Hệ thống đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông môn văn từ 2001-2012

HỆ THỐNG ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN VĂN TỪ 2001-2012
 Người lập: Nguyễn Thị Hà- GV Ngữ văn- Trường THPT Quỳnh Lưu 4 

Năm
Đề


2001
1
Câu 1:(2đ) Theo anh/chị, tiểu sử của nhà văn Hêminguê có những điểm gì đáng lưu ý?

Câu 2:(8đ) Phân tích đoạn thơ sau đây trong bài "Tiếng hát con tàu" của Chế Lan Viên:
Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
(…) Nhưng trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi
(Theo Văn Học 12, Tập 1, NXB Giáo dục, trang 120, 121)

2
Câu 1:(2đ) Anh/chị hãy cho biết Tác phẩm "Tuyên ngôn độc lập" của chủ tịch Hồ Chí Minh ra đời trong hoàn cảnh nào và nhằm mục đích gì?

Câu 2:(8đ) Nhà văn Kim Lân có lần kể lại:
Tác phẩm "Vợ nhặt của ông "thực ra là một chương đã dược viết lại của truyện dài "Xóm ngụ cư"(...). Ý của truyện: trong sự túng đói quay quắt, trong bất cứ hoàn cảnh khốn đốn nào, người nông dân ngụ cư vẫn khoa khát vươn lên trên cái chết, cái thảm đạm, đẻ mà vui, mà hy vọng"
(Theo "Cách mạng kháng chiến và đời sống Văn học" (1945-1954))
Anh/chị hãy làm sáng tỏ ý tưởng nói trên, qua việc phân tích truyện ngắn "Vợ nhặt".

2002
1
Câu 1:(2đ) Theo anh/chị, Enxa Tơriôlê đã có vai trò như thế nào trong cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ, nhà tiểu thuyết Pháp Lui Aragông?

Câu 2:(8đ) Anh/chị hãy phân tích cách nhìn người nông dân của hai nhân vật Hoàng và Độ trong truyện ngắn "Đôi mắt" của Nam Cao. Từ đó nêu bật ý nghĩa tư tưởng của tác phẩm.

2
Câu 1:(2đ) Theo anh/chị, hoàn cảnh ra đời của bài thơ "Tây Tiến" của Quang Dũng có những điểm gì đáng lưu ý, giúp người đọc hiểu thêm về tác phẩm này?
Câu 2:(2đ) Anh/chị hãy trình bày sơ lược những đặc điểm của con người nhà văn Nguyễn Tuân?

Câu 3:(6đ) Phân tích đoạn thơ sau trong bài "Việt Bắc" của Tố Hữu:
Nhớ gì như nhớ người yêu
(…)
Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
(Theo Văn học 12, tập 1, Phần VHVN, NXB Giáo dục, trang 155)
2003
1
Câu 1 (2 điểm) : Anh hoặc chị hãy giới thiệu ngắn gọn tiểu sử và sự nghiệp của nhà văn Sôlôkhôp. Sáng tác nổi tiếng nhất của ông là tác phẩm Sông Đông êm đềm hay tác phẩm Số phận con người ?
.


Câu 2 (8 điểm) :	
 Mới ra tù, tập leo núi
 Hồ Chí Minh
Núi ấp ôm mây, mây ấp núi,
Lòng sông gương sáng, bụi không mờ ;
Bồi hồi dạo bước Tây Phong lĩnh,
Trông lại trời Nam, nhớ bạn xưa.
 Nam Trân dịch
(Theo Văn học 12, Phần VHVN, NXB Giáo dục - 2002, trang 25)
Anh hoặc chị hãy phân tích bài thơ trên để nêu bật vẻ đẹp cổ điển và tinh thần hiện đại của tác phẩm này

2
Câu 1 (2 điểm) : Theo anh hoặc chị, hoàn cảnh ra đời bài thơ Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu có những điểm gì cần lưu ý, giúp người đọc hiểu sâu thêm về tác phẩm này?
Câu 2 (2 điểm) : Anh hoặc chị hãy trình bày vắn tắt những nét chính về phong cách nghệ thuật của nhà văn Nguyễn Tuân.

Câu 3 (6 điểm) : Cảm nhận của anh hoặc chị về hình tượng cây xà nu trong truyện ngắn Rừng xà nu của nhà văn Nguyễn Trung Thành.

2004
1
Câu 1 (2 điểm) Anh hoặc chị hiểu như thế nào về nguyên lí “Tảng băng trôi” của Hêminguê? Hãy nêu tên hai tác phẩm của nhà văn này.
Câu 2 (8 điểm) Hãy trình bày cảm nhận của anh hoặc chị về hình tượng nhân vật Nguyệt trong truyện ngắn Mảnh trăng cuối rừng của Nguyễn Minh Châu.


2
Câu 1 (2 điểm) Anh hoặc chị hãy cho biết tác phẩm Tuyên ngôn Độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh ra đời trong hoàn cảnh nào?

Câu 2 (2 điểm) Theo anh hoặc chị qua truyện ngắn Vợ nhặt, Kim Lân muốn gửi đến người đọc những ý tưởng gì ?

Câu 3 (6 điểm) Anh hoặc chị hãy phân tích đoạn thơ sau trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu :
Những đường Việt Bắc của ta
(…)
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.
(Theo Văn học 12, tập một, phần VHVN, NXB Giáo dục - 2003, trang 156 )
2005
1
Câu 1 (2 điểm): Trước khi trở thành nhà văn, Lỗ Tấn đã từng học qua những nghề nào? Vì mục đích gì ông chuyển sang hoạt động văn nghệ? Nêu tên ba tác phẩm của Lỗ Tấn.
Câu 2 (8 điểm): Anh chị hãy phân tích giá trị nhân đạo sâu sắc của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài - Văn học 12, Tập một, NXB Giáo dục, Hà Nội 2000)

2
Câu 1 (2 điểm): Anh chị hãy nêu tên, thời gian sáng tác, nội dung chính các tập thơ của Tố Hữu từ 1937 đến 1977.
Câu 2 (2 điểm): Trình bày ngắn gọn ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Đôi mắt của Nam Cao
Câu 3 (6 điểm): Phân tích vẻ đẹp hình tượng người lính trong đoạn thơ sau:
“…Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
(…) Sông Mã gầm lên khúc độc hành…”
(Trích Tây Tiến- Quang Dũng, Văn học 12, tập 1, NXB Giáo dục, Hà Nội 2000, trang 76)
2006
1
Câu 1 (2 điểm): Những nét chính nào trong cuộc đời của nhà thơ Ê-xi-nin đã ảnh hưởng đến sáng tác của ông?
Câu 2 (8 điểm): Anh chị hãy phân tích truyện ngắn Mùa lạc của Nguyễn Khải để làm rõ cảm hứng hồi sinh trong tác phẩm

2
Câu 1 (2 điểm): Anh chị hãy tình bày hoàn cảnh ra đời bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.
Câu 2 (2 điểm): Trình bày ngắn gọn quan điểm sáng tác văn học của Hồ Chí Minh.
Câu 3 (6 điểm): Hãy phân tích đoạn thơ sau trong bài Tâm tư trong tù của Tố Hữu:
“Cô đơn thay là cảnh thân tù
(…) Dưới đường xa nghe tiếng guốc đi về”
( Theo Văn học 12, tập 1, NXB Giáo dục, Hà Nội 2000, tr26)

3
Đề Phân BanPHẦN CHUNG CHO THÍ SINH CẢ HAI BAN (3 điểm)
Anh chị hãy trình bày ngắn gọn hiểu biết của mình về cuộc đời của nhà văn M. Sô-lô-khôp. Nêu tên hai tác phẩm tiêu biểu của ông ?
PHẦN DÀNH CHO THÍ SINH TỪNG BAN (7,0 điểm)Ban KHTN chọn câu 1a hoặc 1bCâu 1a (7 điểm): Anh hoặc chị hãy phát biểu cảm nhận của mình về cảnh sắc thiên nhiên và con người Việt Bắc qua đoạn thơ sau trong bài thơ Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu: ”…Ta về mình có nhớ ta
(… ) Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung…”. 
(Theo Ngữ văn 12-tập một, Sách giáo khoa thí điểm, Ban KHTN, Bộ 2, tr.98, NXB Giáo dục, 2005). 
Câu 1b (7 điểm): Hãy trình bày suy nghĩ của anh hoặc chị về nhân vật bà Hiền trong truyện ngắn Một người Hà Nội của nhà văn Nguyễn Khải
Ban KHTN&NV chọn câu 2a hoặc 2bCâu 2a (7 điểm): Anh hoặc chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về nhân vật người đàn bà hàng chài trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của nhà văn Nguyễn Minh Châu.
Câu 2b (7 điểm): Cảm nhận của anh hoặc chị về đoạn thơ sau trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên:
“Con tàu này lên Tây Bắc anh đi chăng?
(…) Nay dạt dào đã chín trái đầu xuân…”
(Theo Ngữ văn 12- tập một, SGK thí điểm Ban KHXH&NV, Bộ 1, tr.203-204, NXB Giáo dục, 2005)  
2007
1
THPT KHÔNG PHÂN BAN
Câu 1 (2 điểm): Nêu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp văn học của Lui Aragông. .
Câu 2 (3 điểm): Nhận xét ngắn gọn về tình huống độc đáo trong truyện Vợ nhặt của Kim Lân
Câu 3 (5 điểm): Phân tích cái hay, cái đẹp trong đoạn thơ sau: Mình đi, có nhớ những ngày 
(…)
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son.
 (Trích Việt Bắc - Tố Hữu, Văn học 12 - tập một, tr.154-155, NXB Giáo dục, H Nội, 2005) 

2
Câu 1 (2 điểm):  Chỉ mẹ là niềm vui, ánh sáng diệu kỳ Chỉ mình mẹ giúp đời con vững bước. (Trích Thư gửi mẹ - Êxênin, Văn học 12-tập hai, tr.55, NXB Giáo dục, 2004). Anh, chị hiểu hai câu thơ trên như thế nào? 
Câu 2 (3 điểm): Giải thích ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành 
Câu 3 (5 điểm): Phân tích vẻ đẹp người lái đò trong tùy bút Người lái đò Sông Đà của Nguyễn Tuân. 

3
Đề Phân BanPHẦN CHUNG CHO THÍ SINH CẢ HAI BAN (5,0 điểm)Câu 1 (2 điểm): Anh, chị hãy tóm tắt ngắn gọn truyện Thuốc của Lỗ Tấn. Câu 2 (3 điểm): Giải thích ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân. 
PHẦN DÀNH CHO THÍ SINH TỪNG BAN (5,0 điểm)Ban KHTN chọn câu 3a hoặc 3bCâu 3a (5 điểm): Cảm nhận của anh, chị về cảnh thiên nhiên Tây Bắc qua đoạn thơ sau trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng: Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi! 
… Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi. 
(Theo Ngữ văn 12-tập một, Sách giáo khoa thí điểm, Ban KHTN, Bộ 2, tr.80, NXB Giáo dục, 2005). Câu 3b (5 điểm): Cảm nhận của anh, chị về nhân vật Việt trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi. Ban KHTN&NV chọn câu 4a hoặc 4bCâu 4a (5 điểm): Anh, chị hãy phân tích cảm xúc của nhà thơ Nguyễn Đình Thi trong đoạn thơ sau: Sáng mát trong như sáng năm xưa 
…Trong biếc nói cười thiết tha.
 (Trích Đất nước-Nguyễn Đình Thi, Ngữ văn 12-tập một, SGK thí điểm Ban KHXH&NV, Bộ 2, tr.202, NXB Giáo dục, 2005) Câu 4b (5 điểm): Anh, chị hãy phân tích hình ảnh con người Tây Nguyên trong truyện ngắn Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành.
2008
1
THPT KHÔNG PHÂN BAN
 Câu 1 (2 điểm)Theo anh / chị, Enxa Tơriôlê có vai trò như thế nào trong cuộc đời và thơ ca của Lui Aragông?
Câu 2 (3 điểm)Suy nghĩ của anh / chị về nhan đề tác phẩm Mảnh trăng cuối rừng của Nguyễn Minh Châu?
Câu 3 (5 điểm)Phân tích đoạn thơ sau trong bài Bên kia sông Đuống của Hoàng Cầm:Bên kia sông Đuống…Bây giờ tan tác về đâu
(Theo Văn học 12, tập một, trang 79-80, NXB Giáo dục – 2006)

2
Câu 1 (2 điểm)Nêu ngắn gọn quá trình sáng tác và các đề tài chính của nhà văn Nguyễn Tuân.
Câu 2. (3 điểm)Anh/chị hiểu như thế nào về tâm sự của Nguyễn Khoa Điềm trong đoạn thơ sau:Em ơi 
(…) Làm nên Đất nước muôn đời
(Đất nước – trích Mặt đường khát vọng, theo Văn học 12, tập một, tr. 249, NXB Giáo dục – 2006)
Câu 3 (5 điểm)Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật bà cụ Tứ trong tác phẩm Vợ nhặt của Kim Lân.

3
ĐỀ PHÂN BAN
I. PHẦN DÙNG CHUNG CHO THÍ SINH CẢ 2 BAN (5 điểm)Câu 1 (2 điểm)Lòng nhân hậu của nhân vật An-đrây Xô-cô-lốp được thể hiện như thế nào trong đoạn trích Số phận con người( Ngữ văn 12 - Sách giáo khoa thí điểm) của M. Sô-lô-khốp?Câu 2 (3 điểm)Anh/chị suy nghĩ gì về quan niệm sống sau đây:"Không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn".(Hồn Trương Ba da hàng thịt - Lưu Quang Vũ)
II. PHẦN DÀNH CHO THÍ SINH TỪNG BAN (5 điểm)A. Thí sinh Ban KHTN chọn câu 3a hoặc 3bCâu 3a (5 điểm)Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau trong bài Sóng của Xuân Quỳnh:Con sóng dưới lòng sâu…Hướng về anh - một phương.(Theo Ngữ văn 12 - tập một, sách giáo khoa thí điểm, Ban KHTN, bộ 2, tr.113-114, NXB Giáo dục - 2005)Câu 3b (5 điểm)Anh/chị hãy phân tích tâm trạng nhân vật Tràng trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân.B. Thí sinh Ban KHXH - NV chọn câu 4a hoặc 4bCâu 4a (5 điểm)Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau trong bài Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên:Ơi kháng chiến ! Mười năm qua như ngọn lửa… Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa.(Theo Ngữ văn 12 - tập một, sách giáo khoa thí điểm, Ban KHXH&NV, bộ 1, tr204, NXB Giáo dục - 2005)Câu 4b (5 điểm)Anh/chị hãy phân tích nhân vật Huấn Cao trong truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.
2009

Câu 1 (2 điểm) Trong truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn, khách ở quán trà nhà lão Hoa đã bàn về những chuyện gì?Hãy cho biết điều nhà văn muốn nói qua những chuyện ấy! 

Câu 2(3 điểm)
 Anh/chị hãy viết một bài văn ngắn (không quá 400 từ) phát biểu ý kiến về tác dụng của việc đọc sách
Phần II. Phần riêng 5 điểm Câu 3a Theo chương trình Chuẩn-  Phân tích giá trị nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài (phần trích trong Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục 2008) Câu 3b Theo chương trình Nâng cao
Phân tích vẻ đẹp của hình tượng sông Hương trong tác phẩm: Ai đã đặt tên cho dòng sông? của nhà vănHoàng Phủ Ngọc Tường (phần trích trong Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập một, NXB Giáo dục 2008)
2010

Câu 1 (2 điểm): Nêu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp văn học của nhà văn M. Sô-–lô-khốp.

Câu 2 (3 điểm): Hãy viết về một bài văn ngắn (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về lòng yêu thương con người của tuổi trẻ trong xã hội hiện nay. 

Câu 3.a: Theo chương trình Chuẩn (5,0 điểm): 
Phân tích nhân vật Việt trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi (phần trích trong Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục - 2008).
Câu 3.b: Theo chương trình Nâng cao(5,0 điểm): 
Phân tích đoạn thơ sau trong bài Sóng của Xuân Quỳnh: 
Dữ dội và dịu êm
… Bồi hồi trong ngực trẻ.
 (Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập một tr.122 - 123, NXB Giáo dục - 2008).
2011
C
I. Phần chung cho tất cả thí sinh (5,0 điểm)Câu 1 (2,0 điểm)Trong đoạn cuối truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu, nhân vật nghệ sĩ Phùng mỗi khi ngắm kĩ và nhìn lâu hơn tấm ảnh do mình chụp thường thấy hiện lên những hình ảnh nào? Những hình ảnh đó nói lên điều gì?
Câu 2 (3,0 điểm)Trước nhiều ngả đường đi đến tương lai, chỉ có chính bạn mới lựa chọn được con đường đúng cho mình.Viết một bài văn ngắn (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến trên.
II. Phần riêng - Phần tự chọn (5,0 điểm)Thí sinh chỉ được làm một trong hai câu (câu 3.a hoặc câu 3.b)Câu 3.a. Theo chương trình Chuẩn (5,0 điểm)Phân tích đoạn thơ sau trong bài Tây Tiến của Quang Dũng:Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!…Mai Châu mùa em thơm nếp xôi(Ngữ văn 12, Tập một, tr.88, NXB Giáo dục - 2009)Câu 3.b. Theo chương trình Nâng cao (5,0 điểm)Phân tích nhân vật Tràng trong truyện Vợ Nhặt của Kim Lân ( phần trích trong Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập hai, NXB Giáo dục - 2008)
2012

I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH (5,0 điểm)
Câu 1.(2,0 điểm)
Trong phần cuối tác phẩm Số phận con người, nhà văn M. Sô-lô-khốp viêt:
Hai con người côi cút, hai hạt cát đã bị sức mạnh phũ phàng của bão tố chiến tranh thổi bạt tới những miền xa lạ…
(Ngữ văn 12, tập hai, tr. 123, NXB Giáo dục – 2008)
Hai con người được nói đến ở trên là những nhân vật nào? Vì sao tác giả gọi họ là hai con người côi cút? Hình ảnh hai hạt cát trong câu văn có ý nghĩa gì? 
Câu 2. (3,0 điểm)
Thói dối trá là biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức trong đời sống xã hội.
Viết một bài văn ngắn (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến trên. 

I. PHẦN RIÊNG – PHÀN TỰ CHỌN (5,0 điểm)
Câu 3.a. Theo chương trình Chuẩn (5,0 điểm)
Phân tích đoạn thơ sau trong bài Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu:
Ta đi ta nhớ những ngày
…Chày đêm nện cối đều đều suối xa…
(Ngữ văn 12, tập một, tr. 111, NXB Giáo dục – 2000)
 
Câu 3.b. Theo chương trình Nâng cao (5,0 điểm)
Phân tích hình tượng sông Đà trong tác phẩm Người lái đò Sông Đà của nhà văn Nguyễn Tuân (phần trích trong Ngữ văn 12 Nâng cao, Tập một, NXB Giáo dục – 2009).