Giáo án Sinh 9 - Tiết 3: Lai một cặp tính trạng

NS: ND: 
Tiết 3: LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG (T2)
 A)Mục tiêu: Học xong bài này HS phải:
+ KT: . Hiểu và trình bày được nội dung,mục đích và ứng dụng của phép lai phân tích.
 . Giải thíchđược vì sao quy luật phân lichỉ nghiệm đúngtrong những điều kiện nhất định.
 . Nêu dược ý nghĩa của quy luật phân li đối với lĩnh vực sản xuất.
 . Hiểu và phân biệt được sự di truyền trội không hoàn toànvới di truyền trội hoàn toàn.
B) Phương pháp: 
 Nêu vấn đề + Quan sát + vấn đáp tìm tòi + thảo luận nhóm 
 C) Phương tiện sử dụng:
 Tranh minh hoạ lai phân tích ; Tranh phóng to hình 3 SGK
D) Tiến trình lên lớp:
 I) Ổn định tổ chức: (1p)
II) Kiểm tra bài cũ: 
Phát biểu nội dung quy luật phân li? Giải thích kết quả TN của Menđen.
GV kiểm tra việc làm bài tập ở nhà - Nhận xét – Gv chữa BT4 (sgk - tr.10)
	III) Bài mới:
1.ĐVĐ: Trong kết quả của thí nghiệm Menđen tính trạng trội hoa đỏ có hai loại kiểu gen cùng biểu hiện.Vậy để xác định kiểu gen của từng cá thểmang tính trạng trội ta làm thế nào?
2. Triển khai bài dạy:
Hoạt động 1
Từ tỉ lệ kiểu hình, kiểu gen ở BT4 – GV phân tích các khái niệm: kiểu gen, thể đồng hợp, thể dị hợp.
- HS ghi nhớ các khái niệm
- GV yêu cầu HS xác định kết quả các phép lai.
 P: Hoa đỏ x hoa trắng ; P: Hoa đỏ x Hoa trắng
 AA aa Aa aa
Các nhóm thảo luận viết sơ đồ lai của hai trường hợp - Nhận xét kết quả của từng trường hợp.
đại diện 2 nhóm lên bảng viết sơ đồ lai.
Các nhóm khác bổ sung –hoàn thiện kiến thức.
- GV chốt lại kiến thức và nêu vấn đề : Hoa đỏ có hai loại kiểu gen. vậy làm thế nào để xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội .
-HS căn cứ vào 2 sơ đồ lai → thảo luận và nêu được: Muốn xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội → đem lai cá thể mang tính trạng trội với cá thể mang tính trạng lặn.
- GV phép lai ta thực hiện trên gọi là phép lai phân tích → Vậy thế nào là phép lai phân tích?
- GV yêu cầu HS làm bài tập điền từ.
- HS tìm cụm từ thích hợp điền vào các chỗ trống:
(1, Trội ; 2, Kiểu gen ; 3, Lặn ; 4, Đồng hợp : 5, Dị hợp).
? Mục đích của phép lai phân tích là gì.(Để xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội).
Hoạt động 2:
GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin (SGK) và thảo luận nhómtheo các câu hỏi:
? Nêu tương quan trội lặn trong tự nhiên.
? Xác định tính trạng trội lặn nhằn mục đích gì.
HS thu nhận thông tin trả lơi được :
+ Trong tự nhiênmối tương quan trội lặn là phổ biến.
+ Tính trạng trội thường là tính trạng tốt.
- Đại diện nhóm trả lời , nhóm khác nhận xét bổ sung.
? Việc xác định độ thuần chủng của giống có ý nghĩa gì trong sản xuất.
? Muốn xác định giống có thuần chủng hay không cần phải thực hiện phép lai nào.(lai PT)
Hoạt động 3:
- GV yêu cầu HS quan sát h.3 (sgk), nghiên cứu thông tin - trả lời câu hỏi:
? Nêu sự khác nhau về kiểu hình ở F1, F2, giữa trội không hoàn toànvới thí nghiệm của Menđen.
- HS thu nhận thông tin, QSh.3(sgk) – xác định đựoc kiểu hình của trội không hoàn toàn:
F1: Tính trạng trung gian; 
F2 : 1trội : 2 trung gian : 1 lặn
-GV yêu cầu HS làm bài tập điền từ.
- HS điền được các cụm từ : 1, tính trạng trung gian; 2, 1 : 2 : 1.
? Em hiểu thế nào là trội không hoàn toàn 
I.Lai phân tích.
a, Một số khái niệm(5p) 
+ Kiểu gen là tổ hợp các gen trong tế bào cơ thể.
+ Thể đồng hợp là kiểu gen chứa cặp gen tương ứng giống nhau ( AA, aa )
+ Thể dị hợp là kiểu gen chứa cặp gen tương ứng khác nhau (Aa)
b, Lai phân tích: (10p)
+Trường hợp 1: FB đồng tính hoa đỏ. 
+Trường hợp 2:
FB phân tính: 1 hoa đỏ :1 hoa trắng.
+Lai phân tích: Là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn.
-Nếu kết quả phép lai là đồng tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp trội; Còn kết quả phép lai phân tính thì cá thể đó có kiểu gen dị hợp trội
II. Ý nghĩa của tương quan trội lặn (8p)
- Trong tự nhiên mối tương quan trội lặn là phổ biến .
- Tính trạng trội thường là tính trạng tốt. Cần xác định tính trạng trội và tập trung nhiều gen quý vào một kiểu gen tạo giống có ý nghĩa kinh tế. 
Xác định đọ thuần chủng của giống để tránh sự phân li tính trạng ở đời sau.
III. Trội không hoàn toàn.
- Trội không hoàn toàn là hiện tượng di truyền trong đó kiểu hình của F1 biểu hiện tính trạng trung gian giữa bố và mẹ, còn F2 có tỉ lệ kiểu hình là 1 : 2 : 1.
.Kết luận chung: (SGK)
 IV. Củng cố, đánh giá: (5p)
? Muốn xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trộicần phải làm gì.
? Cho HS làm bài tập4 (SGK) Đáp án: B
? Ở đạu Ha Lan, gen A quy địh thân cao, gen a quy định thân thấp.Cho lai cây thân cao với cây thân thấp F1 thu được 51% cây thân cao: 49% cây thân thấp.
Kiểu gen của phép lai trên là:
 A) P: AA x aa ; B) P: AA x Aa ; C) P: Aa x aa ; D) P: Aa x Aa.
V. Dặn dò – Bài tập: (3p) Học kỹ bài - Trả lời câu hỏi 1; 2; Làm bài tập 4; 5 (sgk)
Tìm hiểu kỹ bài: lai hai cặp tính trạng -Kẻ bảng 4(sgk) vào vở.
 Kiến thức bổ sung: