau 
I. Môc tiªu
1. KiÕn thøc
Häc sinh n¾m ®­îc 
Kh¸i niÖm vÒ phÐp dêi h×nh
C¸c tÝnh chÊt cña phÐp dêi h×nh
2. KÜ n¨ng 
T×m ¶nh cña mét ®iÓm, ¶nh cña mét h×nh qua phÐp dêi h×nh 
Hai phÐp dêi h×nh kh¸c nhau khi nµo
BiÕt ®­îc mèi quan hÖ cña phÐp dêi h×nh vµ phÐp biÕn h×nh kh¸c 
X¸c ®Þnh ®­îc phÐp dêi h×nh khi biÕt ¶nh va t¹o ¶nh cña mét ®iÓm 
3. Th¸i ®é
Liªn hÖ ®­îc víi nhiÒu vÊn ®Ò cã trong thùc tÕ víi dêi h×nh 
Cã nhiÒu s¸ng t¹o trong h×nh häc 
Høng thó trong häc tËp, tÝch cùc ph¸t huy tÝnh ®éc lËp trong häc tËp
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ häc sinh 
1. ChuÈn bÞ cña GV
H×nh vÏ 39 ®Õn 1.49 
Th­íc kÎ, phÊn mµu
ChuÈn bÞ s½n mét vµi h×nh ¶nh thùc tÕ trong tr­êng lµ cã liªn quan ®Õn phÐp dêi h×nh 
2. ChuÈn bÞ cña häc sinh 
§äc bµi tr­íc ë nhµ, «n tËp l¹i mét sè tÝnh chÊt cña phÐp dêi h×nh 
III. TiÕn tr×nh d¹y häc 
a. ®Æt vÊn ®Ò 
? H·y nh¾c l¹i c¸c kh¸i niÖm vÒ: 
- PhÐp ®ång nhÊt, phÐp tÞnh tiÕn, phÐp ®èi xøng trôc, phÐp ®èi xøng t©m vµ phÐp quay
- H·y nªu tÝnh chÊt chung cña c¸c phÐp biÕn h×nh nµy 
? Cho ®o¹n th¼ng AB vµ ®iÓm O. LÊy ®èi xøng AB qua O ®­îc A'B'. TÞnh tiÕn A'B' theo vect¬ ®­îc A"B". H·y so s¸nh AB, A"B" vµ A'B'
b. bµi míi 
ho¹t ®éng 1
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
1. Kh¸i niÖm vÒ phÐp dêi h×nh 
? Nh÷ng phÐp biÕn h×nh nµo b¶o toµn kho¶ng c¸ch ®· häc
? Hîp cña mét phÐp ®èi xøng t©m vµ phÐp tÞnh tiÕn cã b¶o toµn kho¶ng c¸ch kh«ng 
NhËn xÐt: 
? T×m ¶nh cña A, B, O qua phÐp quay t©m O mét gãc 
? T×m ¶nh cña B, C, O qua phÐp ®èi xøng trôc BD
? H·y kÕt luËn 
? PhÐp biÕn h×nh nµo tõ tam gi¸c ABC ®­îc tam gi¸c A'C'B
? PhÐp biÕn h×nh nµo tõ tam gi¸c A'C'B ®­îc tam gi¸c DFE
PhÐp dêi h×nh lµ phÐp biÕn h×nh b¶o toµn kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm bÊt k×
- C¸c phÐp ®ång nhÊt, tÞnh tiÕn, ®èi xøng trôc, ®èi xøng t©m, phÐp quay lµ nh÷ng phÐp dêi h×nh 
- PhÐp biÕn h×nh thùc hiÖn liªn tiÕp hai phÐp dêi h×nh lµ mét phÐp dêi h×nh 
§BD(B) = B, §BD(C) = A
§BD(O) = O
Ho¹t ®éng 2
TG
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña häc sinh 
2. TÝnh chÊt 
¤n l¹i mét sè tÝnh chÊt cña c¸c phÐp biÕn h×nh 
? So s¸nh AB vµ A'B'; BC vµ B'C'; AC vµ A'C' 
? So s¸nh A'B' + B'C' vµ A'C' 
? So s¸nh AM vµ A'M'; BM vµ B'M'; AB vµ A'B'
? Chøng minh M' lµ trung ®iÓm A'B'
Nªu chó ý 
? PhÐp quay t©m O mét gãc biÕn tam gi¸c AOB thµnh tam gi¸c nµo 
? T×m ¶nh cña tam gi¸c AEI qua phÐp ®èi xøng trôc EF
? T×m ¶nh cña tam gi¸c BEI qua phÐp ®èi xøng t©m I
? T×m ¶nh cña tam gi¸c DFI qua phÐp tÞnh tiÕn the

File đính kèm:

  • docGA Hinh 11 CB chuong 1.doc
Đề thi liên quan