Giáo án Hình học 9 Chủ đề 5: Một số bài toán liên quan đến tiếp tuyến

Tuần 15	
Ngày dạy: ..............
chủ đề 5: một số bài toán liên quan đến tiếp tuyến
A. Mục tiêu
Rèn kĩ năng nhận biết tiếp tuyến của đường tròn , sử dụng tính chất của tiếp tuyến trong chứng minh.
Rèn kĩ năng chứng minh, kĩ năng phân tích bài toán.
Phát huy tính tư duy, rèn khả năng trình bày.
B. Chuẩn bị
Giáo viên: Thước thẳng, com pa, bảng phụ.
	Học sinh: Thước thẳng, com pa.
C. Tiến trình bài giảng
	I. ổn định lớp: (1 phút)
	II. Kiểm tra bài cũ (8 phút)
HS1.	Nêu các dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn?
Vẽ tiếp tuyến của (O) đi qua M nằm ngoài (O).
=> Nhận xét, đánh giá.
III. Dạy học bài mới: (31 phút)
Hoạt động của GV - HS
Nội dung ghi bảng
? Dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến?
GV đưa đề bài lên bảngphụ
- GV yêu cầu HS làm bài? 
Hãy vẽ hình, ghi GT, KL của bài toán ?
-Gọi 1 hs lên bảng vẽ hình, ghi GT – KL.
-Nhận xét?
? BC là tiếp tuyến của (O) khi nào ?
TL: Khi BC OB tại B.
? Chứng minh BC OB như thế nào ?
- GV hướng dẫn HS theo sơ đồ:
BC OB
OAC = OBC(c.g.c)
OA = OB = R ; OC chung
OH là đường phân giác củaAOB
AOB cân tại O
- GV gọi HS lên trìng bày.
=> Nhận xét.
-GV nhận xét, bổ sung nếu cần.
 ? Tính OC như thế nào ?
HD: Bài cho biết AB và R thì tính được đoạn nào ?
TL: Tính được OH.
? Khi biết OH và OA thì tính OC ntn ?
TL: áp dụng OA2= OH.OC 
- GV gọi HS lên bảng tính.
=> Nhận xét.
?Các cách cm 2 đường thẳng song song?
áp dụng chứng minh câu c?
- GVgọi HS đọc đề bài 40 - SBT.
? Hãy vẽ hình, ghi GT – KL ?
-Nhận xét?
? Dự đoán tứ giác OCAB là hình gì ?
TL: OCAB là hình thoi
? Hãy chứng minh điều đó ?
HD: OCAB là hình thoi
OCAB là hình bình hành và OA BC
MO = MA, MB = MC
BCOA tại M
- GV gọi HS lên bảng làm.
=> Nhận xét.
? Ta có thể tính BE như thế nào ?
HD: BE = OB.tg
 = ?
OAB là tam giác gì ?
? Hãy so sánh OB ; OA và AB ?
OCAB là hình thoi.
- GV gọi HS lên bảng làm.
=> Nhận xét.
? Cách cm câu c? 
Tương tự câu a bài 1 
1 HS lên bảng trình bày
*Lý thuyết :
AB là tiếp tuyến của đường tròn (O ) AB OB , B (O)
Bài tập 1 ( 16')
GT
Cho (O;13) dây AB = 24( O AB ) 
 OH AB tại H, a là tiếp tuyến tại A. OH cắt a tại C.
BD là đường kính
KL
a) CB là tiếp tuyến của (O).
 b) OC = ? 
c) AD // OC
Chứng minh
a) Vì AOB cân tại O ( OA = OB = R) có OH là đường cao OH là đường phân giác .
Xét OAC và OBC có OA = OB = R , OC chung 
 OAC = OBC (c.g.c) 
 hay OB BC tại B
 CB là tiếp tuyến của (O).
b) Ta có OH AB AH = .
áp dụng ĐL Py-Ta-Go cho OAH vuông ta có OH = 
 OH = = 5 cm.
VìOAC vuông tại A có OA2= OH.OC OC = 
c) ta có : BD là đường kính (gt)
 => ABD là tam giác vuông tại A
=> AD AB
Lại có : OCAB( cmt)
=>AD // OC
Bài 40 tr 133 . ( 15')
GT Cho (O; OA = R) dây BC, 
 BCOA tại M, MO = MA.
 tiếp tuyến a tại B cắt OA tại E.
KL a) OCAB là hình gì? Vì sao?
 b) Tính BE theo R.
 c, CE là tiếp tuyến của (O)
Giải.
a)Ta có OA BC tại M MB = MC (đlí đường kính vuông góc với dây).
Xét OCAB có: MO = MA, MB = MC 
=> OCAB là hình bình hành
mà: OA BC OCAB là hình thoi.
b)Vì OB = OA và OB = BA OAB đều OB = OA = AB = R .
Trong OBE vuông tại B có:
 BE = OB.tg600 = .
c) CE là tiếp tuyến của (O)
 (HS tự trình bày)
IV.Củng cố:(3 phút)
- Muốn chứng minh một đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn ta làm ntn ?
- So sánh CE với BE và với ? Từ đó rút ra kết luận gì ?
* GV cho HS suy nghĩ, hướng dẫn rồi yêu cầu về nhà làm.
V.Hướng dẫn về nhà:( 2 phút)
-Ôn lại các định lí đã học.
-Xem lại các bài đã chữa.
-Làm bài 46, 47 tr 134 .
- Ôn bài: "Tính chất về hai tiếp tuyến cắt nhau "