Giáo án Vật lý 10 - Tiết 49 đến tiết 93
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án Vật lý 10 - Tiết 49 đến tiết 93, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHAÀN III TÓNH HOÏC CHÖÔNG VII CAÂN BAÈNG CUÛA VAÄT RAÉN TIEÁT 49 : CAÂN BAÈNG CUÛA MOÄT CHAÁT ÑIEÅM I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: –Hieåu vaø vaän duïng ñöôïc ñieàu kieän caân baèng cuûa moät chaát ñieåm ñeå giaûi nhöõng baøi taäp ñôn giaûn.. - Hieåu ñöôïc nhöõng ñaëc ñieåm cuûa heä hai löïc caân baèng vaø heä ba löïc caân baèng. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: - Saùch giaùo khoa 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: - Khaùi nieäm veà chaát ñieåm. - Traïng thaùi caân baèng cuûa moät chaát ñieåm? III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: O F1 F2 O F1 F3 F2 F12 1. Ñieàu kieän caân baèng toång quaùt a=0 => Fhl =0 Hôïp löïc cuûa taát caû caùc löïc taùc duïng baèng khoâng. 2. Caùc truôøng hôïp a) Chaát ñieåm chòu taùc duïng cuûa 2 löïc Ñieàu kieän caân baèng: Fhl = 0 Hay F1 + F2 = 0 Þ F1 = - F2 Vaäy Hai löïc ñoù - cuøng phöông - cuøng ñoä lôùn - ngöôïc chieàu b) Chaát ñieåm chòu taùc duïng cuûa 3 löïc Ñieàu kieän caân baèng: Fhl = 0 Hay F1 + F2 + F3 = 0 Þ F12 = - F3 Vaäy Hôïp löïc cuûa hai löïc phaûi - cuøng phöông - cuøng ñoä lôùn - ngöôïc chieàu vôùi löïc thöù ba IV. CUÛNG COÁ: Moät chaát ñieåm chuyeån dôøi vôùi vaän toác khoâng ñoåi, chòu taùc duïng cuûa 3 löïc F1 ,F2 ,F3 . Tìm ñoä lôùn F3 neáu goùc a hôïp bôûi F1 vaø F2 baèng : a) 00 b) 1800 c) 900 d) 1200 Cho F1=F2= 500N TIEÁT 50 : TROÏNG TAÂM CUÛA VAÄT RAÉN I.MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: Hoïc sinh hieåu ñöôïc söï khaùc nhau giöõa vaät raén vaø chaát ñieåm. Hieåu ñöôïc nhöõng tính chaát ñaëc bieät cuûa troïng taâm. Bieát caùch xaùc ñònh troïng taâm cuûa vaät trong nhöõng tröôøng hôïp ñôn giaûn. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: - Saùch giaùo khoa 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: 1. Khaùi nieäm : – Vaät raén: Vaät coù kích thöôùc ñaùng keå vaø haàu nhö khoâng bò bieán daïng döôùi taùc duïng cuûa löïc. – Troïng taâm: Ñieåm ñaët cuûa troïng löïc. 2. Caùch xaùc ñònh troïng taâm: a) Baèng phöông phaùp thöïc nghieäm: ñoái vôùi caùc vaät moûng ,phaúng. Buoäc daây coù löïc keá vaøo 1 ñieåm A cuûa vaät. Khi vaät ñöùng yeân: Phöông cuûa troïng löïc naèm treân ñöôøng keùo daøi cuûa cuûa sôïi daây qua A : ñöôøng AB. Sau ñoù buoäc vaøo 1 ñieåm C khaùc . Ta coù ñöôøng CD. Giao ñieåm O cuûa AB vaø CD chính laø troïng taâm. a) Baèng phöông phaùp toaùn hoïc: Ñoái vôùi nhöõng vaät ñoàng tính vaø coù daïng hình hoïc ñoái xöùng thì troïng taâm naèm ôû taâm ñoái xöùng cuûa vaät. 3. Tính chaát ñaëc bieät cuûa troïng taâm: a) Thí nghieäm: ( SGK ) b) Keát luaän: - Moïi löïc taùc duïng maø giaù ñi qua troïng taâm seõ laøm vaät chuyeån ñoäng tònh tieán. Moïi löïc taùc duïng maø giaù khoâng ñi qua troïng taâm seõ laøm cho vaät vöøa quay, vöøa tònh tieán. _ Khi 1 vaät raén chuyeån ñoäng tònh tieán thì gia toác ñöôïc tính baèng coâng thöùc : a= – Chuù yù: Troïng taâm coù theå naèm ngoaøi vaät. IV.CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 51: CAÂN BAÈNG CUÛA MOÄT VAÄT KHI KHOÂNG COÙ CHUYEÅN ÑOÄNG QUAY _ QUY TAÉC HÔÏP LÖÏC ÑOÀNG QUY I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: Hoïc sinh hieåu ñöôïc ñieàu kieän caân baèng cuûa 1 vaät khi khoâng coù chuyeån ñoäng quay vaø quy taéc hôïp löïc cuûa 2 löïc coù giaù ñoàng quy. Hieåu ñöôïc nhöõng ñaëc ñieåm cuûa heä hai löïc caân baèng vaø heä ba löïc caân baèng. Vaän duïng ñöôïc ñieàu kieän caân baèng vaø nhöõng ñaëc ñieåm cuûa heä löïc caân baèng ñeå giaûi baøi taäp. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : - Saùch giaùo khoa 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: – Khi naøo löïc taùc duïng vaøo vaät raén chæ laøm cho vaät chuyeån ñoäng tònh tieán. – Cho bieát troïng taâm cuûa vaät ñoàng tính coù daïng hình vuoâng , hình chöû nhaät ,hình troøn , hình tam giaùc ñeàu, hình truï. III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: 1. Ñieàu kieän caân baèng: – hôïp löïc cuûa caùc löïc ñaët vaøo noù phaûi baèng khoâng. 2. Quy taéc hôïp löïc ñoàng quy: Muoán tìm hôïp löïc : – di chuyeån ñieåm ñaët treân giaù cuûa chuùng ñeán ñieåm ñoàng quy. – aùp duïng qui taéc hình bình haønh. 3. Ñaëc ñieåm cuûa heä löïc caân baèng: a) Heä hai löïc caân baèng coù ñaëc ñieåm: – cuøng giaù – cuøng ñoä lôùn – ngöôïc chieàu. b) Heä ba löïc caân baèng coù ñaëc ñieåm: – coù giaù ñoàng phaúng vaø ñoàng quy – coù hôïp löïc baèng khoâng. IV. CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 52 : BAØI TAÄP I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : Hs vaän duïng ñöôïc ñieàu kieän caân baèng vaø nhöõng ñaëc ñieåm cuûa heä löïc caân baèng ñeå giaûi nhöõng baøi taäp ñôn giaûn. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: - Saùch giaùo khoa 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: - Ñieàu kieän caân baèng cuûa vaät chòu taùc duïng cuûa heä 2 vaø 3 löïc . III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: Baøi 4. k = 0,036 P= 7000 N Vì oâtoâ ñang caân baèng neân caùc löïc N, P, F,FMS phaûi tröïc ñoái nhau töøng ñoâi moät. N=P=7000. vaø F=Fms=kP=7000.0,036 =252N Baøi 5. Vì vaät caân baèng neân hôïp löïc F=P+N phaûi tröïc ñoái vôùi Fms töùc laø F=Fms Nhöng Vaäy löïc ma saùt nghæ coù ñoä lôùn : Fms= 250N Baøi 6. Goïi F laø löïc cuûa P vaø T vì quaû caâu caân baèng neân N=F Theo heä thöùc tyû soá löôïng giaùc trong tam giaùc vuoâng ta coù : Suy ra N=23N Nhôø tính chaát tyû soá löôïng giaùc trong tam giaùc vuoâng ta coù : IV. CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 53 : QUY TAÉC HÔÏP LÖÏC SONG SONG I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: Hoïc sinh hieåu vaø vaän duïng ñöôïc quy taéc hôïp löïc song song cuøng chieàu ñeå giaûi 1 soá baøi taäp hoaëc giaûi thích 1 soá hieän töôïng. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: saùch giaùo khoa 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: - Phaùt bieåu ñieàu kieän caân baèng cuûa 1 vaät raén khi khoâng coù chuyeån ñoäng quay. – Phaùt bieåu quy taéc tìm hôïp löïc cuûa hai löïc coù giaù ñoàng quy. – Neâu ñaëc ñieåm cuûa heä hai löïc caân baèng . – Neâu ñaëc ñieåm cuûa heä ba löïc caân baèng. III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: P1 P2 P A B G 1. Quy taéc hôïp löïc song song : a) Hai löïc song song cuøng chieàu : Phaùt bieåu: Hôïp löïc hai löïc song song cuøng chieàu laø 1 löïc : – song song, cuøng chieàu _ coù ñoä lôùn baèng toång caùc ñoä lôùn – coù giaù chia trong khoaûng caùch giöõa hai giaù cuûa hai löïc thaønh phaàn thaønh nhöõng ñoaïn tyû leä nghòch vôùi hai löïc aáy. Coâng thöùc : F= F1 + F2 vaø b) Hai löïc song song ngöôïc chieàu : Phaùt bieåu: Hôïp löïc hai löïc song song ngöôïc chieàu laø 1 löïc : – song song, cuøng chieàu vôùi löïc lôùn _ coù ñoä lôùn baèng hieäu caùc ñoä lôùn – coù giaù chia ngoaøi khoaûng caùch giöõa hai giaù cuûa hai löïc thaønh phaàn thaønh nhöõng ñoaïn tyû leä nghòch vôùi hai löïc aáy. Coâng thöùc : F= F1 - F2 (vôùi F1 > F2 ) vaø 2. Baøi toaùn thí duï : P = 240N GA = 2,4 m GB = 1,2 m Giaûi : Aùp duïng quy taéc hôïp löïc hai löïc song song cuøng chieàu : P = P1 + P2 P1 + P2 = 240N Þ P1 = 80N vaø P2 = 160N IV. CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: Soaïn baøi taäp 2,3,4 trang 113 SGK TIEÁT 54 : C AÂN BAÈNG CUÛA MOÄT VAÄT COÙ TRUÏC QUAY COÁ ÑÒNH QUY TAÉC MOÂMEN LÖÏC I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : Hoïc sinh hieåu khaùi nieäm moâmen löïc vaø ñieàu kieän caân baèng cuøa II/ CHUAÅN BÒ : 1. Taøi lieäu tham khaûo : Saùch giaùo vieân, saùch giaùo khoa 2. Phöông tieän, ñoà duøng daïy hoïc: 3. Kieåm tra baøi cuõ: III/ NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : F · O · A 1. Taùc duïng cuûa löïc ñoái vôùi 1 vaät coù truïc quay coá ñònh: a)Thí nghieäm: (SGK) a)Keát luaän: - Löïc gaây ra taùc duïng quay khi giaù cuûa löïc khoâng ñi qua truïc quay - Vaät seõ ñöùng yeân neáu löïc taùc duïng coù giaù ñi qua truïc quay 2. Caân baèng cuûa 1 vaät coù truïc quay coá ñònh : a)Thí nghieäm: (SGK) b)Moâmen löïc: - Ñònh nghóa: Ñaïi löôïng ñaëc tröng cho taùc duïng laøm quay cuûa löïc vaø ñöôïc ño baèng tích cuûa löïc vôùi tay ñoøn cuûa noù M=Fd c)Quy taéc moâmen löïc: - Ñieàu kieän caân baèng cuûa moät vaät coù truïc quay coá ñònh laø toång caùc moâmen löïc laøm vaät quay theo chieàu kim ñoàng hoà baèng toång caùc moâmen löïc laøm vaät quay theo chieàu ngöôïc laïi. IV. CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 55 : BAØI TAÄP I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : Hs vaän duïng ñöôïc quy taéc moâmen löïc ñeå giaûi thích moät soá hieän töôïng vaø ñeå giaûi nhöõng baøi taäp ñôn giaûn. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC : 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: - Phaùt bieåu quy taéc moâmen löïc ? III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : Baøi 2/117 : Hôïp löïc P cuûa 2 löïc P1vaø P2 song song vaø cuøng chieàu vôùi P, coù ñoä lôùn : P = P1 + P2 = 200 + 300 = 500 N coù ñieåm ñaët taïi O chia trong AB theo tæ soá : OA = 0,6 m , OB = 2* 0,2 =0,4 m Vaäy ngöôøi gaùnh phaûi ñaët vai taïi O caùch ñaàu B 0,4 m thì gaùnh môùi thaêng baèng . Baøi 3/117 : Vai cuûa hai ngöôøi chòu taùc duïng hai löïc P1 vaø P2 song song vaø cuøng chieàu P coù ñoä lôùn xaùc ñònh bôûi : P1 + P2 =1000 (1) (2) (2) P1 = 3 P2 /2 thay vaøo (1) : 3 P2 /2 + P2 = 1000 => 5 P2 /2 = 1000 P2 = 400 N P1 = 600 N IV. CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 56: NGAÃU LÖÏC I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – Hieåu ñöôïc khaùi nieäm ngaåu löïc vaø coâng thöùc tính momen cuûa ngaãu löïc. – Vaän duïng ñöôïc khaùi nieäm ngaãu löïc ñeå giaûi thích 1 soá hieän töôïng vaät lí thöôøng gaëp trong ñôøi soáng vaø trong kyõ thuaät. II. CHUAÅN BÒ : 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ:– Momen löïc seõ bieán ñoåi nhö theá naøo neáu löïc taêng hai laàn caùnh tay ñoøn giaûm 4 laàn. – Tìm löïc cho bieát M= 1N.m vaø d= 10cm. III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : d1 d2 d G F1 F2 1. Ñònh nghóa – Laø hai löïc cuøng taùc duïng vaøo vaät , song song, ngöôïc chieàu , ñoä lôùn baèng nhau nhöng coù giaù khaùc nhau. 2. Taùc duïng cuûa ngaãu löïc – Neáu vaät khoâng coù truïc quay coá ñònh, ngaãu löïc seû laøm vaät quay quanh 1 truïc ñi qua troïng taâm vaø vuoâng goùc vôùi maët phaúng chöùa noù – Neáu vaät coù truïc quay coá ñònh, ngaãu löïc laøm vaät quay quanh truïc ñoù. Vì vaäy neáu truïc quay khoâng ñuùng troïng taâm, khi vaät quay quaù nhanh coù theå laøm gaãy truïc. 3. Momen cuûa ngaãu löïc Theo hình veõ ta coù : M = F1d1 + F2d2 = F ( d1+ d2 ) M= F . d Vôùi d: tay ñoøn cuûa ngaãu löïc ( laø khoaûng caùch giöõa hai giaù cuûa 2 löïc) Chuù yù : Moâmen cuûa ngaãu löïc khoâng phuï thuoäc vaøo vò trí cuûa truïc quay, mieãn laø truïc quay vuoâng goùc vôùi maët phaúng cuûa ngaãu löïc IV. CUÛNG COÁ : Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 57: CAÙC DAÏNG CAÂN BAÈNG. MÖÙC VÖÕNG VAØNG CUÛA CAÂN BAÈNG I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – Phaân bieät ñöôïc ba daïng caân baèng – Hieåu vaø vaän duïng ñöôïc ñieàu kieän caân baèng cuûa moät vaät coù maët chaân ñeá. – Bieát caùch laøm taêng möùc vöõng vaøng cuûa caân baèng. II. CHUAÅN BÒ : 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: – Ngaãu löïc laø gì? Cho 1 vaøi thí duï. – Coâng thöùc tính momen cuûa ngaãu löïc? Momen cuûa ngaãu löïc coù ñaëc ñieåm gì? III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: P G O G G P P G O G P P 1. Caùc daïng caân baèng a) Caân baèng khoâng beàn – Moät vaät bò leäch ra khoûi vò trí caân baèng khoâng beàn thì khoâng theå töï trôû veà vò trí ñoù ñöôïc. – Troïng taâm ôû vò trí cao nhaát so vôùi caùc ñieåm laân caän b) Caân baèng beàn – Moät vaät bò leäch ra khoûi vò trí caân baèng thì momen cuûa troïng löïc seõ laøm vaät quay trôû veà vò trí cuõ. – Troïng taâm ôû vò trí thaáp nhaát so vôùi caùc ñieåm laân caän c) Caân baèng phieám ñònh – Moät vaät bò leäch ra khoûi vò trí caân baèng thì noù taïo ra vò trí caân baèng môùi. – Troïng taâm ôû moät ñoä cao khoâng ñoåi 2. Möùc vöõng vaøng cuûa caân baèng a) Maët chaân ñeá : – Hình ña giaùc loài nhoû nhaát chöùa taát caû caùc ñieåm tieáp xuùc. b) Ñieàu kieän caân baèng cuûa moät vaät coù maët chaân ñeá: – Giaù cuûa troïng löôïng phaûi ñi qua maët chaân ñeá c) Muoán taêng möùc vöõng vaøng cuûa caân baèng: – Taêng dieän tích maët chaân ñeá – Haï thaáp troïng taâm. IV. CUÛNG COÁ : Traû lôøi caâu hoûi SGK trang 121 Höôùng daãn veà nhaø: OÂn taäp chöông VII , chuaån bò kieåm tra 15 phuùt TIEÁT 58 : BAØI TAÄP I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : OÂn laïi caùc ñieàu kieän caân baèng trong caû chöông ñeå giaûi thích moät soá hieän töôïng vaøgiaûi theâm 1 soá baøi taäp ñôn giaûn ñeå chuaån bò khieån tra 15 phuùt. II/ CHUAÅN BÒ : 1. Taøi lieäu tham khaûo : Saùch giaùo vieân, saùch giaùo khoa 2. Phöông tieän, ñoà duøng daïy hoïc: 3. Kieåm tra baøi cuõ: - Ñieàu kieän caân baèng cuûa 1 vaät khi khoâng coù chuyeån ñoäng quay. - Ñieàu kieän caân baèng cuûa 1 vaät coù truïc quay coá ñònh. - Ñaëc ñieåm vaø vò trí troïng taâm cuûa daïng caân baèng beàn , khoâng beàn , phieám ñònh ? - Ñieàu kieän caân baèng cuûa 1 vaät coù maët chaân ñeá ? Laøm theá naøo ñeå taêng möùc vöõng vaøng cuûa caân baèng? III/ NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : (Trang 120-121) BAØI 4) P =2100N F=? OA =1,5m , AG =1,2m Muoán giöõ thanh chaén naèm ngang thì: MF = M P Û F.OB= P.OG Û F = OG.P= (OA-AG). P=(1,5-1,2) 2100=0,3 . 2100 OB AB-OA 7,8-1,5 6,3 F= 100N Vaäy F=100N thì môùi giöõ thanh naèm ngang Baøi 5) Muoán chieác gaäy treân vai caân baèng thì: MF = MP Û F .0,3 =P . 0,6 Û F = 0,6 .P = 2 .50 = 100N Neáu dòch chuyeån vaøo thì tay chæ caàn ghì baèng moät löïc F . 0,6 = P . 0,3 Þ F=25N F = 20N BAØI 7) a) Luùc baøn ñaïp OA ôû vò trí caân baèng ta phaûi coù : MF = MF’ ÛF . AB = F’ . OC ÛF’ = AB . F = OA . Sin30 0 F = 1/2 F OC OA/2 1/2 ÛF’ = F = 20N b) theo ñònh luaät Hook : F’ = k x Û k = F’ = 20 = 250N/m x 0,08 V. CUÛNG COÁ: Höôùng daãn veà nhaø: KIEÅM TRA 15PH r Caâu1: Phaùt bieåu quy taéc tìm hôïp löïc cuûa 2 löïc song song cuøng chieàu.Vieát bieåu thöùc vaø veõ hình minh hoïa. r Caâu 2 : Theá naøo laø daïng caân baèng khoâng beàn .Vò trí troïng taâm cuûa vaät coù ñaëc ñieåm gì . r Baøi toaùn :Moät taám vaùn ñöôïc baéc qua 1 con möông , ñeø leân hai ñaàu möông 2 löïc P1= 80N vaø P2 =160N . Haõy xaùc ñònh troïng löôïng cuûa taám vaùn vaø troïng taâm G cuûa noù.Chieàu daøi AB cuûa con möông 3,6m A B Ñeà 2: r Caâu1: Phaùt bieåu quy taéc momen löïc r Caâu3 : Theá naøo laø daïng caân baèng phieám ñònh .Vò trí troïng taâm cuûa vaät coù ñaëc ñieåm gì . A O B 20N F? r Baøi toaùn : Moät thanh AB ñoàng chaát coù chieàu daøi 4m coù truïc quay naèm ngang caùch ñaàu B 1m . Tính löïc F ñeå thanh caân baèng naèm ngang ? Bieát thanh coù troïng löôïng P=14 N . TIEÁT 61 : BAØI TAÄP I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : Hs vaän duïng ñöôïc ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ñeå giaûi nhöõng baøi taäp ñôn giaûn. II. CHUAÅN BÒ: 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC : 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : BAØI 6/136 m1 = 3t = 3000kg v1 = 4m/s m2 = 5t = 5000kg v2 = 0 v’1 = ? v’2 = 3m/s Ñoäng löôïng cuûa heä 2 toa: -Tröôùc khi va chaïm: p=m1v1+m2v2 = m1v1+0 = m1v1 -Sau khi va chaïm: p’ = m1v’1+m2v’2 Vì heä 2 toa laø heä kín neân: p’=p m=1v’1+m2v’2=m1v1 Choïn chieàu döông laø chieàu chuyeån ñoäng cuûa toa1 tröôùc khi va chaïm. m1v’1+m2v’2=m1v1 v’1=m1 v1 - m2 v’2 = 4 - 5.103 .3= 4 - 5= -1 m1 3.103 Vaäy toa 1 chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu döông vôùi vaän toác 1m/s V. CUÛNG COÁ: TIEÁT 62 :ÖÙNG DUÏNG ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN ÑOÄNG LÖÔÏNG I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – Duøng ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ñeå giaûi thích 1 vaøi hieän töôïng phoå bieán.Veõ ñuùng hình bình haønh caùc vectô ñoäng löôïng ñeå giaûi baøi taäp II.CHUAÅN BÒ 1.TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 2. PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC : 3. KIEÅM TRA BAØI CUÕ:– Ñònh nghóa, coâng thöùc, ñôn vò cuûa ñoäng löôïng? –Phaùt bieåu ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng vaø vieát coâng thöùc tröôøng hôïp heä coù hai vaät? III.NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: P1 P P1 1. Suùng giaät khi baén Goïi m laø khoái löôïng cuûa ñaïn M laø khoái löôïng cuûa suùng v laø vaän toác cuûa ñaïn V laø vaän toác cuûa suùng Tröôùc khi baén Toång ñoäng löôïng cuûa heä ( suùng + ñaïn) = 0 Sau khi baén Toång ñoäng löôïng cuûa heä mv + MV Theo ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng : mv + MV = 0 V = - v Daáu ( - ) chæ chuyeån ñoäng cuûa suùng ngöôïc chieàu vôùi chuyeån ñoäng cuûa ñaïn Þ Suùng bò giaät luøi. 2. Ñaïn noå Theo ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng : MV = m1v1 + m2v2 P = P1 + P2 AÙp duïng M= 2Kg V= 250 m/s höôùng leân thaúng ñöùng M1 = m2 v1 = 500 m/s theo phöông ngang Tìm v2 : höôùng vaø ñoä lôùn IV. CUÛNG COÁ : Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 63 :CHUYEÅN ÑOÄNG BAÈNG PHAÛN LÖÏC I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – Hieåu ñöôïc nguyeân taéc cuûa chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc II. CHUAÅN BÒ 1. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 2. PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC Moät caùi phaùo thaêng thieân 3. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: III.NOÂI DUNGBAØI MÔÙI: 1. Chuyeån ñoäng baèng phaûn löïc - Laø chuyeån ñoäng cuûa vaät töï taïo ra phaûn löïc baèng caùch phoùng veà 1 höôùng 1 phaàn cuûa chính noù 2. Caùc ñoäng cô phaûn löïc a) Ñoäng cô teân löûa : ( phaùo thaêng thieân ) Nguyeân taéc hoaït ñoäng : Nhieân lieäu chaùy beân trong phuït khí ra sau, ñaåy voû tieán leân phía tröôùc. Coù theå chöùng minh ñöôïc : a = - vôùi m0 , v khoái löôïng vaø vaän toác khí phuït ra M khoái löôïng teân löûa luùc chöa phuït khí Þ a caøng lôùn neáu m0v caøng lôùn so vôùi M .Ñieàu naøy giaûi thích taïi sao caàn teân löûa coù nhieàu taàng. Khi 1 taàng ñaõ chaùy heát thì caû taàng taùch ra khoûi teân löûa ñeå giaûm M. b) Ñoäng cô phaûn löïc duøng khoâng khí : coù hai loaïi - Loaïi khoâng coù tua bin neùn: ñeå taêng toác maùy bay - Loaïi coù tua bin neùn: ñaåy maùy bay chuyeån ñoäng IV.CUÛNG COÁ : Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 64 : BAØI TAÄP I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : ÖÙng duïng ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löôïng ñeå giaûi thích moät soá hieïän töôïng vaø giaûi nhöõng baøi taäp ñôn giaûn II/ CHUAÅN BÒ : 1. Taøi lieäu tham khaûo : Saùch giaùo vieân, saùch giaùo khoa 2. Phöông tieän, ñoà duøng daïy hoïc: 3. Kieåm tra baøi cuõ III/ NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : Moät vieân ñaïn khoái löôïng 3kg ñang bay ngang vôùivaän toác 10m/s thì noå tung thaønh 2 maûnh. Maûnh 1 coù khoái löôïng 2kg bay thaúng ñöùng xuoáng ñaát vôùi vaän toác 15m/s. Xaùc ñònh phöông vaø vaän toác maûnh 2. Giaûi Goïi p, p1 vaø p2 laø ñoäng löôïng cuûa vieân ñaïn, maûnh 1 vaø 2. p = m3v2 = 3.10 = 30kgm/s p1 = m1v1 = 2.15 = 30kgm/s Vì heä 2 maûnh trong luùc noå laø heä kín neân p = p1 + p2 Bieåu dieãn baèng quy taéc hbh ta thaáy D OAB coù OA = OB(vì p=p1) AOB = 90o (gt) neân laø Dvuoâng caân Suy ra: COB= 45o vaø p2 = AB = p V2 = 30. V2 v2 = p2 = 30 2 = 30.1,4 = 52 m/s Vaäy maûnh thöù 2 bay cheách leân 1 goùc 45o so vôùi phöông naèm ngang vaø vôùi vaän toác 52 m/s. V. CUÛNG COÁ: TIEÁT 65 : KIEÅM TRA I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: Kieåm tra kieán thöùc hoïc sinh veà söï caân baèng cuûa vaät raén , veà ñònh luaät baûo toaøn ñoäng löïôïng vaø kyû naêng giaûi baøi toaùn veà ñinh luaät baûo toaøn ñoäng löô II. NOÄI DUNG: ÑEÀ : CHÖÔNG IX ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN NAÊNG LÖÔÏNG TIEÁT 66 : COÂNG - COÂNG SUAÁT I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – Naém ñöôïc caùc khaùi nieäm coâng vaø coâng saát. Caùc ñôn vò coâng vaø coâng suaát. Giaûi thích ñöôïc taùc duïng cuûa hoäp soá xe maùy. II/ CHUAÅN BÒ : 1. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 2 . PHÖÔNG TIEÄN.ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: III/ NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: A tính baèng jun (J) 1. Coâng a) Ñònh nghóa: – Coâng cuûa löïc F treân ñoaïn ñöôøng s laø ñaïi löôïng A ño baèng tích soá: A = F.s.cos a - Laø ñaïi löôïng voâ höôùng - Giaù trò A phuï thuoäc vaøo heä quy chieáu. b) Caùc tröôøng hôïp: - a = 0 : A = F.s - a = 900 : A = 0 - a = 1800 : A = - F.s - 0 0 Coâng döông ( coâng ñoäng) - 900< a < 1800 : A < 0 Coâng aâm ( coâng caûn) c) Ñôn vò: F tính baèng Niuton (N) S tính baèng meùt (m) 1J = 1 Niutôn x 1 meùt 1 KJ = 1000J 2. Coâng suaát a) Ñònh nghóa : - Coâng suaát N laø ñaïi löôïng ño baèng thöông soá giöõa coâng A vaø thôøi gian t duøng ñeå thöïc hieän coâng aáy. N = b) Ñôn vò : oaùt (W) 1 W = 1 kiloâ oaùt (KW) =1000W 1 meâga oaùt (MW) = 106 W 1 maõ löïc (HP) = 736 W Chuù yù : Kiloâ oaùt giôø (KWh) laø ñôn vò cuûa coâng 1KWh = 36 . 105 J c) Hoäp soá: Ta coù : N == = F.v Vôùi v laø vaän toác cuûa vaät chòu löïc N = F.v -Öng vôùi moãi ñoäng cô : N nhaát ñònh Do ñoù ñeå taêng F thì giaõm v. - Hoäp soá: 1 boä phaän ñeå thay ñoåi löïc Þ thay ñoåi vaän toác, - Töông töï : Líp nhieàu taàng IV/ CUÛNG COÁ : Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 67 :COÂNG CUÛA TROÏNG LÖÏC. ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN COÂNG I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – Tính ñöôïc coâng cuûa troïng löïc, hieåu löïc theá laø gì, nhöõng loaïi löïc naøo laø löïc theá. II/ CHUAÅN BÒ : 1.TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : 2. PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: 3. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: – Ñònh nghóa, coâng thöùc, ñôn vò cuûa coâng? – Ñònh nghóa, coâng thöùc, ñôn vò cuûa coâng suaát? III/ NOÄI DUNGBAØI MÔÙI: A1 A h2 h1 P P h C B1 B b 1. Coâng cuûa troïng löïc a) Coâng cuûa troïng löïc: Theo ñöôøng AB : A = Ph = mg (h1 - h2 ) Theo ñöôøng A1B2 : A = P. A1C .sin b = P.h=mg (h1 - h2) Coâng (AB) = Coâng (A1B1 ) = mg ( h1- h2) b) Ñaëc ñieåm : AP - Khoâng phuï thuoäc vaøo daïng cuõa quyõ ñaïo - baèng tích cuûa troïng löïc vôùi hieäu hai ñoä cao cuûa hai ñaàu quyõ ñaïo. - AP = mg ( h1 - h2 ) - Neáu vaät ñi xuoáng AP > 0 vaät ñi leân AP < 0 Quyõ ñaïo kheùp kín A = 0 c) Löïc theá : - A khoâng phuï thuoäc vaøo daïng cuõa quyõ ñaïo cuûa vaät chòu löïc , maø chæ phuï thuoäc vaøo vò trí caùc ñieåm ñaàu vaø cuoái cuûa quyõ ñaïo - Thí duï : Löïc haáp daãn, löïc ñaøn hoài , löïc tónh ñieän.. 2. Ñònh luaät baûo toaøn coâng “Caùc maùy cô hoïc khoâng laøm lôïi cho ta veà coâng : Maùy chæ coù taùc duïng bieán ñoåi löïc ( höôùng vaø ñoä lôùn) , gíaù trò cuûa coâng khoâng ñoåi” 3. Hieäu suaát H = < 1 A : Coâng coù ích A’ : Coâng thöïc hieän IV. CUÛNG COÁ : Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 68&69 : NAÊNG LÖÔÏNG. ÑOÄNG NAÊNG. THEÁ NAÊNG I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: – - Naém ñöôïc caùc khaùi nieäm ñoäng naêng vaø theá naêng, bieát duøng ñònh lyù veà ñoäng naêng ñeå giaûi nhöõng baøi toaùn ñôn giaûn lieân quan ñeán ñoäng naêng. II. CHUAÅN BÒ : 1/ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO : - Saùch giaùo khoa 2/ PHÖÔNG TIEÄN, ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC: - moät xe laên, moät khuùc goã, moät quaû caân ñeå laøm thí nghieäm. 3/ KIEÅM TRA BAØI CUÕ: – Ñaëc ñieåm coâng cuûa troïng löïc? Bieåu thöùc ? – Phaùt bieåu ñònh luaät baûo toaøn coâng ? Hieäu suaát ? III. NOÄI DUNG BAØI MÔÙI: I.NAÊNG LÖÔÏNG - ñaëc tröng cho khaû naêng thöïc hieän coâng cuûa moät vaät hoaëc heä vaät - Coù nhieàu daïng chuû yeáu nghieân cöùu cô naêng. - Baèng coâng cöïc ñaïi maø vaät (heä vaät) aáy coù theå thöïc hieän trong nhöõng quaù trình bieán ñoåi nhaát ñònh. - Ñôn vò: Jun, kiloâjun) II. ÑOÄNG NAÊNG a. Ñònh nghóa : - naêng löôïng maø vaät coù do noù chuyeån ñoäng - ño baèng moät nöûa tích cuûa khoái löôïng m vôùi bình phöông vaän toác v cuûa vaät Wñ = m Tính chaát : - ñaïi löôïng voâ höôùng - Wñ 0 - coù tính töông ñoái b Ñònh lyù ñoäng naêng : - Phaùt bieåu :“ Ñoä bieán thieân ñoäng naêng = coâng cuûa ngoaïi löïc” - Coâng thöùc : Wñ2 _ Wñ1 = A Neáu A > 0 : Wñ2 > Wñ1 ñoäng naêng taêng Neáu A < 0 : ñoäng naêng giaûm III. THEÁ NAÊNG a) Theá naêng cuûa vaät naëng : - Ñònh nghóa : laø naêng löôïng vaät coù do noù coù troïng löôïng mg vaø ñoä cao h Wt = m.g.h ( Choïn ñoä cao taïi maët ñaát baèng 0 ) - Neáu vaät rôi töø ñoä cao h1 xuoáng ñoä cao h2 Coâng troïng löïc : A = mg (h1 – h2 ) = mgh1 – mgh2 = Wt1 – Wt2 > 0 Þ Wt1 > Wt2 : theá naêng giaõm Vaäy : Coâng cuûa troïng löïc baèng ñoä giaûm theá naêng - Ngöôïc laïi vaät bò neùm leân A < 0 suy ra Wt1 < Wt2 : theá naêng taêng. b) Phaân loaïi : 2 loaïi Theá naêng haáp daãn: ví duï theá naêng cuûa vaät naëng Theá naêng ñaøn hoài: ví duï khi loø xo bò neùn hay giaûn nghóa laø vaät bò bieán daïng. c) Ñònh nghóa theá naêng (SGK) Löu yù : Löïc töông taùc phaûi laø löïc theâ h2 h1 m m h=0 IV. CUÛNG COÁ : Höôùng daãn veà nhaø: TIEÁT 70 : BAØI TAÄP I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : ÖÙng duïng coâng vaø coâng suaátø ñeå giaûi nhöõng baøi taäp ñôn giaûn II/ CHUAÅN BÒ : 1. Taøi lieäu tham khaûo : Saùch giaùo vieân, saùch giaùo khoa 2. Phöông tieän, ñoà duøng daïy hoïc: 3. Kieåm tra baøi cuõ III/ NOÄI DUNG BAØI MÔÙI : BAØI TAÄP (trang 149) Baøi 5) A) Vì thuøng nöôùc chuyeån ñoäng ñeàu neân F = P = mg =15 . 10 = 150N Thuøng nöôùc ñi qua 1 quaõng ñöôøng ñuùng baèng chieàu saâu cuûa gieáng neân AF = F .S = 150 . 8 = 1200J ÛN = AF = 120 = 60W t 20 b) Gia toác cuûa thuøng nöôùc: S =at2 ÛA = 2S = 2 . 8 = 1m/s2 2 t2 42 Löïc keùo duïng vaøo thuøng nöôùc: a=F - P (Chieàu döông höôùng leân) m ÛF =ma + P = m(a + g) =15(1 + 10) = 165N ÛAF +F .S = 165 .8 = 1320J N = AF = 1320 = 330W t 4 Baøi 6) Goïi N, Fph, Fc, v laø coâng suaát löïc phaùt ñoäng v
File đính kèm:
GIAOAN10.doc
