Giáo án Vật lý khối 11 (nâng cao)
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án Vật lý khối 11 (nâng cao), để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Phaàn I ÑIEÄN HOÏC – ÑIEÄN TÖØ HOÏC Chöông I ÑIEÄN TÍCH – ÑIEÄN TRÖÔØNG Baøi 1. ÑIEÄN TÍCH. ÑÒNH LUAÄT CU – LOÂNG A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC Kieán thöùc - OÂn laïi moät soá khaùi nieäm ñaõ hoïc ôû caùc lôùp döôùi vaø boå sung theâm moät soá khaùi nieäm môùi: hai loaïi ñieän tích (döông, aâm) vaø löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích ñieåm cuøng daáu, giöõa hai ñieän tích ñieåm khaùc daáu, ba caùch nhieãm ñieän cuûa caùc vaät. - Hieåu ñöôïc caùc khaùi nieäm ñieän tích ñieåm, haèng soá ñieän moâi vaø laøm quen vôùi caùi ñieän nghieäm. - Naém ñöôïc phöông, chieàu vaø ñoä lôùn cuûa löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích ñieåm (löïc Cu-loâng) trong chaân khoâng vaø trong ñieän moâi. Kyõ naêng - Söû duïng ñieän nghieäm - Vaän duïng ñöôïc coâng thöùc xaùc ñònh löïc Cu-loâng trong chaân khoâng vaø trong ñieän moâi ñeå xaùc ñònh löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích. - Bieåu dieãn löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích baèng vectô vaø tìm löïc töông taùc giöõa nhieàu ñieän tích baèng vectô. - Bieát caùch bieåu dieãn löïc töông taùc giöõa caùc ñieän tích baèng vectô. - Bieát caùch tìm löïc toång hôïp taùc duïng leân moät dieän tích baèng pheùp coäng caùc vectô löïc. B. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân a) Kieán thöùc vaø duïng cuï: - Thí nghieäm nhieãm ñieän cuûa caùc vaät (do coï xaùt, do tieáp xuùc vaø do höôûng öùng) - Moät soá hình veõ 1.3 ñeán 1.5 SGK. b) Phieáu hoïc taäp: P1. Quy öôùc: Ñuõa thuûy tinh nhieãm ñieän, khi coï xaùt vaøo luïa, laø döông;Thanh eâboânít nhieãm ñieän, khi coï xaùt vaøo len daï, laø aâm. Coù moät vaät nhoû nhieãm ñieän, laøm theá naøo bieát ñöôïc vaät ñoù nhieãm ñieän? Nhieãm ñieän döông hay nhieãm ñieän aâm? P2. Coù hai ñieän tích ñieåm q1 vaø q2, chuùng ñaåy nhau. Khaúng ñònh naøo sau ñaây laø ñuùng? q1 > 0 vaø q2 0 q1 0 D. q1. q2 < 0 P3. Coù boán vaät A, B, C, D kích thöôùc nhoû, nhieãm ñieän. Bieát raèng vaät A huùt vaät B nhöng laïi ñaåy C. Vaät C huùt vaät D. Khaúng ñònh naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? Ñieän tích cuûa vaät A vaø D traùi daáu. Ñieän tích cuûa vaät A vaø D cuøng daáu. Ñieän tích cuûa vaät B vaø D cuøng daáu. Ñieän tích cuûa vaät A vaø C cuøng daáu. P4. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø ñuùng? A. Khi nhieãm ñieän do tieáp xuùc, electroân luoân dòch chuyeån töø vaät nhieãm ñieän sang vaät khoâng nhieãm ñieän. B. Khi nhieãm ñieän do tieáp xuùc, electroân luoân dòch chuyeån töø vaät khoâng nhieãm ñieän sang vaät nhieãm ñieän. C. Khi nhieãm ñieän do höôûng öùng, electroân chæ dòch chuyeån töø ñaàu naøy sang ñaàu kia cuûa vaät bò nhieãm ñieän. D. Sau khi nhieãm ñieän do höôûng öùng, söï phaân boá ñieän tích treân vaät bò nhieãm ñieän vaãn khoâng thay ñoåi. P5. Ñoä lôùn cuûa löïc töông taùc giöõa hai ñieän tích ñieåm trong khoâng khí A. tæ leä vôùi bình phöông khoaûng caùch giöõa hai ñieän tích. B. tæ leä vôùi khoaûng caùch giöõa hai ñieän tích. C. tæ leä nghòch vôùi khoaûng caùch giöõa hai ñieän tích. P6. Toång ñieän tích döông vaø toång ñieän tích aâm trong moät 1 cm3 khí Hidroâ ôû ñieàu kieän tieâu chuaån laø A. 4,3 .103 (C) vaø - 4,3 .103(C). C. 4,3 (C) vaø - 4,3 (C). B. 8,6 .103 (C) vaø - 8,6.103 (C). D. 8,6 (C) vaø - 8,6 (C). P7. Coù boán vaät A, B, C, D kích thöôùc nhoû, nhieãm ñieän. Bieát raèng vaät A huùt vaät B nhöng laïi ñaåy C. Vaät C huùt vaät D. Khaúng ñònh naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Ñieän tích cuûa vaät A vaø D traùi daáu. B. Ñieän tích cuûa vaät A vaø D cuøng daáu. C. Ñieän tích cuûa vaät B vaø D cuøng daáu. D. Ñieän tích cuûa vaät A vaø C cuøng daáu. c) Ñaùp aùn phieáu hoïc taäp: P1 duøng vaät nheï ñeå gaàn tìm ra doøng quaû caàu nhieãm ñieän. Duøng ñuõa thuûy tinh xaùt vaøo luïa xaùc ñònh ñöôïc nhieãm ñieän loaïi naøo. P2 (C); P3(B); P4(D); P5(C); P6(D); P7(B). d) Döï kieán ghi baûng: (chia laøm hai coät) Phaàn I. Ñieän hoïc - Ñieän töø hoïc Chöông I. Ñieän tích – ñieän tröôøng Baøi 1. Ñieän tích- ñònh luaät Cu-loâng 1) Hai loaïi ñieän tích, söï nhieãm ñieän caùc vaät: a) Hai loaïi ñieän tích: + Ñieän tích à döông vaø aâm. + Töông taùc caùc ñieän tích: cuøng teân ñaåy, khaùc teân huùt nhau. + Ñôn vò: Culoâng (C) + Ñieän tích electroân coù ñoä lôùn” e = 1,6.10-19 C ñieän tích haït khaùc laø nguyeân laàn e. +Döïa vaøo töông taùc caùc ñieän tích: cheá taïo ñieän nghieäm. b) Söï nhieãm ñieän cuûa caùc vaät: + Nhieãm ñieän do coï xaùt: SGK + Nhieãm ñieän do tieáp xuùc: SGK + Nhieãm ñieän do höôûng öùng: SGK 2) Ñònh luaät Cu-loâng: a) Noäi dung:SGK b) Bieåu thöùc: c) Chuù yù: Laø löïc tónh ñieän. 3) Löïc töông taùc cuûa caùc ñieän tích trong chaát ñieän moâi: + Giaûm e laàn; e: haèng soá ñieän moâi + 2. Hoïc sinh - Xem laïi moät soá khaùi nieäm veà ñieän tích ñaõ hoïc ôû THCS. 3. Gôïi yù öùng duïng CNTT GV coù theå chuaån bò moät soá hình aûnh veà töông taùc giöõa caùc ñieän tích, thí nghieäm caân xoaén cuûa Cu-loâng. C. TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC Hoaït ñoäng 1 ( phuùt): OÅn ñònh toå chöùc. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Baùo caùo tình hình lôùp. - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm veà hai loaïi ñieän tích vaø töông taùc giöõa caùc ñieän tích. - Trình baøy veà hai loaïi ñieän tích vaø töông taùc giöõa caùc ñieän tích. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi cuûa baïn. - Neâu öùng duïng töông taùc giöõa caùc ñieän tích. - Ñoïc SGK - Tìm hieåu caùc caùch nhieãm ñieän cho caùc vaät. - Thaûo luaän nhoùm, tìm caùc caùch nhieãm ñieän cho caùc vaät. - Trình baøy caùc caùch nhieãm ñieän cho caùc vaät. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Traû lôøi caâu C1. - Kieåm tra tình hình hoïc sinh . - Giôùi thieäu chöông trình. - Ghi ñaàu baøi leân baûng. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 1.a. - Chia nhoùm, toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu HS trình baøy caùc loaïi ñieän tích vaø töông taùc giöõa caùc ñieän tích. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa HS. - Yeâu caàu HS - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 1.b. - Chia nhoùm, toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. Yeâu caàu HS trình baøy caùc caùch nhieãm ñieän. - Nhaän xeùt trình baøy cuûa HS - Neâu caâu C1. Hoaït ñoäng 3 (.. phuùt): Ñònh luaät Cu –loâng. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc SGK - Tìm hieåu ñònh luaät Cu-loâng. - Thaûo luaän nhoùm veà ñònh luaät Cu-loâng. - Trình baøy noäi dung ñònh luaät. - Nhaän xeùt baïn trình baøy. - Ñoïc SGK - Tìm hieåu töông taùc giöõa caùc ñieän tích trong chaát ñieän moâi. - Thaûo luaän nhoùm veà töông taùc giöõa caùc ñieän tích trong chaát ñieän moâi. - Tìm hieåu töông taùc giöõa caùc ñieän tích trong chaát ñieän moâi. - Trình baøy söï töông taùc giöõa caùc ñieän tích trong chaát ñieän moâi. - Traû lôøi C2. - Ñoïc SGK - Tìm hieåu coâng thöùc toång quaùt xaùc ñònh löïc Cu-loâng. - Trình baøy coâng thöùc vaø nhaän xeùt. - Trình baøy yù nghóa caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc. - Nhaän xeùt baïn trình baøy. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 2. - Trình baøy noäi dung ñònh luaät. Chuù yù bieåu dieãn löïc töông taùc giöõa 2 ñieän tích. - Nhaän xeùt trình baøy cuûa HS. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 3 - Chia nhoùm, toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa HS. - Neâu caâu hoûi C2. - Yeâu caàu HS ñoïc SGK - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa HS. Hoaït ñoäng 4 (.. phuùt) : Vaän duïng, cuûng coá. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Traû lôøi caâu hoûi - Ghi nhaän kieán thöùc - Neâu caùc caâu hoûi P ( trong phieáu hoïc taäp), neâu baøi taäp 1, 2 SGK. - Toùm taét baøi. - Ñaùnh giaù, nhaän xeùt keát quaû giôø daïy. Hoaït ñoäng 5 (. phuùt) : Höôùng daãn veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ghi caâu hoûi vaø baøi taäp veà nhaø. - Ghi yeâu caàu cuûa GV. - Giao baøi taäp veà nhaø. - Giao caùc caâu hoûi P (trong phieáu hoïc taäp) - Yeâu caàu HS chuaån bò baøi sau. Baøi 2. THUYEÁT EÂLECTRON. ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC Kieán thöùc - Naém ñöôïc nhöõng noäi dung chính cuûa thuyeát eâlectron coå ñieån. Töø ñoù hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa caùc haït mang ñieän vaø vaät nhieãm ñieän; chaát daãn ñieän vaø caùch ñieän. - Hieåu ñöôïc noäi dung cuûa ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích. - Neáu coù ñieàu kieän, coù theå höôùng daãn HS laøm nhöõng thí nghieäm nhö trong SGK ñeå HS reøn luyeän veà phöông phaùp laøm thí nghieäm vaø kyõ naêng laøm thí nghieäm. Kyõ naêng - Giaûi thích ñöôïc tính daãn ñieän, tính caùch ñieän cuûa moät chaát, ba caùch nhieãm ñieän cuûa caùc vaät treân cô sôû thuyeát eâlectroân vaø ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích. B. CHUAÅN BÒ: 1. Giaùo vieân a) Kieán thöùc vaø duïng cuï: - Thí nghieäm nhieãm ñieän caùc vaät. - Veõ moät soá hình veõ trong SGK leân bìa. b) Phieáu hoïc taäp: P1. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Haït eâlectroân laø haït coù mang ñieän tích aâm, coù ñoä lôùn 1,6.10-19 (C). B. Haït eâlectroân laø haït coù khoái löôïng m = 9,1.10-31 (kg). C. Nguyeân töû coù theå maát hoaëc nhaän theâm eâlectroân ñeå trôû thaønh ion. D. Eâlectron khoâng theå chuyeån ñoäng töø vaät naøy sang vaät khaùc. P2. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Theo thuyeát eâlectroân, moät vaät nhieãm ñieän döông laø vaät thieáu eâlectroân. B. Theo thuyeát eâlectroân, moät vaät nhieãm ñieän aâm laø vaät thöøa eâlectroân. C. Theo thuyeát eâlectroân, moät vaät nhieãm ñieän döông laø vaät ñaõ nhaän theâm caùc ion döông. D.Theo thuyeát eâlectroân, moät vaät nhieãm ñieän aâm laø vaät ñaõ nhaän theâm eâlectroân. P3. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Vaät daãn ñieän laø vaät coù chöùa nhieàu ñieän tích töï do. B. Vaät caùch ñieän laø vaät coù chöùa raát ít ñieän tích töï do. C. Vaät daãn ñieän laø vaät coù chöùa raát ít ñieän tích töï do. D. Chaát ñieän moâi laø chaát coù chöùa raát ít ñieän tích töï do. P4. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Trong quaù trình nhieãm ñieän do coï saùt, eâlectroân ñaõ chuyeån töø vaät naøy sang vaät kia. B. Trong quaù trình nhieãm ñieän do höôûng öùng, vaät bò nhieãm ñieän vaãn trung hoøa ñieän. C. Khi cho moät vaät nhieãm ñieän döông tieáp xuùc vôùi moät vaät chöa nhieãm ñieän, thì eâlectroân chuyeån töø vaät chöa nhieãm ñieän sang vaät nhieãm ñieän döông. D. Khi cho moät vaät nhieãm ñieän döông tieáp xuùc vôùi moät vaät chöa nhieãm ñieän, thì ñieän tích döông chuyeån töø vaät nhieãm ñieän döông sang vaät chöa nhieãm ñieän. P5. Khi ñöa moät quaû caàu kim loaïi khoâng nhieãm ñieän laïi gaàn moät quaû caàu khaùc nhieãm ñieän thì A. hai quaû caàu ñaåy nhau. B. hai quaû caàu huùt nhau. C. khoâng huùt maø cuõng khoâng ñaåy nhau. D. hai quaû caàu trao ñoåi ñieän tích cho nhau. P6. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Trong vaät daãn ñieän coù raát nhieàu ñieän tích töï do. B. Trong ñieän moâi coù raát ít ñieän tích töï do. C. Xeùt veà toaøn boä thì moät vaät nhieãm ñieän do höôûng öùng vaãn laø moät vaät trung hoøa ñieän. D. Xeùt veà toaøn boä thì moät vaät nhieãm ñieän do tieáp xuùc vaãn laø moät vaät trung hoøa ñieän. c) Ñaùp aùn phieáu hoïc taäp: P1 (D); P2(C) ; P3 (C); P4 (D); P5 (D); P6 (D). d) Döï kieán ghi baûng: (chia laøm hai coät) Baøi 2: Thuyeát eâlectron. Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích 1) Thuyeát eâlectron: a) Caùc chaát ® phaân töû, nguyeân töû; nguyeân töû ® haït nhaân vaø eâlectron chuyeån ñoäng b) Toång ñaïi soá ñieän tích eâlectron = ñieän tích haït nhaân. c) Nguyeân töû : maát eâlectron ® ion döông; nhaän eâlectron ® ion aâm. * eâlectron chuyeån ñoäng töø vaät naøy ® vaät khaùc ® nhieãm ñieän. Vaät thöøa eâlectron ® aâm; thieáu eâlectron ® döông. 2) Chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän: + Vaät daãn ñieän ® vaät daãn; vaät caùch ñieän ® ñieän moâi. + Vaät (chaát) coù nhieàu ñieän tích töï do ® daãn ñieän; Vaät (chaát) coù chöùa ít ñieän tích töï do ® caùch ñieän. + Ví duï: kim loaïi daãn ñieän; thuûy tinh, nhöïa caùch ñieän. 3) Giaûi thích ba hieän töôïng nhieãm ñieän: a) Nhieãm ñieän do coï xaùt: + Khi coï xaùt thuûy tinh vaøo luïa, eâlectron töø thuûy tinh ® luïa ® thuûy tinh nhieãm ñieän döông. + Luïa thöøa eâlectron ® aâm. b) Nhieãm ñieän do tieáp xuùc: + Thanh kim loaïi tieáp xuùc vaät nhieãm ñieän döông: eâlectron töø kim loaïi ® vaät nhieãm ñieän. + Thanh kim loaïi tieáp xuùc vaät nhieãm ñieän aâm : eâlectron töø vaät nhieãm ñieän Thanh kim loaïi tieáp xuùc vaät nhieãm ñieän döông: eâlectron töø kim loaïi ® vaät nhieãm ñieän, kim loaïi. c) Nhieãm ñieän do höôûng öùng: + Kim loaïi, gaàn quaû caàu nhieãm ñieän döông: eâlectron töï do trong kim loaïi ® quaû caàu huùt veà ñaàu gaàn noù ® aâm, ñaàu kia thieáu ® döông. + Neáu quaû caàu mang ñieän aâm ® ñaåy eâlectron 4) Ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích: SGK 2. Hoïc sinh - OÂn laïi baøi tröôùc, chuaån bò laøm caùc thí nghieäm veà nhieãm ñieän cho caùc vaät. 3. Gôïi yù öùng duïng CNTT GV coù theå chuaån bò moät soá hình aûnh veà caáu taïo cuûa caùc nguyeân töû. C. TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC Hoaït ñoäng 1 (. Phuùt): OÅn ñònh toå chöùc. Kieåm tra baøi cuõ. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Baùo caùo tình hình lôùp - Trình baøy caâu traû lôøi veà hai loaïi ñieän tích, caùch nhieãm ñieän cho caùc vaät. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. - Yeâu caàu HS cho bieát tình hình cuûa lôùp. - Neâu caâu hoûi - Yeâu caàu HS nhaän xeùt caâu traû lôøi - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa HS vaø cho ñieåm. Hoaït ñoäng 2 (. phuùt): Thuyeát eâlectron. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm. - Tìm hieåu noäi dung cô baûn cuûa thuyeát eâlectron. - Trình baøy noäi dung cuûa thuyeát. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Trình baøy caâu traû lôøi cuûa caâu hoûi C1. - Trình baøy caâu traû lôøi cuûa caâu hoûi C2. - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm tìm hieåu chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän laø gì. - Tìm hieåu chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän. - Trình baøy chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Yeâu caàu HS ñoâc phaàn 1. - Neâu yeâu caàu HS trình baøy 3 noäi dung cuûa thuyeát. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa HS. - Neâu caâu hoûi C1. - Neâu caâu hoûi C2. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa HS. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 2. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu HS trình baøy hieåu bieát cuûa mình veà chaát daãn ñieän . - Yeâu caàu HS neâu nhaän xeùt - Nhaän xeùt traû lôøi. Hoaït ñoäng 3 (.phuùt): Vaän duïng thuyeát eâlectron giaûi thích 3 hieän töôïng nhieãm ñieän. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm tìm hieåu caùch giaûi thích. - Trình baøy giaûi thích söï nhieãm ñieän do coï xaùt. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm tìm hieåu caùch giaûi thích. - Trình baøy giaûi thích söï nhieãm ñieän do tieáp xuùc. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm tìm hieåu caùch giaûi thích. - Trình baøy giaûi thích söï nhieãm ñieän do höôûng öùng. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm tìm noäi dung ñònh luaät. - Trình baøy tìm hieåu noäi dung ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 3.a. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu giaûi thích hieän töôïng nhieãm ñieän do coï xaùt. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa hoïc sinh. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 3.b. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm - Yeâu caàu giaûi thích hieän töôïng nhieãm ñieän do tieáp xuùc. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa hoïc sinh. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 3.c. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Neâu caâu hoûi - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa hoïc sinh. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 4. - Yeâu caàu HS tìm hieåu noäi dung ñònh luaät baûo toaøn ñieän tích. - Nhaän xeùt traû lôøi cuûa hoïc sinh. Hoaït ñoäng 4 (. phuùt): Vaän duïng, cuûng coá. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc caâu hoûi, suy nghó. - Traû lôøi caâu hoûi. - Ghi nhaän kieán thöùc. - Neâu caâu hoûi P (trong phieáu hoïc taäp) - Neâu caâu hoûi 1,2 SGK - Toùm taét baøi. - Ñaùnh giaù, nhaän xeùt keát quaû giôø daïy Hoaït ñoäng 5 (.phuùt): Höôùng daãn veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ghi caâu hoûi vaø baøi taäp veà nhaø. - Ghi caâu nhaéc nhôû cuûa GV. - Giao caâu hoûi P vaø laøm baøi taäp trong SGK. - Yeâu caàu HS chuaån bò baøi sau. Baøi 3. ÑIEÄN TRÖÔØNG A. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC Kieán thöùc - Traû lôøi ñöôïc caâu hoûi ñieän tröôøng laø gì vaø tính chaát cô baûn cuûa ñieän tröôøng laø tính chaát gì. - Phaùt bieåu ñöôïc ñònh nghóa vectô cöôøng ñoä ñieän tröôøng. Hieåu ñöôïc ñieän tröôøng laø moät tröôøng vectô. - Hieåu ñöôïc khaùi nieäm ñöôøng söùc ñieän vaø yù nghóa cuûa ñöôøng söùc ñieän. - Hieåu ñöôïc khaùi nieäm ñieän phoå. Hieåu quy taéc veõ caùc ñöôøng söùc ñieän. Bieát ñöôïc caùi gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa caùc “ñöôøng haït boät”cuûa ñieän phoå vaø caùc ñöôøng söùc ñieän. - Traû lôøi ñöôïc caâu hoûi ñieän tröôøng laø gì vaø bieát ñieän tröôøng beân trong hai taám kim loaïi tích ñieän traùi daáu vaø coù ñoä lôùn baèng nhau laø ñieän tröôøng ñeàu. - Hieåu ñöôïc noäi dung cuûa nguyeân lí choàng chaát ñieän tröôøng. Kyõ naêng - Xaùc ñònh ñöôïc cöôøng ñoä ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm vaø nhieàu ñieän tích ñieåm gaây ra taïi moät ñieåm trong khoâng gian. B. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân a) Kieán thöùc vaø duïng cuï: - Thí nghieäm ñieän phoå. - Moät soá hình veõ bieåu dieãn ñöôøng söùc ñieän tröôøng do ñieän tích gaây ra. b) Phieáu hoïc taäp: P1. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Ñieän tröôøng tónh laø do caùc haït mang ñieän ñöùng yeân sinh ra. B. Tính chaát cô baûn cuûa ñieän tröôøng laø noù taùc duïng löïc ñieän leân ñieän tích ñaët trong noù. C. Veùctô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi moät ñieåm luoân cuøng phöông, cuøng chieàu vôùi vectô löïc ñieän taùc duïng leân moät ñieän tích ñaët taïi ñieåm ñoù trong ñieän tröôøng. D. Veùctô cöôøng ñoä ñieän tröôøng taïi moät ñieåm luoân cuøng phöông, cuøng chieàu vôùi vectô löïc ñieän taùc duïng leân moät ñieän tích döông ñaët taïi ñieåm ñoù trong ñieän tröôøng. P2. Ñaët moät ñieän tích döông, khoái löôïng nhoû vaøo moät ñieän tröôøng ñeàu roài thaû nheï. Ñieän tích seõ chuyeån ñoäng A. doïc theo chieàu cuûa ñöôøng söùc ñieän tröôøng. B. ngöôïc chieàu ñöôøng söùc ñieän tröôøng. C. vuoâng goùc vôùi ñöôøng söùc ñieän tröôøng. D. theo moät quyõ ñaïo baát kyø. P3. Ñaët moät ñieän tích aâm, khoái löôïng nhoû vaøo moät ñieän tröôøng ñeàu roài thaû nheï. Ñieän tích seõ chuyeån ñoäng A. doïc theo chieàu cuûa ñöôøng söùc ñieän tröôøng. B. ngöôïc chieàu ñöôøng söùc ñieän tröôøng. C. vuoâng goùc vôùi ñöôøng söùc ñieän tröôøng. D. theo moät quyõ ñaïo baát kyø. P4. Phaùt bieåu naøo sau ñaây veà tính chaát cuûa caùc ñöôøng söùc ñieän laø khoâng ñuùng? A. Taïi moät ñieåm trong ñieän tröôøng ta coù theå veõ ñöôïc moät ñöôøng söùc ñi qua. B. Caùc ñöôøng söùc laø caùc ñöôøng cong khoâng kín. C. Caùc ñöôøng söùc khoâng bao giôø caét nhau. D. Caùc ñöôøng söùc ñieän luoân xuaát phaùt töø ñieän tích döông vaø keát thuùc ôû ñieän tích aâm. P5. Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø khoâng ñuùng? A. Ñieän phoå cho ta bieát söï phaân boá caùc ñöôøng söùc trong ñieän tröôøng. B. Taát caû caùc ñöôøng söùc ñeàu xuaát phaùt töø ñieän tích döông vaø keát thuùc ôû ñieän tích aâm. C. Cuõng coù khi ñöôøng söùc ñieän khoâng xuaát phaùt töø ñieän tích döông maø xuaát phaùt töø voâ cuøng. D. Caùc ñöôøng söùc cuûa ñieän tröôøng ñeàu laø caùc ñöôøng thaúng song song vaø caùch ñeàu nhau. P6. Coâng thöùc xaùc ñònh cöôøng ñoä ñieän tröôøng gaây ra bôûi ñieän tích Q < 0, taïi moät ñieåm trong chaân khoâng, caùch ñieän tích Q moät khoaûng r laø A. C. B. D. P7. Moät ñieän tích thöû ñaët taïi ñieåm coù cöôøng ñoä ñieän tröôøng 0,16 (V/m). Löïc taùc duïng leân ñieän tích ñoù baèng 2.10-4 (N). Ñoä lôùn ñieän tích ñoù laø A. q = 8.10-6 (m C). C. q = 8 (m C). B. q = 12,5.10-6 (m C). D. q = 12,5 (m C). P8. Cöôøng ñoä ñieän tröôøng gaây ra bôûi ñieän tích Q = 5.10 -9 (C), taïi moät ñieåm trong chaân khoâng caùch ñieän tích moät khoaûng 10 (cm) coù ñoä lôùn laø A. E = 0,450 (V/m). C. E = 4500 (V/m). B. E = 0,225 (V/m). D. E = 2250 (V/m). c) Ñaùp aùn phieáu hoïc taäp: P1 (C); P2 (A); P3 (B); P4 (D); P5 (B); P6 (B); P7 (C); P8 (C). d) Döï kieán ghi baûng: (chia laøm hai coät) Baøi 3: Ñieän tröôøng 1) Ñieän tröôøng: a) Khaùi nieäm ñieän tröôøng: moâi tröôøng xung quanh ñieän tích, nhôø ñoù taùc duïng löïc leân ñieän tích khaùc. b) Tính chaát cô baûn cuûa ñieän tröôøng: SGK 2) Veùctô cöôøng ñoä ñieän tröôøng: + Taïi moät ñieåm : F ~ q + Tæ soá khoâng ñoåi ® ñaëc tröng cho taùc duïng löïc cuûa ñieän tröôøng taïi ñieåm ñang xeùt. + Ñaët : Cöôøng ñoä ñieän tröôøng (V/m) 3) Ñöôøng söùc ñieän: a) Ñònh nghóa: SGK b) Caùc tính chaát : SGK (4) c) Ñieän phoå: (SGK) Ñieän phoå laø ñöôøng maø caùc haït boät (caùch ñieän) ñaët trong ñieän tröôøng saép xeáp thaønh. 4) Ñieän tröôøng ñeàu: + moïi ñieåm baèng nhau. + Ñöôøng söùc: song song caùch ñeàu. + Beân trong hai taám kim loaïi phaúng tích ñieän traùi daáu. 5) Ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm (Q): + Coù q & Q: + Q>0 ® höôùng ra.; Q<0 ® höôùng vaøo 6) Nguyeân lí choàng chaát ñieän tröôøng: Q1 ® , Q1 ® thì: ® 2. Hoïc sinh - OÂn laïi khaùi nieäm ñieän tröôøng ôû THCS. 3. Gôïi yù öùng duïng CNTT GV coù theå chuaån bò moät soá hình aûnh veà ñi trong tröôøng vaø ñieän phoå cuûa caùc ñieän tích khaùc nhau. C. TOÅ CHÖÙC CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC Hoaït ñoäng 1 (. phuùt): OÅn ñònh toå chöùc. Kieåm tra baøi cuõ. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Baùo caùo tình hình lôùp. - Suy nghó nhanh. - Traû lôøi caâu hoûi. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. - Kieåm tra tình hình hoïc sinh. - Neâu caâu hoûi - Nhaän xeùt caâu traû lôøi vaø cho ñieåm. Hoaït ñoäng 2 ( phuùt): Ñieän tröôøng, vectô cöôøng ñoä ñieän tröôøng. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm neâu khaùi nieäm ñieän tröôøng. - Tìm hieåu ñieän tröôøng. - Trình baøy khaùi nieäm ñieän tröôøng. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm. - Tìm hieåu caùc tính chaát cô baûn cuûa ñieän tröôøng. - Trình baøy tính chaát cuûa ñieän tröôøng. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm. - Tìm khaùi nieäm cöôøng ñoä ñieän tröôøng. - Trình baøy tính chaát khaùi nieäm cöôøng ñoä ñieän tröôøng. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. - Trình baøy caâu traû lôøi caâu hoûi C1. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 1.a. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu HS trình baøy veà ñieän tröôøng. - Nhaän xeùt, toùm taét. -Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 1.b. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm - Nhaän xeùt, toùm taét. -Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 2. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm - Yeâu caàu HS trình baøy khaùi nieäm cöôøng ñoä ñieän tröôøng. - Nhaän xeùt toùm taéc. - Neâu caâu hoûi C1 Hoaït ñoäng 3 ( phuùt) : Ñöôøng söùc ñieän. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm. - Tìm hieåu ñònh nghóa ñöôøng söùc ñieän. - Trình baøy ñònh nghóa ñöôøng söùc ñieän. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm. - Tìm hieåu caùc tính chaát cuûa ñöôøng söùc ñieän. - Trình baøy caùc tính chaát cuûa ñöôøng söùc ñieän. - Nhaän xeùt baïn traû lôøi. - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm veà khaùi nieäm ñieän phoå. - Tìm hieåu khaùi nieäm ñieän phoå. - Xem hình aûnh ñieän phoå vaø ruùt ra nhaän xeùt. - Neâu nhaän xeùt veà ñieän phoå. - Trình baøy caâu traû lôøi cho caâu hoûi C2. - Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc phaàn 3.a. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu hoïc sinh trình baøy ñònh nghóa - Nhaän xeùt, toùm taét - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 3.b. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu HS trình baøy keát quaû hoaït ñoäng nhoùm. - Nhaän xeùt. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 3.c. - Laøm thí nghieäm ñieän phoå cho HS quan saùt. - Yeâu caàu HS quan saùt vaø nhaän xeùt. - Neâu caâu hoûi C2 Hoaït ñoäng 4 (..phuùt): Ñieän tröôøng ñeàu, ñieän tröôøng cuûa moät vaø nhieàu ñieän tích gaây ra trong khoâng gian. Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Söï trôï giuùp cuûa giaùo vieân - Ñoïc SGK - Thaûo luaän nhoùm veà ñieän tröôøng ñeàu. - Tìm hieåu ñieän tröôøng ñeàu. - Trình baøy ñieän tröôøng ñeàu. - Nhaän xeùt - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm veà cöôøng ñoä ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm. - Tìm ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm. - Trình baøy veà cöôøng ñoä ñieän tröôøng cuûa moät ñieän tích ñieåm. - Trao ñoåi keát quaû cuûa caùc nhoùm. - Nhaän xeùt baïn trình baøy. - Ñoïc SGK. - Thaûo luaän nhoùm veà ñieän tröôøng do nhieàu ñieän tích gaây ra taïi moät ñieåm. - Trình baøy nguyeân lyù choàng chaát ñieän tröôøng. - Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn. - Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc phaàn 4. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu trình baøy keát quaû - Nhaän xeùt toùm taét. - Yeâu caàu HS ñoïc phaàn 5. - Toå chöùc hoaït ñoäng nhoùm. - Yeâu caàu trình baøy keát quaû hoaït ñoäng nhoùm. - Nhaän
File đính kèm:
- vat li 11 nang cao.doc.duy.doc