Giáo án Ngữ Văn 6 - Năm học 2011 - 2012
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án Ngữ Văn 6 - Năm học 2011 - 2012, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn:20/8/2011 Ngày giảng:22/8/2011 (A3) Tiết 1 - Bài 1 Văn bản: CON RỒNG CHÁU TIÊN (Truyền thuyết) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết . - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên". - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Khái niệm thể loại truyền thuyết. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu. - Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước 2. Kĩ năng - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính của truyện. - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kì ảo tiêu biểu trong truyện. 3.Thái độ: tự hào về nguồn gốcvà truyền thống đoàn kết dân tộc, liên hệ với lời dặn của Bác về tinh thần đoàn kết. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên.( Liên hệ) C. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC: -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức D.CÁC PHƯƠNG PHÁP/ KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC: - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với Tiếng Việt “ Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” với Tập làm văn “ Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” Tranh : -Lạc Long Quân và Âu Cơ gặp nhau. -Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con. 2. Học sinh: Đọc kĩ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: Kiểm diện sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của HS. 3.Bài mới: * Giới thiệu bài : Truyền thuyết là một thể lọai văn học dân gian được nhân dân ta từ bao đời ưa thích. Một trong những truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các Vua Hùng đó là truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ . Vậy nội dung ý nghĩa của truyện là gì ? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều ấy . Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung cÇn ®¹t *) Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu chung - Gi¸o viªn ph©n truyÖn lµm 3 ®o¹n, gäi 3 häc sinh ®äc + §o¹n 1: Tõ ®Çu ® Long Trang. + §o¹n 2: TiÕp theo ® lªn ®êng. + §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i. - Gäi häc sinh nhËn xÐt c¸ch ®äc cña ba b¹n. - Y/c HS kÓ l¹i c©u chuyÖn. - Cho häc sinh t×m hiÓu chó thÝch. + Gäi häc sinh ®äc chó thÝch () ® Gi¸o viªn chèt l¹i 3 ý chÝnh cña truyÒn thuyÕt. + Gäi häc sinh gi¶i thÝch c¸c chó thÝch (1); (2); (3); (5); (7) ? V¨n b¶n ®îc chia lµm mÊy phÇn? Danh giíi tõng phÇn vµ néi dung chÝnh cña c¸c phÇn ®ã? - TruyÖn kÓ vÒ nh÷ng ai? KÓ vÒ viÖc g×? + Gäi häc sinh tãm lîc nd truyÖn “Tõ ®Çu ® Long Trang” ? Trong trÝ tëng tîng cña ngêi xa, L¹c Long Qu©n hiÖn lªn víi nh÷ng ®Æc ®iÓm g×? ? Theo em, sù phi thêng Êy lµ biÓu hiÖn cña mét vÎ ®Ñp nh thÕ nµo? ? ¢u C¬ hiÖn lªn víi nh÷ng vÎ ®Ñp ®¸ng quý nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt trªn? ? Nh÷ng chi tiÕt nµo thÓ hiÖn tÝnh chÊt kú l¹, lín lao, ®Ñp ®Ï vÒ nguån gèc, h×nh d¹ng cña L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬? (Gîi ý: Nguån gèc, h×nh d¹ng? NÕp sinh ho¹t? Tµi n¨ng? TÝnh c¸ch?) GV: C¶ 2 ®Òu lµ nh÷ng vÞ anh hïng kiÕn t¹o nÒn v¨n minh ¢u L¹c. TruyÖn hÊp dÉn ngêi ®äc víi nh÷ng chi tiÕt Rång ë díi níc vµ Tiªn trªn non gÆp nhau, yªu th¬ng nhau vµ kÕt duyªn vî chång, ph¶n ¸nh thêi kú gia ®×nh cña ngêi ViÖt cæ. GV: Gäi häc sinh tãm t¾t: -BÊy giê... khoÎ nh thÇn. ? ChuyÖn sinh në cña ¢u C¬ cã g× ®Æc biÖt? ? Theo em truyÖn ‘’Con Rång Ch¸u Tiªn’’cã ý nghÜa nh thÕ nµo? ? Theo em, chi tiÕt trªn nh»m gi¶i thÝch ®iÒu g× vÒ lich sö? ? B»ng sù hiÓu biÕt cu¶ em vÒ lÞch sö chèng ngo¹i x©m vµ c«ng cuéc dùng x©y ®Êt níc cña d©n téc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña Lạc Long Quân sau nµy cã ®îc con ch¸u thÇn thùc hiªn kh«ng? - Gi¸o viªn gäi HS ®äc phÇn cuèi truyÖn. ? TruyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc nµo? ? Chi tiÕt ngêi con trëng ë l¹i lµm Vua nh»m gi¶i thÝch ®iÒu g×? ? Theo em, cèt lâi lÞch sö trong truyÖn lµ g×? ?Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng, kú ¶o? Vai trß cña nã? GV më réng: Chi tiÕt tëng tîng, kú ¶o trong truyÖn cæ d©n gian g¾n liÒn víi quan niÖm, tÝn ngìng cña ngêi xa vÒ thÕ giíi. Hoạt động 3: Tổng kết. ? Qua truyền thuyết này, em hiểu gì về dân tộc ta? ? Truyền thuyết này đã bồi đắp trong em những tình cảm nào? ? Truyền thuyết bao giờ cũng có cái "lõi sự thật lịch sử ", vậy " cái lõi sự thật lịch sử " của truyền thuyết này là gì? ? Bên cạnh đó, yếu tố chính làm nên thành công của truyền thuyết này là gì? (SGK- 8) Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp ? Em biÕt nh÷ng truyÖn nµo cña c¸c d©n téc kh¸c ë VN còng gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc nh truyÖn: "Con Rång, ch¸u Tiªn"? ? Sù gièng nhau Êy kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? - Häc sinh ®äc ® NhËn xÐt - HS kÓ. Tr¶ lêi - Häc sinh tr×nh bµy theo SGK ® ý kiÕn c¸ nh©n- V¨n b¶n ®îc chia lµm 3 ®o¹n: + §o¹n 1: Tõ ®Çu ® Long Trang: "ViÖc kÕt h«n cña L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". + §o¹n 2: TiÕp theo ® lªn ®êng: "ViÖc sinh con vµ chia con cña L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". + §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i: "Sù trëng thµnh cña c¸c con L¹c Long Qu©n vµ ¢ u C¬". - Häc sinh tãm t¾t - L¹c Long Qu©n: Con trai thÇn Long N÷, m×nh rång, søc khoÎ v« ®Þch. ® ThÇn cã tµi n¨ng phi thêng: diÖt trõ Ng Tinh, Hå Tinh, Méc Tinh, khai ph¸ vïng biÓn, vïng rõng nói, vïng ®ång b»ng. - ¢u C¬: Thuéc dßng thÇn N«ng, xinh ®Ñp tuyÖt trÇn. D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i, c¸ch ¨n ë. ® Kú l¹, ®Ñp ®Ï, lín lao. ® ý kiÕn c¸ nh©n Th¶o luËn nhãm theo bµn, cö ®¹i diÖn tr¶ lêi: - Cã nguån gèc cao quý: thuéc nßi Rång, dßng Tiªn - L¹c Long Qu©n cã tµi n¨ng vµ søc khoÎ phi thêng; ¢u C¬ “xinh ®Ñp tuyÖt trÇn” - Cã c«ng víi d©n: “DiÖt trõ yªu qu¸i, d¹y d©n trång trät, ch¨n nu«i” - Sinh ra bäc tr¨m trøng, në ra 100 con trai. - Bäc tr¨m trøng biÓu tîng cho søc m¹nh céng ®ång cña ngêi ViÖt. - Con nµo con Êy hång hµo, ®Öp l¹ thêng. - 50 ngêi con theo cha xuèng biÓn, 50 ngêi con theo mÑ lªn nói ®Ó cai qu¶n c¸c ph¬ng: kÎ trªn c¹n, ngêi díi níc. ® Lý gi¶i sù ph©n bè d©n c ë níc ta. - HS th¶o luËn vµ t×m dÉn chøng ®Ó chøng minh. - HS ®äc - ViÖc thµnh lËp nhµ níc ®Çu tiªn trong lÞch sö. - Ph¶n ¸nh mèi quan hÖ vµ thèng nhÊt cña c¸c c d©n ngêi ViÖt thêi xa. Sù kÕt hîp gi÷a bé l¹c L¹c ViÖt vµ ¢u ViÖt vµ nguån gèc chung cña c¸c c d©n B¸ch viÖt lµ cã thËt. ChiÕn tranh vÒ tù vÖ ngµy cµng trë nªn ¸c liÖt ®ßi hái ph¶i huy ®éng søc m¹nh cña c¶ céng ®ång ë thêi ®¹i Hïng vu¬ng vµ c«ng cuéc chèng lò lôt ®Ó x©y dùng ®êi sèng n«ng nghiÖp ®Þnh c , b¶o vÖ ®Þa bµn c tró thêi Êy còng lµ cã thËt. - Chi tiÕt kh«ng cã thËt ®îc tëng tîng vµ s¸ng t¹o. - Vai trß: T« ®Ëm tÝnh chÊt kú l¹, lín lao, ®Öp ®Ï cua c¸c nh©n vËt, sù kiÖn. ® ThÇn kú ho¸, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn d©n téc m×nh. T¨ng søc hÊp dÉn cho truyÖn. Þ Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao quý cña d©n téc ViÖt Nam vµ biÓu hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt cña néi dung ta ë mäi miÒn ®Êt níc. - HS: Dân tộc ta có nguồn gốc thiêng liêng, cao quí, là một khối đoàn kết, vững bền. (Đó là cách giải thích của người Việt Cổ về nguồn gốc dân tộc ta) - HS thảo luận (Yêu quí, tự hào về truyền thống dân tộc; đoàn kết, yêu thương mọi người - HS: Yếu tố lịch sử: Triều đại các vua Hùng - HS:Yếu tố, chi tiết tưởng tượng, kì ảo. - Học sinh đọc ghi nhớ: Trả lời - Mêng: Qu¶ trøng to në ra ngêi. - Kh¬-me: Qu¶ bÇu mÑ. ® Sù gÇn gòi vÒ céi nguån vµ sù giao lu v¨n ho¸ gi÷a c¸c d©n téc trªn níc ta. I.§äc - T×m hiÓu chung 1. §äc: 2. KÓ: 3. Chó thÝch : - ThÓ lo¹i :TruyÒn thuyÕt : (_ lµ truyÖn d©n gian truyÒn miÖng, kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø _ Cã yÕu tè tëng tîng, k× ¶o. _ ThÓ hiÖn th¸i ®é, c¸ch ®¸nh gi¸ cña nh©n d©n víi c¸c sù kiÖn lÞch sö) - Tõ khã :(SGK - 7) 4. Bè côc: - 3 phÇn. II. §äc - HiÓu v¨n b¶n 1. Nh©n vËt L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬: *) Nh©n vËt L¹c Long Qu©n: - Lµ con thÇn BiÓn. - Cã phÐp l¹. - DiÖt yªu qu¸i. ® VÎ ®Ñp anh hïng. *) Nh©n vËt ¢ u C¬ - Thuéc con thÇn N«ng, xin ®Ñp tuyÖt trÇn. - D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i. ® PhÈm chÊt ®Ñp ®Ï, lín lao. 2. ViÖc sinh con vµ ý nghÜa cña viÖc chia con. - Sinh ra bäc tr¨m trøng. - KhoÎ m¹nh, hång hµo, kh«ng cÇn cÇn ¨n còng lín. - 50 ngêi con xuèng biÓn, 50 ngêi con lªn nói. ® Søc m¹nh cña céng ®ång ngêi ViÖt, lý gi¶i sù ph©n bè d©n c ë níc ta. c. Sù h×nh thµnh triÒu ®¹i Hïng V¬ng: - Thµnh lËp nhµ níc ®Çu tiªn trong lÞch sö. III. Tæng kÕt: 1.Nội dung ý nghĩa: Truyện kể về nguồn góc dân tộc con Rồng cháu Tiên,ngợi ca nguồn gốc cao quí của dân tộc và ý nguyện đoàn kết gắn bó của dân tộc ta. 2.Nghệ thuật: -Sử dụng các yếu tố tưởng tượng kì ảo… -Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng dấp thần linh. *Ghi nhí: (sgk-tg8) IV. LuyÖn tËp: 1. KÓ tªn c¸c truyÖn kh¸c 2. KÓ diÔn c¶m truyÖn: “Con Rång, ch¸u Tiªn”. 4) Củng cố: : Ý nghĩa của truyện “Con Rồng cháu Tiên”? 5)Dặn dò: - Đọc kĩ để nhớ chi tiết, sự việc chính - Kể lại chuyện. - Liên hệ một câu chuyện có nội dung giair thích nguồn gốc người Việt. - Chuẩn bị cho tiết sau: Bánh chưng bánh giầy. Ngày soạn: 22/8/2011 Ngày giảng: 24/8/2011 Tiết 2 - Bài 1 (Hướng dẫn đọc thêm) Văn bản: B¸nh chng b¸nh giÇy (Truyền thuyết ) A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu được nội dung ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu của truyện Bánh chưng bánh giầy B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Nhân vật , sự việc, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết. - Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời đại Hùng Vương. - Cách giải thích của nguopwì Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hóa của người Việt. 2.Kĩ năng: - Đọc -hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính trong truyện. 3.Thái độ: Xây dựng lòng tự hào về trí tuệ và vốn văn hóa của dân tộc. C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức D. CÁCPHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp : Tiếng Việt bài “Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt” ,với Tập làm văn bài : “Giao tiếp văn bản và phương thức biểu đạt”. - Tranh : Cảnh gia đình Lang Liêu làm bánh. - Cảnh vua chọn bánh của Lang Liêu để tế Trời , Đất, Tiên Vương. 2. Học sinh: Đọc kỹ văn bản và sọan bài theo câu hỏi gợi ý . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: - Em hiểu truyền thuyết là gì?. - Ý nghĩa của truyện “ Con Rồng, cháu Tiên “ ? 3.Bài mới: GV giíi thiÖu bµi:B¸nh chng, b¸nh giÇy lµ mét thø h¬ng vÞ kh«ng thÓ thiÕu trong ngµy TÕt. Nguån gèc cña hai thø b¸nh nµy cã tõ ®©u sÏ t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung chính - GV híng dÉn c¸ch ®äc: chËm r·i, t×nh c¶m. ? TruyÖn gåm nh÷ng sù viÖc chÝnh nµo? - GV yªu cÇu HS kÓ truyÖn. ? Bố cục _Tõ ®Çu->Chøng gi¸m _ TiÕp theo ->H×nh trßn. _ PhÇn cßn l¹i GV: §©y lµ mét v¨n b¶n truyÒn thuyÕt vÒ thêi ®¹i Hïng V¬ng dùng níc - Híng dÉn t×m hiÓu 1 sè tõ khã. - Gäi HS ®äc "Tõ ®Çu ® cã Tiªn V¬ng ch÷ng gi¸m". ? Vua Hïng chän ngêi nèi ng«i trong hoµn c¶nh ntn? ? ý ®Þnh chän ngêi nèi ng«i cña Vua Hïng ntn? ? Qua c¸ch chän ngêi nèi ng«i ®· gióp em hiÓu ®iÒu g× vÒ vÞ vua nµy? GV: Vua Hïng ®a ra h×nh thøc ®Ó chän ngêi nèi ng«i... Thêi gian tr«i ®i, ngµy lÔ Tiªn V¬ng s¾p ®Õn. Ai sÏ lµ ngêi lµm võa ý vua? chóng ta theo dâi phÇn tiÕp theo cña truyÖn. Gi¸o viªn gäi häc sinh ®äc ®o¹n: "C¸c lang ® lÔ Tiªn V¬ng" ? §o¹n truyÖn kÓ vÒ sù viÖc g×? ? Trong ®o¹n truyÖn trªn chi tiÕt nµo em thêng gÆp trong c¸c truyÖn cæ d©n gian? GV: §©y lµ chi tiÕt nghÖ thuËt tiªu biÓu cho truyÖn d©n gian. Trong c¸c truyÖn d©n gian kh¸c ta còng thÊy sù cã mÆt cña c¸c chi tiÕt trªn. ? Em h·y kÓ 1 vµi chi tiÕt trong c¸c truyÖn d©n gian kh¸c? ? Theo em, chi tiÕt trªn cã gi¸ trÞ ntn víi truyÖn d©n gian? Gi¸o viªn: LÔ Tiªn V¬ng ®· trë thµnh cuéc ®ua tµi gi÷a 20 ngêi con trai cña Vua. Trong cuéc ®ua tµi ®ã Lang Liªu lµ ngêi thiÖt thßi nhÊt. ? Trong lóc Êy, ®iÒu kú l¹ nµo ®· ®Õn víi Lang Liªu? ? V× sao chØ cã Lang Liªu ®îc thÇn gióp ®ì? ? Trong giÊc méng, thÇn ®· cho Lang Liªu biÕt ®iÒu g×? ? T¹i sao thÇn kh«ng chØ dÉn cô thÓ cho Lang Liªu c¸ch lµm b¸nh? ? Lang Liªu cã hiÓu ý thÇn kh«ng? Gi¸o viªn: Lang Liªu ®· hiÓu gi¸ trÞ lao ®éng cña nghÒ n«ng: Nhê g¹o mµ d©n Êm no, níc hïng m¹nh, ®ñ søc chèng giÆc, gi÷ yªn bê câi. ? Qua viÖc Lang Liªu lµm ra 2 thø b¸nh, em cã c¶m nhËn g× vÒ nh©n vËt nµy? ? Theo em, v× sao vua l¹i chän b¸nh cña Lang Liªu? GV: §ã còng chÝnh lµ chÆng ®êng thö th¸ch, cô thÓ lµ thö th¸ch vÒ mÆt trÝ tuÖ mµ nh©n vËt trong truyÖn d©n gian tr¶i qua. Qua ®ã thÓ hiÖn tµi n¨ng cña nh©n vËt. ? Nêu ý nghĩa của truyện ? . ? Nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt? Hs đọc ghi nhớ : :* Luyện tập HS th¶o luËn: ý nghÜa phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giµy trong ngµy TÕt. ? Chi tiÕt nµo lµm em thÝch nhÊt? V× sao? - Bøc tranh SGK - 10 minh ho¹ cho ®o¹n truyÖn nµo? Em h·y kÓ l¹i ®o¹n v¨n b¶n ®ã. - Thay lêi Lang Liªu kÓ l¹i lÝ do v× sao chµng l¹i lµm hai lo¹i b¸nh (trong t©m tr¹ng v« cïng mõng rì v× ®· lµm võa ý vua cha) Gäi 2 ®Õn 3 HS ®äc. HS kh¸c nhËn xÐt. -Hs suy nghÜ vµ tr¶ lêi c¸ nh©n 1/ Nh©n lóc vÒ giµ, Vua Hïng thø 7 trong ngµy lÔ Tiªn V¬ng cã ý ®Þnh chän ngêi nèi ng«i. 2/ C¸c lang cè ý lµm võa lßng Vua b»ng nh÷ng m©m cç thËt hËu. 3/ Riªng Lang Liªu ®îc thÇn m¸ch b¶o dïng 2 lo¹i b¸nh d©ng lÔ Tiªn V¬ng. 4/ Vua Hïng chän b¸nh ®Ó lÔ Tiªn V¬ng vµ tÕ trêi ®Êt nhêng ng«i b¸u cho chµng. 5/ Tõ ®êi Vua Hïng thø 7, níc ta cã tËp tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy ®Ó ®ãn tÕt. - GiÆc ngoµi ®· dÑp yªn, ®Êt níc cã thÓ tËp trung vµo c«ng cuéc ch¨m lo cho d©n ®îc no Êm, vua ®· giµ muèn truyÒn ng«i. - Chän ngêi lµm võa ý vua trong lÔ Tiªn V¬ng; ngêi nèi ng«i ph¶i nèi chÝ Vua. - Lµ «ng vua tµi trÝ, s¸ng suèt, c«ng minh. Lu«n ®Ò cao c¶nh gi¸c thï trong giÆc ngoµi. §ång thêi ngÇm nh¾c nhë 20 «ng Lang vÒ truyÒn thèng dùng níc, gi÷ níc. - Chi tiÕt thi tµi: Hä chØ biÕt ®ua nhau lµm cç thËt hËu, thËt ngon ®em vÒ lÔ Tiªn V¬ng. - TruyÖn TÊm C¸m : Thi b¾t tÐp. - TruyÖn Em bÐ th«ng minh: Thi gi¶i c¸c c¸u ®è o¸i o¨m. ® T¹o ra t×nh huèng truyÖn ®Ó c¸c nh©n vËt béc lé phÈm chÊt, tµi n¨ng. Gãp phÇn t¹o sù håi hép, høng thó cho ngêi nghe. - GÆp thÇn trong m¬. ® V× Lang Liªu må c«i cha mÑ vµ thiÖt thßi nhÊt. Chµng ch¨m lo viÖc ®ång ¸ng, tù tay trång lóa, trång khoai. Chµng hiÓu ®îc gi¸ trÞ h¹t g¹o, cña c¶i do m×nh lµm ra. - H¹t g¹o lµ quý... - ThÇn muèn thö th¸ch ®Ó Lang Liªu béc lé ®îc trÝ tuÖ, tµi n¨ng cña m×nh, ®Ó chøng tá viÖc kÕ vÞ ng«i vua lµ xøng ®Êng - Lang Liªu ®· suy nghÜ thÊu ®¸o lêi thÇn vµ s¸ng t¹o ra 2 lo¹i b¸nh: B¸nh chng h×nh vu«ng, b¸nh giÇy h×nh trßn. ® Lµ ngêi tµi trÝ. - 2 thø b¸nh cã ý nghÜa s©u sa tîng trng cho trêi ®Êt, mu«n loµi, cã ý nghÜa thùc tÕ quý h¹t g¹o Chµng lµ ngêi lµm võa ý vua ®· ®o¸n ®îc ý vua. §ã lµ biÓu hiÖn cña ãc th«ng minh, trÝ tuÖ. Trả lời HS th¶o luËn. Trả lời I. T×m hiÓu chung 1. §äc: 2. KÓ: 3. Bè côc: 3 phÇn. 4.ThÓlo¹i:TruyÒn thuyÕt. 5. T×m hiÓu tõ khã: II. Tìm hiểu văn bản 1. Hïng V¬ng chän ngêi nèi ng«i. - Chän ngêi lµm võa ý vua trong lÔ Tiªn V¬ng; ngêi nèi ng«i ph¶i nèi chÝ vua. ® Lµ «ng vua tµi trÝ, s¸ng suèt, c«ng minh. Lu«n ®Ò cao c¶nh gi¸c thï trong giÆc ngoµi. 2. Cuéc ®ua tµi giµnh ng«i b¸u: - C¸c lang ®ua nhau lµm cç thËt ngon, thËt hËu - Lang Liªu ®îc thÇn m¸ch b¶o - >lµm b¸nh chng vµ b¸nh giÇy-> Lµ ngêi th«ng minh, tµi trÝ ch¨m nghÒ canh n«ng >Lang Liªu hiÓu ®îc ý thÇn, ý vua xøng ®¸ng vµ ®îc nèi ng«i vua III. Tổng kết: 1.Nội dung ý nghĩa: Là câu chuyện suy tôn tài năng,phẩm chất con người trong việc dựng xây đất nước. 2. Nghệ thuật: -Sử dụng chi tiết tưởng tượng kì ảo... -Lối kể chuyện dân gian: theo trình tự thời gian *Ghi nhí - 12 IV. LuyÖn tËp: ý nghÜa phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giµy trong ngµy TÕt §Ò cao nghÒ n«ng, ®Ò cao sù thê kÝnh trêi, ®Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. …§©y lµ kiÓu m« tÝp ta thêng hay b¾t gÆp trong c¸c truyÖn cæ tÝch sau nµy nh anh Khoai khi kh«ng thÓ t×m ®îc c©y tre tr¨m ®èt... 4.Củng cố: Gv sơ kết bài. Nhấn mạnh ýnghÜa cña truyÖn. 5.Dặn dò: Luyện đọc và kể lại chuyện. T×m ®äc: Sù tÝch trÇu cau, Sù tÝch da hÊu Tìm các chi tiết có bóng dáng lịch sử cha ông ta xưa trong truyện Ngày soạn: 25/8/2011 Ngày giảng: 27/8/2011 Tiết 3 - Bài 1 Tiếng Việt: Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng viÖt A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm chắc định nghĩa về từ, cấu tạo từ tiếng Việt. - Biết phân các kiểu cấu tạo của từ . B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Định nghĩa về từ đơn, từ phức, các loại từ phức. - Đơn vị cấu tạo từ tiếng Việt. 2.Kĩ năng - Nhận diện, phân biệt được : từ và tiếng: từ đơn và từ phức: từ ghép và từ láy . - Phân tích cấ u tạo của từ . 3.Thái độ: Thấy được sự phong phú của tiếng Việt. C. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng từ tiếng việt, trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. - Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ, ý tưởng , thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ trong tiếng việt. D. CÁCPHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với bài “Con Rồng, cháu Tiên”, “Bánh chưng, bánh giầy” với Tập làm văn “Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” . 2. Học sinh:. Soạn bài . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS. 3.Bài mới: - Giíi thiÖu bµi :ë bËc TiÓu häc ta ®· häc vÒ tõ, ®Ó hiÓu râ h¬n tõ lµ g×? Tõ cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? Bµi häc h«m nay sÏ gióp ta hiÓu râ vÒ ®iÒu ®ã. Ho¹t ®éng 1 :Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu kh¸i niÖm tõ lµ g×? Môc tiªu : HS ph©n biÖt ®îc tiÕng vµ tõ, n¾m kh¸I niÖm tõ TV Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß ND c¬ b¶n ? LËp danh s¸ch c¸c tõ vµ tiÕng trong c©u ? ThÇn/ d¹y /d©n /c¸ch/ trång trät/,ch¨n nu«i /vµ/ c¸ch/ ¨n ë I.Tõ lµ g×? Gi¸o viªn híng dÊn häc sinh thùc hiÖn yªu cÇu nªu trong c©u hái 1 môc “tõ lµ g×”.S¸ch gi¸o khoa ®· cã nh÷ng g¹ch chÐo ®Ó t¸ch c¸c tõ .Gi¸o viªn gióp c¸c em ph©n lo¹i b»ng c¸ch nh sau : ?Em h·y cho biÕt trong c©u v¨n trªn cã bao nhiªu tõ ? HS dùa vµo dÊu ng¨n c¸ch ®Ó ®Õm xem cã bao nhiªu tõ: 9 tõ, cã 12 tiÕng. 1.VÝ dô ?Nh vËy lµ sè tõ vµ sè tiÕng kh«ng b»ng nhau, vËy trong sè tõ Êy sÏ cã nh÷ng tõ do nhiÒu tiÕng t¹o thµnh.?Tõ nµo trong sè ®ã do mét tiÕng t¹o thµnh ? Tõ nµo trong sè ®ã do nhiÒu tiÕng t¹o thµnh ? -Mét tiÕng:ThÇn/ d¹y /d©n /c¸ch/vµ/ c¸ch -Hai tiÕng :trång trät/,ch¨n nu«i / ¨n ë 2.NhËn xÐt -TiÕng dïng ®Ó t¹o tõ -Tõ dïng ®Ó t¹o c©u -Khi mét tiÕng cã thÓ dïng t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh tõ ? Qua viÖc chØ ra sè tõ vµ sè tiÕng trong c©u v¨n trªn , em h·y cho biÕt tõ vµ tiÕng cã g× kh¸c nhau? Tõ ®îc dïng ®Ó lµm g× ? TiÕng dïng ®Ó lµm g×? Khi nµo th× tiÕng trë thµnh tõ ? -TiÕng dïng ®Ó t¹o tõ -Tõ dïng ®Ó t¹o c©u -Khi mét tiÕng cã thÓ dïng t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh tõ VËy theo em tõ lµ g× ? Ghi nhí 1: Tõ lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ dïng ®Ó ®Æt c©u. Ghi nhí 1: SGK Ho¹t ®éng 2:Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt Môc tiªu : HS n¾m ®îc cÊu t¹o tõ vµ c¸c tõ lo¹i ph©n biÖt theo cÊu t¹o Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß ND c¬ b¶n ? Dùa vµo nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë TiÓu häc , em h·y ®iÒn c¸c tõ trong c©u sau vµo b¶ng ph©n lo¹i ? (C©u hái nµy gi¸o viªn cã thÓ sö dông b¶ng phô , cho häc sinh xung phong ®iÒn vµo theo yªu cÇu ) KiÓu cÊu t¹o tõ VÝ dô Tõ ®¬n Tõ, ®Êy, níc, ta, ch¨m, nghÒ, vµ, cã, tôc, ngµy, TÕt, lµm, Tõ phøc Tõ ghÐp ch¨n nu«i, b¸nh chng, b¸nh giÇy Tõ l¸y Trång trät II_CÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt 1.VÝ dô ? Qua b¶ng ph©n lo¹i ,em h·y cho biÕt tõ ®¬n vµ tõ phøc kh¸c nhau nh thÕ nµo ?Tõ l¸y vµ ghÐp cã ®iÓm nµo gièng vµ kh¸c? -Tõ ®¬n: Cã mét tiÕng -Tõ phøc :Cã hai tiÕng trë lªn -Tõ l¸y: cã hai tiÕng, mét tiÕng l¸y l¹i phÇn ©m, vÇn hoÆc l¾y l¹i toµn bé. -Tõ ghÐp:hai tiÕng ®Òu cã nghÜa.... GV HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc : ? Tãm l¹i tiÕng lµ g× ? Tõ lµ g× ? ?ThÕ nµo lµ tõ ®¬n , tõ phøc ? Cã mÊy c¸ch t¹o ra tõ phøc ? §ã lµ nh÷ng c¸ch nµo ? - TiÕng lµ ®¬n vÞ cÊu t¹o nªn tõ - Tõ lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ dïng ®Ó ®Æt c©u. - Tõ chØ gåm mét tiÕng gäi lµ tõ ®¬n. - Tõ gåm hai hay nhiÒu tiÕng gäi lµ tõ phøc - Nh÷ng tõ phøc ®îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa ®îc gäi lµ tõ ghÐp. Cßn nh÷ng tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng ®îc gäi lµ tõ l¸y. 2.NhËn xÐt -Tõ ®¬n: Cã mét tiÕng -Tõ phøc :Cã hai tiÕng trë lªn -Tõ l¸y: Cã hai tiÕng, mét tiÕng l¸y l¹i phÇn ©m, vÇn hoÆc l¾y l¹i toµn bé. -Tõ ghÐp:hai tiÕng ®Òu cã nghÜa Mét häc sinh ®äc phÇn ghi nhí trong s¸nh gi¸o khoa . -Ghi nhí SGK- *Ghi nhí SGK Ho¹t ®éng 3:Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp. Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Néi dung cÇn ®¹t Bµi 1 : GV híng dÉn HS lµm bµi c¸ nh©n – tr×nh bµy GV nhËn xÐt – chèt ý ®óng Híng dÉn t¬ng tù víi bµi tËp 2 Bµi 3 : GV chia líp thµnh 4 nhãm th¶o luËn -GV nhËn xÐt – kÕt luËn Gi¸o viªn giao BT 4, 5 ( Gv hướng dẫn häc sinh vÒ nhµ lµm) -Lµm bµi c¸ nh©n - tr×nh bµy tríc líp -HS lµm bµi, tr×nh bµy - Hs th¶o luËn, tr×nh bµy kÕt qu¶, nhËn xÐt , bæ sung Nghe II. LuyÖn tËp: 1. Bµi tËp 1: a. Tõ: nguån gèc con ch¸u ® tõ ghÐp b. Tõ ®ång nghÜa víi nguån gèc: céi nguån, gèc g¸c, gèc rÔ. c. Tõ ghÐp chØ quan hÖ th©n thuéc: c« d×, chó b¸c, anh chÞ, chó ch¸u... 2. Bµi tËp 2: *) S¾p xÕp: - Theo giíi tÝnh (nam, n÷): «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ... - Theo bËc (trªn, díi): B¸c ch¸u, «ng ch¸u, cha con,... 3. Bµi tËp 3: *) §iÒn tõ: - C¸ch chÕ biÕn b¸nh: B¸nh r¸n, b¸nh níng, b¸nh tr¸ng, b¸nh hÊp,... - ChÊt liÖu lµm b¸nh: B¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh,... - TÝnh chÊt cña b¸nh: B¸nh dÎo, b¸nh phång,... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh tai heo, b¸nh tai v¹t,... 4/ Bµi tËp 4: "Thót thÝt": tiÕng khãc nhá trong häng khi cã ®iÒu tñi th©n, Êm øc: t¬ng ®¬ng sôt sïi, rng røc, ti tØ. 5/ Bµi tËp 5: - T¶ tiÕng cêi: khóc khÝch, s»ng sÆc... - T¶ tiÕng nãi: lÐo nhÐo, lÌ nhÌ.. - T¶ d¸ng ®iÖu: lõ ®õ, nghªnh ngang. 4.Củng cố: Gv sơ kết bài,nhắc lại nội dung chính. Hs đọc bài đọc thêm. 5.Dặn dò: Viết đo¹n v¨n cã 3 c©u sö dông tõ l¸y tả tiếng nói,dáng điệu của con người Tìm các từ ghép miêu tả mức độ,kích thước của một đồ vật. Chuẩn bị bài : Giao tiếp,văn bản và phương thức biểu đạt. Ngày soạn: 25/8/2011 Ngày giảng: 27/8/2011 Tiết 4 - Bài 1 Tập làm văn: Giao tiÕp v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu ®¹t A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Bước đầu hiểu biết về giao tiếp. văn bản và phương thức biểu đạt . - Nắm được mục đích giao tiếp, kiểu văn bản và phương thức biểu đạt. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Sơ giản về hoạt động truyền đạt, tiếp nhận, tư tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ giao tiếp. Văn bản và phương thức biểu đạt kiểu văn bản. - Sự chi phối của mục đích giao tiếp trong việc lựa chọn phương thức biểu đạt để tạo lập văn bản. - Các kiểu văn bản TS,MT,BC,LL,TM,HC-CV. 2.Kĩ năng: - Bước đầu nhận biết về việc lựa chọn phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp. - Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trước căn cứ vào phương thức biểu đạt - Nhận ra tác dụng của việc lựa chọn phương thức biểu đạt ở một đoạn văn cụ thể. 3.Thái độ: Sử dụng đúng kiểu loại nâng cao hiệu quả giao tiếp. C.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Giao tiếp ứng xử : Biết các phương thức biểu đạt và sử dụng văn bản theo những phương thức biểu đạt khác nhau phù hợp với mục đích giao tiếp. - Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả của các phương thức biểu đạt. D. PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thảo luận nhóm... . Đ. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Tích hợp với phần văn bài “Con Rồng, cháu Tiên” , “Bánh chưng, bánh giầy” với phần Tiếng Việt bài “Từ và cấu tạo của từ Tiếng Việt”. Phân tích các tình huống. 2. Học sinh:. Soạn bài . E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3.Bài mới: - Giíi thiÖu bµi: Trong cuéc sèng hµng ngµy chóng ta thê
File đính kèm:
- Giao an Ngu Van hoc Ky 1hay nhat.doc