Giáo án Vật lý 11 - Trường THPT Trần Phú
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án Vật lý 11 - Trường THPT Trần Phú, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TRƯỜNG THPT TRẦN PHÚ BỘ MÔN VẬT LÝ ************** Giáo Viên: LÂM THỊ GIÀU NĂM HỌC 2008 – 2009 Ngày : Số Tiết : PPCT: PHẦN MỘT : ĐIỆN HỌC. ĐIỆN TỪ HỌC Chöông I: ÑIEÄN TÍCH. ÑIEÄN TRÖÔØNG Baøi 1: ÑIEÄN TÍCH. ÑÒNH LUAÄT COULOMB MUÏC TIEÂU : Kiến thức : - HS traû lôøi ñöôïc caùc caâu hoûi:Coù caùch naøo ñôn giaûn ñeå phaùt hieän xem 1 vaät coù bò nhieãm ñieän hay khoâng? Ñieän tích laø gì? Ñieän tích ñieåm laø gì? Coù nhöõng loaïi ñieän tích naøo? Töông taùc giöõa caùc ñieän tích xaûy ra nhö theá naøo? Phaùt bieåu ñöôïc ñònh luaät Coulomb. YÙ nghóa cuûa haèng soá ñieän moâi. Laáy ñöôïc ví duï veà töông taùc ñieän giöõa caùc vaät ñöôïc coi laø chaát ñieåm. Bieát ñöôïc caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa caân xoaén. Kyõ naêng : Vaän duïng ñònh luaät Coulmb ñeå giaûi ñöôïc nhöõng baøi taäp ñôn giaûn veà caân baèng cuûa heä ñieän tích( xaùc ñònh phöông chieàu cuûa löïc Coulomb) Laøm vaät nhieãm ñieän do coï xaùt II. CHUAÅN BÒ. GIAÙO VIEÂN Ñoïc tröôùc caùc kieán thöùc lieân quan maø HS ñaõ hoïc ôû lôùp 7, 8. Moät soá thí nghieäm veà nhieãm ñieän do coï xaùt: thöôùc nhöïa, giaáy moûng, len,. Moät chieác ñieän nghieäm( neáu coù), tranh veà caân xoaén cuûa Coulomb. Caùc caâu hoûi coù tính chaát cuûng coá vaø oân laïi kieán thöùc cuõ. 2. HOÏC SINH Xem laïi kieán thöùc veà phaàn naøy trong SGK VL 7 Tieán trình daïy hoïc : Kieãm tra baøi cuõ : Giôùi thieäu baøi môùi : Caùc vaät mang ñieän coù theå huùt hoaëc ñaåy nhau. Ñieàu naøy gôïi cho chuùng ta moät yù nieäm laø coù löïc taùc duïng giöõa chuùng. Vaäy löïc naøy phuï thuoäc caùc yeáu toá naøo vaø tuaân theo quy luaät gì ? Toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc : Hoaït ñoäng 1: ( phuùt) Tìm hieåu söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung baøi hoïc º Thöïc hieän thí nghieäm coï saùt thanh thuyû tinh vaøo luïa vaø ñöa vaøo maãu xoáp, maãu giaáy vuïn º Laøm sao ñeå bieát moät vaät coù bò nhieãm ñieän hay khoâng ? - Nhaän xeùt thí nghieäm? - Keát luaän O Traû lôøi Söï huùt vaät nheï I.Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät. Ñieän tích. Töông taùc ñieän 1. Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät. Hoaït ñoäng 2:(. phuùt) Tìm hieåu veà ñieän tích . Töông taùc ñieän Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung baøi hoïc º Nhöõng vaät bò nhieãm ñieän coøn ñöôïc goïi laø gì? º Ñieän tích ñieåm laø gì? º Haõy tìm hieåu khaùi nieäm töông taùc ñieän? Vaø keát luaän veà söï töông taùc ñieän? º Yeâu caàu HS traû lôøi C1 OTraû lôøi vaø ghi nhaän OTraû lôøi vaø ghi nhaän. O HS tìm hieåu vaø traû lôøi C1. O Ghi nhaän söï töông taùc ñieän. 2. Ñieän tích. Ñieän tích ñieåm. Vaät bò nhieãm ñieän coøn ñöôïc goïi laø vaät mang ñieän, vaät t ích ñieän hay moät ñieän tích. Ñieän tích ñieåm laø moät vaät tích ñieän coù kích thöôùc raát nhoû so vôùi khoaûng caùch tôùi ñieåm maø ta xeùt. 3. Töông taùc ñieän hai loaïi ñieän tích. Caùc ñieän tích cuøng loaïi (daáu) thì ñaåy nhau. Caùc ñieïn tích khaùc loaïi(daáu) thì huùt nhau Hoaït ñoäng 3:(. phuùt) Tìm hieåu ñònh luaät Cu Loâng. Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung baøi hoïc º 1785 , Coulomb phaùt bieåu moät ñònh luaät veà tyû leä nghòch bình phöông khoaûng caùchà ñònh luaät Coulomb º Yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi C2 vaø ruùt ra nhaän xeùt veà löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích. º Nhaän xeùt caâu traû lôøi vaø ruùt ra ñònh luaät, coâng thöùc cuûa ñònh luaät Cu Loâng. º Haõy cho bieát teân goïi vaø ñôn vò caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc treân º Ñieän moâi laø gì? º Trình baøy keát luaän veà löïc töông taùc trong moâi tröôøng ñieän moâi vaø ñöa ra coâng thöùc trong tröôøng hôïp naøy. Nhaän xeùt veà hs ñieän moâi. Yeâu caàu traû lôøi C3 O Traû lôøi C2 Giaûm 9 laàn Nhaän xeùt : Löïc töông taùc tæ leä nghòch vôùi bình phöông khoaûng caùch. Löïc töông taùc tæ leä thuaän vôùi tích ñoä lôùn cuûa hai ñieän tích. O HS ghi nhaän . O HS traû lôøi vaø ghi töø SGK O Traû lôøi theo SGK O Ghi nhaän O Traû lôøi C3 II.Ñònh luaät Coulomb. Haèng soá ñieän moâi 1. Ñònh luaät Cu Loâng Phaùt bieåu ñònh luaät : SGK Coâng thöùc Vôùi K coù giaù trò 2. Löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích ñieåm ñaët trong moâi tröôøng ñoàng tính - Haèng soá ñieän moâi. a. Ñieän moâi laø moâi tröôøng caùch ñieän b. Thí nghieäm chöùng toû khi ñaët caùc ñieän tích ñieåm trong moâi tröôøng ñoàng tính thì löïc töông taùc giaûm Coâng thöùc c. Haèng soá ñieän moâi Hoaït ñoäng 4.(. phuùt) Vaän duïng cuûng coá Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Yeâu caàu HS giaûi BT 5,6 SGK Phieáu hoïc taäp HS giaûi baøi taäp Hoaït ñoäng 5:( phuùt) Giao nhieäm vuï veà nhaø Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS - Giaûi BT 7,8 SGK - Chuaån bò baøi môùi - Xem laïi caáu taïo nguyeân töû ñaõ hoïc ôû lôùp döôùi Ghi nhaän Phieáu hoïc taäp cho baøi 1: Soá 1: - Neâu ví duï veà caùch nhieãm ñieän cho vaät ? - Bieåu hieän cuûa vaät bò nhieãm ñieän . Soá 2 : - Xaùc ñònh phöông vaø chieàu cuûa hai ñieän tích döông ñaët gaàn nhau, hai ñieän tích aâm, moät ñieän tích aâm vaø moät ñieân tích döông ñaët gaàn nhau - Ñieän moâi laø gì ? Haèng soá ñieän moâi cho bieát ñieàu gì ? Soá 3 : - Bieåu thöùc ñònh luaät Coulomb vaø yù nghóa caùc ñaïi löôïng? - Neâu ñaëc ñieåm veà höôùng cuûa löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích. III. Boå sung vaø ruùt kinh nghieäm : Thoâng tin boå sung cho baøi hoïc : Ruùt kinh nghieäm sau tieát daïy : Ngày : Số Tiết : PPCT: Baøi 2: THUYEÁT ELECTRON ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH I ,MUÏC TIEÂU Veà kieán thöùc : - Trình baøy ñöôïc noäi dung cô baûn cuûa thuyeát electron, noäi dung cuûa ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích . - Trình baøy ñöôïc caáu taïo sô löôïc cuûa nguyeân töû veà phöông dieän ñieän. - Laáy ñöôïc ví duï veà caùc caùch nhieãm ñieän. Veà kyõ naêng : Vaän duïng ñöôïc thuyeát electron ñeå giaûi thích sô löôïc caùc hieän töôïng nhieãm ñieän. II. CHUAÅN BÒ. 1. GIAÙO VIEÂN: - Xem tröôùc nhöõng kieán thöùc maø HS ñaõ hoïc ôû lôùp döôùi ( Vaät Lyù 7). Nhaéc HS oân laïi kieán thöùc veà caáu taïo nguyeân töû ñaõ hoïc ôû lôùp döôùi. - Nhöõng thí nghieäm veà hieän töôïng nhieãm ñieän do höôûng öng. - Coù theå soaïn giaûng tieát daïy coù söû duïng CNTT :Moâ phoûng chuyeån ñoäng cuûa electron trong nguyeân töû, hieän töôïng nhieãm ñieän do tieáp xuùc, do höôûng öùng. 2. HOÏC SINH OÂn laïi caáu taïo nguyeân töû ñaõ hoïc ôû VL7 vaø trong moân hoaù hoïc ôû caùc lôùp döôùi. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP : Kieãm tra baøi cuõ: - Neâu caùc ví duï veà caùch nhieãm ñieän cho moät vaät. - Laøm caùch naøo ñeå bieát moät vaät coù nhieãm ñieän hay khoâng ?. - Phaùt bieåu ñònh luaät Coulomb vaø vieát bieåu thöùc cuûa ñònh luaät naøy ? - Em coù theå giaûi thích taïi sao coù söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc hay khoâng ? Giôùi thieäu baøi môùi : Ñeå giaûi thích ñöôïc tính chaát nhieãm ñieän cuûa caùc vaät, ta phaûi döïa treân cô sôû naøo ? Toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc : Hoaït ñoäng 1:(.. phuùt) tìm hieåu veà noäi dung chính cuûa thuyeát electron. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung baøi hoïc º Thuyeát electron cho ta bieát ñieàu gì ? º Yeâu caàu nhaéc laïi caáu taïo cuûa nguyeân töû, haït nhaân. º Trò soá 1,6.10 -19 C ñöôïc goïi laø ñieän tích nguyeân toá º Trình baøy veà noäi dung cuûa thuyeát º Yeâu caàu HS traû lôøi caâu C1 º Khi naøo nguyeân töû bò nhieãm ñieän döông (aâm)? Ion aâm, ion döông laø sao ? º Laáy caùc ví duï minh hoïa veà söï hình thaønh ion O Nhaéc laïi caáu taïo nguyeân töû ñaõ hoïc ôû lôùp döôùi. O keát hôïp SGK vaø ghi baøi O Traû lôøi Soá e cuûa thuûy tinh ñaõ chuyeån sang daï O traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV O Ghi nhaän. I. Thuyeát electron 1. Caáu taïo nguyeân töû veà phöông dieän ñieän. Ñieän tích nguyeân toá. Nguyeân töû goàm haït nhaân mang ñieän döông (+e= 1,6.10 -19 C)ø vaø electron mang ñieän aâm(-e= -1,6.10 -19 C). Khi toång soá ñieän tích döông baèng vôùi toång soá ñieän tích aâm thì nguyeân töû trung hoaø veà ñieän. 2. Thuyeát electron Döïa vaøo söï cö truù vaø di chuyeån cuûa caùc electron ñeå giaûi thích caùc hieän töôïng ñieän vaø caùc tính chaát ñieän cuûa caùc vaät goïi laø thuyeát electron. Nguyeân töû bò maát e trôû thaønh ioân döông Nguyeân töû nhaän e trôû thaønh ioân aâm Vaät nhieãm ñieän aâm khi soá e nhieàu hôn soá p vaø ngöôïc laïi Hoaït ñoäng 2: (. phuùt) Vaân duïng thuyeát e ñeå giaûi thích caùc hieän töôïng nhieãm ñieän Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung baøi hoïc º Theá naøo laø vaät daãn ñieän, vaät caùch ñieän. Cho ví duï? º ñieän tích töï do laø gì ? º Yeâu caàu HS traû lôøi C2 , C3 º Theá naøo laø vaät nhieãm ñieän do tieáp xuùc? º Yeâu caàu HS traû lôøi C4 º Nhaän xeùt caâu traû lôøi º Theá naøo laø söï nhieãm ñieän do höôûng öùng ? º Yeâu caàu HS traû lôøi C5 º Nhaän xeùt caâu traû lôøi O HS ñoïc SGK vaø traû lôøi O Traû lôøi C2, C3 C2:di chuyeån ñieän tích ñöa vaøo vaät töø ñieåm naøy tôùi ñieåm kia C3 :khoâng vì chaân khoâng khoâng coù ñieän tích töï do O HS ñoïc SGK vaø traû lôøi O HS traû lôøi C4 Caùc e di chuyeån töø quaû caàu sang vaät nhieãm ñieän döông O döïa vaøo SGK O Traû lôøi C5 Ñöa thanh laïi gaàn, caùc e bò huùt, ñaàu M mang ñieän döông, II.Vaän duïng : 1. Vaät (chaát) daãn ñieän, vaät ( chaát) caùch ñieän: Vaät daãn ñieän laø vaät coù chöùa caùc ñieän tích töï do Vaät caùch ñieän laø vaät khoâng coù chöùa caùc ñieïn tích töï do. 2. Söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc : 3. Söï nhieãm ñieän do höôûng öùng: A M N Hoaït ñoäng 3: (. phuùt)Tìm hieåu veà ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung baøi hoïc º Nhaéc laïi khaùi nieäm veà heä coâ laäp º Theá naøo laø heä coâ laäp veà ñieän? º Yeâu caàu hoïc sinh phaùt bieåu ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích O Nhôù laïi khaùi nieäm O Traû lôøi O Phaùt bieåu vaø ghi töø SGK III. Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích: Heä coâ laäp veà ñieän laø heä vaät khoâng coù trao ñoåi ñieän tích vôùi caùc vaät khaùc ngoaøi heä Ñònh luaät: Trong moät heä vaät coâ laäp veà ñieän, toång ñaïi soá cuûa caùc ñieän tích laø khoâng ñoåi. Hoaït ñoäng 4: (.. phuùt)Vaän duïng, cuûng coá Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Yeâu caàu hoïc sònh giaûi baøi 5,6 SGK. Phieáu hoïc taäp HS töï giaûi Hoaït ñoäng 5:(. phuùt) Giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh - Giaûi BT 7 SGK - Xem laïi ñònh luaät Coulomb vaø toång hôïp löïc, chuaån bò baøi môùi. - Taïi sao caùc vaät mang ñieän laïi nhaân ra nhau maø töông taùc vôùi nhau? Ghi nhaän Phieáu hoïc taäp cho baøi 2 : Soá 1: - Neâu caáu taïo nguyeân töø veà phöông dieän ñieän. - Ñaëc ñieåm cuûa electron, proton, nowtron. Soá 2 : - Trình baøy veà ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích. - Giaûi thích hieän töôïng nhieãm ñieän do höôûng öùng, do tieáp xuùc. Soá 3 : - Theá naøo laø chaát daãn ñieän, chaát caùch ñieän ( phaùt bieåu khaùc SGK). - So saùnh hai khaùi nieäm treân ñoái vôùi kieán thöùc ñaõ hoïc ôû lôùp 7. IV. THOÂNG TIN BOÅ SUNG VAØ RUÙT KINH NGHIEÄM : Thoâng tin boå sung : Ruùt kinh nghieäm sau tieát daïy : Ngày : Số Tiết : PPCT: Bài 3: ĐIỆN TRƯỜNG VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG.ĐƯỜNG SỨC ĐIỆN I. MỤC TIÊU: 1.Về kiến thức : - Trình bày được khái niệm sơ lược về điện trường, điện trường đều. - Phát biểu được định nghĩa cường độ điện trường; viết công thức tổng quát . - Nêu được các đặc điểm về phương, chiều và độ lớn của vectơ cường độ điện trường. - Nêu được khái niệm về đường sức điện và một vài đặc điểm quan trọng của các đường sức điện. - Vận dụng các công thức về điện trường và nguyên lí chồng chất điện trường để giải một số bài tập đơn giản về điện trường tĩnh điện. 2. Về kỹ năng : - Xác định phương chiều của vecto cường độ điện trường tại mỗi diểm do một điện tích điểm gây ra. - Vận dụng công thức tính cường độ điện trường và nguyên lý chồng chất điện trường để giải một số bài tập đơn giản về điện trường trong sách giáo khoa. - Nâng cao : Vận dụng quy tắc hình bình hành để tìm cường độ điện trường tổng hợp. II. CHUẨN BỊ : 1. Giáo viên. + Chuẩn bị một số thí nghiệm minh hoạ về sự mạnh, yếu của lực tác dụng của một quả cầu mang điện lên một điện tích thử.(nếu không nên vẽ hình 3.1 để giảng) + Hình vẽ các đường sức điện trên giấy khổ lớn.(hình 3.6,3.7,3.8,3.9) + Các phiếu học tập cho bài 2. Học sinh Ôn lại kiến thức về định luật Cu – lông và về tổng hợp lực ( chú ý quy tắc hình bình hành, cộng hai vecto cùng phương) III.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1. Kiểm tra bài cũ : (phút) C âu 1: Trình bày nội dung của thuyết electron. Vận dụng để giải thích hiện tượng nhiễm điện do hưởng ứng. Câu 2: Hãy phát biểu định luật Cu-lông và viết biểu thức của nó. Câu 3 : Điện tích nguyên tố là gì? Thế nào là ion âm, ion dương ? 2. Giới thiệu bài mới : Con người luôn sống trong một không gian có trọng trường, điện trường và từ trường. Vậy điện trường là gì ? Làm sao các điện tích nhận ra nhau mà tương tác với nhau được ? Nội dung chính của bài : Bài 3: ĐIỆN TRƯỜNG VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG ĐƯỜNG SỨC ĐIỆN ******************************* I. Điện trường 1. Môi trường truyền tương tác điện . . . 2. Điện trường Điện trường là một dạng vật chất (môi trường) bao quanh điện tích và gắn liền với điện tích. Điện trường tác dụng lực điện lên các điện tích khác đặt trong nó. II. Cường độ điện trường 1. Khái niệm cường độ điện trường . . . 2. Định nghĩa: Cường độ điện trường đặc trưng cho tác dụng lực của điện trường hay F = qE 3. Vecơ cường độ điện trường : (vẽ hình 3.3 ) 4. Đơn vị cường độ điện trường :..V/m 5. Cường độ điện trường của một điện tích điểm Cường độ điện trường của một điện tích điểm trong chân không 6. Nguyên lí chồng chất điện trường Vectơ cường độ điện trường của điện trường tổng hợp III. Đường sức điện 1. Hình ảnh các đường sức : SGK 2. Định nghĩa : Đường sức điện là đường mà tiếp tuyến tại mỗi điểm của nó là giá của vecto cường độ điện trường tại điểm đó. Nói cách khác, đường sức điện là đường mà lực điện tác dụng dọc theo đó. 3. Hình dạng đường sức của một số điện trường : SGK 4. Các đặc điểm của đường sức điện : - Qua một điểm chỉ có thể vẽ một đường sức điện. - Là những đường có hướng, không khép kín. - Đường sức đi ra từ điện tích dương và đi vào điện tích âm. 5. Điện trường đều : SGK Tiết 1 4. Tổ chức hoạt động dạy học: * Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm điện trường ( phút) Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh º Yêu cầu hs đọc mục I SGK º Môi trường tương tác giữa hai quả cầu gọi là gì? Điện trường là gì? Điện trường tồn tại ở đâu? º Điện trường có phụ thuộc vào môi trường bên ngoài không ? º Vẽ hình 3.2 lên bảng và giải thích cho hs. º Yêu cầu HS vẽ với TH hai điện tích trái dấu. O Đọc mục I SGK O Trả lời câu hỏi của Gv O Vẽ hình 3.2 và ghi chép O Lên bảng vẽ hình . * Hoạt động 2: Xây dựng khái niệm cường độ điện trường (.. phút) Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh º Yêu cầu HS đọc SGK phần 1.II để tìm hiểu khái niệm điện trường. º Để đặc trưng cho sự mạnh hay yếu của điện trường tại một điểm ta phải dùng đại lượng nào? º Người ta lấy độ lớn của lực điện tác dụng lên điện tích thử 1C để đặc trưng cho cường độ điện trường tại điểm ta xét.Cường độ điện trường º Yêu cầu HS phát biểu định nghĩa CĐĐT. º Thông báo công thức (3.1) º Yêu cầu HS dọc phần chữ in nhỏ bên trái. º Khi đó ta tính giá trị của F như thế nào ? đ º Thông báo đơn vị của E là V/m. º Chúng ta biết F là đại lượng vecto.. Yêu cầu HS viết công thức (3.2) º Hỏi: Một Đại lượng vectơ thường được đặc trưng bởi các yếu tố nào ? º Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C1. º Thông báo công thức: (3.3) và Yêu cầu HS tự chứng minh O Đọc SGK phần 1.II O Trả lời câu hỏi của GV. O Lắng nghe. O Phát biểu định nghĩa CĐĐT. OGhi nhận công thức bên. O Đọc SGK. O Ghi nhận đơn vị công thức. O Ghi nhận biểu thức: O Trả lời câu hỏi: Phương, chiều, độ lớn. O Trà lời câu hỏi C1. Lực tác dung lên điện tích thử dương nên E có chiều như hình O Ghi nhận công thức 3.3 Tiết 2 * Kiểm tra bài cũ : Câu 1 : Điện trường là gì ? Làm thế nào để nhận biết được điện trường ? Câu 2 : Cường độ điện trường là gì ? Nêu đặc điểm của vecto cường độ điện trường ? * Hoạt động 3 : Tìm hiểu Nguyên lý chồng chất điện trường (phút) º Nếu và phân tích nguyên lý chồng chất điện trường . ºê Yêu cầu HS xác đinh điện trường tổng hợp theo nguyên lý vừa học. º Chú ý HS vận dụng quy tắc hình bình hành cho đúng và vẽ vecto cường độ điện trường O Ghi nhân, xem hình 3.4 O lên bảng xác định E tổng hợp * Hoạt động 4: Tìm hiểu về đường sức điện.( phút). Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh º Yêu cầu HS đọc SGK phần III.1 để có hình ảnh về đường sức điện. GV trình bày thêm một vài hình ảnh về đường sức điện trường º Giảng phần: hình ảnh các đường sức điện. º Yêu cầu HS phát biểu định nghĩa về đường sức điện. º Yêu cầu HS đọc SGK phần 3,4.III và ghi lại các đặc điểm quan trọng của đường sức điện và vẽ các hình 3.6 ® 3.9 trang 19 SGK. º Yêu cầu HS thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi C2. º Yêu cầu HS đọc SGK phần 5.III º Điện trường đều là gì? º Yêu cầu HS vẽ hình 3.10 O Đọc SGK phần 1.III để có hình ảnh về đường sức điện. O Lắng nghe. O Phát biểu định nghĩa về đường sức điện. O Thực hiện các yêu cầu của GV. (Q>0 : Điện trường hướng ra xa. Q<0 : Điện trường hướng vào ) O Thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi C2. ( càng gần điện tích các đường sức càng sít nhau à gần điện tích điện trường càng mạnh) O Đọc SGK và trả lời câu hỏi GV. O Vẽ hình 3.10 * Hoạt động 5: Củng cố, vận dụng và giao nhiệm vụ về nhà.( phút). Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh º Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi từ 1®8. º Về nhà làm bài tập từ bài 9®13. (9.B; 10.D; 11. E = 72.10-3 V/m) º Đề nghị xem trước bài 4 : Công của lực điện trường º Dưới tác dụng của E, điện tích sẽ như thế nào ? º Thế nào là công cơ học ? viết biểu thức tính công cơ học ? O Làm bài tập và trả lời các câu hỏi trong SGK. O Ghi lại yêu cầu của GV. IV. THOÂNG TIN BOÅ SUNG VAØ RUÙT KINH NGHIEÄM : 1. Thoâng tin boå sung : Ruùt kinh nghieäm sau tieát daïy : Ngày : Số Tiết : PPCT: BAØI TAÄP I. MUÏC TIEÂU : 1. Veà kieán thöùc : - OÂn taäp kieán thöùc caùc tieát tröôùc. -Vieát ñöôïc coâng thöùc cuûa ñònh luaät Coulomb. - Vieát ñöôïc coâng thöùc tính cöôøng ñoä ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm gaây ra taïi moät ñieåm caùch ñieän tích khoaûng r. - Vieát ñöôïc coâng thöùc cuûa nguyeân lyù choàng chaát ñieän tröôøng. 2. Veà kyõ naêng : Vaän duïng caùc coâng thöùc treân ñeå giaûi caùc baøi taäp trong saùch giaùo khoa vaø moät soá baøi khaùc coù tính naâng cao trong saùch baøi taäp. II. CHUAÅN BI : 1. Giaùo vieân : + Giaûi tröôùc caùc baøi taäp : 8 (trang 10); 11,12,13 (trang 21); SBT : 3.7, 1.6 + Chuaån bò phieáu hoïc taäp (keát hôïp giöõa ñònh tính vaø ñònh löôïng) + Thöôùc keû, phaán maøu. 2. Hoïc sinh : OÂn laïi caùc kieán thöùc cuûa caùc baøi ñaõ hoïc veà : ñònh luaät Coulomb, ñieän tröôøng, nguyeân lyù choàng chaát ñieän tröôøng, coâng cuûa löïc ñieän tröôøng,.. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC : 1. OÅn ñònh lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Phaùt bieåu vaø vieát bieåu thöùc cuûa ñònh luaät Coulomb . - Cöôøng ñoä ñieän tröôøng laø gì ? vieát bieåu thöùc tính cöôøng ñoä ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm gaây ra taïi ñieåm caùch ñoù khoaûng r. - Coâng cuûa löïc ñieåm coù ñaëc ñieåm gì ? vieát bieåu thöùc tính coâng ? 3. Giôùi thieäu baøi môùi : Caùc baøi toaùn veà ñieän tích coù moät caùch giaûi khaù ñôn giaûn. Vaäy ta haõy tìm hieåu vaø vaän duïng caùc caùch giaûi naøy xem sao. 4. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc : Hoaït ñoäng 1 :( ..Phuùt) Vaän duïng vaø giaûi caùc baøi toaùn veà ñònh luaät Coulomb : HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOÏC SINH NOÄI DUNG BAØI HOÏC º Neâu baøi taäp 8 trang 10 (SGK) º Caàn phaûi ñoåi caùc ñôn vò ra ñôn vò chuaån º Neâu baøi taäp töông töï ; caùc baøi 1.6 SBT, löu yù hoïc sinh löïc höôùng taâm, ñieân tích cuûa elctron. O Xem vaø phaân tích giaû thuyeát cuûa baøi 8 . O Laøm vieäc caù nhaân ñeå tìm lôøi giaûi cuûa baøi taäp O Ghi nhaän Baøi 8 trang 10 (SGK): Giaûi Vì q1 = q2 = q neân theo ñònh luaät Coulomb ta coù: F12 = Vôùi k = 9.109 N.m2/C2 ;F12 = 9.10-3N; r = 10cm = 10-1 m . à q = C. Hoaït ñoäng 2 : (..phuùt) Caùc baøi toaùn veà cöôøng ñoä ñieän tröôøng vaø nguyeân lyù choàng chaát . HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOÏC SINH NOÄI DUNG BAØI HOÏC º Neâu baøi taäp 12 trang 21. º Höôùng daãn hoïc sinh caùch veõ heä hai ñieän tích vaø caùc vecto cöôøng ñoä ñieän tröôøng. º Chuù yù phaân tích ñeå hoïc sinh thaáy ñöôïc laø cöôøng ñoä ñieän tröôøng toång hôïp chæ baèng khoâng taïi nhöõng ñieåm beân ngoaøi hai ñieän tích vaø ñieåm caàn tính cöôøng ñoä ñieän tröôøng phaûi gaàn ñieän tích q1 º Neâu baøi taäp töông töï : baøi 13 (trang 21); baøi 3.7( SBT trang 8). Löu yù hoïc sinh caùch aùp duïng quy taéc hình bình haønh O Xem vaø phaân tích baøi 12 O Veõ hình caùc ñieän tích vaø xaùc ñònh phöông chieàu cuûa vecto cöôøng ñoä ñieän tröôøng. O Laøm vieäc caù nhaân vaø tìm lôøi giaûi baøi toaùn O Ghi nhaän Baøi 12 trang 21 (SGK) Giaûi Vì q1 < q2 vaø hai ñieän tích traùi daáu neân : ñieåm C phaûi naèm ngoaøi hai ñieän tích, C gaàn q1 hôn : Ñaët AB = l; AC = x; BC = l + x Ta coù : à x = 64,6 cm 5. Giao nhieäm vuï veà nhaø : - Laøm caùc baøi taäp töông töï ñaõ daën trong tieát hoïc. - Xem laïi coâng thöùc tính coâng cô hoïc, coâng troïng löïc. - Döôùi taùc duïng cuûa löïc ñieän tröôøng caùc ñieän tích seõ di chuyeån nhö theá naøo giöõa hai baûn tích ñieän traùi daáu. - Soaïn tröôùc baøi 4 : Coâng cuûa löïc ñieän tröôøng. Ruùt kinh nghieäm sau tieát daïy : Ngày : Số Tiết : PPCT: BAØI 4 : COÂNG CUÛA LÖÏC ÑIEÄN. I. MUÏC TIEÂU : 1. Veà kieán thöùc : - Neâu ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa löïc taùc duïng leân ñieän tích trong ñieän tröôøng ñeàu. - Laäp ñöôïc coâng thöùc tính coâng cuûa löïc ñieän trong ñieän tröôøng ñeàu. - Phaùt bieåu ñöôïc ñaët ñieåm cuûa coâng dòch chuyeån ñieän tích trong ñieän tröôøng baát kyø. - Trình baøy ñöôïc khaùi nieäm, bieåu thöùc, ñaëc ñieåm cuûa theâ naêng cuûa ñieän tröôøng. - Chöùng minh heä thöùc lieân heä giöõa theá naêng tónh ñieän vaø coâng löïc ñieän. 2. Veà kyõ naêng : Vaän duïng caùc coâng thöùc ñeå tính ñöôïc coâng cuûa löïc ñieän, theá naêng tónh ñieän trong tröôøng hôïp ñôn giaûn. II. CHUAÅN BI : 1. Giaùo vieân : + Veõ leân giaáy khoå lôùn caùc hình 4.1 vaø 4.2 SGK. + Chuaån bò phieáu hoïc taäp. + Thöôùc keû, phaán maøu. 2. Hoïc sinh : OÂn laïi caùch tính coâng cuûa troïng löïc vaø ñaëc ñieåm coâng cuûa troïng löïc. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC : 1. OÅn ñònh lôùp : 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Ñieän tröôøng laø gì ? Cöôøng ñoä ñieän tröôøng laø gì ? Bieåu thöùc tính cöôøng ñoä ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm ? - Neâu nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ñöôøng söùc ñieän tröôøng ? - Ñieän tröôøng ñeàu laø gì ? 3. Giôùi thieäu baøi môùi : (söû duïng CNTT) Khi ñieän tích ñaët trong ñieän tröôøng ñeàu thì seõ chòu taùc duïng cuûa löïc ñieän tröôøng, ta noùi ñieän tröôøng ñaõ thöïc hieän moät coâng leân ñieän tích. Vaäy, coâng naøy tính nhö theá naøo? Vaø daïng chuyeån ñoäng cuûa ñieän tích seõ ra sao ? 4. Noäi dung baøi môùi : CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN. Đặc điểm của lực điện tác dụng lên điện tích đặt trong điện trường đều. Hình 4.1 SGK. q >0 F không đổi Phương song song với các đường sức Chiều: từ bản dương đến bản âm. Độ lớn: F = qE. Công của lực điện trong điện trường đều. Điện tích q>0 di chuyển theo đường thẳng MN: AMN = qEd Điện tích di chuyển theo đường gấp khúc MPN: AMPN = qEd Tương tự theo một đường bất kỳ: A = qEd Đặc điểm của công lực điện: Không phụ thuộc hình dạng đường đi. Phụ thuộc vào vị trí điểm đầu đầu và điểm cuối. Công của lực điện trong điện trường bất kỳ. Có đặc điểm giống như điện trường đều. Trường tĩnh điện là trường thế. II. THẾ NĂNG CỦA ĐIỆN TÍCH TRONG ĐIỆN TRƯỜNG. Khaùi nieäm veà theá naêng cuûa moät ñieän tích trong ñieän tröôøng : Thế năng là khả năng sinh công của điện trường. A = qEd = WM (Điện trường đều) WM = AM¥ (điện trường bất kỳ) Sự phụ thuộc của thế năng vào điện tích q . WM = AM¥= q.VM Công của lực điện trường và độ giảm thế năng của điện tích trong điện trường. AMN = VM - VN 5. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc : Hoaït ñoäng 1 : (phuùt) Tìm hieåu vaø xaây döïng bieåu thöùc tính coâng cuûa löïc ñieän: HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GIAÙO VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOÏC SINH. º Trình baøy hình 4.1. º Löïc ñieän taùc duïng leân ñieän tích q döông coù tính chaát nhö theá naøo ? O Xem hình veõ vaø traû lôøi caâu hoûi cuûa GV. O F coù phöông song song vôùi caùc ñöôøng söùc ñieän. º Ta haõy thöû ñi xaây döïng bieåu thöùc tính coâng cuûa löïc ñieän º Cho Thaáy bieát töø M ñeán N, q coù theå di chuyeån theo bao nhieâu ñöôøng. º Töø hình veõ, GV yeâu caàu Hs tìm bieåu thöùc tính coâng trong
File đính kèm:
bia giao an lop 11 dep lam.doc
