Gợi ý đáp án chấm bài kỳ kiểm tra chất lượng học kỳ I Môn ngữ văn 10 ( cơ bản, nâng cao, chuyên ) Trường THPT Chuyên Vị Thanh

 SỞ GD VÀ ĐT HẬU GIANG
TRƯỜNG THPT CHUYÊN VỊ THANH

GỢI Ý ĐÁP ÁN CHẤM BÀI 
KỲ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ I
 MÔN NGỮ VĂN 10 ( cơ bản, nâng cao, chuyên )
THỜI GIAN : 120 PHÚT

Gợi ý chấm bài gồm 4 trang

A. Phần chung : ( 5 điểm )

Câu 1 : ( 2 điểm )
1.Yêu cầu về kỹ năng:
 - Học sinh nắm được cách tóm tắt và biết cách tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính. 
 - Biết cách chọn các sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến của các sự việc đó.
 - Khi tóm tắt cần trung thành với văn bản gốc. Lời văn diễn đạt trôi chảy, súc tích, không mắc những lỗi thông thường về câu, chính tả.
2.Yêu cầu về nội dung:
 Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo cốt truyện như sau:
Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ, cha mất, Tấm ở với dì ghẻ. Khi hai chị em đi bắt tôm tép, Cám đã lừa chị lấy trộm để đoạt chiếc yếm đỏ. Được Bụt giúp, Tấm có con cá bống để làm bạn nhưng cũng bị mẹ con Cám lừa giết ăn thịt. Đến ngày hội mẹ con Cám trộn thóc vào gạo bắt Tấm nhặt. Tấm khóc, Bụt hiện lên giúp đỡ nên Tấm có quần áo, giày dép mới đi xem hội. Nhờ thử giày, Tấm được vua chọn làm hoàng hậu còn mẹ con Cám ghen ghét, đố kị. Ngày giỗ bố, khi về nhà Tấm bị ghì ghẻ bắt treo cau, mụ lừa Tấm chặt cây ngã . Tấm chết hóa thành chim vàng anh. Vàng anh bị Cám giết hóa thành cây xoan đào. Xoan đào bị chặt hóa thành khung cửi. Khung cửi lại bị đốt mọc thành cây thị có một quả to thơm lừng. Quả thị ấy về nhà bà lão hàng nước nghèo. Tấm được trở lại làm người, gặp lại vua và làm hoàng hậu như xưa. Tấm trả thù Cám và dì ghẻ.
3. Biểu điểm :
- Điểm 2: Hiểu đề, bài làm đầy đủ, trọn vẹn về nội dung, bố cục chặt chẽ, rõ ràng, đáp ứng tốt những yêu cầu đã nêu trong đáp án.
- Điểm 1: Hiểu được đề, bài làm đáp ứng tương đối tốt các yêu nội dung, phương pháp, văn diễn đạt khá nhưng có thể còn sót một số chi tiết trong tác phẩm, còn mắc một số lỗi diễn đạt.
- Điểm 0: Lạc đề hoàn toàn .

Câu 2 : ( 3 điểm )
Gợi ý chấm bài :
a/ Yêu cầu về kỹ năng
Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội ngắn; kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.
b/ Yêu cầu kiến thức:
Thí sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau, tự do phát biểu ý kiến chủ quan, nhưng cần nêu được những nội dung sau:
Vấn đề đang được đề cập là vấn đề đạo đức xuống cấp trầm trọng của giới trẻ ngày nay, và đáng chú ý hơn ở đây bởi lẽ đối tượng được đề cập lại là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, là tương lai của đất nước,… 
- Vấn đề đạo đức, lối sống : biểu hiện cụ thể ở đây là việc chửi thề, nói tục của thanh thiếu niên ( được khảo sát trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh) ,…
- Lối vô lễ, vô ơn của một bộ phận học sinh ngày nay khiến cho nhiều người phải lên tiếng,…
	- Đâu là nguyên nhân của tình trạng trên, giải pháp hạn chế đối với thực trạng …
	- Bản thân có thái độ như thế nào đối với vấn đề được nêu ra,…
c/ Cách cho điểm:
Điểm 3: Đáp ứng được các yêu cầu trên, có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
Điểm 2: Trình bày được nửa các yêu câu trên, còn mắc một số lỗi về diễn đạt.
Điểm 1: Nội dung sơ sài, diễn đạt yếu.
 - Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.

B. Phần riêng : ( 5 điểm )

Câu 3a: ( cơ bản )
1.Yêu cầu về kỹ năng:
 - Học sinh xác định được kiểu bài phân tích tác phẩm văn học.
 - Lập luận chặt chẽ, bố cục bài viết rõ ràng, mạch lạc.
 - Diễn đạt trôi chảy, giàu cảm xúc, không mắc những lỗi thông thường về câu, chính tả.
2.Yêu cầu về nội dung:
 Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo các ý sau:
- Giới thiệu chung về tác gia Nguyễn Trãi, xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác bài thơ.
* Về nội dung:
- Vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn của nhà thơ Nguyễn Trãi qua bài thơ “Cảnh ngày hè” thể hiện ở các ý sau:
- Vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên ngày hè thể hiện qua:
+ Hình ảnh: cây cỏ , hoa lá , cuộc sống con người và loài vật ngày hè.
+ Các màu sắc: xanh, đỏ, hồng…
+ Âm thanh: tiếng ve, tiếng chợ.
+ Mùi vị: hương sen
+ Các động từ: đùn đùn, giương, phun…
→ Tất cả hòa lại tạo nên bức tranh rực rỡ, sinh động, tràn đầy sức sống. Qua đó thể hiện tâm hồn của một người nhạy cảm, yêu thiên nhiên, yêu đời, gắn bó với cuộc sống. 
- Vẻ đẹp của tâm hồn luôn lo lắng, mơ ước cho nhân dân sống thái bình, no ấm → tấm lòng nước thiết tha sâu nặng.
 * Nghệ thuật: 
+ Ngôn từ bình dị, hình ảnh gần gũi, kết hợp âm thanh, màu sắc, đường nét.
+ Đảo ngữ, điển tích, Việt hóa thơ Đường, thể thơ luch ngôn xen thất ngôn.
3. Biểu điểm :
- Điểm 4-5: Hiểu đề, bài làm đầy đủ, trọn vẹn về nội dung, nhuần nhuyễn về phương pháp, bố cục chặt chẽ, rõ ràng, đáp ứng tương đối tốt những yêu cầu đã nêu trong đáp án, thể hiện cách cảm thụ tốt, văn trong sáng.
- Điểm 2-3: Hiểu được đề, bài làm đáp ứng tương đối tốt các yêu nội dung, phương pháp, văn diễn đạt khá nhưng ý chưa sâu, còn mắc một số lỗi diễn đạt.
- Điểm 0-1: Bài làm sơ sài, không đáp ứng các yêu cầu về nội dung và phương pháp, ý còn lộn xộn, sơ sài, hành văn lủng củng, mắc nhiều lỗi diễn đạt.
 Lạc đề hoàn toàn .

Câu 3b: ( nâng cao)
Gợi ý chấm bài :
1. Yêu cầu chung
a. Nội dung
	Thí sinh nắm vững truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy, qua đó vận dụng thao tác tưởng tượng để viết tiếp diễn biến của câu chuyện.
b. Hình thức
Trình bày rõ ràng, sạch đẹp, không sai lỗi chính tả, từ ngữ, câu cú.
	Bố cục rõ ràng, dẫn chứng chính xác, các luận điểm được triển khai cụ thể,..
2. Yêu cầu cụ thể
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, song phải làm nổi bật được các mặt sau :
a. Nêu cảm nghĩ về cái chết của nhân vật Trọng Thủy
Trọng Thủy – Mị Châu là truyền thuyết lịch sử, tác phẩm gợi lại một bài học lớn trong lịch sử dân tộc : Bài học giữ nước. Qua tác phẩm ta có thể nhìn nhận nhân vật Trọng Thủy ở các phương diện sau :
- Là nhân vật phản diện vì đã lợi dụng lòng tin yêu của Mị Châu để hòng thực hiện mưu đồ cướp nước, là một gián điệp của phương Bắc. Đứng ở phương diện này rõ ràng cái chết của Trọng Thủy là đáng vì đó là kết cục hợp lí đối với một kẻ lợi dụng niềm tin của người khác để thực hiện mưu đồ của mình,…
- Đứng ở góc độ tình cảm thì Trọng Thủy vừa là một “nạn nhân”, vừa là một “tội nhân”. Là nạn nhân bởi lẽ Trọng Thủy cũng hành động theo mệnh lệnh của Triệu Đà. Gọi Trọng Thủy là tội nhân cũng không sai vì TT đã lợi dụng sự cả tin, lợi dụng tình yêu trong trắng của Mị Châu để phục vụ lợi ích cho Triệu Đà; tất cả các hành động đã có một sự toan tính rất cẩn trọng,…
b. Tưởng tượng để viết tiếp diễn biến của câu chuyện
Thí sinh có thể tùy vào khả năng tưởng tượng để viết tiếp câu chuyện gặp nhau giữa Trọng Thủy và Mị Châu, song phải dựa trên đặc trưng văn hóa của dân tộc, đạo đức truyền thống ,…
3. Biểu điểm:
Điểm 5: Đáp ứng được các yêu cầu trên, có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
Điểm 3: Trình bày được nửa các yêu câu trên, còn mắc một số lỗi về diễn đạt.
Điểm 1: Nội dung sơ sài, diễn đạt yếu.
Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.

Câu 3c: ( chuyên )
Gợi ý chấm bài :
1. Yêu cầu chung
a. Nội dung
Hiểu được những vẻ đẹp trong tâm hồn của con người Việt Nam qua ca dao.
b. Hình thức
Trình bày rõ ràng, sạch đẹp, không sai lỗi chính tả, từ ngữ, câu cú.
	Bố cục rõ ràng, dẫn chứng chính xác, các luận điểm được triển khai cụ thể,..
2. Yêu cầu cụ thể
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, song phải làm nổi bật được các mặt tốt đẹp trong tâm hồn của dân tộc thông qua các luận điểm sau:
Về tình cảm
- Tình yêu gia đình, làng xóm, quê hương đất nước.
-Yêu thương đồng loại.
-Tình yêu lứa đôi trong sáng hồn nhiên.
Về lí trí
-Yêu lẽ phải, chuộng sự công bằng.
-Lạc quan, tự tin vào cuộc sống dù ở trong hoàn cảnh nào.
-Suy nghĩ hồn nhiên trong sáng.
Về tinh thần
-Sống ân nghĩa, thủy chung, chuộng hòa bình.
-Tinh thần đấu tranh bảo vệ lẽ phải, cái thiện; đấu tranh chống lại các ác, cái xấu.
-Yêu lao động, kiên cường vượt mọi khó khăn thử thách.
-Tự lập, tự cường,…
3. Biểu điểm:
Điểm 5: Đáp ứng được các yêu cầu trên, có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
Điểm 3: Trình bày được nửa các yêu câu trên, còn mắc một số lỗi về diễn đạt.
Điểm 1: Nội dung sơ sài, diễn đạt yếu.
Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.

- Hết -