Giáo án Vật lý 9 - Chương II: Điện từ học

Tuaàn 12 – Tieát 23
Ngaøy soaïn : 16/10/2012
Ngaøy daïy : /10/2012
Baøi 21 :
NAM CHAÂM VÓNH CÖÛU
I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
 - Xác định được các từ cực của kim nam châm 
 - Mô tả được hiện tượng chứng tỏ nam châm vĩnh cửu có từ tính.
 - Nêu được sự tương tác giữa các từ cực của hai nam châm.
 - Mô tả được cấu tạo và hoạt động của la bàn.
 2/ Kyõ naêng :
 -Xác định được tên các từ cực của một nam châm vĩnh cửu trên cơ sở biết các từ cực của một nam châm khác Mô tả được cấu tạo và hoạt động của la bàn.
 -Biết sử dụng được la bàn để tìm hướng địa lí.
 -Vaän duïng kieán thöùc, hieåu bieát thöïc teá giaûi thích moät soá hieän töôïng coù lieân quan . 
 3/ Thaùi ñoä :
 Bieát ñöôïc caùch söû duïng vaø baûo quaûn toát ñoà duøng, thieát bò coù nam chaâm moät caùch hôïp lyù.
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Gôïi môû ,vaán ñaùp ,tröïc quan ,dieãn giaûng
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Thöôùc thaúng, baûng phuï.
 Thanh NC thaúng
 Ít vuïn saét
 Thanh NC chöõ U
 La baøn 
 Giaù TN
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , chuaån bò ñoà duøng.
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ : 
 ( Thoâng qua )
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (4’) 
Giôùi thieäu chöông : “ Ñieän töø hoïc “
“  bí quyeát naøo ñaõ laøm cho hình nhaân treân xe cuûa Toå Xung Chi luoân chæ höôùng Nam ? “
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : ( 14’){NB}
Tìm hieåu töø tính cuûa Nam chaâm.
- Noùi ñeán nam chaâm ta thöôøng nghó ngay ñeán ñaëc tính naøo cuûa noù ?
- Ñeå kieåm tra xem moät thanh kim loaïi coù laø nam chaâm hay khoâng ta phaûi laøm thí nghieäm nhö theá naøo ?
- Haõy döï ñoaùn xem caùc tình huoáng xaûy ra thí nghieäm nhö ôû C2.{TH}
- Haõy quan saùt thí nghieäm, kieåm tra laïi döï ñoaùn ?
- Bình thöôøng kim nam chaâm khi ñeå töï do luoân chæ theo höôùng naøo ?
- Nam chaâm coù maáy cöïc vaø ñöôïc quy ñònh nhö theá naøo ?
- Giôùi thieäu caùc daïng nam chaâm , haõy chæ ra caùc cöïc ?
- Nhôù laïi kieán thöùc cuõ traû lôøi ( huùt ñöôïc saét)
- Ñeà suaát caùch thí nghieäm ( ñeå gaàn saét hoaëc luoân chæ theo höôùng)
- Neâu döï ñoaùn ( luoân chæ theo höôùng Baéc - Nam)
- Khaúng ñònh laïi döï ñoaùn.
- Luoân chæ theo höôùng Baéc – Nam.
- 2 cöïc Baéc vaø Nam ñöôïc sôn maøu khaùc nhau .
- Nhaän bieát caùc cöïc cuûa Nam chaâm.
 I/ Töø tính cuûa nam chaâm :
1. Thí nghieäm :
C1 : Ñöa thanh nam chaâm laïi gaàn vuïn saét , ñoàng, nhoâm . Neáu huùt saét thì thanh kim loaïi laø nam chaâm.
C2 : 
+ Naèm doïc theo höôùng Nam – Baéc
+ Khi caân baèng trôû laïi kim nam chaâm luoân chæ höôùng Nam – Baéc .
2. Keát luaän :
Nam chaâm naøo cuõng coù hai cöïc : khi ñeå töï do , cöïc luoân chæ höôùng Baéc goïi laø cöïc Baéc. Coøn cöïc luoân chæ höôùng Nam goïi laø cöïc Nam.
Hoaït ñoäng 2 : ( 7’){NB}
 Phaùt hieän theâm töông taùc cuûa Nam chaâm .
- Quan saùt thí nghieäm haõy ruùt ra nhaän xeùt hieän töôïng ?
- Quan saùt hieän töôïng , nhaän xeùt huùt- ñaåy .
- Quan saùt thí nghieäm traû lôøi.
II/ Töông taùc giöõa hai Nam Chaâm.
1. Thí nghieäm :
C3 : Cöïc baéc cuûa nam chaâm huùt ñöôïc cöïc Nam cuûa thanh nam chaâm.
- Neáu ta ñoåi ñaàu cuûa thanh nam chaâm ? haõy ruùt ra nhaän xeùt ?
 - Haõy neâu ra keát luaän veà söï töông taùc cuûa hai thanh nam chaâm ?
- Neâu keát luaän : ( cuøng cöïc thì ñaåy , khaùc cöïc thì huùt)
C4 : Hai cöïc cuøng teân ñaåy nhau.
2. Keát luaän :
 Khi ñaët hai nam chaâm gaàn nhau , caùc töø cöïc cuøng teân daåy nhau , caùc töø cöïc khaùc teân huùt nhau.
Hoaït ñoäng 3 : ( 13’){NB}
Vaän duïng
- Haõy traû lôøi caâu hoûi ñaët ra ôû ñaàu baøi ?
- Quan saùt la baøn , tìm hieåu caáu taïo cuûa la baøn , boä phaän naøo chæ höôùng ? 
- Haõy duøng la baøn thöïc teá trong nhoùm xaùc ñònh höôùng cuûa cöûa ra vaøo so vôùi vò trí cuûa nhoùm.
- Ngöôøi ta quy öôùc kí hieäu caùc cöïc cuûa nam chaâm laø gì ?
- Xaùc ñònh caùc cöïc cuûa nam chaâm ?
- Nhaän xeùt .
- Löu yù trong thöïc teá coù theå sôn maøu ñoû, xanh.
- Giôùi thieäu nam chaâm vónh cöûu .
- Vaän duïng noäi dung baøi hoïc traû lôøi vaán ñeà.
- Laøm vieäc theotoå quan saùt la baøn ( chæ ra caáu taïo )
- Nhoùm thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.
- Nhôù laïi kieán thöùc ôû lôùp 7 traû lôøi.
- Quan saùt hai loaïi nam chaâm .
- Nhaän xeùt.
- Chuù yù .
III/ Vaän duïng :
C5 : Coù theå treân xe ñaõ ñaët moät thanh nam chaâm.
C6 :Boä phaän chæ höôùng cuûa la baøn laø kim nam chaâm.
 Khi ñeå töï do kim nam chaâm luoân chæ theo höôùng Nam – Baéc.
C7 : Cöïc Baéc : N
 Cöïc Nam : S
C8 : ( HS töï giaûi)
 4/ Cuûng coá :( 5’)
 Baøi taäp 21.1 SBT.
 Neáu quaû ñaám löûa naøo khoâng bò huùt thì noù laøm baèng ñoàng .
 Baøi taäp 21.2
 Coù . Vì neáu ñoåi ñaàu caû hai thanh nam chaâm thì chuùng phaûi ñaåy nhau .
 - Ñoïc muïc coù theå em chöa bieát.
 5/ Daën doø : ( 1’)
Hoïc baøi .
Giaûi caùc baøi taäp 21. 3 ñeán 21.6 SBT.
Xem tröôùc noäi dung baøi 22. 
Tuaàn 12 – Tieát 24
Ngaøy soaïn : 22/10/2012
Ngaøy daïy : /11/2012
Baøi 22 : TAÙC DUÏNG TÖØ CUÛA DOØNG ÑIEÄN 
– TÖØ TRÖÔØNG
 I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
 - Mô tả được thí nghiệm của Ơ-xtét để phát hiện dòng điện có tác dụng từ.
 - Biết dùng nam châm thử để phát hiện sự tồn tại của từ trường.
 - GDMT :
 + Biết được một số khái niệm về : điện từ trường , từ trường , sóng điện từ , sóng điện từ truyền đi mang theo năng lượng .
 +Một số biện pháp nhằm làm giảm tác hại của sóng điện từ .
 2/ Kyõ naêng :
 Traû lôøi caùc caâu hoûi veà söï toàn taïi cuûa töø tröôøng , caùch nhaän bieát töø tröôøng baèng caùch duøng nam chaâm thöû. 
 3/ Thaùi ñoä :
 YÙù thöùc ñöôïc söï toàn taïi cuûa töø tröôøng trong thöïc teá.
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Tröïc quan , vaán ñaùp, gôïi môû , thuyeát trình , ( nhoùm )
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Nam chaâm ,Giaù TN, Maït saét , Coâng taéc ,Kim NC , Daây noái ,Ampekeá, Bieán trôû
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , duøng daïy hoïc.
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ : ( 5’)
 Laøm theá naøo ñeå kieåm tra thanh kim loaïi laø thanh nam chaâm ? Töông taùc giöõa hai thanh nam chaâm ?
Ñaùp aùn :
- Ñöa thanh kim loaïi laïi gaàn vuïn saét , neáu thanh kim loaïi huùt vuïn saét thì thanh kim loaïi ñoù laø Nam chaâm .
- Hai thanh Nam chaâm cuøng cöïc thì ñaåy nhau, khaùc cöïc thì huùt nhau. ( 8 ñieåm)
Caâu hoûi phuï : Neáu ñoåi ñaàu moät thanh nam chaâm thì hieän töôïng gì xaûy ra neáu luùc ñaàu chuùng huùt nhau ? 
( ñaåy nhau vì cuøng cöïc) ( 2 ñieåm)
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) Phaûi chaêng chæ coù doøng ñieän chaïy qua cuoän daây môùi coù taùc duïng töø ? Neáu doøng ñieän chaïy qua daây daãn thaúng hay daây daãn baát kyø thì coù taùc duïng töø hay khoâng ?
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 :[TH] -( 10’)
Phaùt hieän tính chaát töø cuûa doøng ñieän .
- Giôùi thieäu thí nghieäm SGK.
- Haõy neâu döï ñoaùn hieän töôïng gì xaûy ra vôùi kim nam chaâm khi tieán haønh thí nghieäm ?
- Cho doøng ñieän chaïy qua daây daãn ñaët song song vôùi kim Nam chaâm , quan saùt , neâu nhaän xeùt ?
- Neáu thay baèng daây daãn xoaén thì keát quaû nhö theá naøo ?
- Neâu keát luaän veà taùc duïng töø cuûa doøng ñieän ?
- Vaäy , doøng ñieän khoâng chæ coù taùc duïng töø trong cuoän daây daãn maø coøn coù taùc duïng töø ñoái vôùi daây daãn thaúng hay daây daãn coù hình daïng baát kyø.
- Chuù yù quan saùt, laéng nghe.
- Neâu döï ñoaùn ( Kim Nam Chaâm bò leäch ñi ) 
- Quan saùt thí nghieäm , traû lôøi .
 ( khoâng)
- Töông töï.
- Keát luaän SGK.
- Chuù yù laéng nghe.
I/ Löïc töø:
Thí nghieäm:h22.1
C1:
Khi cho doøng ñieän chaïy qua daây daãn kim NC bò leäch. Khi ngaét doøng ñieän kim NC laïi trôû veà vò trí cuõ.
2.Keát luaän:doøng ñieän coù taùc duïng töø.
Hoaït ñoäng 2 :[TH] - (15’)
Tìm hieåu töø tröôøng.
- Neáu ta ñaët nam chaâm xung quanh daây daãn thì doøng ñieän coù gaây ra taùc duïng töø hay khoâng ?
- Tieán haønh thí nghieäm dòch chuyeån kim nam chaâm ôû caùc vò trí khaùc nhau , yeâu caàu hoïc sinh quan saùt, neâu nhaän xeùt.
- Ñieàu ñoù chöùng toû ñieàu gì veà taùc duïng töø cuûa daây daãn ?
- Töøng vò trí , ta xoay kim nam chaâm leäch khoûi höôùng xaùc ñònh , khi buoâng tay kim Nam chaâm seõ thay ñoåi nhö theá naøo ? 
- Giôùi thieäu töø tröôøng . Vaäy töø tröôøng toàn taïi ôû ñaâu ?
- Taïi moãi vò trí nhaát ñònh trong töø tröôøng cuûa Nam chaâm hoaëc cuûa doøng ñieän thì kim Nam chaâm coù thay ñoåi höôùng khoâng ?
*GDMT : 
- GV neâu moät soá kieán thöùc veà moâi tröôøng : 
+ Trong khoâng gian , töø tröôøng vaø ñieän tröôøng toàn taïi trong moät tröôøng thoáng nhaát laø ñieän töø tröôøng . Soùng ñieän töø laø söï lan truyeàn cuûa ñieän töø tröôøng bieán thieân trong khoâng gian .
+ Caùc soùng rañioâ , soùng voâ tuyeán , aùnh saùng nhìn thaáy , tia X , tia gamma cuõng laø soùng ñieän töø . Caùc soùng ñieän töø truyeàn ñi mang theo naêng löôïng . Naêng löôïng soùng ñieän töø phuï thuoäc vaøo taàn soá vaø cöôøng ñoä soùng .
- Caùc soùng ñieän töø truyeàn ñi mang theo naêng löôïng . Do ñoù caàn phaûi coù bieän phaùp nhaèm haïn cheá söï aûnh höôûng cuûa soùng ñieän töø .
- Theo em bieän phaùp naøo nhaèm haïn cheá taùc haïi cuûa soùng ñieän töø ?
- Laøm theá naøo ñeå nhaän bieát khoâng gian ñoù coù töø tröôøng hay khoâng ?
- Haõy neâu caùch nhaän bieát töø tröôøng ?
- Laéng nghe tình huoáng, neâu döï ñoaùn ( coù )
- Quan saùt GV thí nghieäm laàn löôïc neâu nhaän xeùt töøng vò trí .
- Khaúng ñònh daây daãn gaây ra taùc duïng töø.
- Kim Nam chaâm trôû veà vò trí cuõ .
- Keát luaän SGK.
- Luoân chæ theo höôùng xaùc ñònh.
* Bieän phaùp :
+ Xaây döïng caùc traïm phaùt soùng ñieän töø ôû xa khu daân cö .
+ Söû duïng ñieän thoaïi di ñoäng hôïp lyù , ñuùng caùch ; khoâng söû duïng ñieän thoaïi di ñoäng ñeå ñaøm thoaïi quaù laâu ( haøng giôø ) ñeå giaûm thieåu taùc haïi cuûa soùng ñieän töø ñoái vôùi cô theå , taét ñieän thoaïi khi nguû hoaëc ñeå xa ngöôøi .
+ Giöõ khoaûng caùch giöõa caùc traïm phaùt soùng , phaùt thanh truyeàn hình moät caùch thích hôïp .
+ Taêng cöôøng söû duïng truyeàn hình caùp , ñieän thoaïi coá ñònh ; chæ söû duïng ñieän thoaïi di ñoäng khi thaät caàn thieát . 
- Döïa vaøo caùc thí nghieäm ôû treân.
- Töø tröôøng taùc duïng leân kim Nam chaâm ñaët gaàn noù.
II/ Töø tröôøng:
Thí nghieäm:
C2:
 khi ñöa kim NC ñeán caùc vò trí khaùc nhau xung quanh daây daãn coù doøng ñieän hoaëc xung quanh thanh NC kim NC bò leäch khoûi höôùng Baéc -Nam ñòa lí
C3:
 Ôû moãi vò trí sau khi kim NC ñaõ ñöùng yeân , xoay noù khoûi höôùng vöøa xaùc ñònh, buoâng tay, kim NC luoân chæ 1 höôùng xaùc ñònh.
2.Keát luaän:
Khoâng gian xung quanh NC, xung quanh doøng ñieän toàn taïi moät töø tröôøng. Nam chaâm hoaëc doøng ñieän ñeàu coù khaû naêng taùc duïng löïc töø leân kim Nam chaâm ñaët gaàn noù .
3.Caùch nhaän bieát
 töø tröôøng:
Nôi naøo coù löïc töø taùc duïng leân kim NC thì nôi ñoù coù töø tröôøng.
* Ngöôøi ta duøng kim Nam chaâm ( goïi laø nam chaâm thöû ) ñeå nhaän bieát töø tröôøng
Hoaït ñoäng 3 :[VD] - ( 7’)
Vaän duïng
* Giôùi thieäu thí nghieäm lòch söû cuûa Ô-xteùt nhö phaàn Coù theå em chöa bieát.
 Neâu caâu hoûi: Ô-xteùt ñaõ laøm thí nghieäm nhö theá naøo ñeå chöùng toû raèng ñieän sinh ra töø?
- Ñoïc vaø traû lôøi caâu hoûi C4 ?
- Haõy cho bieát döïa vaøo kieán thöùc naøo em coù ñaùp aùn C4 ?
- Xung quanh Traùi Ñaát cuõng coù töø tröôøng .Ta laøm theá naøo ñeå khaúng ñònh ?
- Tình huoáng ôû C6 ñeàu ñoù cho ta khaúng ñònh gì ? Vì sao ?
- GV nhaän xeùt, giaùo duïc thöïc teá .
- HS laéng nghe.
- HS neâu döïa vaøo phaàn giôùi thieäu cuûa GV.
- HS ñoïc vaø traû lôøi C4.
- Vì töø tröôøng toàn taïi xung quanh daây daãn taùc duïng leân kim Nam chaâm.
- Vì kim Nam chaâm luoân chæ höôùng Baéc – Nam .
- Coù töø tröôøng 
III/ Vaän duïng:
C4:Ñeå phaùt hieän trong daây daãn AB coù doøng ñieän hay khoâng,ta ñaët kim NC laïi gaàn daây daãn AB. Neáu kim NC bò leäch khoûi höôùng Baéc-Namtrong daây daãn AB coù doøng ñieän vaø ngöôïc laïi.
C5:Ñaët kim NC ôû traïng thaùi töï do, khi ñaõ ñöùng yeân kim NC luoân chæ höôùng Baéc-Nam chöùng toû xung quanh traùi ñaát coù töø tröôøng.
C6: Taïi 1 ñieåm treân baøn laøm vieäc, ngöôøi ta thöû ñi, thöû laïi vaãn thaáy kim NC luoân naèm doïc theo 1 höôùng xaùc ñònh , khoâng truøng vôùi höôùng Baéc-Nam ñòa lí chöùng toû khoâng gian xung quanh NC coù töø tröôøng.
 4/ Cuûng coá :( 5’)
 Baøi taäp 22.1 ( SBT) Choïn B
 Baøi taäp 22.2 ( SBT) Maéc pin vaøo hai ñaàu daây daãn neáu kim 
 Nam chaâm bò leäch höôùng chöùng toû pin coøn .Baøi taäp 22.3 ( SBT) Choïn C
 5/ Daën doø : ( 1’)
 - Hoïc baøi .
 -Hoaøn thaønh baøi taäp 22.4 SBT
 - Xem tröôùc noäi dung baøi môùi. 
Tuaàn 13 – Tieát 25
Ngaøy soaïn :25/10/2012 
Ngaøy daïy : 30/11/2012
Baøi 23 : 
TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪ
 I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc:
 - Bieát veõ caùc ñöôøng söùc töø vaø xaùc ñònh chieàu caùc ñöôøng söùc töø cuûa nam chaâm thaúng vaø nam chaâm hình chöõ U 
 2. Kyõ naêng :
 Vẽ được đường sức từ của nam châm thẳng và nam châm hình chữ U.
 3/ Thaùi ñoä :
 Caån thaän, chính xaùc .
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Tröïc quan ,vaán ñaùp ,gôïi môû thuyeát trình ,nhoùm .
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Nam chaâm, maït saét , taám nhöïa ,kim NC .
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , ñoà duøng daïy hoïc , tieán haønh thí nghieäm tröôùc.
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ : ( 5’)
Ñieàu naøo chöùng toû khoâng gian xung quanh nam chaâm, xung quanh doøng ñieän toàn taïi moät töø tröôøng ? Laøm theá naøo ñeå nhaän bieát ñöôïc töø tröôøng ?
Ñaùp aùn :
Khoâng gian xung quanh nam chaâm , xung quanh doøng ñieän toàn taïi moät töø tröôøng . Nam chaâm hoaëc doøng ñieän ñeàu coù khaû naêng taùc duïng löïc töø leân kim nam chaâm ñaët gaàn noù . ( 4 ñieåm)
Ngöôøi ta duøng kim nam chaâm ñeå nhaän bieát töø tröôøng ( 2 ñieåm)
( HS neâu cuï theå caùch nhaän bieát ) ( 4 ñieåm )
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) Ta ñaõ bieát khoâng gian xung quanh nam chaâm , xung quanh doøng ñieän coù töø tröôøng . Baèng maét thöôøng chuùng ta khoâng theå nhìn thaáy töø tröôøng . vaäy laøm theá naøo ñeå hình dung ra töø tröôøng vaø nghieân cöùu töø tính cuûa noù moät caùch deã daøng , thuaän lôïi ? Thaày troø ta cuøng tìm hieåu noäi dung baøi 23 : “ Töø phoå – Ñöôøng söùc töø “
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : [VD] - ( 10’)
 Thí nghieäm taïo ra töø phoå cuûa thanh nam chaâm .
GV chuyeån yù : Töø phoå laø gì ? Ta coù theå thu ñöôïc töø phoå baèng caùch naøo ?
Ta cuøng tieán haønh thí nghieäm sau : 
- GV chia nhoùm hoïc sinh , giôùi thieäu duïng cuï thí nghieäm .
- Höôùng daãn hoïc sinh thí nghieäm , nhaéc hoïc sinh laéc nheï nhaøng ñeå maït saét trong taám nhöïa ñöôïc raõi ñeàu , quan saùt hình aûnh maït saét ñöôïc taïo thaønh keát hôïp vôùi hình veõ 23.1 traû lôøi C1.
- Gv gôïi yù : Caùc ñöôøng cong do maït saét taïo thaønh ñi töø ñaâu ñeán ñaâu ? Maät ñoä caùc ñöôøng maït saét ôû xa thanh nam chaâm thì sao ?
- Töø keát quaû thí nghieäm treân ta ruùt ra ñöôïc keát luaän gì veà söï saép xeáp caùc maït saét trong töø tröôøng cuûa thanh nam chaâm ?
- GV choát laïi .
Thoâng baùo : 
+ Nôi naøo coù maït saét daøy thì töø tröôøng maïnh , nôi naøo maït saét thöa thì töø tröôøng yeáu .
+Hình aûnh caùc ñöôøng maït saét treân hình 23.1 SGK ñöôïc goïi laø töø phoå . Töø phoå cho ta hình aûnh tröïc quan veà töø tröôøng .
- Töø phoå laø gì ? Ta coù theå thu ñöôïc töø phoå baèng caùch naøo ?
- GV choát laïi 
- HS tieán haønh thí nghieäm theo nhoùm.
- Quan saùt, laéng nghe GV höôùng daãn thí nghieäm.
- HS döïa vaøo thí nghieäm traû lôøi .
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS neâu keát luaän .
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS laéng nghe.
- HS döïa vaøo phaàn giôùi thieäu cuûa GV traû lôøi.
- HS khaùc nhaän xeùt.
I .TÖØ PHOÅ.
1. Thí nghieäm.
C1 : Maït saét ñöôïc saép xeáp thaønh nhöõng ñöôøng cong noái töø cöïc naøy sang cöïc kia cuûa nam chaâm. Caøng ra xa nam chaâm , nhöõng ñöôøng naøy caøng thöa daàn.
2. Keát luaän .
Trong töø tröôøng cuûa thanh nam chaâm , maït saét ñöôïc saép xeáp thaønh nhöõng ñöôøng cong noái töø cöïc naøy sang cöïc kia cuûa nam chaâm . Caøng ra xa nam chaâm , nhöõng ñöôøng naøy caøng thöa daàn.
Hoaït ñoäng 2 : [VD] - ( 10’)
Veõ vaø xaùc ñònh chieàu cuûa ñöôøng söùc töø .
- Yeâu caàu hoïc sinh nghieân cöùu höôùng daãn cuûa SGK goïi ñaïi dieän moät nhoùm trình baøy tröôùc lôùp caùc thao taùc phaûi laøm ñeå veõ ñöôïc moät ñöôøng söùc töø.
- GV choát laïi .
Nhaéc HS tröôùc khi veõ , quan saùt kyõ ñeå choïn moät ñöôøng maït saét treân taám nhöïa vaø toâ theo , khoâng neân nhìn vaøo SGK tröôùc vaø chæ duøng hình 23.2 ñeå ñoái chieáu vôùi ñöôøng söùc töø vöøa veõ ñöôïc .
- Thoâng baùo : Caùc ñöôøng lieàn neùt maø caùc em vöøa veõ ñöôïc goïi laø caùc ñöôøng söùc töø .
- Höôùng daãn caùc nhoùm HS duøng la baøn ñaët noái tieáp nhau treân moät ñöôøng söùc töø . Vaø veõ hình aûnh kim nam chaâm treân taám nhöïa .
- Nhaän xeùt veà söï saép xeáp cuûa kim nam chaâm naèm doïc theo moät ñöôøng söùc töø .
- Goïi HS traû lôùi .
- HS khaùc nhaän xeùt .
- GV nhaän xeùt .
- GV neâu quy öôùc veà chieàu ñöôøng söùc töø .
- Haõy duøng muõi teân ñaùnh daáu chieàu ñöôøng söùc töø vöøa veõ ñöôïc .
- Ñöôøng söùc töø coù chieàu ñi vaøo cöïc naøo vaø ñi ra töø cöïc naøo cuûa thanh nam chaâm ?
- GV choát laïi .
- HS nghieân cöùu SGK , ñaïi dieän neâu caùch thöïc hieän.
- HS thöïc hieän theo yeâu caàu cuûa GV.
- HS laéng nghe.
- HS thöïc hieän theo höôùng daãn cuûa GV.
- HS neâu nhaän xeùt.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS laéng nghe.
- HS duøng muõi teân ñaùnh daáu chieàu ñöôøng söùc töø vöøa veõ ñöôïc .
- HS döïa vaøo keát quaû cuûa nhoùm traû lôøi .
II . ÑÖÔØNG SÖÙC TÖØ
1. Veõ vaø xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø.
C2 : Treân moãi ñöôøng söùc töø kim nam chaâm ñònh höôùng theo moät chieàu nhaát ñònh.
C3 : Beân ngoaøi thanh nam chaâm caùc ñöôøng söùc töø ñeàu coù chieàu ñi ra töø cöïc Baéc , ñi vaøo cöïc nam.
Hoaït ñoäng 3 : ( 5 ‘)
Ruùt ra keát luaän veà caùc ñöôøng söùc töø cuûa thanh nam chaâm .
Neâu vaán ñeà : Qua vieäc thöïc haønh veõ vaø xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø haõy ruùt ra keát luaän veà söï ñònh höôùng cuûa caùc kim nam chaâm treân moät ñöôøng söùc töø , veà chieàu cuûa caùc ñöôøng söùc töø ôû hai daàu nam chaâm .
- GV chuaån bò baûng phuï goïi HS ñöùng taïi choã ñieàn khuyeát.
- Goïi HS khaùc nhaän xeùt .
- GV choát laïi , thoâng baùo veà ñoä daøy , thöa cuûa caùc ñöôøng söùc töø.
- HS ñöùng taïi choã ñieàn.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS laéng nghe .
2. Keát luaän :
a) Caùc kim nam chaâm noái ñuoâi nhau doïc theo moät ñöôøng söùc töø . Cöïc Baéc cuûa kim naøy noái vôùi cöïc Nam cuûa kim kia.
b) Moãi ñöôøng söùc töø coù moät chieàu xaùc ñònh , beân ngoaøi nam chaâm , caùc ñöôøng söùc töø coù chieàu ñi ra töø cöïc Baéc , ñi vaøo cöïc Nam cuûa nam chaâm.
c) Nôi naøo töø tröôøng maïnh thì ñöôøng söùc töø daøy, nôi naøo töø tröôøng yeáu thì ñöôøng söùc töø thöa.
Hoaït ñoäng 4 : [VD] - ( 9’)
 Vaän duïng 
Chuyeån yù : Ta ñaõ tìm hieåu veà töø phoå , caùch veõ vaø xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø , tieáp tuïc ta vaän duïng caùc kieán thöùc ñoù vaøo vieäc traû lôøi moät soá caâu hoûi sau 
- GV daùn baûng phuï hình 23.4 . Haõy veõ ñöôøng söùc töø cuûa noù . Nhaän xeùt veà daïng caùc ñöôøng söùc töø ôû khoaûng giöõa hai töø cöïc .
- Goïi HS leân veõ , traû lôøi ,
- Goïi HS khaùc nhaän xeùt.
- GV nhaän xeùt.
- GV daùn baûng phuï hình veõ 23 .5 .Haõy xaùc ñònh teân töø cöïc cuûa nam chaâm?
- Goïi HS ñöùng taïi choã traû lôøi .
- Goïi HS khaùc nhaän xeùt .
-GV nhaän xeùt.
- GV daùn baûng phuï hình veõ 23.6 . Haõy veõ moät soá ñöôøng söùc töø vaø chæ roõ chieàu cuûa chuùng ?
- Goïi HS leân veõ , traû lôøi , goïi HS khaùc nhaän xeùt.
- GV nhaän xeùt.
- HS leân baûng veõ . Neâu nhaän xeùt.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS quan saùt hình , ñöùng taïi choã traû lôøi.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS leân baûng veõ , traû lôøi .
- HS khaùc nhaän xeùt.
III. VAÄN DUÏNG.
C4 : ÔÛ khoaûng hai töø cöïc cuûa nam chaâm hình chöõ U , caùc ñöôøng söùc töø gaàn nhö song song nhau.
C5 : Ñaàu B cuûa nam chaâm laø cöïc Nam.
C6 : Caùc ñöôøng söùc töø ñöôïc bieåu dieãn treân hình coù chieàu ñi töø cöïc Baéc cuûa nam chaâm beân traùi sang cöïc Nam cuûa nam chaâm beân phaûi.
 4/ Cuûng coá :( 3’)
 - Goïi 2 hoïc sinh ñoïc phaàn ghi nhôù sgk .
 - GV choát laïi , caùch xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø khi bieát hai töø cöïc cuûa thanh nam chaâm , vaø ngöôïc laïi.
 5/ Daën doø : ( 1’)
 - Veà nhaø hoïc baøi .
 - Reøn theâm caùch veõ vaø xaùc ñònh chieàu cuûa ñöôøng söùc töø .
 - Laøm baøi taäp 23.1 ñeán 23.5 SBT .
 - Xem tröôùc noäi dung baøi 24 : “ Töø tröôøng cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua” 
 - Ñoïc phaàn coù theå em chöa bieát .
Tuaàn 13 – Tieát 26
Ngaøy soaïn : 25/10/2012
Ngaøy daïy : 02/11/2012
Baøi 24 : TÖØ TRÖÔØNG CUÛA OÁNG DAÂY
 COÙ DOØNG ÑIEÄN CHAÏY QUA
I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
- Vẽ được đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua
 2/ Kyõ naêng :
 - Vẽ được đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua 
 - Vận dụng được quy tắc nắm tay phải để xác định chiều của đường sức từ trong lòng ống dây khi biết chiều dòng điện và ngược lại..
 3/ Thaùi ñoä :
 Caån thaän , chính xaùc trong thí nghieäm , caùch veõ ñöôøng söùc töø vaø aùp duïng quy taéc naém tay phaûi.
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp : 
 Vaán ñaùp , gôïi môû , thuyeát trình ,nhoùm
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 OÁng daây ,nguoàn ñieän ,taám nhöïa ,coâng taéc, daây noái
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , ñoà duøng
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ : ( 5’)
Haõy neâu caùch taïo ra töø phoå cuûa thanh nam chaâm thaúng ? Chieàu cuûa ñöôøng söùc töø ôû beân ngoaøi thanh nam chaâm ?
Laøm baøi taäp 23.2 SBT.
Ñaùp aùn :
HS neâu ñuùng caùch taïo ra töø phoå cuûa nam chaâm thaúng , chieàu cuûa ñöôøng söùc töø ( 6 ñieàm)
Hoaøn chænh baøi taäp ( 4 ñieåm)
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) Chuùng ta ñaõ bieát töø phoå vaø caùc ñöôøng söùc töø bieåu dieãn töø tröôøng cuûa thanh nam chaâm thaúng, coøn töø tröôøng cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua thì ñöôïc bieåu dieãn nhö theá naøo ? Töø tröôøng cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua coù gì khaùc töø tröôøng cuûa thanh nam chaâm thaúng khoâng? Thaày troø ta cuøng tìm hieåu noäi dung baøi 24 : “ Töø tröôøng cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua “
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1[NB]-(9 phuùt)
 Taïo ra vaø quan saùt töø phoå cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua.
- Ñoái vôùi daây daãn coù doøng ñieän chaïy qua ta taïo ra töø phoå baèng caùch naøo ? Haõy döï ñoaùn hình aûnh cuûa töø phoå cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua ? Ta tieán haønh thí nghieäm .
- GV chia nhoùm hoïc sinh , giôùi thieäu duïng cuï thí nghieäm .
- Höôùng daãn hoïc sinh thí nghieäm , nhaéc hoïc sinh laéc nheï nhaøng ñeå maït saét trong taám nhöïa ñöôïc raõi ñeàu , quan saùt töø phoå ñöôïc taïo thaønh beân trong vaø beân ngoaøi oáng daây keát hôïp vôùi hình veõ 24.1 traû lôøi C1.
- GV daùn baûng phuï hình veõ 23.1 vaø 24.1
- Töø phoå cuûa nam chaâm thaúng vaø töø phoå cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua coù gì gioáng vaø khaùc nhau ? 
- Döïa vaøo caùc ñöôøng maït saét haõy veõ moät vaøi ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây ngay treân taám nhöïa .
- Haõy nhaän xeùt veà hình daïng cuûa caùc ñöôøng söùc töø ? 
- GV Höôùng daãn HS duøng caùc kim nam chaâm ñaët noái tieáp nhau treân moät trong caùc ñöôøng söùc töø ôû ngoaøi oáng daây taïo thaønh moät ñöôøng cong kheùp kín.
* Ñeå coù nhaän xeùt chính xaùc, gôïi yù HS veõ muõi teân chæ chieàu cuûa moät soá ñöôøng söùc töø ôû caû hai ñaàu cuoän daây . 
- GV yeâu caàu hoïc sinh neâu nhaän xeùt veà chieàu cuûa ñöôøng söùc töø ôû hai ñaàu oáng daây so vôùi chieàu caùc ñöôøng söùc töø ôû hai cöïc cuûa thanh nam chaâm
- HS neâu döï ñoaùn.
- Nhoùm HS tieán haønh thí nghieäm theo nhoùm.
- HS tieán haønh thí nghieäm theo söï höôùng daãn cuûa GV.
- HS quan saùt hình veõ .
- Töø thí nghieäm , hình veõ hoïc sinh traû lôøi C1.
- HS tieán haønh veõ ñöôøng söùc töø.
- HS neâu hình daïng ( ñöôøng cong kheùp kín)
- HS thöïc hieän theo höôùng daãn cuûa GV.
- HS döïa vaøo chieàu cuûa ñöôøng söùc töø vöøa veõ nhaän xeùt.
I/ TÖØ PHOÅ, ÑÖÔØNG SÖÙC TÖØ CUÛA OÁNG DAÂY COÙ DOØNG ÑIEÄN CHAÏY QUA.
1. Thí nghieäm:
C1:
Phaàn töø phoå ôû beân ngoaøi oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua vaø beân n