Giáo án Vật lý 9 - Chương IV: Sự bảo tồn và chuyển hóa năng lượng

Tuaàn 36 – Tieát 67
Ngaøy soaïn : /4/2012
Ngaøy daïy : ./4/2012
Baøi 59 : NAÊNG LÖÔÏNG VAØ SÖÏ
CHUYEÅN HOÙA NAÊNG LÖÔÏNG
 I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
Nêu được một vật có năng lượng khi vật đó có khả năng thực hiện công hoặc làm nóng các vật khác.
Kể tên được những dạng năng lượng đã học.
Nêu được ví dụ hoặc mô tả được hiện tượng trong đó có sự chuyển hoá các dạng năng lượng đã học và chỉ ra được rằng mọi quá trình biến đổi đều kèm theo sự chuyển hoá năng lượng từ dạng này sang dạng khác.
 2. Kyõ naêng :
 Nhaän bieát ñöôïc khaû naêng chuyeån hoùa qua laïi giöõa caùc daïng naêng löôïng , moïi söï bieán ñoåi trong töï nhieân ñeàu keøm theo söï bieán ñoåi naêng löôïng töø daïng naøy sang daïng khaùc.
 3/ Thaùi ñoä :
 Reøn khaû naêng phaân tích , nhaän ñònh.
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Neâu vaø giaûi quyeát vaán ñeà , gôïi môû , nhoùm , dieãn giaûng.
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Thöôùc thaúng , baûng phuï , tranh phoùng to hình 59.1
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , thöôùc thaúng , baûng phuï.
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ :
 Thoâng qua
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) Naêng löôïng coù vai troø quan troïng nhö theá naøo trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát . Coù nhöõng daïng naêng löôïng naøo, caên cöù vaøo ñaâu maø nhaän bieát ñöôïc caùc daïng naêng löôïng ñoù ?Thaày troù chuùng ta cuøng tìm hieåu qua noäi dung baøi hoïc hoâm nay: “ Naêng löôïng vaø söï chuyeån hoùa naêng löôïng”
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : (15’)
OÂân taäp veà söï nhaän bieát cô naêng vaø nhieät naêng.
- GV goïi HS ñoïc C1
- Yeâu caàu HS traû lôøi C1 vaø giaûi thích .
- GV goïi HS ñoïc C2.
- Yeâu caàu HS traû lôøi C2.
- Döïa vaøo daáu hieäu naøo ñeå nhaän bieát vaät coù cô naêng hay nhieät naêng?
-Neâu ví duï tröôøng hôïp vaät coù cô naêng , coù nhieät naêng.
-GV choát laïi .
- Goïi HS ñoïc noäi dung keát luaän 1.
[NB]:
Một vật nặng ở độ cao h so với mặt đất, một chiếc ô tô đang chạy trên đường,... chúng đều có khả năng thực hiện công, nghĩa là chúng có năng lượng. Năng lượng của chúng tồn tại dưới dạng cơ năng
- Một vật có thể làm một vật khác nóng lên thì vật đó có năng lượng. Năng lượng của vật đó tồn tại dưới dạng nhiệt năng.
- HS ñoïc noäi dung C1.
- HS traû lôøi vaø giaûi thích.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS ñoïc noäi dung C2.
- HS döïa vaøo söï hieåu bieát traû lôøi.
- HS neâu ví duï.
- HS ñoïc noäi dung keát luaän
I/ Naêng löôïng:
C1:
+Taûng ñaù naèm treân maët ñaát khoâng coù naêng löôïng vì khoâng coù khaû naêng sinh coâng.
+ Taûng ñaù ñöôïc naâng leân khoûi maët ñaát coù naêng löôïng ôû daïng theá naêng.
+Chieác thuyeàn chaïy treân maët nöôùc coù naêng löôïng ôû daïng ñoäng naêng.
C2:laøm cho vaät noùng leân.
* Keát luaän 1:SGK.
Hoaït ñoäng 2 : [TH] - (15’)
Tìm hieåu caùc daïng naêng löôïng vaø söï chuyeån hoùa giöõa chuùng .
GV treo baûng tranh phoùng to hình 59.1 SGK.
- Goïi HS ñoïc noäi dung C3.
-Yeâu caàu HS töï nghieân cöùu vaø ñieàn vaøo choã troáng ra nhaùp.
-GV goïi 5 HS trình baøy 5 thieát bò.
- Goïi HS khaùc nhaän xeùt.
- GV nhaän xeùt , choát laïi.
- Goïi HS ñoïc noäi dung C4.
-Goïi HS 2 ñöùng taïi choã traû lôøi.
- Goïi HS khaùc nhaän xeùt.
- GV nhaän xeùt , choát laïi.
- Khi naøo con ngöôøi coù theå nhaän bieát ñöôïc caùc daïng naêng löôïng nhö hoùa naêng , quang naêng , ñieän naêng ?
- Goïi HS ñoïc noäi dung keát luaän 2 
- GV choát laïi.
- HS quan saùt tranh .
- HS ñoïc noäi dung C3.
- HS nghieân cöùu tranh , ñeàn vaøo nhaùp.
- Laàn löôït 5 hoïc sinh trình baøy.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- HS ñoïc noäi dung C4.
- HS ñöùng taïi choã traû lôøi.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- Töø caùc noäi duïng C hoïc sinh traû lôøi.
- HS ñoïc noäi dung keát luaän 2.
II/ Caùc daïng naêng löôïng vaø söï chuyeån hoùa giöõa chuùng .
C3:
+Thieát bò A:
 (1) cô naêngñieän naêng.
 (2)ñieän naêngnhieät naêng.
+Thieát bò B:
(1) ñieän naêngcô naêng.
(2) ñoäng naêngñoäng naêng.
+Thieát bò C:
(1) nhieät naêngnhieät naêng.
(2) nhieät naêng cô naêng.
+Thieát bò D:
(1) hoùa naêng ñieän naêng.
(2) ñieän naêngnhieät naêng.
+Thieát bò E:
(1) quang naêng nhieät naêng.
C4:
+Hoùa naêng thaønh cô naêng trong thieát bò C.
+Hoùa naêng thaønh nhieät naêng trong thieát bò D.
+Quang naêng thaønh nhieät naêng trong thieát bò E.
+Ñieän naêng thaønh cô naêng trong thieát bò B.
* Keát luaän 2: SGK
Hoaït ñoäng 3 : (7’)
Vaän duïng.
- Goïi 2 HS ñoïc noäi dung C5.
- Haõy cho bieát caùc böôùc giaûi baøi toaùn ?
- Goïi HS leân baûng toùm taét.
- Khi ñun nöôùc thì phaàn ñieän naêng cuûa doøng ñieän ñaõ bieán ñoåi thaønh daïng naêng löôïng naøo ?
- Haõy cho bieát coâng thöùc tính nhieät löôïng maø aám nöôùc thu vaøo ?
- Goïi HS leân baûng giaûi.
-Yeâu caàu caû lôùp cuøng giaûi.
-Goïi HS khaùc nhaän xeùt.
- GV nhaän xeùt , choát laïi.
- 2 HS ñoïc noäi dung C5.
- HS neâu caùc böôùc giaûi.
- HS leân baûng toùm taét.
- nhieät naêng.
Q= m.c (t2-t1)
- HS leân baûng giaûi.
- Caû lôùp cuøng giaûi.
- HS khaùc nhaän xeùt.
III/ Vaän duïng:
C5:
Toùm taét:
V=2lm=2 Kg.
t1=200 C
t2=800 C
Cn = 4200 J/Kg ñoä
Tính : ñieän naêng nhieät naêng.
Giaûi
Ñieän naêng = nhieät naêng Q
Vôùi Q= m.c (t2-t1)
=2.4200.60= 504.000J
 4/ Cuûng coá :( 5’)
Khi naøo ta nhaän bieát moät vaät coù mang naêng löôïng?
Khi naøo ta nhaän bieát ñöôïc hoùa naêng, quang naêng , nhieät naêng ?
+Ta nhaän bieát ñöôïc moät vaät coù naêng löôïng khi vaät ñoù coù khaû naêng thöïc hieän coâng ( cô naêng ) hay laøm noùng caùc vaät khaùc ( nhieät naêng ).
+ Ta nhaän bieát ñöôïc hoùa naêng, ñieän naêng , quang naêng khi chuùng chuyeån hoùa thaønh cô naêng hay nhieät naêng.
+Noùi chung , moïi quaù trình bieán ñoåi ñeàu keøm theo söï chuyeån hoùa naêng löôïng töø daïng naøy sang daïng khaùc
 5/ Daën doø : ( 1’)
	- Hoïc thuoäc phaàn ghi nhôù.
	- Xem laïi caùc caâu C.
- Laøm BT 59 SBT.
	- Xem tröôùc noäi dung baøi 60 : “ Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng”
Tuaàn 36 - Tieát 68
Ngaøy soaïn :
Ngaøy daïy
Baøi 60 :
ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN NAÊNG LÖÔÏNG
I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
	- Phát biểu được định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lượng.
	- Giải thích một số hiện tượng và quá trình thường gặp trên cơ sở vận dụng định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lượng
 2. Kyõ naêng :
 Qua TN nhaän bieát ñöôïc trong caùc thieát bò laøm bieán ñoåi naêng löôïng , phaàn naêng löôïng thu ñöôïc cuoái cuøng bao giôø cuõng nhoû hôn phaàn naêng löôïng cung caáp cho thieát bò luùc ban ñaàu, naêng löôïng khoâng töï sinh ra.
 3/ Thaùi ñoä :
 Caån thaän trong phaân tích hieän töôïng
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Neâu vaán ñeà ,Nhoùm ,Gôïi môû,Vaán ñaùp,Tröïc quan
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Thöôùc thaúng , baûng phuï ,Thieát bò bieán ñoåi cô naêng thaønh nhieät naêng
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , thöôùc thaúng , baûng phuï, ñoà duøng .
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ :(5’)
 +Phaùt bieåu ghi nhôù baøi 59.
 +Söõa BT 59.1 vaø 59.2.
 * Ñaùp Aùn :
 -BT 59.1: choïn B.
 -BT 59.2: ñieän naêng bieán ñoåi thaønh nhieät naêng, ví duï: baøn laø , noài côm ñieän.
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) Töø haøng nghìn naêm tröôùc ñaây ngöôøi ta ñaõ mô öôùc vaø toán nhieàu coâng söùc ñeå tìm caùch cheá taïo ra moät thieát bò maùy moùc coù theå laøm vieäc , giuùp con ngöôøi thöïc hieän coâng maø khoâng caàn cung caáp cho noù moät naêng löôïng naøo caû. Nhöõng maùy moùc naøy goïi laø ñoäng cô vónh cöûu , coù theå laøm vieäc lieân tuïc khoâng bao giôø ngöøng. Chuùng ta haõy xeùt kyõ xem taïi sao mô öôùc ñoù laïi khoâng theå thöïc hieän ñöôïc. Thaày troø ta cuøng tìm hieåu qua noäi dung baøi hoïc hoâm nay “ Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng”
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa Hoïc sinh
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : [TH] - (10’)
Tìm hieåu söï bieán ñoåi theá naêng thaønh ñoäng naêng vaø phaùt hieän luoân coù söï hao huït cô naêng vaø söï xuaát hieän nhieät naêng.
-Yeâu caàu HS boá trí TN H60.1.Khoù khaên laø ñaùnh daáu ñieåm B laø ñieåm coù ñoä cao h2 cao nhaát . Vì vaäy GV höôùng daãn HS ñaët buùt ( phaán ) saün ôû gaàn ñoù roài môùi thaû bi.
-Yeâu caàu HS traû lôøi C1, C2, C3.
+C1:goïi 1 HS trung bình traû lôøi.Neáu HS khoâng traû lôøi ñöôïc, yeâu caàu HS nhaéc laïi Wñ, Wt phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo?
-GV: ñeå traû lôøi C2 phaûi coù yeáu toá naøo ? thöïc hieän nhö theá naøo?
+Yeâu caàu HS traû lôøi C3.
-Wt coù bò hao huït khoâng? Phaàn Whh ñaõ chuyeån hoùa nhö theá naøo?
-W hao huït cuûa bi chöùng toû W coù töï sinh ra khoâng?
-Yeâu caàu HS ñoïc muïc thoâng baùo ôû C3.
-Yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän.
- GV choát laïi.
+HS laøm TN theo nhoùm 
+Thöïc hieän TN vaø traû lôøi C1, C2, C3
+1 HS traû lôøi C1.
+HS traû lôøiC2:
 HS phaân tích ñöôïc 
-VA = VB =0 WñA = WñB =0
-Ño h2, h1.
- HS traû lôøi C3: 
-Wt bi hao huït.phaàn Whh ñaõ chuyeån hoùa thaønh nhieät naêng.
-Wt hao huït cuûa vaät chöùng toû W vaät khoâng töï sinh ra.
- HS ñoïc muïc thoâng baùo.
- HS ruùt ra keát luaän.
I/ söï chuyeån hoùa naêng löôïng trong caùc hieän töôïng cô, nhieät , ñieän:
1. Bieán ñoåi theá naêng thaønh ñoäng naêng vaø ngöôïc laïi.Hao huït cô naêng
a.Thí nghieäm:
C1:
+Töø A ñeán C: theá naêng bieán ñoåi thaønh ñoäng naêng.
+Töø C ñeán B ñoäng naêng bieán ñoåi thaønh theá naêng.
C2:theá naêng cuûa vieân bi ôû A lôùn hôn theá naêng cuûa vieân bi ôû B.
+C3:
Vieân bi khoâng theå coù theâm nhieàu naêng löôïng hôn theá naêng maø ta cung caáp cho noù luùc ban ñaàu . Ngoaøi cô naêng coøn coù nhieät naêng xuaát hieän do ma saùt.
b. Keát luaän 1: Cô naêng hao phí do chuyeån hoùa thaønh nhieät naêng.
Hoaït ñoäng 2 : (10’)
Tìm hieåu söï bieán ñoåi cô naêng thaønh ñieän naêng vaø ngöôïc laïi. Phaùt hieän söï hao huït cô naêng vaø söï xuaát hieän naêng löôïng khaùc ngoaøi ñieän naêng.
-GV : giôùi thieäu qua cô H60.2 ñeå HS quan saùt vaøi laàn roài ruùt ra nhaän xeùt veà hoaït ñoäng.
+Yeâu caàu HS neâu söï bieán ñoåi naêng löôïng trong moãi boä phaän , traû lôøi C4.
- Goïi HS ñoïc noäi dung C5.
-Goïi ñaïi dieän vaøi nhoùm traû lôøi C5.
+GV giaûi thích:
-Khi quaû naëng A rôi: 1 phaàn theá naêng ñieän naêng. 1 phaàn bieán thaønh ñoäng naêng cuûa chính quaû naêng.
-Khi doøng ñieâïn laøm cho ñoäng cô ñieän quay keùo quaû naëng B leân: chæ coù 1 phaàn ñieän naêng cô naêng, phaàn coøn laïi bieán thaønh nhieät naêng
 Do nhöõng hao phí treân maø theá naêng cuûa quaû naëng B thu ñöôïc nhoû hôn theá naêng ban ñaàu cuûa quaû naëng A.
-Goïi 1 HS ñoïc keát luaän 2 
-GV hoûi theâm :trong TN treân ngoaøi cô naêng vaø ñieän naêng, coøn xuaát hieän theâm daïng naêng löôïng naøo nöõa? Phaàn naêng löôïng môùi xuaát hieän naøy do ñaâu maø coù?
- GV nhaän xeùt , choát laïi.
- HS quan saùt H60.2.
- HS quan saùt vaø ruùt ra nhaän xeùt.
- HS neâu söï bieán ñoåi naêng löôïng trong moãi boä phaän, traû lôøi C4.
- HS ñoïc noäi dung C5.
- Caùc nhoùm thaûo luaän , ñaïi dieän traû lôøi.
- HS laéng nghe GV giaûi thích theâm.
- HS ñoïc noäi dung keát luaän 2.
- HS döïa vaøo söï hieåu bieát cuûa mình traû lôøi.
- HS khaùc nhaän xeùt.
2.Bieán ñoåi cô naêng thaønh ñieän naêng vaø ngöôïc laïi . Hao huït cô naêng.
C4: 
+Trong maùy phaùt ñieän:cô naêng bieán ñoåi thaønh ñieän naêng.
+Trong ñoäng cô ñieän : ñieän naêng bieán ñoåi thaønh cô naêng.
C5:Theá naêng ban ñaàu cuûa quaû naëng A lôùn hôn theá naêng maø quaû naëng B thu ñöôïc.
Söï hao huït laø do chuyeån hoùa thaønh nhieät naêng.
* Keát luaän 2: 
Trong ñoäng cô ñieän phaàn lôùn ñieän naêng chuyeån hoùa thaønh cô naêng . Trong maùy phaùt ñieän phaàn lôùn cô naêng chuyeån hoùa thaønh ñieän naêng . Phaàn naêng löôïng höõu ích thu ñöôïc cuoái cuøng bao giôø cuõng nhoû hôn phaàn naêng löôïng ban ñaàu cung caáp cho maùy . Phaàn naêng löôïng hao huït ñi ñaõ bieán ñoåi thaønh daïng naêng löôïng khaùc 
Hoaït ñoäng 3 : (5’)
 Tieáp thu thoâng baùo cuûa GV veà ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng.
-ÑVÑ: nhöõng keát luaän vöøa thu ñöôïc khi khaûo saùt söï bieán ñoåi cô naêng , ñieän naêng ôû treân lieäu coù ñuùng cho söï bieán ñoåi cuûa caùc daïng naêng löôïng khaùc khoâng ?
-GV thoâng baùo : caùc nhaø khoa hoïc ñaõ khaûo saùt raát nhieàu quaù trình bieán ñoåi naêng löôïng khaùc trong töï nhieân vaø thaáy raèng KL treân luoân luoân ñuùng trong moïi tröôøng hôïp vaø ñöôïc neâu leân thaønh ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng.Moïi phaùt minh traùi vôùi ñònh luaät naøy ñeàu sai.
-Neâu vaán ñeà: trong TN ñun nöôùc noùng baèng ñieän , ñieän naêng ñaõ bieán ñoåi thaønh nhieät naêng. Sau khi ngöøng ñun, nöôùc nguoäi ñi vaø trôû laïi nhieät ñoä nhö chöa khi ñun, ñieàu ñoù coù phaûi laø nhieät naêng ñaõ töï maát ñi, traùi vôùi ñònh luaät BTNL khoâng? Taïi sao?
- GV nhaän xeùt , choát laïi.
- HS laéng nghe.
- HS giaûi thích, khaúng ñònh.
II/ Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng:
Naêng löôïng khoâng töï sinh ra hoaëc töï maát ñi maø chæ chuyeån hoùa töø daïng naøy sang daïng khaùc , hoaëc truyeàn töø vaät naøy sang vaät khaùc
Hoaït ñoäng 4: (7’)
Vaän duïng.
-Yeâu caàu HS traû lôøi C6.
+GV neâu caâu hoûi boå sung:
-YÙ ñònh cheá taïo ñoäng cô vónh cöõu traùi vôùi ñònh luaät BTNL ôû choã naøo?
-Yeâu caàu HS traû lôøi C7.GVgôïi yù:
-Beáp caûi tieán khaùc vôùi beáp kieàng 3 chaân nhö theá naøo?
-Beáp caûi tieán : löôïng khoùi bay theo höôùng naøo?coù ñöôïc söû duïng nöõa khoâng?
- GV nhaän xeùt , choát laïi.
- HS ñoïc vaø traû lôøi C6.
- Naêng löôïng khoâng töï sinh ra.
- HS traû lôøi theo söï gôïi yù cuûa GV.
- Beáp caûi tieán coù vaùch caùch nhieät , giöõ cho nhieät naêng ít bò truyeàn ra ngoaøi, taän duïng ñöôïc nhieät naêng ñeå ñun hai noài nöôùc.
III/ Vaän duïng:
C6: Ñoäng cô vónh cöõu khoâng theå hoaït ñoäng ñöôïc, vì traùi vôùi ñònh luaät BT vaø CHNL. Ñoäng cô hoaït ñoäng ñöôïc laø coù cô naêng , cô naêng naøy laø khoâng theå töï sinh ra.Muoán coù cô naêng naøy baét buoäc phaûi cung caáp cho maùy moät naêng löôïng ban ñaàu.
C7:
-Nhieät naêng do beáp cuûi cung caáp moät phaàn vaøo noài laøm noùng nöôùc, phaàn coøn laïi truyeàn ra moâi tröôøng xung quanh theo ñònh luaät BTNL.
-Beáp caûi tieán coù vaùch caùch nhieät , giöõ cho nhieät naêng ít bò truyeàn ra ngoaøi, taän duïng ñöôïc nhieät naêng ñeå ñun hai noài nöôùc.
 4/ Cuûng coá :( 5’)
	-Goïi 1 HS ñoïc phaàn ghi nhôù.
+Ñònh luaät baûo toaøn naêng löôïng: naêng löôïng khoâng töï sinh ra hoaëc töï maát ñi, maø chæ chuyeån hoùa töø daïng naøy sang daïng khaùc , hoaëc truyeàn töø vaät naøy sang vaät khaùc
	-Yeâu caàu 1 HS ñoïc muïc “ coù theå em chöa bieát”
 5/ Daën doø : ( 1’)
	-Hoïc thuoäc ghi nhôù.
	-Xem laïi caùc caâu C.
-Laøm BT 60 SBT.
- Xem đđề cương ôn tập chuẩn bị thi HKII
*YÙ Kieán Toå Tröôûng
Ngaøy thaùng naêm 2012
Tuaàn 35 Tieát 67
Ngaøy soaïn :22/04/09
Ngaøy daïy :
Baøi 61 : SAÛN XUAÁT ÑIEÄN NAÊNG
– NHIEÄT ÑIEÄN VAØ THUÛY ÑIEÄN
 I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
 Neâu ñöôïc vai troø cuûa ñieän naêng trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát , öu ñieåm cuûa vieäc söû duïng ñieän naêng so vôùi caùc daïng naêng löôïng khaùc.
 2. Kyõ naêng :
 Chæ ra ñöôïc caùc boä phaän chính trong nhaø maùy thuûy ñieän vaø nhieät ñieän .
	 Chæ ra ñöôïc caùc quaù trình bieán ñoåi naêng löôïng trong nhaø maùy thuûy ñieän vaø nhieät ñieän.
 3/ Thaùi ñoä :
 	 Caån thaän , nghieâm tuùc , phaùn ñoaùn.
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Neâu vaán ñeà ,Nhoùm ,Gôïi môû,Vaán ñaùp
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Thöôùc thaúng , tranh veõ caùc nhaø maùy nhieät ñieän, thuyû ñieän
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , tranh veõ.
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ ( 5’)
 -Neâu nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy phaùt ñieän xoay chieàu.
 -Phaùt bieåu ñònh luaät BT vaø CHNL.
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) -Trong ñôøi soáng vaø kyõ thuaät , ñieän naêng coù vai troø raát lôùn maø caùc em ñaõ ñöôïc bieát.Song nguoàn ñieän laïi khoâng coù saün trong töï nhieân nhö laø nguoàn naêng löôïng khaùc , maø phaûi taïo ra nguoàn naêng löôïng ñieän. Vaäy phaûi laøm theá naøo ñeå bieán W khaùc thaønh W ñieän. Thaày troø ta cuøng nghieân cöùu noäi dung baøi hoïc hoâm nay : “Saûn xuaát ñieän naêng – nhieät ñieän vaø thuûy ñieän “
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : (10’)
Tìm hieåu vai troø cuûa ñieän naêng trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát.
+GV goïi 2 HS nghieân cöùu C1, traû lôøi C1.
+GV keát luaän: neáu khoâng coù ñieän thì ñôøi soáng con ngöôøi seõ khoâng ñöôïc naâng cao , kyõ thuaät khoâng phaùt trieån.
+Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm traû lôøi C2, C3
+2 HS traû lôøi C1.
+Nhoùm HS suy nghó , thaûo luaän traû lôøi C2, C3.
I/ Vai troø cuûa ñieän naêng trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát:
C1:Thaép ñeøn, naáu côm, chaïy quaït ñieän, chaïy maùy bôm, maùy cöa, maùy khoan.
C2:
-Quaït maùy:ñieän naêngcô naêng.
-Beáp ñieän:ñieän naêng nhieät naêng.
-Ñeøn oáng: ñieän naêngquang naêng
-Naïp aéc quy: ñieän naênghoùa naêng.
C3:Duøng daây daãn coù theå ñöa ñieän ñeán taän nôi söû duïng ôû trong nhaø , trong xöôûng. Khoâng caàn xe vaän chuyeån, xaây döïng nhaø kho, thuøng chöùa.
Hoaït ñoäng 2 : ( 8’)
 Tìm hieåu hoaït ñoäng cuûa nhaø maùy nhieät ñieän vaø qua trình bieán ñoåi naêng löôïng trong caùc boä phaän ñoù.
+GV : treo H61.1 leân baûng vaø yeâu caàu HS quan saùt .
+Yeâu caàu HS neâu teân caùc boä phaän chính cuûa nhaø maùy nhieät ñieän .
+Neâu söï bieán ñoåi naêng löôïng ôû caùc boä phaän chính ñoù.
+Trong nhaø maùy nhieät ñieän coù söï chuyeån hoùa naêng löôïng cô baûn naøo?
+Goïi 1 HS ñoïc phaàn KL
- HS quan saùt hình veõ.
- Töøng hoïc sinh quan saùt traû lôøi C4.
- nhieät naêng ñöôïc bieán thaønh cô naêng roài ñieän naêng.
- HS ñoïc phaàn keát luaän.
II/ Nhieät ñieän:
C4:boä phaän chính:loø ñoát than, noài hôi, tua bin, maùy phaùt ñieän, oáng khoùi, thaùp laøm laïnh.
+Loø ñoát than:hoùa naêngnhieät naêng.
+Noài hôi:nhieät naêngcô naêng cuûa hôi.
+Tuabin: cô naêng cuûa hôiñoäng naêng cuûa tuabin.
+Maùy phaùt ñieän: cô naêngñieän naêng.
* Keát luaän : trong nhaø maùy nhieät ñieän , nhieät naêng ñöôïc bieán thaønh cô naêng roài ñieän naêng.
Hoaït ñoäng 3 : ( 8’)
Tìm hieåu hoaït ñoäng cuûa nhaø maùy thuûy ñieän.
+GV treo H61.2 leân baûng.
+Yeâu caàu HS quan saùt H61.2 ñeå traû lôøi C5, C6
+GV gôïi yù:
-Vì sao nhaø maùy thuûy ñieän phaûi coù hoà chöùa nöôùc ôû treân cao.
-Theá naêng cuûa nöôùc phaûi bieán ñoåi thaønh daïng naêng löôïng trung gian naøo roài môùi thaønh ñieän naêng.
- Trong nhaø maùy thuûy ñieän coù söï chuyeån hoùa naêng löôïng cô baûn naøo?
- Goïi HS ñoïc phaàn keát luaän.
- HS quan saùt hình veõ , traû lôøi C5, C6.
- Ñeå coù theá naêng.
Ñoäng naêng cuûa nöôùc ñoäng naêng tua bin.
- theá naêng cuûa nöôùc trong hoà chöùa ñaõ ñöôïc chuyeån hoùa thaønh ñoäng naêng roài ñieän naêng.
- HS ñoïc phaàn keát luaän
III/ Thuûy ñieän:
C5:
+Oáng daãn nöôùc: theá naêng cuûa nöôùcñoäng naêng cuûa nöôùc.
+Tua bin: ñoäng naêng cuûa nöôùcñoäng naêng cuûa tuabin.
+Maùy phaùt ñieän: ñoäng naêngñieän naêng.
C6:
+Khi ít möa, möïc nöôùc trong hoà chöùa giaûm, theá naêng cuûa nöôùc giaûm, do ñoù trong caùc boä phaän cuûa nhaø maùy naêng löôïng ñeàu giaûm ñieän naêng giaûm.
* Keát luaän : Trong nhaø maùy thuûy ñieän , theá naêng cuûa nöôùc trong hoà chöùa ñaõ ñöôïc chuyeån hoùa thaønh ñoäng naêng roài ñieän naêng.
 Hoaït ñoäng 4 : ( 6’)
Vaän duïng
+GV höôùng daãn HS thöïc hieän C7
- Haõy nhaéc laïi coâng thöùc tính coâng A ?
-Yeâu caàu HS ghi toùm taét ñeà baøi.
-Coi nhö Wtñieän naêng.
- Goïi HS leân baûng thöïc hieän.
- A=P.h=Vdh
- HS toùm taét ñeà baøi.
- HS leân baûng thöïc hieän.
IV/ Vaän duïng:
C7:
+Coâng maø lôùp nöôùc roäng 1 Km2 , daøy 1m, coù ñoä cao 200 m, coù theå sinh ra khi chaûy vaøo tua bin laø.
A=P.h=Vdh
=(1 000 000 .1).10 000.200=2.1012J
Coâng ñoù baèng theá naêng cuûa lôùp nöôùc , khi vaøo tua bin seõ chuyeån thaønh ñieän naêng.
 4/ Cuûng coá :( 5’)
-Laøm theá naøo ñeå coù ñöôïc ñieän naêng.
-Söû duïng ñieän naêng coù thuaän lôïi gì hôn so vôùi söû duïng naêng löôïng cuûa than ñaù, daàu hoûa.
+Goïi 1 HS ñoïc muïc thoâng baùo “Coù theå em chöa bieát”.
+1 HS ñoïc phaàn ghi nhôù.
+Trong nhaø maùy nhieät ñieän, naêng löôïng cuûa nhieân lieäu bò ñoát chaùy ñöôïc chuyeån hoùa thaønh ñieän naêng.
+Trong nhaø maùy thuûy ñieän, theá naêng cuûa nöôùc trong hoà chöùa ñöôïc chuyeån hoùa thaønh ñieän naêng.
 5/ Daën doø : ( 1’)
-Hoïc thuoäc ghi nhôù.
-Xem laïi caùc C.
-Laøm BT61 SBT.
Tuaàn 35 Tieát 68
Ngaøy soaïn :23/04/09
Ngaøy daïy :
Baøi 62 : ÑIEÄN GIOÙ – ÑIEÄN MAËT TRÔØI
– ÑIEÄN HAÏT NHAÂN
I/ MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
 1/Kieán thöùc: 
 Neâu ñöôïc caùc boä phaän chính cuûa maùy phaùt ñieän gioù – pin maët trôøi – nhaø maùy ñieän nguyeân töû.
	Neâu ñöôïc öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa vieäc saûn xuaát vaø söû duïng ñieän gioù, ñieän haït nhaân, ñieän maët trôøi.
 2. Kyõ naêng :
 Chæ ra ñöôïc söï bieán ñoåi naêng löôïng trong caùc boä phaän chính cuûa caùc nhaø maùy treân.
 3/ Thaùi ñoä :
 Coù yù thöùc tieát kieäm ñieän , baûo veä moâi tröôøng.
 II/ PHÖÔNG PHAÙP –ÑOÀ DUØNG DAÏY- HOÏC:
 1/Phöông phaùp :
 Neâu vaán ñeà ,Nhoùm ,Gôïi môû,Vaán ñaùp,Tröïc quan 
 2/ Ñoà duøng daïy hoïc:
 Thöôùc thaúng 
1 maùy phaùt ñieän gioù, quaït gioù (quaït ñieän).
1 pin maët trôøi, boùng ñeøn 220V-100 W
1 ñoäng cô ñieän nhoû.
1 ñeøn LED coù giaù.
Hình veõ sô ñoà nhaø maùy ñieän nguyeân töû.
 III/CHUAÅN BÒ:
 1/ Giaùo vieân:
 Nghieân cöùu SGK + SGV , tranh veõ.
 2/ Hoïc sinh 
 Chuaån bò ñoà duøng hoïc taäp , xem tröôùc noäi dung baøi
 IV/ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC.
 1/OÅn ñònh lôùp: (1’)
 Kieåm tra só soá.
 2/ Kieåm tra baøi cuõ : ( 5’)
 HS1: Neâu vai troø cuûa ñieän naêng trong ñôøi soánh vaø kyõ thuaät, vieäc truyeàn taûi ñieän naêng coù thuaän lôïi gì? Khoù khaên gì ?
 +HS2: nhaø maùy nhieät ñieän vaø thuûy ñieän coù ñaëc ñieåm gioáng vaø khaùc nhau nhö theá naøo ? neâu öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa caùc nhaø maùy naøy.
 3/ Baøi môùi
 Giôùi thieäu baøi : (1’) Ta ñaõ bieát trong töï nhieân coù nhieàu nguoàn naêng löôïng raát lôùn nhö nguoàn naêng löôïng gioù , naêng löôïng maët trôøi , naêng löôïng haït nhaân, nhöng lieäu coù caùch naøo ñeå chuyeån hoaù chuùng thaønh ñieän naêng cho deã söû duïng.Thaày troø ta cuøng tìm hieåu qua noäi dung baøi hoïc hoâm nay “ Ñieän gioù – ñieän maët trôøi , ñieän haït nhaân”
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : ( 8’)
Tìm hieåu maùy phaùt ñieän gioù.
+GV: yeâu caàu HS baèng kinh nghieäm cuûa mình chöùng toû raèng gioù coù naêng löôïng.
+GV treo hình 62.1 leân baûng
+Döïa vaøo sô ñoà yeâu caàu HS neâu caáu taïo cuûa maùy phaùt ñieän gioù.
+Yeâu caàu HS traû lôøi C1.
+HS: gioù coù theå sinh coâng ñaåy thuyeàn buoàm chuyeån ñoäng, laøm ñoå caây
+HS quan saùt.
+HS : döïa vaøo sô ñoà neâu caáu taïo maùy phaùt ñieän gioù.
+Töøng HS thöïc hieän C1.
I. Maùy phaùt ñieän gioù.
C1:
+Gioù thoåi caùnh quaït truyeàn cho caùnh quaït cô naêng.
+ Caùnh quaït quay keùo theo roâto quay.
+Roâto vaø stato bieán ñoåi cô naêng thaønh ñieän naêng.
Hoaït ñoäng 2 : ( 7’)
Tìm hieåu hoaït ñoäng cuûa pin maët trôøi.
+GV thoâng baùo qua caáu taïo cuûa pin maët trôøi : laø nhöõng taám phaúng laøm baèng chaát silíc.Khi chieùu aùnh saùng vaøo thì W cuûa aùnh saùng maët trôøi seõ tröïc tieáp chuyeån hoùa thaønh ñieän naêng.
+Yeâu caàu HS ñoïc thoâng tin trong SGK traû lôøi caâu hoûi:
-Pin maët trôøi thöôøng söû duïng trong thieát bò naøo?
-Muoán naêng löôïng nhieàu thì dieän tích cuûa taám kim loaïi phaûi nhö theá naøo?
+Yeâu caàu HS traû lôøi C2.
+HS nghe GV thoâng baùo .
+Töøng HS ñoïc thoâng tin trong SGK traû lôøi caâu hoûi cuûa GV.
+Töøng HS thöïc hieän C2.
I/ Maùy phaùt ñieän gioù:
II/ Pin maët trôøi:
C2:
+Coâng suaát söû duïng toång coäng:
20.100+10.75=27 500W
+Dieän tích taám pin maët trôøi:
Hoaït ñoäng 3 : ( 10’)
Tìm hieåu nhaø maùy haït nhaân.
+GV : treo H62.3 leân baûng 
+Yeâu caàu HS ñoïc SGK keát hôïp vôùi hình veõ ñeå neâu caùc boä phaän chính cuûa nhaø maùy (5’).vaø cho bieát vai troø cuûa moãi boä phaän.
+Yeâu caàu HS so saùnh söï gioáng vaø khaùc nhau giöõa nhaø maùy ñieän haït nhaân vaø nhaø maùy ñieän nguyeân töû.
+GV thoâng baùo öu ñieåm cuûa nhaø maùy ñieän nguyeân töû.(coâng suaát lôùn vaø ñöôïc baûo veä an toaøn).
+HS quan saùt.
+HS:Loø phaûn öùng, noài hôi, tuabin, maùy phaùt ñieän, töôøng baûo veä.
-Loø phaûn öùng:W haït nhaânnhieät naêngnhieät naêng chaát loûng.
-Noài hôi:nhieät naêng chaát loûng nhieät naêng cuûa nöôùc.
-Maùy phaùt ñieän: nhieät naêng cuûa nöôùccô naêng cuûa tua bin.
-Töôøng baûo veä : ngaên caùch böùc xaï nhieät ra ngoaøi traùnh gaây nguy hieåm
III/ Nha